Proverbs 8
1 Doesn’t wisdom cry out? Doesn’t understanding raise her voice?
१ज्ञान हाक मारित नाही काय? सुज्ञपणा तिचा आवाज उंचावत नाही का?
2 On the top of high places by the way, where the paths meet, she stands.
२रस्त्याच्याबाजूला टेकडीच्या माथ्यावर, ज्ञान तिला चौकाकडे उभे करते.
3 Beside the gates, at the entry of the city, at the entry doors, she cries aloud:
३ते शहराच्या प्रवेशव्दाराजवळ, शहराच्या वेशीजवळ, ती मोठ्याने हाक मारते.
4 “I call to you men! I send my voice to the sons of mankind.
४“लोकांनो, मी तुम्हास बोलावत आहे. आणि मानवजातीच्या मुलांसाठी आवाज उंचावते.
5 You simple, understand prudence! You fools, be of an understanding heart!
५अहो भोळ्यांनो, तुम्ही समंजसपणा समजून घ्या आणि तुम्ही कोणी ज्ञानाचा द्वेष करता, त्या तुम्ही सुबुद्ध हृदयाचे व्हा.
6 Hear, for I will speak excellent things. The opening of my lips is for right things.
६ऐका आणि मी उत्कृष्ट गोष्टी सांगणार आहे, आणि जेव्हा माझे ओठ उघडतील तेव्हा जे योग्य आहे ते मी सांगेन,
7 For my mouth speaks truth. Wickedness is an abomination to my lips.
७कारण माझे मुख खरे आहे तेच बोलते, आणि माझ्या ओठांना वाईटाचा वीट आहे.
8 All the words of my mouth are in righteousness. There is nothing crooked or perverse in them.
८माझ्या तोंडची सर्व वचने न्यायाची आहेत; त्यामध्ये काही वेडेवाकडे किंवा फसवेगिरी नाही.
9 They are all plain to him who understands, right to those who find knowledge.
९ज्या कोणाला समज आहे त्यास माझी सर्व वचने सरळ आहेत; ज्या कोणाला ज्ञान प्राप्त झाले आहे त्यास माझी वचने योग्य आहेत.
10 Receive my instruction rather than silver, knowledge rather than choice gold.
१०रुपे घेऊ नका तर माझ्या शिक्षणाचा स्वीकार करा, आणि शुध्द सोने न घेता ज्ञान घ्या.
11 For wisdom is better than rubies. All the things that may be desired can’t be compared to it.
११कारण मी, ज्ञान, मौल्यवान खड्यांपेक्षा उत्तम आहे; त्याची आपल्याला हव्या असलेल्या कोणत्याही वस्तूशी माझी तुलना होऊ शकत नाही.
12 “I, wisdom, have made prudence my dwelling. Find out knowledge and discretion.
१२मी, ज्ञान, चातुर्याबरोबर राहते, आणि विद्या व विवेक ही मी प्राप्त करून घेतली आहे.
13 The fear of Yahweh is to hate evil. I hate pride, arrogance, the evil way, and the perverse mouth.
१३परमेश्वराचे भय म्हणजे वाईटाचा द्वेष करणे आहे; मी गर्व, अभिमान, वाईट मार्ग व कुटिल वाणी यांचा मी द्वेष करते.
14 Counsel and sound knowledge are mine. I have understanding and power.
१४चांगला सल्ला आणि सुज्ञान ही माझी आहेत; मला ज्ञान आहे आणि सामर्थ्य ही माझी आहेत.
15 By me kings reign, and princes decree justice.
१५माझ्याद्वारे राजे सरदारसुद्धा राज्य करतात आणि सर्व अधिकारी न्यायाने कारभार चालवतात.
16 By me princes rule, nobles, and all the righteous rulers of the earth.
१६माझ्याद्वारे राजपुत्र आणि सरदार व सर्व कोणी न्यायाधीश अधिकार चालवतात.
17 I love those who love me. Those who seek me diligently will find me.
१७माझ्यावर जे प्रीती करतात त्यांच्यावर मी प्रीती करते; आणि जे मला परिश्रमाने शोधतात, त्यांना मी सापडते.
18 With me are riches, honor, enduring wealth, and prosperity.
१८धन व सन्मान, टिकणारी संपत्ती व सदाचरण ही माझ्याजवळ आहे.
