Daniel 7
1 In the firste yeer of Balthasar, kyng of Babiloyne, Danyel siy a sweuene. Forsothe he wroot the visioun of his hed in his bed, and the dreem, and comprehendide in schort word; and he touchide schortli the sentence,
W pierwszym roku Belszazara, króla Babilonu, Daniel miał sen i widzenia w swojej głowie na swoim łożu. Wtedy spisał [ten] sen i podał ogół rzeczy.
2 and seide, Y siy in my visioun in niyt, and lo! foure wyndis of heuene fouyten in the myddis of the greet see.
Daniel powiedział: Oto co zobaczyłem w swoim widzeniu w nocy: Oto cztery wiatry niebieskie potykały się na wielkim morzu.
3 And foure grete beestis dyuerse bitwixe hem silf stieden fro the see.
A cztery wielkie bestie wyszły z morza, jedna różniła się od drugiej.
4 The firste beeste was as a lionesse, and hadde wyngis of an egle. Y bihelde til the wyngis therof weren pullid awei, and it was takun awei fro erthe, and it stood as a man on the feet, and the herte therof was youun to it.
Pierwsza była podobna do lwa i miała orle skrzydła. Przypatrywałem się jej, aż jej skrzydła zostały wyrwane i podniosła się z ziemi tak, że stanęła na nogach jak człowiek, a dano jej serce ludzkie.
5 And lo! another beeste, lijk a bere in parti, stood, and thre ordris weren in the mouth therof, and thre princes in the teeth therof. And thus thei seiden to it, Rise thou, ete thou ful many fleischis.
Potem oto druga bestia, podobna do niedźwiedzia. I stanęła na jednym boku, [mając] trzy żebra w paszczy między zębami. I tak mówiono do niej: Wstań, pożeraj dużo mięsa.
6 Aftir these thingis Y bihelde, and lo! anothir beeste as a pard, and it hadde on it silf foure wyngis of a brid, and foure heedis weren in the beeste, and power was youun to it.
Potem spojrzałem, a oto inna [bestia], podobna do pantery, która miała cztery ptasie skrzydła na grzbiecie. Bestia miała także cztery głowy i dano jej władzę.
7 Aftir these thingis Y bihelde in the visioun of niyt, and lo! the fourthe beeste, ferdful, and wondirful, and ful strong. It hadde grete irun teeth, and it ete, and made lesse, and defoulide with hise feet othere thingis; forsothe it was vnlijk othere beestis, which Y hadde seyn bifore it, and it hadde ten hornes.
Potem widziałem w nocnych widzeniach: Oto czwarta bestia, straszna, przerażająca i bardzo silna, mająca wielkie żelazne zęby. Pożerała i miażdżyła, a resztę deptała swoimi nogami. Różniła się od wszystkich bestii, które były przed nią, i miała dziesięć rogów.
8 Y bihelde the hornes, and lo! an other litil horn cam forth of the myddis of tho, and thre of the firste hornes weren drawun out fro the face therof; and lo! iyen as iyen of a man weren in this horn, and a mouth spekynge grete thingis.
Uważnie przypatrywałem się rogom, a oto mały róg wyrósł między nimi i trzy spośród tych pierwszych rogów zostały wyrwane przed nim. A oto w tym rogu [były] oczy podobne do oczu ludzkich i usta mówiące wielkie rzeczy.
9 Y bihelde, til that trones weren set, and the elde of daies sat; his cloth was whijt as snow, and the heeris of his heed weren as cleene wolle, his trone was as flawmes of fier, hise wheelis weren fier kyndlid.
I patrzyłem, aż trony zostały postawione, a Odwieczny zasiadł; jego szata [była] biała jak śnieg, a włosy jego głowy [jak] czysta wełna, jego tron jak ogniste płomienie, [a] jego koła [jak] płonący ogień.
10 A flood of fier and rennynge faste yede out fro his face, a thousynde thousynde mynistriden to hym, and ten sithis a thousynde sithis an hundrid thousynde stoden niy hym; the dom sat, and bookis weren opened.
Strumień ognia wypływał i tryskał sprzed niego. Tysiąc tysięcy służyło mu, a dziesięć tysięcy po dziesięć tysięcy stało przed nim. Sąd zasiadł i otwarto księgi.
11 Y bihelde for the vois of grete wordis whiche thilke horn spak; and Y siy that the beeste was slayn, and his bodi was perischid, and was youun to be brent in fier.
Wtedy patrzyłem z powodu głosu wielkich słów, które wypowiedział róg. Przypatrywałem się, aż bestia została zabita, a jej ciało zniszczone i wydane na spalenie w ogniu.
12 And Y siy that the power of othere beestis was takun awei, and the tymes of lijf weren ordeyned to hem, til to tyme and tyme.
Także i pozostałym bestiom odebrano władzę i dano im przedłużenie życia aż do zamierzonego okresu i czasu.
13 Therfor Y bihelde in the visyoun of niyt, and lo! as a sone of man cam with the cloudis of heuene; and he cam fulli til to the elde of daies, and in the siyt of hym thei offriden hym.
Widziałem [też] w nocnym widzeniu: Oto w obłokach nieba przybył ktoś podobny do Syna Człowieka, przyszedł aż do Odwiecznego i przyprowadzono go przed niego.
