Matthew 22
1 Jesus answered and spoke to them again in parables, saying,
| عیسی برای تشریح ملکوت آسمان، حکایت دیگری بیان کرده، گفت: «پادشاهی برای عروسی پسرش جشن مفصلی ترتیب داد |
2 “The Kingdom of Heaven is like a certain king, who made a wedding feast for his son,
3 and sent out his servants to call those who were invited to the wedding feast, but they would not come.
| و عدهٔ بسیاری را نیز به این جشن دعوت کرد. وقتی همه چیز آماده شد، خدمتکاران خود را به دنبال دعوت‌شدگان فرستاد تا آنان را به جشن بیاورند. اما هیچ‌کس نیامد! |
4 Again he sent out other servants, saying, ‘Tell those who are invited, “Behold, I have prepared my dinner. My cattle and my fatlings are killed, and all things are ready. Come to the wedding feast!”’
| پس بار دیگر افرادی فرستاد تا بگویند:”عجله کنید! به عروسی بیایید! زیرا گاوهای پرواری خود را سر بریده‌ام و همه چیز آماده است!“ |
5 But they made light of it, and went their ways, one to his own farm, another to his merchandise;
| «ولی مهمانان با بی‌اعتنایی، پوزخندی زدند و هر یک به سر کار خود رفتند، یکی به مزرعه‌اش و دیگری به محل کسب خود! |
6 and the rest grabbed his servants, treated them shamefully, and killed them.
| حتی بعضی، فرستاده‌های پادشاه را زدند و چند نفرشان را نیز کشتند. |
7 When the king heard that, he was angry, and sent his armies, destroyed those murderers, and burned their city.
| «وقتی خبر به گوش پادشاه رسید، به خشم آمد و فوری سپاهی فرستاده، همهٔ آنان را کشت و شهرشان را به آتش کشید. |
8 “Then he said to his servants, ‘The wedding is ready, but those who were invited weren’t worthy.
| سپس به افراد خود گفت:”جشن عروسی سرجای خود باقی است، اما مهمانانی که من دعوت کرده بودم، لیاقت آن را نداشتند. |
9 Go therefore to the intersections of the highways, and as many as you may find, invite to the wedding feast.’
| حال، به کوچه و بازار بروید و هر که را دیدید به عروسی دعوت کنید.“ |
10 Those servants went out into the highways and gathered together as many as they found, both bad and good. The wedding was filled with guests.
| «پس ایشان رفته، هر که را یافتند، خوب و بد، با خود آوردند، به طوری که تالار عروسی از مهمانان پر شد. |
11 “But when the king came in to see the guests, he saw there a man who didn’t have on wedding clothing,
| ولی وقتی پادشاه وارد شد تا به مهمانان خوش آمد گوید، متوجه شد یکی از آنان لباس مخصوص عروسی را که برایش آماده کرده بودند، به تن ندارد. |
12 and he said to him, ‘Friend, how did you come in here not wearing wedding clothing?’ He was speechless.
| «پادشاه از او پرسید:”ای دوست، چرا بدون لباس عروسی به اینجا آمدی؟“ولی او جوابی نداشت بدهد. |
13 Then the king said to the servants, ‘Bind him hand and foot, take him away, and throw him into the outer darkness. That is where the weeping and grinding of teeth will be.’
| «پس پادشاه دستور داد: دست و پایش را ببندید و بیرون در تاریکی رهایش کنید تا در آنجا گریه و زاری کند. |
14 For many are called, but few chosen.”
| «پس ملاحظه می‌کنید که دعوت‌شدگان بسیارند، اما برگزیدگان کم!» |
15 Then the Pharisees went and took counsel how they might entrap him in his talk.
| فریسیان با هم مشورت کردند تا راهی بیابند که عیسی را به هنگام بحث به دام بیندازند و مدرکی از سخنانش علیه او به دست آورند و دستگیرش کنند. |
16 They sent their disciples to him, along with the Herodians, saying, “Teacher, we know that you are honest, and teach the way of God in truth, no matter whom you teach; for you aren’t partial to anyone.
| پس تصمیم گرفتند چند نفر از شاگردان خود را با عده‌ای از هیرودیان نزد عیسی بفرستند و این سؤال را از او بکنند: «استاد، می‌دانیم مردی صادق هستی و راه خدا را به‌درستی تعلیم می‌دهی و از کسی ترسی نداری، زیرا تحت تأثیر ظاهر و مقام افراد قرار نمی‌گیری. |
17 Tell us therefore, what do you think? Is it lawful to pay taxes to Caesar, or not?”
| حال به ما بگو آیا باید به دولت روم خَراج داد یا خیر؟» |
18 But Jesus perceived their wickedness, and said, “Why do you test me, you hypocrites?
| عیسی که می‌دانست آنها چه نقشه‌ای در سر دارند، جواب داد: «ای ریاکاران، با این سؤالها می‌خواهید مرا غافلگیر کنید؟ |
19 Show me the tax money.” They brought to him a denarius.
| یکی از سکه‌هایی را که با آن خَراج می‌دهید، به من نشان دهید.» به او سکه‌ای دادند. |
20 He asked them, “Whose is this image and inscription?”
| از ایشان پرسید: «نقش و نام چه کسی روی این سکه است؟» |
21 They said to him, “Caesar’s.” Then he said to them, “Give therefore to Caesar the things that are Caesar’s, and to God the things that are God’s.”
