Proverbes 16

1 A l’homme de former des projets dans son cœur, mais la réponse de la langue vient de Yahweh.

W człowieku są zamysły serca, ale odpowiedź języka jest od PANA.

2 Toutes les voies de l’homme sont pures à ses yeux, mais Yahweh pèse les esprits.

Wszystkie drogi człowieka są czyste w jego oczach, ale PAN waży duchy.

3 Recommande tes œuvres à Yahweh, et tes projets réussiront.

Powierz PANU swe dzieła, a twoje zamysły będą utwierdzone.

4 Yahweh a tout fait pour son but, et le méchant lui-même pour le jour du malheur.

PAN uczynił wszystko dla samego siebie, nawet niegodziwego na dzień zła.

5 Quiconque a le cœur hautain est en abomination à Yahweh; sûrement, il ne sera pas impuni.

Każdy, który jest wyniosłego serca, budzi odrazę w PANU; choć weźmie innych do pomocy, nie uniknie kary.

6 Par la bonté et la fidélité on expie l’iniquité, et par la crainte de Yahweh on se détourne du mal.

Dzięki miłosierdziu i prawdzie oczyszcza się nieprawość, a w bojaźni PANA oddalamy się od zła.

7 Quand Yahweh a pour agréables les voies d’un homme, il réconcilie avec lui ses ennemis mêmes.

Gdy drogi człowieka podobają się PANU, to godzi z nim nawet jego nieprzyjaciół.

8 Mieux vaut peu avec la justice, que de grands revenus avec l’injustice.

Lepiej mieć mało ze sprawiedliwością niż wiele dochodów nieprawnych.

9 Le cœur de l’homme médite sa voie, mais c’est Yahweh qui dirige ses pas.

Serce człowieka obmyśla swe drogi, ale PAN kieruje jego krokami.

10 Des oracles sont sur les lèvres du roi; que sa bouche ne pèche pas quand il juge!

Wyrok Boży [jest] na wargach króla; jego usta nie błądzą w sądzie.

11 La balance et les plateaux justes sont de Yahweh, tous les poids du sac sont son ouvrage.

Sprawiedliwa waga i szale [należą do] PANA i wszystkie odważniki w worku są jego dziełem.

12 C’est une abomination pour les rois de faire le mal, car c’est par la justice que le trône s’affermit.

Popełnienie niegodziwości budzi odrazę w królach, bo sprawiedliwością tron jest umocniony.

13 Les lèvres justes jouissent de la faveur des rois, et ils aiment celui qui parle avec droiture.

Wargi sprawiedliwe są rozkoszą królów, kochają oni tego, który mówi to, co słuszne.

14 La fureur du roi est un messager de mort, mais un homme sage l’apaise.

Gniew króla jest posłańcem śmierci, ale mądry człowiek przebłaga go.

15 La sérénité du visage du roi donne la vie, et sa faveur est comme la pluie du printemps.

W jasności twarzy króla [jest] życie, a jego przychylność jest jak obłok z późnym deszczem.

16 Acquérir la sagesse vaut bien mieux que l’or; acquérir l’intelligence est bien préférable à l’argent.

O wiele lepiej jest nabyć mądrość niż złoto; a nabyć rozum lepiej niż srebro.

17 Le grand chemin des hommes droits, c’est d’éviter le mal; celui-là garde son âme qui veille sur sa voie.

Droga prawych [to] odstąpić od zła; kto strzeże swojej drogi, strzeże swej duszy.

18 L’orgueil précède la ruine, et la fierté précède la chute.

Pycha poprzedza zgubę, a wyniosły duch – upadek.

19 Mieux vaut être humble avec les petits que de partager le butin avec les orgueilleux.

Lepiej być uniżonego ducha z pokornymi, niż dzielić łup z pysznymi.

20 Celui qui est attentif à la parole trouve le bonheur, et celui qui se confie en Yahweh est heureux.

Kto zważa na słowo, znajdzie dobro, a kto ufa PANU, [jest] błogosławiony.

21 Celui qui est sage de cœur est appelé intelligent, et la douceur des lèvres augmente le savoir.

Kto [jest] mądrego serca, zwie się rozumnym, a słodycz warg pomnaża wiedzę.

22 La sagesse est une source de vie pour celui qui la possède, et le châtiment de l’insensé, c’est sa folie.

Rozum [jest] zdrojem życia dla tych, którzy go mają, a pouczenie głupich jest głupotą.

23 Le cœur du sage donne la sagesse à sa bouche, et sur ses lèvres accroît le savoir.

Serce mądrego czyni jego usta roztropnymi i dodaje nauki jego wargom.

24 Les bonnes paroles sont un rayon de miel, douces à l’âme et salutaires au corps.

Miłe słowa są [jak] plaster miodu, słodycz dla duszy i lekarstwo dla kości.

25 Telle voie paraît droite à un homme, mais son issue, c’est la voie de la mort.

Jest droga, która [wydaje się] człowiekowi słuszna, ale jej końcem jest droga do śmierci.

26 Le travailleur travaille pour lui, car sa bouche l’y excite.

Robotnik pracuje dla siebie, bo usta pobudzają go [do tego].

27 L’homme pervers prépare le malheur, et il y a sur ses lèvres comme un feu ardent.

Człowiek nikczemny wykopuje zło, a na jego wargach jakby ogień płonący.

28 L’homme pervers excite des querelles, et le rapporteur divise les amis.

Człowiek przewrotny rozsiewa spory, a plotkarz rozdziela przyjaciół.

29 L’homme violent séduit son prochain, et le conduit dans une voie qui n’est pas bonne.

Człowiek gwałtowny zwabia swego bliźniego i wprowadza go na drogę niedobrą.

30 Celui qui ferme les yeux pour méditer la tromperie, celui qui pince les lèvres, commet déjà le mal.

Mruga swymi oczami, by knuć podstępy; rusza wargami i popełnia zło.

31 Les cheveux blancs sont une couronne d’honneur; c’est dans le chemin de la justice qu’on la trouve.

Siwa głowa [jest] koroną chwały, zdobywa się ją na drodze sprawiedliwości.

32 Celui qui est lent à la colère vaut mieux qu’un héros; et celui qui domine son esprit, que le guerrier qui prend les villes.

Lepszy jest nieskory do gniewu niż mocarz, a kto panuje nad swym duchem, [jest lepszy] niż ten, kto zdobywa miasto.

33 On jette les sorts dans le pan de la robe, mais de Yahweh vient toute décision.

Losy wrzuca się w zanadrze, ale całe rozstrzygnięcie ich zależy od PANA.