Sentencoj 25
1 Ankaŭ ĉi tio estas sentencoj de Salomono, kiujn kolektis la viroj de Ĥizkija, reĝo de Judujo.
THESE ARE ALSO PARABLES of Salomon, which the men of Hezekiah King of Iudah copied out.
2 Honoro de Dio estas kaŝi aferon; Sed honoro de reĝoj estas esplori aferon.
The glorie of God is to conceale a thing secret: but the Kings honour is to search out a thing.
3 La ĉielo estas alta, la tero estas profunda, Kaj la koro de reĝoj estas neesplorebla.
The heaues in height, and the earth in deepenes, and the Kings heart can no man search out.
4 Forigu de arĝento la almiksaĵon, Kaj la puriganto ricevos vazon.
Take the drosse from the siluer, and there shall proceede a vessell for the finer.
5 Forigu malvirtulon de la reĝo, Kaj lia trono fortikiĝos en justeco.
Take away the wicked from the King, and his throne shall be stablished in righteousnes.
6 Ne montru vin granda antaŭ la reĝo, Kaj sur la loko de eminentuloj ne stariĝu;
Boast not thy selfe before the King, and stand not in the place of great men.
7 Ĉar pli bone estas, se oni diros al vi: Leviĝu ĉi tien, Ol se oni malaltigos vin antaŭ eminentulo, Kiun vidis viaj okuloj.
For it is better, that it be saide vnto thee, Come vp hither, then thou to be put lower in the presece of the prince whom thine eyes haue seene.
8 Ne komencu tuj disputi; Ĉar kion vi faros poste, kiam via proksimulo vin hontigos?
Goe not foorth hastily to strife, least thou know not what to doe in the ende thereof, when thy neighbour hath put thee to shame.
9 Faru disputon kun via proksimulo mem, Sed sekreton de aliulo ne malkaŝu;
Debate thy matter with thy neighbour, and discouer not the secret to another,
10 Ĉar alie aŭdanto vin riproĉos, Kaj vian babilon vi jam ne povos repreni.
Least he that heareth it put thee to shame, and thine infamie doe not cease.
11 Vorto dirita en ĝusta tempo Estas kiel oraj pomoj sur retaĵo arĝenta.
A word spoken in his place, is like apples of golde with pictures of siluer.
12 Kiel ora orelringo kaj multekosta kolringo, Tiel estas saĝa admonanto por aŭskultanta orelo.
He that reprooueth the wise, and the obedient eare, is as a golden earering and an ornament of fine golde.
13 Kiel malvarmo de neĝo en la tempo de rikolto, Tiel estas fidela sendito por siaj sendintoj: Li revigligas la animon de sia sinjoro.
As the colde of the snowe in the time of haruest, so is a faithfull messenger to them that send him: for he refresheth the soule of his masters.
14 Kiel nuboj kaj vento sen pluvo, Tiel estas homo, kiu fanfaronas per dono, kiun li ne faras.
A man that boasteth of false liberalitie, is like cloudes and winde without raine.
15 Per pacienco oni altiras al si potenculon, Kaj mola parolo rompas oston.
A Prince is pacified by staying of anger, and a soft tongue breaketh the bones.
16 Kiam vi trovis mielon, manĝu, kiom vi bezonas, Por ke vi ne fariĝu tro sata kaj ne elvomu ĝin.
If thou haue found hony, eate that is sufficient for thee, least thou be ouerfull, and vomit it.
17 Detenu vian piedon de la domo de via proksimulo; Ĉar alie vi tedus lin kaj li vin malamus.
Withdrawe thy foote from thy neighbours house, least he be weary of thee, and hate thee.
18 Kiel martelo kaj glavo kaj akra sago Estas tiu homo, kiu parolas pri sia proksimulo malveran ateston.
A man that beareth false witnes against his neighbour, is like an hammer and a sword, and a sharpe arrowe.
19 Kiel putra dento kaj malforta piedo Estas nefidinda espero en tago de mizero.
Confidence in an vnfaythfull man in time of trouble, is like a broken tooth and a sliding foote.
20 Kiel demeto de vesto en tempo de malvarmo, kiel vinagro sur natro, Tiel estas kantado de kantoj al koro suferanta.
Hee that taketh away the garment in the colde season, is like vineger powred vpon nitre, or like him that singeth songs to an heauy heart.
21 Se via malamanto estas malsata, manĝigu al li panon; Kaj se li estas soifa, trinkigu al li akvon;
If hee that hateth thee be hungry, giue him bread to eate, and if he be thirstie, giue him water to drinke.
22 Ĉar fajrajn karbojn vi kolektos sur lia kapo, Kaj la Eternulo vin rekompencos.
For thou shalt lay coles vpon his head, and the Lord shall recompense thee.
23 Norda vento kaŭzas pluvon, Kaj ĉagrenita vizaĝo kaŝatan parolon.
As the Northwinde driueth away the raine, so doeth an angry countenance the slandering tongue.
24 Pli bone estas loĝi sur angulo de tegmento, Ol kun malpacema edzino en komuna domo.
It is better to dwell in a corner of the house top, then with a contentious woman in a wide house.
25 Kiel malvarma akvo por suferanto de soifo, Tiel estas bona sciigo el lando malproksima.
As are the colde waters to a weary soule, so is good newes from a farre countery.
26 Virtulo, kiu falas antaŭ malvirtulo, Estas malklara fonto kaj malbonigita puto.
A righteous man falling downe before the wicked, is like a troubled well, and a corrupt spring.
27 Ne bone estas manĝi tro multe da mielo; Kaj ne glore estas serĉi sian gloron.
It is not good to eate much hony: so to search their owne glory is not glory.
28 Homo, kiu ne povas regi sian spiriton, Estas urbo detruita, kiu ne havas muron.
A man that refraineth not his appetite, is like a citie which is broken downe and without walles.
