Sentencoj 26

1 Kiel neĝo en somero, kaj kiel pluvo en tempo de rikolto, Tiel ne konvenas honoro por malsaĝulo.

Like snow in summer, and as rain in harvest, so honour is not fitting for a fool.

2 Kiel birdo forleviĝas, kiel hirundo forflugas, Tiel senkaŭza malbeno ne efektiviĝas.

Like a fluttering sparrow, like a darting swallow, so the undeserved curse doesn’t come to rest.

3 Vipo estas por ĉevalo, brido por azeno, Kaj bastono por la dorso de malsaĝuloj.

A whip is for the horse, a bridle for the donkey, and a rod for the back of fools!

4 Ne respondu al malsaĝulo laŭ lia malsaĝeco, Por ke vi mem ne fariĝu egala al li.

Don’t answer a fool according to his folly, lest you also be like him.

5 Respondu al malsaĝulo laŭ lia malsaĝeco, Por ke li ne estu saĝulo en siaj propraj okuloj.

Answer a fool according to his folly, lest he be wise in his own eyes.

6 Kiu komisias aferon al malsaĝulo, Tiu tranĉas al si la piedojn kaj sin suferigas.

One who sends a message by the hand of a fool is cutting off feet and drinking violence.

7 Kiel la kruroj de lamulo pendas peze, Tiel estas sentenco en la buŝo de malsaĝuloj.

Like the legs of the lame that hang loose, so is a parable in the mouth of fools.

8 Kiel iu, kiu alligas ŝtonon al ĵetilo, Tiel estas tiu, kiu faras honoron al malsaĝulo.

As one who binds a stone in a sling, so is he who gives honour to a fool.

9 Kiel dorna kano en la mano de ebriulo, Tiel estas sentenco en la buŝo de malsaĝuloj.

Like a thorn bush that goes into the hand of a drunkard, so is a parable in the mouth of fools.

10 Kompetentulo ĉion bone faras; Sed kiu dungas pasantojn, tiu dungas malsaĝulojn.

As an archer who wounds all, so is he who hires a fool or he who hires those who pass by.

11 Kiel hundo revenas al sia vomitaĵo, Tiel malsaĝulo ripetas sian malsaĝaĵon.

As a dog that returns to his vomit, so is a fool who repeats his folly.

12 Ĉu vi vidas homon, kiu estas saĝa en siaj okuloj? Estas pli da espero por malsaĝulo ol por li.

Do you see a man wise in his own eyes? There is more hope for a fool than for him.

13 Maldiligentulo diras: Leono estas sur la vojo, Leono estas sur la stratoj.

The sluggard says, “There is a lion in the road! A fierce lion roams the streets!”

14 Pordo turniĝas sur sia hoko, Kaj maldiligentulo sur sia lito.

As the door turns on its hinges, so does the sluggard on his bed.

15 Maldiligentulo ŝovas sian manon en la poton, Kaj ne volas venigi ĝin al sia buŝo.

The sluggard buries his hand in the dish. He is too lazy to bring it back to his mouth.

16 Maldiligentulo estas en siaj okuloj pli saĝa, Ol sep veraj saĝuloj.

The sluggard is wiser in his own eyes than seven men who answer with discretion.

17 Pasanto, kiu sin miksas en malpropran disputon, Estas kiel iu, kiu kaptas hundon je la oreloj.

Like one who grabs a dog’s ears is one who passes by and meddles in a quarrel not his own.

18 Kiel frenezulo, kiu ĵetas fajron, Sagojn, kaj morton,

Like a madman who shoots torches, arrows, and death,

19 Tiel estas homo, kiu trompas sian proksimulon, Kaj diras: Mi ja ŝercas.

is the man who deceives his neighbour and says, “Am I not joking?”

20 Kie ne estas ligno, estingiĝas la fajro; Kaj se ne estas kalumnianto, ĉesiĝas malpaco.

For lack of wood a fire goes out. Without gossip, a quarrel dies down.

21 Karbo servas por ardaĵo, ligno por fajro, Kaj homo malpacema por provoki malpacon.

As coals are to hot embers, and wood to fire, so is a contentious man to kindling strife.

22 La vortoj de kalumnianto estas kiel frandaĵoj, Kaj ili penetras en la profundon de la ventro.

The words of a whisperer are as dainty morsels, they go down into the innermost parts.

23 Varmegaj lipoj kun malica koro Estas nepurigita arĝento, kiu kovras argilaĵon.

Like silver dross on an earthen vessel are the lips of a fervent one with an evil heart.

24 Malamanto havas maskitajn parolojn, Kaj en sia koro li preparas malicon.

A malicious man disguises himself with his lips, but he harbours evil in his heart.

25 Kiam li ĉarmigas sian voĉon, ne kredu al li; Ĉar sep abomenaĵoj estas en lia koro.

When his speech is charming, don’t believe him, for there are seven abominations in his heart.

26 Kiu trompe kaŝas malamon, Tiu aperigos sian malbonecon en popola kunveno.

His malice may be concealed by deception, but his wickedness will be exposed in the assembly.

27 Kiu fosas foson, tiu falos en ĝin; Kaj kiu rulas ŝtonon, al tiu ĝi revenos.

Whoever digs a pit shall fall into it. Whoever rolls a stone, it will come back on him.

28 Mensogema lango malamas tiujn, kiujn ĝi dispremis; Kaj hipokrita buŝo kaŭzas pereon.

A lying tongue hates those it hurts; and a flattering mouth works ruin.