Jeĥezkel 18

1 Kaj aperis al mi vorto de la Eternulo, dirante:

And the word of the Lord came to me, saying:

2 Kial vi uzas ĉe vi en la lando de Izrael ĉi tiun proverbon kaj diras: La patroj manĝis nematurajn vinberojn, kaj la dentoj de la filoj agaciĝis?

“Why is it that you circulate among yourselves this parable, as a proverb in the land of Israel, saying: ‘The fathers ate a bitter grape, and the teeth of the sons have been affected.’

3 Kiel Mi vivas, diras la Sinjoro, la Eternulo, neniu plu uzos ĉe vi tiun proverbon en Izrael.

As I live, says the Lord God, this parable shall no longer be a proverb for you in Israel.

4 Jen ĉiuj animoj apartenas al Mi: kiel la animo de la patro, tiel ankaŭ la animo de la filo apartenas al Mi; tiu animo, kiu pekas, ĝi mortos.

Behold, all souls are mine. Just as the soul of the father is mine, so also is the soul of the son. The soul that sins, the same shall die.

5 Sed se iu estas virta kaj agas laŭleĝe kaj juste;

And if a man is just, and he accomplishes judgment and justice,

6 ne manĝas sur la montoj kaj ne levas siajn okulojn al la idoloj de la domo de Izrael, ne malpurigas la edzinon de sia proksimulo kaj ne alproksimiĝas al virino en la tempo de ŝia monataĵo;

and if he does not eat upon the mountains, nor lift up his eyes to the idols of the house of Israel, and if he has not violated the wife of his neighbor, nor approached a menstruating woman,

7 neniun perfortas, redonas al la ŝuldanto lian garantiaĵon, ne faras rabon, donas sian panon al malsatulo kaj nudulon kovras per vesto;

and if he has not grieved any man, but has restored the collateral to the debtor, if he has seized nothing by violence, has given his bread to the hungry, and has covered the naked with a garment,

8 ne donas kontraŭ procentegoj kaj ne prenas troprofiton, detenas sian manon de maljustaĵo, faras inter homo kaj homo juĝon justan;

if he has not lent upon usury, nor taken any increase, if he has averted his hand from iniquity, and has executed true judgment between man and man,

9 sekvas Miajn leĝojn kaj observas Miajn ordonojn, por plenumi ilin ĝuste: tiu estas virtulo, kaj li certe vivos, diras la Sinjoro, la Eternulo.

if he has walked in my precepts and kept my judgments, so that he acts in accord with truth, then he is just; he shall certainly live, says the Lord God.

10 Sed se li naskigis filon, kiu estas rabisto, verŝas sangon, aŭ faras ion similan;

But if he raises a son who is a robber, who sheds blood, and who does any of these things,

11 kaj ĉion diritan li mem ne faras, sed li manĝas sur la montoj, malpurigas la edzinon de sia proksimulo;

(even though he himself does not do any of these things, ) and who eats upon the mountains, and who defiles the wife of his neighbor,

12 perfortas malriĉulon kaj senhavulon, faras rabadon, ne redonas garantiaĵon, levas siajn okulojn al idoloj, faras abomenindaĵon;

who grieves the needy and the poor, who seizes with violence, who does not restore the collateral, and who lifts up his eyes to idols, committing abomination,

13 donas kontraŭ procentegoj, prenas troprofiton: ĉu tia povas vivi? li ne devas vivi: ĉar li faras ĉiujn tiujn abomenindaĵojn, li devas morti; lia sango estu sur li.

who lends upon usury, and who takes an increase, then shall he live? He shall not live. Since he has done all these detestable things, he shall certainly die. His blood shall be upon him.

14 Sed jen li naskigis filon, kiu vidas ĉiujn pekojn de sia patro, kiujn ĉi tiu faras, kaj li timas, kaj ne faras ion similan:

But if he raises a son, who, seeing all his father’s sins that he has done, is afraid and so does not act in a way similar to him,

15 sur la montoj li ne manĝas, siajn okulojn li ne levas al la idoloj de la domo de Izrael, la edzinon de sia proksimulo li ne malpurigas;

who does not eat upon the mountains, nor lift up his eyes to the idols of the house of Israel, and who does not violate the wife of his neighbor,

16 li neniun perfortas, garantiaĵon ne prenas, rabadon ne faras, sian panon li donas al malsatulo kaj nudulon li kovras per vesto;

and who has not grieved any man, nor withheld the collateral, nor seized by violence, but instead has given his bread to the hungry, and has covered the naked with a garment,

17 de premado de malriĉulo detenas sian manon, procentegon kaj troprofiton ne prenas, plenumas Miajn ordonojn kaj sekvas Miajn leĝojn: li ne mortos pro la pekoj de sia patro, sed li nepre vivos.

who has averted his hand from injuring the poor, who has not taken usury and an overabundance, who has acted according to my judgments and walked in my precepts, then this one shall not die for the iniquity of his father; instead, he shall certainly live.

18 Kaj lia patro, ĉar li faris kruelaĵojn, prirabis fraton, kaj faris inter sia popolo tion, kio estas nebona: li mortos pro siaj malbonagoj.

