Matthew 15
1 Then Pharisees and scribes came to Jesus from Jerusalem, saying,
Kilku faryzeuszy i przywódców religijnych, przybyłych z Jerozolimy, zwróciło się wtedy do Jezusa z pytaniem:
2 “Why do your disciples disobey the tradition of the elders? For they don’t wash their hands when they eat bread.”
—Dlaczego Twoi uczniowie nie przestrzegają naszych odwiecznych zwyczajów i nie dokonują obrzędu obmycia rąk przed jedzeniem?
3 He answered them, “Why do you also disobey the commandment of God because of your tradition?
—A dlaczego wy, w imię własnych tradycji, łamiecie nakazy Boga?—zapytał Jezus.
4 For God commanded, ‘Honor your father and your mother,’ and, ‘He who speaks evil of father or mother, let him be put to death.’
—Bóg przecież powiedział: „Szanuj rodziców” oraz „Kto znieważa ojca lub matkę, musi umrzeć”.
5 But you say, ‘Whoever may tell his father or his mother, “Whatever help you might otherwise have gotten from me is a gift devoted to God,”
Lecz wy twierdzicie, że jeśli ktoś powie ojcu lub matce: „Niestety, nie mogę wam pomóc, bo przecież to, co miałem dla was, oddałem w darze Bogu do Jego świątyni”—
6 he shall not honor his father or mother.’ You have made the commandment of God void because of your tradition.
nie musi się o nich troszczyć. W ten sposób wasza tradycja unieważnia Boży nakaz.
7 You hypocrites! Well did Isaiah prophesy of you, saying,
Obłudnicy! Dobrze was określił prorok Izajasz, mówiąc:
8 ‘These people draw near to me with their mouth, and honor me with their lips; but their heart is far from me.
„Ludzie ci bardzo pięknie o Mnie mówią, ale w ich sercach nie ma miłości do Mnie.
9 And they worship me in vain, teaching as doctrine rules made by men.’”
Na próżno jednak oddają Mi cześć. Nauczają bowiem przykazań, które sami wymyślili.”
10 He summoned the multitude, and said to them, “Hear, and understand.
Następnie zawołał zgromadzonych i rzekł: —Słuchajcie uważnie i postarajcie się to zrozumieć:
11 That which enters into the mouth doesn’t defile the man; but that which proceeds out of the mouth, this defiles the man.”
Nie to, co wchodzi do ust, ale to, co z nich wychodzi, sprawia, że człowiek jest nieczysty.
12 Then the disciples came and said to him, “Do you know that the Pharisees were offended when they heard this saying?”
—Czy wiesz, że Twoje słowa uraziły faryzeuszy?—powiedzieli Mu uczniowie.
13 But he answered, “Every plant which my heavenly Father didn’t plant will be uprooted.
—Każda roślina, której nie posadził mój Ojciec w niebie, zostanie usunięta.
14 Leave them alone. They are blind guides of the blind. If the blind guide the blind, both will fall into a pit.”
Nie przejmujcie się nimi. To ślepi przewodnicy ślepych! A jeśli ślepy prowadzi ślepego, to obaj wpadną w dół.
15 Peter answered him, “Explain the parable to us.”
—Wyjaśnij nam ten przykład o pokarmie—poprosił wtedy Piotr.
16 So Jesus said, “Do you also still not understand?
—Wy też jeszcze tego nie rozumiecie?—zapytał Jezus.
17 Don’t you understand that whatever goes into the mouth passes into the belly and then out of the body?
—Nie wiecie, że wszystko, co się wkłada do ust, trafia do żołądka, po czym zostaje wydalone?
18 But the things which proceed out of the mouth come out of the heart, and they defile the man.
Natomiast to, co wychodzi z ust, pochodzi z serca. I to właśnie zanieczyszcza człowieka.
