Proverbes 30

1 Paroles d’Agur, fils de Jaké, l’oracle prononcé par cet homme à Ithiel, à Ithiel et à Ucal:

Vortoj de Agur, filo de Jake. Profeta parolo de tiu viro al Itiel, al Itiel kaj Ukal.

2 Certes, moi je suis plus stupide que personne, et je n’ai pas l’intelligence d’un homme;

Mi estas la plej malklera homo, Kaj homan prudenton mi ne posedas.

3 et je n’ai pas appris la sagesse, ni ne possède la connaissance du Saint.

Kaj mi ne lernis saĝon, Kaj pri la Sanktulo mi ne havas ekkonon.

4 Qui est monté dans les cieux, et qui en est descendu? Qui a rassemblé le vent dans le creux de ses mains? Qui a serré les eaux dans un manteau? Qui a établi toutes les bornes de la terre? Quel est son nom, et quel est le nom de son fils, si tu le sais?

Kiu leviĝis en la ĉielon, kaj malleviĝis? Kiu kolektis la venton en siajn mankavojn? Kiu ligis la akvon en la veston? Kiu aranĝis ĉiujn limojn de la tero? Kia estas lia nomo? kaj kia estas la nomo de lia filo? Ĉu vi scias?

5 Toute parole de Dieu est affinée; il est un bouclier pour ceux qui s’attendent à lui.

Ĉiu diro de Dio estas pura; Li estas ŝildo por tiuj, kiuj Lin fidas.

6 N’ajoute pas à ses paroles, de peur qu’il ne te reprenne, et que tu ne sois trouvé menteur.

Ne aldonu al Liaj vortoj, Por ke Li ne punu vin, kaj por ke vi ne aperu mensoganto.

7 Je te demanderai deux choses; ne me les refuse pas, avant que je meure:

Du aferojn mi petis de Vi; Ne rifuzu al mi, antaŭ ol mi mortos:

8 Éloigne de moi la vanité et la parole de mensonge; ne me donne ni pauvreté ni richesse; nourris-moi du pain qui m’est nécessaire,

Falsaĵon kaj mensogaĵon forigu de mi; Malriĉecon kaj riĉecon ne donu al mi; Nutru min per tiom da pano, kiom mi bezonas.

9 de peur que je ne sois rassasié, et que je ne te renie et ne dise: Qui est l’Éternel? et de peur que je ne sois appauvri, et que je ne dérobe, et que je ne parjure le nom de mon Dieu.

Ĉar alie mi eble trosatiĝus kaj neus, kaj dirus: Kiu estas la Eternulo? Aŭ eble mi malriĉiĝus kaj ŝtelus, Kaj malbonuzus la nomon de mia Dio.

10 N’accuse pas un serviteur auprès de son maître, de peur qu’il ne te maudisse, et que tu n’en portes la peine.

Ne kalumniu sklavon antaŭ lia sinjoro, Por ke li ne malbenu vin kaj vi ne fariĝu kulpulo.

11 Il est une génération qui maudit son père et qui ne bénit pas sa mère,

Estas generacio, kiu malbenas sian patron Kaj ne benas sian patrinon;

12 une génération pure à ses propres yeux et qui n’est pas lavée de son ordure,

Generacio, kiu estas pura en siaj okuloj Kaj tamen ne laviĝis de siaj malpuraĵoj;

13 une génération, … que ses yeux sont hautains, et ses paupières élevées!

Generacio, kiu tiel alte tenas siajn okulojn Kaj tiel levas siajn palpebrojn;

14 – une génération dont les dents sont des épées et les molaires des couteaux, pour dévorer les affligés de dessus la terre, et les nécessiteux d’entre les hommes.

Generacio, kies dentoj estas glavoj kaj kies makzeloj estas tranĉiloj, Por formanĝi la malriĉulojn de la tero kaj la mizerulojn inter la homoj.

