< Proverbs 24 >

1 Don’t be envious of evil men, neither desire to be with them;
Dad shar leh ha ka masayrin, Hana jeclaysan inaad iyaga la joogtid.
2 for their hearts plot violence and their lips talk about mischief.
Waayo, qalbigoodu wuxuu ka fikiraa kharribaad, Oo bushimahooduna waxay ku hadlaan belaayo.
3 Through wisdom a house is built; by understanding it is established;
Guri wuxuu ku dhismaa xigmad, Wuxuuna ku taagnaadaa waxgarasho,
4 by knowledge the rooms are filled with all rare and beautiful treasure.
Qawladuhuna aqoontay kaga buuxsamaan Maal kasta oo qaali ah oo qurux badan.
5 A wise man has great power. A knowledgeable man increases strength,
Ninkii caqli lahu xoog buu leeyahay, Oo ninkii aqoon lahuna itaal buu sii korodhsadaa.
6 for by wise guidance you wage your war, and victory is in many advisors.
Waayo, waa inaad talo wanaagsan ku dagaallantaa, Oo waxaa taliyayaal badan la jirta nabadgelyo.
7 Wisdom is too high for a fool. He doesn’t open his mouth in the gate.
Xigmaddu nacaska way ka dheer tahay, Isagu xagga iridda afkiisa kuma kala qaado.
8 One who plots to do evil will be called a schemer.
Kii ku fikira inuu xumaan sameeyo, Waxaa loogu yeedhi doonaa belaayo-sameeye.
9 The schemes of folly are sin. The mocker is detested by men.
Fikirka nacasnimadu waa dembi, Kii wax quudhsadaana waa u karaahiyo dadka.
10 If you falter in the time of trouble, your strength is small.
Maalinta dhibaatada haddaad liicdid, Itaalkaagu waa yar yahay.
11 Rescue those who are being led away to death! Indeed, hold back those who are staggering to the slaughter!
Samatabbixi kuwa dhimashada loo wadayo, Kuwa ku dhow in la gowracona dib uga qabo.
12 If you say, “Behold, we didn’t know this,” doesn’t he who weighs the hearts consider it? He who keeps your soul, doesn’t he know it? Shall he not render to every man according to his work?
Haddaad tidhaahdid, Bal eeg, waxan ma aannu garanayn, Kan qalbiyada miisaamaa miyaanu ka fiirsanayn? Oo kan naftaada dhawraa miyaanu ogayn? Oo miyaanu isagu nin walba ugu abaalgudayn sida shuqulkiisu yahay?
13 My son, eat honey, for it is good, the droppings of the honeycomb, which are sweet to your taste;
Wiilkaygiiyow, malab cun, waayo, wuu wanaagsan yahay, Oo waxaad cuntaa awlallada malabka, taas oo kuu dhadhan macaan.
14 so you shall know wisdom to be to your soul. If you have found it, then there will be a reward: Your hope will not be cut off.
Oo xigmadda aqoonteeduna sidaasoo kalay naftaada u ahaan doontaa, Oo haddaad iyada heshid waxaa jiri doona abaalgud, Oo rajadaaduna ma go'i doonto.
15 Don’t lay in wait, wicked man, against the habitation of the righteous. Don’t destroy his resting place;
Sida nin shar leh, ha u gabban kan xaqa ah gurigiisa, Oo rugtiisa nasashadana ha kharribin.
16 for a righteous man falls seven times and rises up again, but the wicked are overthrown by calamity.
Waayo, nin xaq ahu toddoba goor buu dhacaa, wuuna soo sara kacaa haddana, Laakiinse kuwa sharka leh waxaa lagu afgembiyaa belaayo.
17 Don’t rejoice when your enemy falls. Don’t let your heart be glad when he is overthrown,
Ha rayrayn markuu cadowgaagu dhaco, Oo qalbigaaguna yaanu farxin markuu turunturoodo,
18 lest Yahweh see it, and it displease him, and he turn away his wrath from him.
Waayo, waaba intaas oo Rabbigu taas arkaa, oo ay shar la ahaato indhihiisa, Oo uu dabadeedna cadhadiisa ka soo celiyaa isaga.
19 Don’t fret yourself because of evildoers, neither be envious of the wicked;
Xumaanfalayaasha aawadood ha isku dhibin, Kuwa sharka lehna ha ka masayrin,
20 for there will be no reward to the evil man. The lamp of the wicked will be snuffed out.
Waayo, kii shar leh abaalgud ma heli doono, Oo laambadda xumaanfalayaashana waa la bakhtiin doonaa.
21 My son, fear Yahweh and the king. Don’t join those who are rebellious,
Wiilkaygiiyow, Rabbiga iyo boqorkaba ka cabso, Oo ha ku darsamin kuwa isrogrog badan,
22 for their calamity will rise suddenly. Who knows what destruction may come from them both?
Waayo, belaayadoodu si degdeg ah ayay u soo kici doontaa, Oo bal yaa yaqaan baabbi'inta labadoodaba?
23 These also are sayings of the wise: To show partiality in judgment is not good.
Oo weliba waxyaalahanuna waa wixii ay kuwa caqliga lahaa yidhaahdeen. In dadka garsooridda loogu kala eexdaa ma wanaagsana.
24 He who says to the wicked, “You are righteous,” peoples will curse him, and nations will abhor him—
Kii kan shar leh ku yidhaahda, Xaq baad tahay, Dadyowga ayaa habaari doona, oo quruumuhuna way karhi doonaan isaga,
25 but it will go well with those who convict the guilty, and a rich blessing will come on them.
Laakiinse kuwii isaga canaantaa farxad bay yeelan doonaan, Oo dushoodana waxaa ku soo degi doonta barako wanaagsan.
26 An honest answer is like a kiss on the lips.
Kii jawaab qumman ku jawaabaa Bushimuhuu dhunkadaa.
27 Prepare your work outside, and get your fields ready. Afterwards, build your house.
Shuqulkaaga dibadda ku hagaajiso, Oo beerta ku diyaarso, Oo dabadeedna gurigaaga dhiso.
28 Don’t be a witness against your neighbor without cause. Don’t deceive with your lips.
Deriskaaga sababla'aan markhaati ha ku furin, Oo bushimahaagana ha ku khiyaanayn.
29 Don’t say, “I will do to him as he has done to me; I will repay the man according to his work.”
Hana odhan, Wixii uu igu sameeyey oo kale ayaan ku samayn doonaa, Oo ninkii sidii shuqulkiisu ahaa ayaan u abaalmarin doonaa.
30 I went by the field of the sluggard, by the vineyard of the man void of understanding.
Waxaan ag maray ninka caajiska ah beertiisa, Iyo ninka garaadka daran beercanabkiisa,
31 Behold, it was all grown over with thorns. Its surface was covered with nettles, and its stone wall was broken down.
Oo bal eeg, kulligood waxaa ka baxay qodxan, Oo dhammaantoodna waxaa qariyey maraboob, Oo derbigoodii dhagaxa ahaana waa dumay.
32 Then I saw, and considered well. I saw, and received instruction:
Markaasaan eegay oo aad uga fiirsaday, Waan fiiriyey oo wax ka bartay.
33 a little sleep, a little slumber, a little folding of the hands to sleep,
Weliba in yar baad seexanaysaa, oo in yar baad gam'aysaa, Oo in yar baad gacmaha hurdo u laabaysaa,
34 so your poverty will come as a robber and your want as an armed man.
Haddaba caydhnimo waa kuu iman doontaa sida tuug oo kale, Oo baahina sida nin hub sita oo kale.

< Proverbs 24 >