| جواب دادند: «قیصر روم.» فرمود: «بسیار خوب، مال قیصر را به قیصر بدهید، و مال خدا را به خدا.» |
22 When they heard it, they marveled, and left him and went away.
| جواب عیسی ایشان را مات و مبهوت ساخت؛ پس او را رها کرده، رفتند. |
23 On that day Sadducees (those who say that there is no resurrection) came to him. They asked him,
| در همان روز، عده‌ای از صدوقی‌ها که منکر قیامت هستند، نزد او آمدند و پرسیدند: |
24 saying, “Teacher, Moses said, ‘If a man dies, having no children, his brother shall marry his wife and raise up offspring for his brother.’
| «استاد، موسی فرموده است که اگر مردی بی‌اولاد فوت شود، برادر آن مرد باید آن زن بیوه را به همسری بگیرد، و برای برادر خود نسلی باقی بگذارد. |
25 Now there were with us seven brothers. The first married and died, and having no offspring left his wife to his brother.
| ما خانواده‌ای را می‌شناختیم که هفت برادر بودند. اولی، زنی گرفت و بی‌اولاد مُرد. بنابراین همسر او، زن برادر دومی شد. |
26 In the same way, the second also, and the third, to the seventh.
| این یکی هم بی‌اولاد مرد، و آن زن به عقد برادر سومی درآمد؛ و این ادامه یافت و او زن هر هفت برادر شد. |
27 After them all, the woman died.
| در آخر، آن زن نیز مرد. |
28 In the resurrection therefore, whose wife will she be of the seven? For they all had her.”
| حال در روز قیامت، آن زن، همسر کدام یک از این برادران خواهد بود؟ چون او در واقع زن همهٔ ایشان بوده است.» |
29 But Jesus answered them, “You are mistaken, not knowing the Scriptures, nor the power of God.
| عیسی جواب داد: «شما چقدر گمراهید، زیرا نه از کلام خدا چیزی می‌دانید نه از قدرت خدا. |
30 For in the resurrection they neither marry nor are given in marriage, but are like God’s angels in heaven.
| زیرا در روز قیامت، انسانها دیگر ازدواج نمی‌کنند بلکه مثل فرشتگان آسمان خواهند بود. |
31 But concerning the resurrection of the dead, haven’t you read that which was spoken to you by God, saying,
| اما دربارهٔ روز قیامت، مگر در کتب مقدّس نخوانده‌اید که خدا می‌فرماید: |
32 ‘I am the God of Abraham, and the God of Isaac, and the God of Jacob’? God is not the God of the dead, but of the living.”
| من هستم خدای ابراهیم، خدای اسحاق و خدای یعقوب؟ پس خدا، خدای مردگان نیست، بلکه خدای زندگان می‌باشد.» |
33 When the multitudes heard it, they were astonished at his teaching.
| مردم وقتی جواب عیسی را شنیدند از تعلیم او در شگفت شدند. |
34 But the Pharisees, when they heard that he had silenced the Sadducees, gathered themselves together.
| اما فریسیان وقتی شنیدند که عیسی چه جواب دندان‌شکنی به صدوقیان داده است، تصمیم گرفتند خودشان او را در بحث گرفتار سازند. |
35 One of them, a lawyer, asked him a question, testing him.
| از این رو، یکی از فریسی‌ها که فقیه بود، پرسید: |
36 “Teacher, which is the greatest commandment in the law?”
| «استاد، در میان دستورهای مذهبی کدام یک از همه بزرگتر است؟» |
37 Jesus said to him, “‘You shall love the Lord your God with all your heart, with all your soul, and with all your mind.’
| عیسی جواب داد: «خداوند، خدای خود را با تمامی دل و با تمامی جان و با تمامی فکر خود دوست بدار. |
38 This is the first and great commandment.
| این اولین و مهمترین دستور خداست. |
39 A second likewise is this, ‘You shall love your neighbor as yourself.’
| دومین دستور مهم نیز مانند اولی است: همسایه‌ات را همچون جان خویش دوست بدار. |
40 The whole law and the prophets depend on these two commandments.”
| تمام احکام خدا و گفتار انبیا در این دو حکم خلاصه می‌شود و اگر شما این دو را انجام دهید، در واقع همه را انجام داده‌اید.» |
41 Now while the Pharisees were gathered together, Jesus asked them a question,
| در همان حال که فریسیان دور عیسی را گرفته بودند، از ایشان پرسید: |
42 saying, “What do you think of the Christ? Whose son is he?” They said to him, “Of David.”
| «دربارهٔ مسیح چه فکر می‌کنید؟ او پسر کیست؟» جواب دادند: «پسر داوود پیغمبر.» |
43 He said to them, “How then does David in the Spirit call him Lord, saying,
| عیسی پرسید: «پس چرا داوود با الهام خدا، مسیح را خداوند می‌خواند؟ زیرا می‌گوید: |
44 ‘The Lord said to my Lord, sit on my right hand, until I make your enemies a footstool for your feet’?
| ”خداوند به خداوند من گفت: به دست راست من بنشین تا دشمنانت را به زیر پایت بیفکنم.“ |
45 “If then David calls him Lord, how is he his son?”
| اگر داوود مسیح را”خداوند من“می‌خواند، چگونه ممکن است مسیح پسر او باشد؟» |
46 No one was able to answer him a word, neither did any man dare ask him any more questions from that day forward.
| ایشان جوابی نداشتند بدهند؛ و پس از آن دیگر کسی جرأت نکرد سؤالی از او بپرسد. |