19 My fruit is better than gold, yes, than fine gold, my yield than choice silver.
१९माझे फळ सोन्यापेक्षा, शुद्ध सोन्यापेक्षाही उत्तम आहे; मी जे काही उत्पन्न करतो ते शुद्ध रुप्यापेक्षा उत्तम आहे.
20 I walk in the way of righteousness, in the middle of the paths of justice,
२०जो योग्य मार्ग आहे त्याने मी चालते, ती वाट न्यायाकडे नेते,
21 that I may give wealth to those who love me. I fill their treasuries.
२१म्हणून जे माझ्यावर प्रेम करतात त्यांना मी वडिलोपार्जित मिळकत देते. आणि त्यांची भांडारे भरते.
22 “Yahweh possessed me in the beginning of his work, before his deeds of old.
२२परमेश्वराने सुरवातीपासून आपल्या पुरातन कृत्यातले पहिले कृत्य असे मला निर्माण केले.
23 I was set up from everlasting, from the beginning, before the earth existed.
२३अनादिकाली, प्रारंभापासून पृथ्वीच्या पूर्वी माझी स्थापना झाली.
24 When there were no depths, I was born, when there were no springs abounding with water.
२४जलाशय नव्हते, पाण्याने भरलेले झरे नव्हते. तेव्हा माझा जन्म झाला;
25 Before the mountains were settled in place, before the hills, I was born;
२५पर्वत स्थापित झाले त्यापूर्वी, आणि टेकड्यापूर्वी, माझा जन्म झाला.
26 while as yet he had not made the earth, nor the fields, nor the beginning of the dust of the world.
२६परमेश्वराने पृथ्वी व शेत किंवा पृथ्वीवरची पहिली धूळ निर्माण करण्याआधीच मी जन्मले.
27 When he established the heavens, I was there. When he set a circle on the surface of the deep,
२७जेव्हा त्याने आकाशाची स्थापना केली तेव्हा मी तिथे होते, जेव्हा त्याने जलाशयाची वर्तुळाकार सीमा आखली.
28 when he established the clouds above, when the springs of the deep became strong,
२८जेव्हा त्याने आकाश वर स्थापित केले तेव्हा मी होते आणि, जेव्हा जलाशयाचे झरे जोराने वाहू लागले.
29 when he gave to the sea its boundary, that the waters should not violate his commandment, when he marked out the foundations of the earth,
२९जेव्हा त्याने सागराच्या पाण्याला सीमाबध्द केले तेव्हा ही मी होते. पाण्याने त्याच्या आज्ञेच उल्लंघन करून पसरू नये, आणि जेव्हा त्याने आज्ञा केली पृथ्वीचा पाया जेथे असायला पाहिजे तेथे मी होते.
30 then I was the craftsman by his side. I was a delight day by day, always rejoicing before him,
३०तेव्हा मी त्याच्याजवळ कुशल कारागिर होते, दिवसेंदिवस मी आनंदाने भरत होतो, मी त्याच्यासमोर सर्वदा हर्ष करीत असे.
31 rejoicing in his whole world. My delight was with the sons of men.
३१मी त्याच्या संपूर्ण पृथ्वीवर हर्ष करी, आणि मनुष्यजातीच्या ठायी माझा आनंद होता.
32 “Now therefore, my sons, listen to me, for blessed are those who keep my ways.
३२तर आता माझ्या मुलांनो, माझे ऐका, जे माझे मार्ग अनुसरतात ते धन्य आहेत.
33 Hear instruction, and be wise. Don’t refuse it.
३३माझी शिकवण ऐका आणि शहाणे व्हा; दुर्लक्ष करू नका.
34 Blessed is the man who hears me, watching daily at my gates, waiting at my door posts.
३४जो माझे ऐकतो तो सुखी होईल तो माझ्या दारांशी प्रत्येक दिवशी जागत राहतो; तो माझ्या घराच्या दाराजवळ माझ्यासाठी थांबतो.
35 For whoever finds me finds life, and will obtain favor from Yahweh.
३५कारण ज्याला मी सापडते, त्यास जीवन सापडते, आणि त्यास परमेश्वराकडून अनुग्रह मिळतो.
36 But he who sins against me wrongs his own soul. All those who hate me love death.”
३६पण जो कोणी मला शोधण्यास अयशस्वी होतो, जिवाची हानी करून घेतो; जे सर्व कोणी माझा द्वेष करतात, त्यांना मरण प्रिय आहे.”
