Ijob 28

1 La arĝento havas lokon, kie oni ĝin elakiras; Kaj la oro havas lokon, kie oni ĝin fandas.

"Surely there is a mine for silver, and a place for gold which they refine.

2 La fero estas ricevata el polvo, Kaj el ŝtono oni fandas la kupron.

Iron is taken out of the earth, and copper is smelted out of the ore.

3 Oni faras finon al la mallumo, Kaj rezulte oni trovas la ŝtonojn el grandega mallumo.

Man sets an end to darkness, and searches out, to the furthest bound, the stones of obscurity and of thick darkness.

4 Oni fosas kavon tie, kie oni loĝas; Kaj tie, kie paŝas neniu piedo, ili laboras pendante, forgesitaj de homoj.

He breaks open a shaft away from where people live. They are forgotten by the foot. They hang far from men, they swing back and forth.

5 La tero, el kiu devenas pano, Estas trafosata sube kvazaŭ per fajro.

As for the earth, out of it comes bread; Underneath it is turned up as it were by fire.

6 Ĝiaj ŝtonoj estas loko de safiroj, Kaj terbuloj enhavas oron.

Sapphires come from its rocks. It has dust of gold.

7 La vojon ne konas rabobirdo, Kaj la okulo de falko ĝin ne vidis.

That path no bird of prey knows, neither has the falcon's eye seen it.

8 Ne paŝis sur ĝi sovaĝaj bestoj, Ne iris sur ĝi leono.

The proud animals have not trodden it, nor has the fierce lion passed by there.

9 Sur rokon oni metas sian manon, Oni renversas montojn de ilia bazo.

He puts forth his hand on the flinty rock, and he overturns the mountains by the roots.

10 En rokoj oni elhakas riverojn, Kaj ĉion grandvaloran vidis la okulo de homo.

He cuts out channels among the rocks. His eye sees every precious thing.

11 Oni haltigas la fluon de riveroj, Kaj kaŝitaĵon oni eltiras al la lumo.

He binds the streams that they do not trickle. The thing that is hidden he brings forth to light.

12 Sed kie oni trovas la saĝon? Kaj kie estas la loko de prudento?

"But where shall wisdom be found? Where is the place of understanding?

13 La homo ne scias ĝian prezon; Kaj ĝi ne estas trovata sur la tero de vivantoj.

Man doesn't know its price; Neither is it found in the land of the living.

14 La abismo diras: Ne en mi ĝi estas; La maro diras: Ĝi ne troviĝas ĉe mi.

The deep says, 'It isn't in me.' The sea says, 'It isn't with me.'

15 Oni ne povas doni por ĝi plej bonan oron, Oni ne pesas arĝenton page por ĝi.

It can't be gotten for gold, neither shall silver be weighed for its price.

16 Oni ne taksas ĝin per oro Ofira, Nek per multekosta onikso kaj safiro.

It can't be valued with the gold of Ophir, with the precious onyx, or the sapphire.

17 Ne valoregalas al ĝi oro kaj vitro; Kaj oni ne povas ŝanĝi ĝin kontraŭ vazoj el pura oro.

Gold and glass can't equal it, neither shall it be exchanged for jewels of fine gold.

18 Koraloj kaj kristalo ne estas atentataj; Kaj posedo de saĝo estas pli valora ol perloj.

No mention shall be made of coral or of crystal. Yes, the price of wisdom is above rubies.

19 Ne valoregalas al ĝi topazo el Etiopujo; Pura oro ne povas esti ĝia prezo.

The topaz of Ethiopia shall not equal it, Neither shall it be valued with pure gold.

20 De kie venas la saĝo? Kaj kie estas la loko de prudento?

From where then comes wisdom? Where is the place of understanding?

21 Kaŝita ĝi estas antaŭ la okuloj de ĉio vivanta, Nevidebla por la birdoj de la ĉielo.

Seeing it is hidden from the eyes of all living, and kept close from the birds of the sky.

22 La abismo kaj la morto diras: Per niaj oreloj ni aŭdis nur famon pri ĝi.

Destruction and Death say, 'We have heard a rumor of it with our ears.'

23 Dio komprenas ĝian vojon, Kaj Li scias ĝian lokon;

"God understands its way, and he knows its place.

24 Ĉar Li rigardas ĝis la fino de la tero, Li vidas sub la tuta ĉielo.

For he looks to the farthest parts of the earth, and sees under the whole sky.

25 Kiam Li donis pezon al la vento Kaj aranĝis la akvon laŭmezure,

He establishes the force of the wind. Yes, he measures out the waters by measure.

26 Kiam Li starigis leĝon por la pluvo Kaj vojon por la fulmo kaj tondro:

When he made a decree for the rain, and a way for the lightning of the thunder;

27 Tiam Li vidis ĝin kaj anoncis ĝin, Pretigis ĝin kaj esploris ĝin;

then he saw it, and declared it. He established it, yes, and searched it out.

28 Kaj Li diris al la homoj: Vidu, timo antaŭ Dio estas saĝo, Kaj evitado de malbono estas prudento.

To man he said, 'Look, the fear of the Lord, that is wisdom. To depart from evil is understanding.'"