As for his father, because he oppressed and did violence to his brother, and worked evil in the midst of his people, behold, he has died by his own iniquity.

19 Vi diros: Kial filo ne estas punata pro la malbonagoj de la patro? La filo agis ĝuste kaj juste, observis ĉiujn Miajn leĝojn kaj plenumis ilin; tial li nepre vivos.

And you say, ‘Why has not the son borne the iniquity of the father?’ Clearly, since the son has worked judgment and justice, has observed all my precepts, and has done them, he shall certainly live.

20 Tiu animo, kiu pekas, ĝi mortos; filo ne suferos pro la malbonagoj de la patro, kaj patro ne suferos pro la malbonagoj de la filo; la virteco de virtulo estos sur li, kaj la malpieco de malpiulo estos sur li.

The soul that sins, the same shall die. The son shall not bear the iniquity of the father, and the father shall not bear the iniquity of the son. The justice of the just man shall be upon himself, but the impiety of the impious man shall be upon himself.

21 Sed se malpiulo deturnas sin de ĉiuj siaj pekoj, kiujn li faris, kaj li observos ĉiujn Miajn leĝojn kaj agados ĝuste kaj juste, tiam li vivos, li ne mortos.

But if the impious man does penance for all his sins which he has committed, and if he keeps all my precepts, and accomplishes judgment and justice, then he shall certainly live, and he shall not die.

22 Ĉiuj liaj malbonagoj, kiujn li faris, ne estos rememorataj; pro siaj bonaj agoj, kiujn li faris, li vivos.

I will not remember all his iniquities, which he has worked; by his justice, which he has worked, he shall live.

23 Ĉu Mi deziras la morton de malpiulo? diras la Sinjoro, la Eternulo; kiam li deturnos sin de sia konduto, li ja vivos.

How could it be my will that an impious man should die, says the Lord God, and not that he should be converted from his ways and live?

24 Kaj se virtulo deturnos sin de sia virteco kaj faros malbonagojn, agos simile al ĉiuj abomenindaĵoj, kiujn faras malpiulo: ĉu li tiam povas vivi? Ĉiuj bonaj agoj, kiujn li faris, ne estos rememorataj; pro siaj krimoj, kiujn li faris, kaj pro siaj pekoj, kiujn li faris, pro ili li mortos.

But if a just man turns himself away from his justice, and does iniquity in accord with all the abominations that the impious man so often does, why should he live? All his justices, which he has accomplished, shall not be remembered. By the transgression, in which he has transgressed, and by his sin, in which he has sinned, by these he shall die.

25 Vi diros: Ne ĝusta estas la maniero de agado de la Sinjoro. Aŭskultu do, ho domo de Izrael: Ĉu Mia maniero de agado estas ne ĝusta? Ne, via konduto estas ne ĝusta.

And you have said, ‘The way of the Lord is not fair.’ Therefore, listen, O house of Israel. How could it be that my way is not fair? And is it not instead your ways that are perverse?

26 Kiam virtulo deturnas sin de sia virteco kaj faras malbonagojn kaj mortas pro tio, tiam li mortas pro siaj malbonagoj, kiujn li faris.

For when the just man turns himself away from his justice, and commits iniquity, he shall die by this; by the injustice that he has worked, he shall die.

27 Kaj kiam malpiulo deturnas sin de siaj malbonagoj, kiujn li faris, kaj li agas ĝuste kaj juste, tiam li donas vivon al sia animo.

And when the impious man turns himself away from his impiety, which he has done, and accomplishes judgment and justice, he shall cause his own soul to live.

28 Ĉar li rigardis, kaj retiris sin de ĉiuj siaj malbonagoj, kiujn li faris, tial li nepre vivos, li ne mortos.

For by considering and turning himself away from all his iniquities, which he has worked, he shall certainly live, and he shall not die.

29 La domo de Izrael diros: Ne ĝusta estas la agadmaniero de la Sinjoro. Ĉu Mia agadmaniero estas ne ĝusta, ho domo de Izrael? Ne, via agadmaniero estas ne ĝusta.

And yet the sons of Israel say, ‘The way of the Lord is not fair.’ How could it be that my ways are not fair, O house of Israel? And is it not instead your ways that are perverse?

30 Tial Mi juĝos vin, ho domo de Izrael, ĉiun laŭ lia konduto, diras la Sinjoro, la Eternulo. Pentu kaj retiru vin de ĉiuj viaj krimoj, por ke la malbonagoj ne estu por vi falilo.

Therefore, O house of Israel, I will judge each one according to his ways, says the Lord God. Be converted, and do penance for all your iniquities, and then iniquity will not be your ruin.

31 Forĵetu de vi ĉiujn viajn krimojn, per kiuj vi pekis, kaj faru al vi novan koron kaj novan spiriton. Kial vi mortu, ho domo de Izrael?

Cast all your transgressions, by which you have transgressed, away from you, and make for yourselves a new heart and a new spirit. And then why should you die, O house of Israel?

32 Ĉar Mi ne deziras la morton de mortanto, diras la Sinjoro, la Eternulo; konvertu vin kaj vivu.

For I do not desire the death of one who dies, says the Lord God. So return and live.”