Sentencoj 8

1 Ĉu ne vokas la saĝo? Kaj ĉu la prudento ne aŭdigas sian voĉon?

La Sapience ne crie-t-elle pas? et l'Intelligence ne fait-elle pas ouïr sa voix?

2 Ĝi staras sur la pinto de altaĵoj, Apud la vojo, ĉe la vojkruĉiĝoj.

Elle s'est présentée sur le sommet des lieux élevés; sur le chemin, aux carrefours.

3 Apud la pordegoj, ĉe la eniro en la urbon, Ĉe la eniro tra la pordoj, ĝi kantas:

Elle crie à la place des portes; à l'entrée de la ville; à l'avenue des portes.

4 Al vi, ho viroj, mi vokas; Kaj mia voĉo sin turnas al la homoj:

Ô vous! hommes de qualité, je vous appelle; et ma voix s'adresse aussi aux gens du commun.

5 Komprenu, naivuloj, la prudenton, Kaj sensprituloj prenu en la koron.

Vous simples, entendez ce que c'est que du discernement, et vous tous, devenez intelligents de cœur.

6 Aŭskultu, ĉar mi parolos gravaĵon, Kaj ĝustaĵo eliros el mia buŝo.

Ecoutez, car je dirai des choses importantes: et l'ouverture de mes lèvres [sera] de choses droites.

7 Ĉar mia lango parolos veron, Kaj malpiaĵon abomenas miaj lipoj.

Parce que mon palais parlera de la vérité, et que mes lèvres ont en abomination la méchanceté.

8 Justaj estas ĉiuj paroloj de mia buŝo; Ili ne enhavas falson kaj malicon.

Tous les discours de ma bouche [sont] avec justice, il n'y a rien en eux de contraint, ni de mauvais.

9 Ĉiuj ili estas ĝustaj por tiu, kiu ilin komprenas, Kaj justaj por tiuj, kiuj akiris scion.

Ils sont tous aisés à trouver à l'homme intelligent, et droits à ceux qui ont trouvé la science.

10 Prenu mian instruon, kaj ne arĝenton; Kaj la scion ŝatu pli, ol plej puran oron.

Recevez mon instruction, et non pas de l'argent; et la science, plutôt que du fin or choisi.

11 Ĉar saĝo estas pli bona ol multekostaj ŝtonoj; Kaj nenio, kion oni povas deziri, povas esti egala al ĝi.

Car la sagesse est meilleure que les perles; et tout ce qu'on saurait souhaiter, ne la vaut pas.

12 Mi, saĝo, loĝas kun la prudento, Kaj mi trovas prudentajn konsilojn.

Moi la Sapience je demeure [avec] la discrétion, et je trouve la science de prudence.

13 Timo antaŭ la Eternulo malamas malbonon, Fieron, malhumilon, kaj malbonan vojon; Malsinceran buŝon mi malamas.

La crainte de l'Eternel c'est de haïr le mal. J'ai en haine l'orgueil et l'arrogance, la voie de méchanceté, la bouche hypocrite.

14 De mi venas konsilo kaj bonaranĝo; Mi estas prudento; al mi apartenas forto.

A moi appartient le conseil et l'adresse; je suis la prudence, à moi appartient la force.

15 Per mi reĝas la reĝoj, Kaj la estroj donas leĝojn de justeco.

Par moi règnent les Rois, et par moi les Princes décernent la justice.

16 Per mi regas la princoj Kaj la potenculoj kaj ĉiuj juĝantoj sur la tero.

Par moi dominent les Seigneurs, et les Princes, et tous les juges de la terre.

17 Mi amas miajn amantojn; Kaj miaj serĉantoj min trovos.

J'aime ceux qui m'aiment; et ceux qui me cherchent soigneusement, me trouveront.

18 Riĉo kaj gloro estas ĉe mi, Daŭra havo kaj justo.

Avec moi sont les richesses et la gloire, les biens permanents, et la justice.

19 Mia frukto estas pli bona ol oro kaj ol plej pura oro; Kaj la rikolto de mi estas pli bona ol elektita arĝento.

Mon fruit est meilleur que le fin or, même que l'or raffiné; et mon revenu est meilleur que l'argent choisi.