15 La sangsue a deux filles: Donne! donne! Il y a trois choses qui sont insatiables, quatre qui ne disent pas: C’est assez!…

Hirudo havas du filinojn, kiuj krias: Donu, donu; Ili tri neniam satiĝas. Kvar objektoj ne diras: Sufiĉe:

16 le shéol, et la matrice stérile, la terre qui n’est pas rassasiée d’eau, et le feu, qui ne dit pas: C’est assez! (Sheol h7585)

Ŝeol; senfrukta ventro; la tero ne satiĝas de akvo; kaj la fajro ne diras: Sufiĉe. (Sheol h7585)

17 L’œil qui se moque d’un père et qui méprise l’obéissance envers la mère, les corbeaux du torrent le crèveront et les petits de l’aigle le dévoreront.

Okulon, kiu mokas la patron Kaj malŝatas obeadon al la patrino, Elpikos korvoj ĉe la rivero kaj formanĝos aglidoj.

18 Trois choses sont trop merveilleuses pour moi, et il en est quatre que je ne puis connaître:

Tri aferoj estas nekompreneblaj por mi, Kaj kvaran mi ne scias:

19 le chemin de l’aigle dans les cieux, le chemin du serpent sur le rocher, le chemin d’un navire au cœur de la mer, et le chemin de l’homme vers la jeune fille.

La vojon de aglo en la aero; La vojon de serpento sur roko; La vojon de ŝipo meze de la maro; Kaj la vojon de viro ĉe virgulino.

20 Tel est le chemin de la femme adultère: elle mange et s’essuie la bouche, et dit: Je n’ai point commis d’iniquité.

Tia estas la vojo de virino adultanta: Ŝi manĝas, viŝas la buŝon, Kaj diras: Mi faris nenian pekon.

21 Sous trois choses la terre tremble, et sous quatre elle n’en peut plus:

Sub tri objektoj tremas la tero, Kaj kvar ĝi ne povas porti:

22 sous le serviteur quand il règne, et l’homme vil quand il est rassasié de pain;

Sklavon, kiam li fariĝis reĝo; Malsaĝulon, kiam li tro satiĝis de pano;

23 sous la femme odieuse quand elle se marie, et la servante quand elle hérite de sa maîtresse.

Malamatan virinon, kiam ŝi edziniĝis, Kaj sklavinon, kiam ŝi elpelis sian sinjorinon.

24 Il y a quatre choses petites sur la terre, qui sont sages entre les sages:

Kvar estas malgranduloj sur la tero, Kaj tamen ili estas tre saĝaj:

25 les fourmis, peuple sans force, et qui préparent en été leurs vivres;

La formikoj, popolo ne forta, Tamen ili en somero pretigas al si manĝaĵon;

26 les damans, peuple sans puissance, et qui ont placé leurs maisons dans le rocher;

La hirakoj, popolo senforta, Tamen ili faras siajn domojn en la roko;

27 les sauterelles n’ont point de roi, mais elles sortent toutes par bandes;

La akridoj ne havas reĝon, Kaj tamen ili ĉiuj eliras en vicoj;

28 tu saisis le lézard avec les mains, et il est dans les palais des rois.

La lacerto kroĉiĝas per siaj manoj, Tamen ĝi estas en reĝaj palacoj.

29 Il y a trois choses qui ont une belle allure, et quatre qui ont une belle démarche:

Ekzistas tri, kiuj bone iras, Kaj kvar, kiuj marŝas bele:

30 le lion, le fort parmi les bêtes, et qui ne se détourne devant qui que ce soit;

La leono, plej forta el la bestoj, Cedas al neniu;

31 le [coursier] qui a les reins ceints; ou le bouc; et le roi, contre qui personne ne peut se lever.

Cervo kun bonaj lumboj; virkapro; Kaj reĝo, kiun neniu povas kontraŭstari.

32 Si tu as agi follement en t’élevant et si tu as pensé à mal, [mets] la main sur ta bouche;

Se vi agis malsaĝe pro via fiereco, Kaj se vi intencis malbonon, Tiam metu la manon sur la buŝon.

33 Car la pression du lait produit le beurre, et la pression du nez fait sortir le sang, et la pression de la colère excite la querelle.

Ĉar batado de lakto produktas buteron, Ekbato de nazo aperigas sangon, Kaj incitado de kolero kaŭzas malpacon.