Proverbes 20

1 Le vin est moqueur, les boissons fermentées tumultueuses; quiconque s'y adonne n'est pas sage.

La vino estas blasfemanto, ebriiga trinkaĵo estas sovaĝa; Kaj kiu delogiĝas per ili, tiu ne estas prudenta.

2 Semblable au rugissement du lion est la terreur qu'inspire le roi; celui qui l'irrite pèche contre lui-même.

Minaco de reĝo estas kiel kriego de leono; Kiu lin kolerigas, tiu pekas kontraŭ sia animo.

3 C'est une gloire pour l'homme de s'abstenir des querelles, mais tout insensé s'abandonne à la colère.

Estas honoro por homo ĉesigi malpacon; Sed ĉiu malsaĝulo estas malpacema.

4 A cause du mauvais temps, le paresseux ne laboure pas; à la moisson, il cherchera, et il n'y aura rien.

En la malvarma tempo mallaborulo ne plugas; Li petos en aŭtuno, kaj li nenion ricevos.

5 La pensée dans le cœur de l'homme est une eau profonde, mais l'homme intelligent y puisera.

Intenco en la koro de homo estas profunda akvo; Sed homo saĝa ĝin elĉerpos.

6 Beaucoup d'hommes vantent leur bonté; mais un homme fidèle, qui le trouvera?

Multaj homoj proklamas pri sia boneco; Sed kiu trovos homon fidelan?

7 Le juste marche dans son intégrité; heureux ses enfants après lui!

Virtulo iras en sia senpekeco; Feliĉaj estas liaj infanoj post li.

8 Le roi, assis sur le trône de la justice, dissipe tout mal par son regard.

Reĝo, kiu sidas sur trono de juĝo, Disventumas per siaj okuloj ĉion malbonan.

9 Qui dira: « J'ai purifié mon cœur, je suis net de mon péché? »

Kiu povas diri: Mi purigis mian koron, Mi estas libera de mia peko?

10 Poids et poids, épha et épha, sont l'un et l'autre en horreur à Yahweh.

Neegalaj peziloj, neegalaj mezuroj, Ambaŭ estas abomenaĵo por la Eternulo.

11 L'enfant montre déjà par ses actions si ses œuvres seront pures et droites.

Eĉ knabon oni povas ekkoni laŭ liaj faroj, Ĉu estas pura kaj justa lia konduto.

12 L'oreille qui entend et l'œil qui voit, c'est Yahweh qui les a faits l'un et l'autre.

Orelon aŭdantan kaj okulon vidantan: Ilin ambaŭ kreis la Eternulo.

13 N'aime pas le sommeil, pour ne pas devenir pauvre; ouvre les yeux, et rassasie-toi de pain.

Ne amu dormon, por ke vi ne malriĉiĝu; Malfermu viajn okulojn, kaj vi satiĝos de pano.

14 Mauvais! Mauvais! dit l'acheteur, et, en s'en allant, il se félicite.

Malbona, malbona, diras la aĉetanto; Sed kiam li foriris, tiam li fanfaronas.

15 Il y a de l'or et beaucoup de perles, mais les lèvres sages sont un vase précieux.

Oni povas havi oron kaj multe da perloj; Sed buŝo prudenta estas multevalora ilo.

16 Prends son vêtement, car il a répondu pour autrui; exige de lui des gages à cause des étrangers.

Prenu la veston de tiu, kiu garantiis por aliulo; Kaj pro la fremduloj prenu de li garantiaĵon.

17 Le pain de fourberie est doux à l'homme, mais à la fin sa bouche est remplie de gravier.

Malhonesta pano estas bongusta por homo; Sed lia buŝo poste estos plena de ŝtonetoj.

18 Les projets s'affermissent par le conseil; conduis la guerre avec prudence.

Intencoj fortikiĝas per konsilo; Kaj militon oni faru prudente.

19 Celui qui s'en va médisant dévoile les secrets; évite avec soin celui qui a les lèvres toujours ouvertes.

Kiu malkaŝas sekreton, tiu estas kiel kalumnianto; Ne komunikiĝu kun tiu, kiu havas larĝan buŝon.

20 Si quelqu'un maudit son père et sa mère, sa lampe s'éteindra au sein des ténèbres.

Kiu malbenas sian patron kaj sian patrinon, Ties lumilo estingiĝos meze de profunda mallumo.

21 Un héritage hâté à l'origine ne sera pas béni à la fin.

Heredo, al kiu oni komence tro rapidas, Ne estas benata en sia fino.

22 Ne dis pas: « Je rendrai le mal; » espère en Yahweh, et il te délivrera.

Ne diru: Mi repagos malbonon; Fidu la Eternulon, kaj Li vin helpos.

23 Poids et poids sont en horreur à Yahweh, et la balance fausse n'est pas une chose bonne.

Neegalaj peziloj estas abomenaĵo por la Eternulo, Kaj malvera pesilo estas ne bona.

24 C'est Yahweh qui dirige les pas de l'homme; et l'homme peut-il comprendre sa voie?

La irado de homo dependas de la Eternulo; Kiel homo povus kompreni sian vojon?

25 C'est un piège pour l'homme de dire à la légère: « Cela est sacré! » et de ne réfléchir qu'après le vœu fait.

Ĝi estas reto por homo, se li rapidas nomi ion sankta Kaj esploras nur post faro de promeso.

26 Un roi sage dissipe les méchants, et fait passer sur eux la roue.

Saĝa reĝo dispelas malvirtulojn, Kaj venigas radon sur ilin.

27 L'âme de l'homme est une lampe de Yahweh; elle pénètre jusqu'au fond des entrailles.

La animo de homo estas lumilo de la Eternulo; Ĝi esploras ĉiujn internaĵojn de la korpo.

28 La bonté et la fidélité gardent le roi, et il affermit son trône par la bonté.

Favorkoreco kaj veremeco hardas reĝon; Kaj per favorkoreco li subtenas sian tronon.

29 La force est la parure des jeunes gens, et les cheveux blancs sont l'ornement des vieillards.

Gloro por junuloj estas ilia forto, Kaj ornamo por maljunuloj estas grizeco.

30 La meurtrissure qui déchire la chair guérit le mal; de même les coups qui atteignent au fond des entrailles.

Vundoj de batoj devas penetri en malbonulon, Kaj frapoj devas iri profunde en lian korpon.