Sentencoj 27
1 Ne fanfaronu pri la morgaŭa tago; Ĉar vi ne scias, kion naskos la tago.
Do not boast about tomorrow; for you do not know what a day may bring forth.
2 Alia vin laŭdu, sed ne via buŝo; Fremdulo, sed ne viaj lipoj.
Let another man praise you, and not your own mouth; a stranger, and not your own lips.
3 Peza estas ŝtono, kaj sablo estas ŝarĝo; Sed kolero de malsaĝulo estas pli peza ol ambaŭ.
A stone is heavy, and sand is a burden; but a fool's provocation is heavier than both.
4 Kolero estas kruelaĵo, kaj furiozo estas superakvego; Sed kiu sin tenos kontraŭ envio?
Wrath is cruel, and anger is overwhelming; but who is able to stand before jealousy?
5 Pli bona estas riproĉo nekaŝita, Ol amo kaŝita.
Better is open rebuke than hidden love.
6 Fidelkoraj estas la batoj de amanto; Sed tro multaj estas la kisoj de malamanto.
Faithful are the wounds of a friend; although the kisses of an enemy are profuse.
7 Sata animo malŝatas mieltavolon, Sed por malsata animo ĉio maldolĉa estas dolĉa.
A full soul loathes a honeycomb; but to a hungry soul, every bitter thing is sweet.
8 Kiel birdo, kiu forlasis sian neston, Tiel estas homo, kiu forlasis sian lokon.
As a bird that wanders from her nest, so is a man who wanders from his home.
9 Oleo kaj odorfumaĵo ĝojigas la koron, Kaj la konsilo de amiko estas dolĉaĵo por la animo.
Perfume and incense bring joy to the heart; so does earnest counsel from a man's friend.
10 Ne forlasu vian amikon kaj la amikon de via patro, Kaj en la domon de via frato ne iru en la tago de via mizero; Pli bona estas najbaro proksima, ol frato malproksima.
Do not forsake your friend and your father's friend. Do not go to your brother's house in the day of your disaster: better is a neighbor who is near than a distant brother.
11 Estu saĝa, mia filo, kaj ĝojigu mian koron; Kaj mi havos kion respondi al mia insultanto.
Be wise, my son, and bring joy to my heart, then I can answer my tormentor.
12 Prudentulo antaŭvidas malbonon, kaj kaŝiĝas; Sed naivuloj antaŭenpaŝas, kaj difektiĝas.
A prudent man sees danger and takes refuge; but the simple pass on, and suffer for it.
13 Prenu la veston de tiu, kiu garantiis por aliulo; Kaj pro la fremduloj prenu de li garantiaĵon.
Take his garment when he puts up collateral for a stranger. Hold it for a wayward woman.
14 Kiu frue matene benas sian proksimulon per laŭta voĉo, Tiu estos opiniata malbenanto.
He who blesses his neighbor with a loud voice early in the morning, it will be taken as a curse by him.
15 Defluilo en pluva tago Kaj malpacema edzino estas egalaj.
A continual dropping on a rainy day and a contentious wife are alike:
16 Kiu ŝin retenas, tiu retenas venton Kaj volas kapti oleon per sia dekstra mano.
restraining her is like restraining the wind, or like grasping oil in his right hand.
17 Fero akriĝas per fero, Kaj homon akrigas la rigardo de lia proksimulo.
Iron sharpens iron; so a man sharpens his friend's countenance.
18 Kiu gardas figarbon, tiu manĝos ĝiajn fruktojn; Kaj kiu gardas sian sinjoron, tiu estos honorata.
Whoever tends the fig tree shall eat its fruit. He who looks after his master shall be honored.
19 Kiel en la akvo vizaĝo speguliĝas al vizaĝo, Tiel la koro de homo estas kontraŭ alia koro.
As water reflects a face, so a man's heart reflects the man.
Sheol and Abaddon are never satisfied; and a man's eyes are never satisfied. (Sheol h7585)
21 Kiel fandujo por arĝento kaj forno por oro, Tiel estas por homo la buŝo de lia laŭdanto.
The crucible is for silver, and the furnace for gold; but man is refined by his praise.
22 Se vi pistos malsaĝulon en pistujo inter griaĵo, Lia malsaĝeco de li ne apartiĝos.
Though you grind a fool in a mortar with a pestle along with grain, yet his foolishness will not be removed from him.
23 Bone konu viajn ŝafojn, Atentu viajn brutarojn.
Know well the state of your flocks, and pay attention to your herds:
24 Ĉar riĉeco ne daŭras eterne, Kaj krono ne restas por ĉiuj generacioj.
for riches are not forever, nor does even the crown endure to all generations.
25 Aperas herbo, montriĝas verdaĵo, Kaj kolektiĝas kreskaĵoj de la montoj.
The hay is removed, and the new growth appears, the grasses of the hills are gathered in.
26 Ŝafidoj estas, por vesti vin, Kaj kaproj, por doni al vi la eblon aĉeti kampon.
The lambs are for your clothing, and the goats are the price of a field.
27 Estas sufiĉe da kaprina lakto, por nutri vin, por nutri vian domon, Kaj por subteni la vivon de viaj servantinoj.
There will be plenty of goats' milk for your food, for your family's food, and for the nourishment of your servant girls.
