Sananlaskujen 16

1 Ihmisen ovat mielen aivoittelut, mutta Herralta tulee kielen vastaus.

Al la homo apartenas la projektoj de la koro; Sed de la Eternulo venas la vortoj de la lango.

2 Kaikki miehen tiet ovat hänen omissa silmissään puhtaat, mutta Herra tutkii henget.

Ĉiuj vojoj de la homo estas puraj en liaj okuloj; Sed la Eternulo esploras la spiritojn.

3 Heitä työsi Herran haltuun, niin sinun hankkeesi menestyvät.

Transdonu al la Eternulo viajn farojn; Tiam viaj entreprenoj staros forte.

4 Kaiken on Herra tehnyt määrätarkoitukseen, niinpä jumalattomankin onnettomuuden päivän varalle.

Ĉiu faro de la Eternulo havas sian celon; Eĉ malvirtulo estas farita por tago de malbono.

5 Jokainen ylpeämielinen on Herralle kauhistus: totisesti, ei sellainen jää rankaisematta.

Ĉiu malhumilulo estas abomenaĵo por la Eternulo; Kaj li certe ne restos ne punita.

6 Laupeudella ja uskollisuudella rikos sovitetaan, ja Herran pelolla paha vältetään.

Per bono kaj vero pardoniĝas peko; Kaj per timo antaŭ la Eternulo oni evitas malbonon.

7 Jos miehen tiet ovat Herralle otolliset, saattaa hän vihamiehetkin sovintoon hänen kanssansa.

Kiam al la Eternulo plaĉas la vojoj de homo, Li eĉ liajn malamikojn pacigas kun li.

8 Parempi vähä vanhurskaudessa kuin suuret voitot vääryydessä.

Pli bona estas malmulto, sed kun justeco, Ol granda profito, sed maljusta.

9 Ihmisen sydän aivoittelee hänen tiensä, mutta Herra ohjaa hänen askeleensa.

La koro de homo pripensas sian vojon; Sed la Eternulo direktas lian iradon.

10 Kuninkaan huulilla on jumalallinen ratkaisu; hänen suunsa ei petä tuomitessaan.

Sorĉo estas sur la lipoj de reĝo; Lia buŝo ne peku ĉe la juĝo.

11 Puntari ja oikea vaaka ovat Herran, hänen tekoaan ovat kaikki painot kukkarossa.

Ĝusta pesilo kaj ĝustaj pesiltasoj estas de la Eternulo; Ĉiuj pezilŝtonoj en la sako estas Lia faro.

12 Jumalattomuuden teko on kuninkaille kauhistus, sillä vanhurskaudesta valtaistuin vahvistuu.

Abomenaĵo por reĝoj estas fari maljustaĵon; Ĉar per justeco staras fortike la trono.

13 Vanhurskaat huulet ovat kuninkaille mieleen, ja oikein puhuvaa he rakastavat.

Al la reĝoj plaĉas lipoj veramaj; Kaj ili amas tiun, kiu parolas la veron.

14 Kuninkaan viha on kuoleman sanansaattaja, mutta sen lepyttää viisas mies.

Kolero de reĝo estas kuriero de morto; Sed homo saĝa igas ĝin pardoni.

15 Kuninkaan kasvojen valo on elämäksi, ja hänen suosionsa on kuin keväinen sadepilvi.

Luma vizaĝo de reĝo estas vivo; Kaj lia favoro estas kiel nubo kun printempa pluvo.

16 Parempi kultaa on hankkia viisautta, kalliimpi hopeata hankkia ymmärrystä.

Akiro de saĝeco estas multe pli bona ol oro; Kaj akiro de prudento estas preferinda ol arĝento.

17 Oikeamielisten tie välttää onnettomuuden; henkensä saa pitää, joka pitää vaelluksestansa vaarin.

La vojo de virtuloj evitas malbonon; Kiu gardas sian vojon, tiu konservas sian animon.

18 Kopeus käy kukistumisen edellä, ylpeys lankeemuksen edellä.

Antaŭ la pereo iras fiereco; Kaj antaŭ la falo iras malhumileco.

19 Parempi alavana nöyrien parissa kuin jakamassa saalista ylpeitten kanssa.

Pli bone estas esti humila kun malriĉuloj, Ol dividi akiron kun fieruloj.

20 Joka painaa mieleensä sanan, se löytää onnen; ja autuas se, joka Herraan turvaa!

Kiu prudente kondukas aferon, tiu trovos bonon; Kaj kiu fidas la Eternulon, tiu estas feliĉa.

21 Jolla on viisas sydän, sitä ymmärtäväiseksi sanotaan, ja huulten suloisuus antaa opetukselle tehoa.

Kiu havas prudentan koron, tiu estas nomata saĝulo; Kaj agrablaj paroloj plivalorigas la instruon.

22 Ymmärrys on omistajalleen elämän lähde, mutta hulluus on hulluille kuritus.

Saĝo estas fonto de vivo por sia posedanto; Sed la instruo de malsaĝuloj estas malsaĝeco.

23 Viisaan sydän tekee taitavaksi hänen suunsa ja antaa tehoa hänen huultensa opetukselle.

La koro de saĝulo prudentigas lian buŝon, Kaj en lia buŝo plivaloriĝas la instruo.

24 Lempeät sanat ovat mesileipää; ne ovat makeat sielulle ja lääkitys luille.

Agrabla parolo estas freŝa mielo, Dolĉa por la animo kaj saniga por la ostoj.

25 Miehen mielestä on oikea monikin tie, joka lopulta on kuoleman tie.

Iufoje vojo ŝajnas ĝusta al homo, Kaj tamen ĝia fino kondukas al la morto.

26 Työmiehen nälkä tekee työtä hänen hyväkseen, sillä oma suu panee hänelle pakon.

Kiu laboras, tiu laboras por si mem; Ĉar lin devigas lia buŝo.

27 Kelvoton mies kaivaa toiselle onnettomuutta; hänen huulillaan on kuin polttava tuli.

Malbona homo kaŭzas malbonon; Kaj sur liaj lipoj estas kvazaŭ brulanta fajro.

28 Kavala mies rakentaa riitaa, ja panettelija erottaa ystävykset.

Malica homo disvastigas malpacon; Kaj kalumnianto disigas amikojn.

29 Väkivallan mies viekoittelee lähimmäisensä ja vie hänet tielle, joka ei ole hyvä.

Rabemulo forlogas sian proksimulon Kaj kondukas lin sur vojo malbona.

30 Joka silmiänsä luimistelee, sillä on kavaluus mielessä; joka huulensa yhteen puristaa, sillä on paha valmiina.

Kiu faras signojn per la okuloj, tiu intencas malicon; Kiu faras signojn per la lipoj, tiu plenumas malbonon.

31 Harmaat hapset ovat kunnian kruunu; se saadaan vanhurskauden tiellä.

Krono de gloro estas la grizeco; Sur la vojo de justeco ĝi estas trovata.

32 Pitkämielinen on parempi kuin sankari, ja mielensä hillitseväinen parempi kuin kaupungin valloittaja.

Pacienculo estas pli bona ol fortulo; Kaj kiu regas sian spiriton, tiu estas pli bona ol militakiranto de urbo.

33 Helmassa pudistellen arpa heitetään, mutta Herralta tulee aina sen ratkaisu.

Sur la baskon oni ĵetas loton; Sed ĝia tuta decido estas de la Eternulo.