20 Laŭ la vojo de vero mi iras, Laŭ la vojstreko de la justo;

Je fais marcher par le chemin de la justice, et par le milieu des sentiers de la droiture;

21 Por heredigi al miaj amantoj esencan bonon, Kaj plenigi iliajn trezorejojn.

Afin que je fasse hériter des biens permanents à ceux qui m'aiment, et que je remplisse leurs trésors.

22 La Eternulo min formis en la komenco de Sia vojo, Antaŭ Siaj kreitaĵoj, tre antikve.

L'Eternel m'a possédée dès le commencement de sa voie, même avant qu'il fît aucune de ses œuvres.

23 Antaŭ eterno mi estis firme fondita, en la komenco, Antaŭ la kreo de la tero.

J'ai été déclarée Princesse dès le siècle, dès le commencement, dès l'ancienneté de la terre.

24 Kiam ankoraŭ ne ekzistis la abismoj, mi estis jam naskita, Kiam ankoraŭ ne ekzistis fontoj, ŝprucigantaj akvon.

J'ai été engendrée lorsqu'il n'y avait point encore d'abîmes, ni de fontaines chargées d'eaux.

25 Antaŭ ol la montoj estis starigitaj, Antaŭ la altaĵoj mi estis kreita;

J'ai été engendrée avant que les montagnes fussent posées, et avant les coteaux.

26 Kiam la tero ankoraŭ ne estis farita, nek la kampoj, Nek la komencaj polveroj de la mondo.

Lorsqu'il n'avait point encore fait la terre, ni les campagnes, ni le plus beau des terres du monde habitable.

27 Dum Li firmigis la ĉielojn, mi jam estis tie; Dum Li desegnis limojn sur la supraĵo de la abismo,

Quand il disposait les cieux; quand il traçait le cercle au-dessus des abîmes;

28 Dum Li fortikigis la nubojn supre, Dum Li firmigis la fontojn de la abismo,

Quand il affermissait les nuées d'en haut; quand il serrait ferme les fontaines des abîmes;

29 Dum Li donis Sian leĝon al la maro, Por ke la akvoj ne transpaŝu siajn bordojn, Kaj dum Li difinis la fundamentojn de la tero:

Quand il mettait son ordonnance touchant la mer, afin que les eaux ne passassent point ses bords; quand il compassait les fondements de la terre;

30 Tiam mi estis ĉe Li kiel konstruanto; Mi estis la ĝojo de ĉiuj tagoj, Ludante antaŭ Li ĉiutempe.

J'étais alors par-devers lui son nourrisson, j'étais ses délices de tous les jours, et toujours j'étais en joie en sa présence.

31 Mi ludas sur Lia mondo-tero; Kaj mia ĝojo estas inter la homidoj.

Je me réjouissais en la partie habitable de sa terre, et mes plaisirs étaient avec les enfants des hommes.

32 Kaj nun, infanoj, aŭskultu min; Kaj feliĉaj estos tiuj, kiuj iras laŭ miaj vojoj.

Maintenant donc, enfants, écoutez-moi; car bienheureux seront ceux qui garderont mes voies.

33 Aŭskultu instruon kaj saĝiĝu, Kaj ne forĵetu ĝin.

Ecoutez l'instruction, et soyez sages, et ne la rejetez point.

34 Feliĉa estas la homo, kiu min aŭskultas, Kiu maldormas ĉiutage ĉe miaj pordoj, Kiu staras garde ĉe la fostoj de miaj pordegoj.

Ô! que bienheureux est l'homme qui m'écoute, ne bougeant de mes portes tous les jours, et gardant les poteaux de mes portes!

35 Ĉar kiu min trovis, tiu trovis vivon, Kaj akiros favoron de la Eternulo.

Car celui qui me trouve, trouve la vie, et attire la faveur de l'Eternel.

36 Sed kiu maltrafas min, tiu difektas sian animon; Ĉiuj, kiuj min malamas, amas la morton.

Mais celui qui m'offense, fait tort à son âme; tous ceux qui me haïssent, aiment la mort.