Sentencoj 3
1 Mia filo! ne forgesu mian instruon, Kaj via koro konservu miajn ordonojn.
My son, don’t forget my teaching, but let your heart keep my commandments,
2 Ĉar ili akirigos al vi longan vivon, Jarojn de vivo kaj paco.
for they will add to you length of days, years of life, and peace.
3 Favoro kaj vero vin ne forlasu; Alligu ilin al via kolo, Skribu ilin sur la tabeloj de via koro.
Don’t let kindness and truth forsake you. Bind them around your neck. Write them on the tablet of your heart.
4 Kaj vi trovos favoron kaj bonan opinion Ĉe Dio kaj homoj.
So you will find favour, and good understanding in the sight of God and man.
5 Fidu la Eternulon per via tuta koro, Kaj ne fidu vian prudenton.
Trust in the LORD with all your heart, and don’t lean on your own understanding.
6 Konsciu Lin en ĉiuj viaj vojoj, Kaj Li ĝustigos vian iradon.
In all your ways acknowledge him, and he will make your paths straight.
7 Ne opiniu vin saĝa; Timu la Eternulon, kaj deturnu vin de malbono.
Don’t be wise in your own eyes. Fear the LORD, and depart from evil.
8 Ĉi tio estos saniga por via korpo, Kaj bona nutro por viaj ostoj.
It will be health to your body, and nourishment to your bones.
9 Faru honoron al la Eternulo el via havo Kaj el la unuavenaĵo de ĉiuj viaj rikoltoj:
Honour the LORD with your substance, with the first fruits of all your increase;
10 Tiam viaj grenejoj tute pleniĝos, Kaj viaj vinpremejoj superbordigos moston.
so your barns will be filled with plenty, and your vats will overflow with new wine.
11 La instruon de la Eternulo, ho mia filo, ne malŝatu; Kaj ne deturnu vin, kiam Li faras al vi punon;
My son, don’t despise the LORD’s discipline, neither be weary of his correction;
12 Ĉar kiun la Eternulo amas, tiun Li punkorektas, Kiel patro la filon, en kiu li havas plezuron.
for whom the LORD loves, he corrects, even as a father reproves the son in whom he delights.
13 Feliĉa estas la homo, kiu trovis saĝon, Kaj la homo, kiu akiris prudenton;
Happy is the man who finds wisdom, the man who gets understanding.
14 Ĉar estas pli bone ĝin aĉeti, ol aĉeti arĝenton, Kaj ĝia rikoltaĵo estas pli bona, ol pura oro.
For her good profit is better than getting silver, and her return is better than fine gold.
15 Ĝi estas pli kara, ol juveloj; Kaj nenio, kion vi povus deziri, povas esti komparata kun ĝi.
She is more precious than rubies. None of the things you can desire are to be compared to her.
16 Longa vivo estas en ĝia dekstra mano; Riĉo kaj gloro estas en ĝia maldekstra mano.
Length of days is in her right hand. In her left hand are riches and honour.
17 Ĝiaj vojoj estas vojoj agrablaj, Kaj ĉiuj ĝiaj vojetoj estas paco.
Her ways are ways of pleasantness. All her paths are peace.
18 Ĝi estas arbo de vivo por tiuj, kiuj ĝin ekkaptis; Kaj feliĉaj estas tiuj, kiuj ĝin posedas.
She is a tree of life to those who lay hold of her. Happy is everyone who retains her.
19 La Eternulo per saĝo fondis la teron; Per prudento Li aranĝis la ĉielon.
By wisdom the LORD founded the earth. By understanding, he established the heavens.
20 Per Lia ĉionsciado disiĝis abismoj; Kaj la nuboj elverŝas roson.
By his knowledge, the depths were broken up, and the skies drop down the dew.
21 Mia filo! ili ne foriru de viaj okuloj; Konservu klarecon de la kapo kaj prudenton:
My son, let them not depart from your eyes. Keep sound wisdom and discretion,
22 Ili estos vivo por via animo, Kaj ornamo por via kolo.
so they will be life to your soul, and grace for your neck.
23 Tiam vi iros sendanĝere vian vojon, Kaj via piedo ne falpuŝiĝos.
Then you shall walk in your way securely. Your foot won’t stumble.
24 Kiam vi kuŝiĝos dormi, vi ne timos; Kaj kiam vi kuŝos, via dormo estos agrabla.
When you lie down, you will not be afraid. Yes, you will lie down, and your sleep will be sweet.
25 Ne timu subitan teruron, Nek pereigon, kiu povus veni de malbonuloj;
Don’t be afraid of sudden fear, neither of the desolation of the wicked, when it comes;
26 Ĉar la Eternulo estos via helpo, Kaj gardos vian piedon kontraŭ reto.
for the LORD will be your confidence, and will keep your foot from being taken.
27 Ne rifuzu bonon al la bezonantoj, Se via mano havas la forton por fari.
Don’t withhold good from those to whom it is due, when it is in the power of your hand to do it.
28 Kiam vi havas ĉe vi, ne diru al via proksimulo: Iru kaj revenu, kaj morgaŭ mi donos.
Don’t say to your neighbour, “Go, and come again; tomorrow I will give it to you,” when you have it by you.
29 Ne pripensu malbonon kontraŭ via proksimulo, Kiam li kun konfido loĝas ĉe vi.
Don’t devise evil against your neighbour, since he dwells securely by you.
30 Ne malpacu kun iu senkaŭze, Se li ne faris al vi malbonon.
Don’t strive with a man without cause, if he has done you no harm.
31 Ne enviu rabemulon, Kaj elektu neniun el liaj vojoj;
Don’t envy the man of violence. Choose none of his ways.
32 Ĉar la perversulojn la Eternulo abomenas, Kaj Sian intencon Li malkaŝas al la piuloj.
For the perverse is an abomination to the LORD, but his friendship is with the upright.
33 Malbeno de la Eternulo estas en la domo de malbonulo, Kaj la loĝejon de piuloj Li benas.
The LORD’s curse is in the house of the wicked, but he blesses the habitation of the righteous.
34 La mokantojn Li mokas, Kaj al la humiluloj Li donas favoron.
Surely he mocks the mockers, but he gives grace to the humble.
35 Honoron heredas saĝuloj; Sed malsaĝuloj forportas honton.
The wise will inherit glory, but shame will be the promotion of fools.
