Proverbs 20
1 Wine is a mocker and beer is a brawler. Whoever is led astray by them is not wise.
La vino estas blasfemanto, ebriiga trinkaĵo estas sovaĝa; Kaj kiu delogiĝas per ili, tiu ne estas prudenta.
2 The terror of a king is like the roaring of a lion. He who provokes him to anger forfeits his own life.
Minaco de reĝo estas kiel kriego de leono; Kiu lin kolerigas, tiu pekas kontraŭ sia animo.
3 It is an honor for a man to keep aloof from strife, but every fool will be quarreling.
Estas honoro por homo ĉesigi malpacon; Sed ĉiu malsaĝulo estas malpacema.
4 The sluggard will not plow by reason of the winter; therefore he shall beg in harvest, and have nothing.
En la malvarma tempo mallaborulo ne plugas; Li petos en aŭtuno, kaj li nenion ricevos.
5 Counsel in the heart of man is like deep water, but a man of understanding will draw it out.
Intenco en la koro de homo estas profunda akvo; Sed homo saĝa ĝin elĉerpos.
6 Many men claim to be men of unfailing love, but who can find a faithful man?
Multaj homoj proklamas pri sia boneco; Sed kiu trovos homon fidelan?
7 A righteous man walks in integrity. Blessed are his children after him.
Virtulo iras en sia senpekeco; Feliĉaj estas liaj infanoj post li.
8 A king who sits on the throne of judgment scatters away all evil with his eyes.
Reĝo, kiu sidas sur trono de juĝo, Disventumas per siaj okuloj ĉion malbonan.
9 Who can say, “I have made my heart pure. I am clean and without sin”?
Kiu povas diri: Mi purigis mian koron, Mi estas libera de mia peko?
10 Differing weights and differing measures, both of them alike are an abomination to Yahweh.
Neegalaj peziloj, neegalaj mezuroj, Ambaŭ estas abomenaĵo por la Eternulo.
11 Even a child makes himself known by his doings, whether his work is pure, and whether it is right.
Eĉ knabon oni povas ekkoni laŭ liaj faroj, Ĉu estas pura kaj justa lia konduto.
12 The hearing ear, and the seeing eye, Yahweh has made even both of them.
Orelon aŭdantan kaj okulon vidantan: Ilin ambaŭ kreis la Eternulo.
13 Don’t love sleep, lest you come to poverty. Open your eyes, and you shall be satisfied with bread.
Ne amu dormon, por ke vi ne malriĉiĝu; Malfermu viajn okulojn, kaj vi satiĝos de pano.
14 “It’s no good, it’s no good,” says the buyer; but when he is gone his way, then he boasts.
Malbona, malbona, diras la aĉetanto; Sed kiam li foriris, tiam li fanfaronas.
15 There is gold and abundance of rubies, but the lips of knowledge are a rare jewel.
Oni povas havi oron kaj multe da perloj; Sed buŝo prudenta estas multevalora ilo.
16 Take the garment of one who puts up collateral for a stranger; and hold him in pledge for a wayward woman.
Prenu la veston de tiu, kiu garantiis por aliulo; Kaj pro la fremduloj prenu de li garantiaĵon.
17 Fraudulent food is sweet to a man, but afterwards his mouth is filled with gravel.
Malhonesta pano estas bongusta por homo; Sed lia buŝo poste estos plena de ŝtonetoj.
18 Plans are established by advice; by wise guidance you wage war!
Intencoj fortikiĝas per konsilo; Kaj militon oni faru prudente.
19 He who goes about as a tale-bearer reveals secrets; therefore don’t keep company with him who opens wide his lips.
Kiu malkaŝas sekreton, tiu estas kiel kalumnianto; Ne komunikiĝu kun tiu, kiu havas larĝan buŝon.
20 Whoever curses his father or his mother, his lamp shall be put out in blackness of darkness.
Kiu malbenas sian patron kaj sian patrinon, Ties lumilo estingiĝos meze de profunda mallumo.
21 An inheritance quickly gained at the beginning won’t be blessed in the end.
Heredo, al kiu oni komence tro rapidas, Ne estas benata en sia fino.
22 Don’t say, “I will pay back evil.” Wait for Yahweh, and he will save you.
Ne diru: Mi repagos malbonon; Fidu la Eternulon, kaj Li vin helpos.
23 Yahweh detests differing weights, and dishonest scales are not pleasing.
Neegalaj peziloj estas abomenaĵo por la Eternulo, Kaj malvera pesilo estas ne bona.
24 A man’s steps are from Yahweh; how then can man understand his way?
La irado de homo dependas de la Eternulo; Kiel homo povus kompreni sian vojon?
25 It is a snare to a man to make a rash dedication, then later to consider his vows.
Ĝi estas reto por homo, se li rapidas nomi ion sankta Kaj esploras nur post faro de promeso.
26 A wise king winnows out the wicked, and drives the threshing wheel over them.
Saĝa reĝo dispelas malvirtulojn, Kaj venigas radon sur ilin.
27 The spirit of man is Yahweh’s lamp, searching all his innermost parts.
La animo de homo estas lumilo de la Eternulo; Ĝi esploras ĉiujn internaĵojn de la korpo.
28 Love and faithfulness keep the king safe. His throne is sustained by love.
Favorkoreco kaj veremeco hardas reĝon; Kaj per favorkoreco li subtenas sian tronon.
29 The glory of young men is their strength. The splendor of old men is their gray hair.
Gloro por junuloj estas ilia forto, Kaj ornamo por maljunuloj estas grizeco.
30 Wounding blows cleanse away evil, and beatings purge the innermost parts.
Vundoj de batoj devas penetri en malbonulon, Kaj frapoj devas iri profunde en lian korpon.