14 And he yaf to hym power, and onour, and rewme, and alle the puplis, lynagis, and langagis schulen serue hym; his power is euerlastynge power, that schal not be takun awei, and his rewme, that schal not be corrupt.
I dano mu władzę, cześć i królestwo, aby wszyscy ludzie, [wszystkie] narody i języki służyli mu. Jego władza jest władzą wieczną, która nie przeminie, a jego królestwo nie będzie zniszczone.
15 My spirit hadde orrour, ether hidousnesse; Y, Danyel, was aferd in these thingis, and the siytis of myn heed disturbliden me.
I ja, Daniel, zatrwożyłem się w duchu, w środku [mego] ciała, a widzenia w mojej głowie przestraszyły mnie.
16 Y neiyede to oon of the stonderis niy, and Y axide of hym the treuthe of alle these thingis. And he seide to me the interpretyng of wordis, and he tauyte me.
Wtedy zbliżyłem się do jednego z tych, którzy tam stali, i pytałem go o prawdziwość tego wszystkiego. I powiedział mi, i oznajmił mi znaczenie [tych] rzeczy.
17 These foure grete beestis ben foure rewmes, that schulen rise of erthe.
Te wielkie bestie, w liczbie czterech, to czterej królowie, [którzy] powstaną z ziemi.
18 Forsothe hooli men schulen take the rewme of hiyeste God, and thei schulen holde the rewme, til in to the world, and `til in to the world of worldis.
Ale święci Najwyższego wezmą królestwo i posiądą je na wieki, aż na wieki wieków.
19 Aftir these thingis Y wolde lerne diligentli of the fourthe beeste, that was greetli vnlijk fro alle, and was ful ferdful, the teeth and nailis therof weren of irun; it eet, and made lesse, and defoulide with hise feet othere thingis.
Wtedy pragnąłem poznać prawdę o czwartej bestii, która różniła się od wszystkich innych, straszna nad miarę, której zęby [były] żelazne, a pazury z brązu; która pożerała [i] miażdżyła, a resztę deptała swoimi nogami;
20 And of ten hornes whiche it hadde in the heed, and of the tother horn, that cam forth, bifore which thre hornes fellen doun, and of that horn that hadde iyen, and a mouth spekynge grete thingis, and was grettere than othere;
Także o tych dziesięciu rogach, które były na jej głowie, i o innym, który wyrósł, przed którym upadły trzy, o tym [właśnie] rogu, który miał oczy i usta mówiące wielkie rzeczy, a wyglądał na większy od innych rogów.
21 I bihelde, and lo! thilke horn made batel ayens hooli men, and hadde maistrie of hem,
I przypatrywałem się, a oto ten róg walczył ze świętymi i przemagał ich;
22 til the elde of daies cam, and hiy God yaf doom to hooli men; and lo! tyme cam, and hooli men goten rewme.
Aż przyszedł Odwieczny i oddano sąd świętym Najwyższego; i nadszedł czas, aby święci otrzymali królestwo.
23 And he seide thus, The fourthe beeste schal be the fourthe rewme in erthe, that schal be more than alle rewmes, and it schal deuoure al erthe, and it schal defoule, and make lesse that erthe.
I powiedział tak: Czwarta bestia oznacza czwarte królestwo na ziemi, które będzie różniło się od wszystkich królestw, i pożre całą ziemię, podepcze i zmiażdży ją.
24 Forsothe ten hornes schulen be ten kyngis of that rewme; and another kyng schal rise after hem, and he schal be miytiere than the formere, and he schal make low thre kyngis.
A dziesięć rogów [oznacza], że z tego królestwa powstanie dziesięciu królów, a po nich powstanie inny, który będzie różnił się od pierwszych i poniży trzech królów;
25 And he schal speke wordis ayens the hiy God, and he schal defoule the seyntis of the hiyeste; and he schal gesse, that he mai chaunge tymes and lawis; and thei schulen be youun in to his hondis, til to tyme, and times, and the half of tyme.
Będzie mówił słowa przeciw Najwyższemu i wytracał świętych Najwyższego; będzie zamierzał zmienić czasy i prawa, gdyż będą wydane w jego ręce aż do czasu, czasów i połowy czasu.
26 And doom schal sitte, that the power be takun awei, and be al to-brokun, and perische til in to the ende.
Potem zasiądzie sąd i tam odbiorą mu władzę, aby została zniszczona i wytracona aż do końca.
27 Sotheli that the rewme, and power, and the greetnesse of rewme, which is vndur ech heuene, be youun to the puple of the seintis of the hiyeste, whos rewme is euerlastynge rewme, and alle kingis schulen serue, and obeie to hym.
A królestwo, władza i wielkość królestwa pod całym niebem zostaną oddane ludowi świętych Najwyższego, którego królestwo będzie królestwem wiecznym, a wszystkie zwierzchności będą mu służyć i jego słuchać.
28 Hidur to is the ende of the word. Y, Danyel, was disturblid myche in my thouytis, and my face was chaungid in me; forsothe Y kepte the word in myn herte.
Tutaj jest koniec tych słów. [A] mnie Daniela bardzo zatrwożyły moje myśli i moje oblicze zmieniło się. Zachowałem jednak tę sprawę w swoim sercu.
