Sananlaskujen 19

1 Parempi on köyhä, joka nuhteettomasti vaeltaa, kuin huuliltansa nurja, joka on vielä tyhmäkin.

Pli bona estas malriĉulo, kiu iras en sia senkulpeco, Ol homo, kiu estas malicbuŝulo kaj malsaĝulo.

2 Ilman taitoa ei ole intokaan hyväksi, ja kiirehtivän jalka astuu harhaan.

Vivo sen prudento ne estas bona; Kaj kiu tro rapidas, tiu maltrafas la vojon.

3 Ihmisen oma hulluus turmelee hänen tiensä, mutta Herralle hän sydämessään vihoittelee.

Malsaĝeco de homo erarigas lian vojon, Kaj lia koro koleras la Eternulon.

4 Tavara tuo ystäviä paljon, mutta vaivainen joutuu ystävästänsä eroon.

Riĉeco donas multon da amikoj; Sed malriĉulo estas forlasata de sia amiko.

5 Väärä todistaja ei jää rankaisematta, ja joka valheita puhuu, se ei pelastu.

Falsa atestanto ne restos sen puno; Kaj kiu elspiras mensogojn, tiu ne saviĝos.

6 Monet etsivät ylhäisen suosiota, ja kaikki ovat anteliaan ystäviä.

Multaj serĉas favoron de malavarulo; Kaj ĉiu estas amiko de homo, kiu donas donacojn.

7 Köyhä on kaikkien veljiensä vihattu, vielä vierotumpi ystävilleen. Tyhjiä sanoja hän saa tavoitella.

Ĉiuj fratoj de malriĉulo lin malamas; Tiom pli malproksimiĝas de li liaj amikoj! Li havas esperon pri vortoj, kiuj ne estos plenumitaj.

8 Joka mieltä hankkii, se sieluansa rakastaa; joka ymmärryksen säilyttää, se onnen löytää.

Kiu akiras prudenton, tiu amas sian animon; Kiu gardas saĝon, tiu trovas bonon.

9 Väärä todistaja ei jää rankaisematta, ja joka valheita puhuu, se hukkuu.

Falsa atestanto ne restos sen puno; Kaj kiu elspiras mensogojn, tiu pereos.

10 Ei sovi tyhmälle hyvät päivät, saati sitten palvelijalle hallita ruhtinaita.

Al malsaĝulo ne konvenas agrablaĵo; Ankoraŭ malpli konvenas al sklavo regi super princoj.

11 Ymmärrys tekee ihmisen pitkämieliseksi, ja hänen kunniansa on antaa rikos anteeksi.

Saĝo de homo faras lin pacienca; Kaj gloro por li estas pardoni pekon.

12 Kuninkaan viha on kuin nuoren leijonan kiljunta, mutta hänen suosionsa on kuin kaste ruoholle.

Kiel kriego de leono estas la kolero de reĝo; Kaj lia favoro estas kiel roso sur herbo.

13 Tyhmä poika on isänsä turmio, ja vaimon tora on kuin räystäästä tippuva vesi.

Pereo por sia patro estas malsaĝa filo; Kaj malpacema edzino estas kiel konstanta gutado.

14 Talo ja tavara peritään isiltä, mutta toimellinen vaimo tulee Herralta.

Domo kaj havo estas heredataj post gepatroj; Sed saĝa edzino estas de la Eternulo.

15 Laiskuus vaivuttaa sikeään uneen, ja veltto joutuu näkemään nälkää.

Mallaboremeco enigas en profundan dormon, Kaj animo maldiligenta suferos malsaton.

16 Joka käskyt pitää, saa henkensä pitää; joka ei teistänsä välitä, on kuoleman oma.

Kiu konservas moralordonon, tiu konservas sian animon; Sed kiu ne atentas Lian vojon, tiu mortos.

17 Joka vaivaista armahtaa, se lainaa Herralle, ja hän maksaa jälleen hänen hyvän tekonsa.

Kiu kompatas malriĉulon, tiu pruntedonas al la Eternulo, Kaj Tiu redonos al li por lia bonfaro.

18 Kurita poikaasi, kun vielä toivoa on; ethän halunne hänen kuolemaansa.

Punu vian filon, dum ekzistas espero, Sed via koro ne deziru lian pereon.

19 Rajuluontoinen joutuu sakkoihin: vain yllytät, jos yrität apuun.

Koleranto devas esti punata; Ĉar se vi lin indulgos, li fariĝos ankoraŭ pli kolerema.

20 Kuule neuvoa, ota kuritus varteen, että olisit vasta viisaampi.

Aŭskultu konsilon kaj akceptu admonon, Por ke vi poste estu saĝa.

21 Monet ovat miehen mielessä aivoitukset, mutta Herran neuvo on pysyväinen.

Multaj estas la intencoj en la koro de homo, Sed la decido de la Eternulo restas fortike.

22 Ihaninta ihmisessä on hänen laupeutensa, ja köyhä on parempi kuin valhettelija.

Ornamo estas por la homo lia bonfaro; Kaj pli bona estas malriĉulo, ol homo mensogema.

23 Herran pelko on elämäksi: saa levätä yönsä ravittuna, eikä mikään paha kohtaa.

Timo antaŭ la Eternulo kondukas al vivo, Al sateco, kaj al evito de malbono.

24 Laiska pistää kätensä vatiin, mutta ei saa sitä viedyksi suuhunsa jälleen.

Mallaboremulo metas sian manon en la poton, Kaj eĉ al sia buŝo li ĝin ne relevas.

25 Lyö pilkkaajaa, niin yksinkertainen saa mieltä, ja jos ymmärtäväistä nuhdellaan, niin hän käsittää tiedon.

Se vi batos blasfemanton, sensciulo fariĝos atenta; Se oni punas saĝulon, li komprenas la instruon.

26 Joka isäänsä pahoin pitelee ja ajaa äitinsä pois, se on kunnoton ja rietas poika.

Kiu ruinigas patron kaj forpelas patrinon, Tiu estas filo hontinda kaj malbeninda.

27 Jos herkeät, poikani, kuulemasta kuritusta, niin eksyt pois tiedon sanoista.

Ĉesu, mia filo, aŭskulti admonon Kaj tamen dekliniĝi de la vortoj de la instruo.

28 Kelvoton todistaja pitää oikeuden pilkkanaan, ja jumalattomien suu nielee vääryyttä.

Fripona atestanto mokas juĝon; Kaj la buŝo de malvirtuloj englutas maljustaĵon.

29 Tuomiot ovat valmiina pilkkaajille ja lyönnit tyhmien selkään.

La blasfemantojn atendas punoj, Kaj batoj la dorson de malsaĝuloj.