19 For out of the heart come evil thoughts, murders, adulteries, sexual sins, thefts, false testimony, and blasphemies.
Bo z serca pochodzą złe myśli, prowadzące do morderstw, niewierności małżeńskiej, rozwiązłości, kradzieży, kłamstw i pomówień.
20 These are the things which defile the man; but to eat with unwashed hands doesn’t defile the man.”
To właśnie sprawia, że człowiek staje się nieczysty. Jedzenie nieumytymi rękami nie ma tu nic do rzeczy.
21 Jesus went out from there and withdrew into the region of Tyre and Sidon.
Jezus opuścił tamte okolice i udał się na tereny Tyru i Sydonu.
22 Behold, a Canaanite woman came out from those borders and cried, saying, “Have mercy on me, Lord, you son of David! My daughter is severely possessed by a demon!”
Tam przyszła do Niego pewna kobieta pochodzenia kananejskiego, a więc należąca do pogan, których Żydzi mają w pogardzie. Z rozpaczą w głosie zawołała: —Panie, potomku króla Dawida, zmiłuj się nade mną! Moją córkę opanował zły duch.
23 But he answered her not a word. His disciples came and begged him, saying, “Send her away; for she cries after us.”
Lecz Jezus nie odpowiedział jej ani słowem. Uczniowie zaś namawiali Go: —Odpraw ją, bo nie daje nam spokoju.
24 But he answered, “I wasn’t sent to anyone but the lost sheep of the house of Israel.”
—Nie zostałem posłany do pogan—odezwał się Jezus do kobiety—ale do zagubionych owiec ze stada Izraela.
25 But she came and worshiped him, saying, “Lord, help me.”
—Panie, pomóż mi!—nalegała kobieta i błagała Go na kolanach.
26 But he answered, “It is not appropriate to take the children’s bread and throw it to the dogs.”
—Nie jest dobrze odbierać chleb dzieciom i rzucać szczeniętom—odrzekł Jezus.
27 But she said, “Yes, Lord, but even the dogs eat the crumbs which fall from their masters’ table.”
—To prawda, Panie!—opowiedziała. —Jednak nawet psom trafiają się kawałki, które spadną ze stołu ich właścicieli.
28 Then Jesus answered her, “Woman, great is your faith! Be it done to you even as you desire.” And her daughter was healed from that hour.
—Kobieto! Jak wielka jest twoja wiara!—zawołał Jezus. —Niech się stanie to, czego pragniesz I natychmiast jej córka odzyskała zdrowie.
29 Jesus departed from there and came near to the sea of Galilee; and he went up on the mountain and sat there.
Wracając stamtąd, Jezus przyszedł nad Jezioro Galilejskie, wszedł na wzgórze i usiadł.
30 Great multitudes came to him, having with them the lame, blind, mute, maimed, and many others, and they put them down at his feet. He healed them,
I znów ściągnęły do Niego nieprzebrane tłumy ludzi, prowadzących ze sobą kulawych, niewidomych, głuchoniemych oraz innych niepełnosprawnych i chorych. Kładziono ich przed Jezusem, a On ich uzdrawiał.
31 so that the multitude wondered when they saw the mute speaking, the injured healed, the lame walking, and the blind seeing—and they glorified the God of Israel.
Tłum wpadł w podziw i wielbił Boga Izraela widząc jak głuchoniemi mówią, niepełnosprawni wracają do zdrowia, kulawi dobrze chodzą a niewidomi widzą.
32 Jesus summoned his disciples and said, “I have compassion on the multitude, because they have continued with me now three days and have nothing to eat. I don’t want to send them away fasting, or they might faint on the way.”
Jezus zaś zawołał uczniów i rzekł: —Żal mi tych ludzi! Są tu od trzech dni i nie mają już nic do jedzenia. Jeśli odejdą stąd głodni, mogą zasłabnąć w drodze do domu.
33 The disciples said to him, “Where could we get so many loaves in a deserted place as to satisfy so great a multitude?”
—Skąd tu, na pustyni, weźmiemy tyle jedzenia?—spytali uczniowie.
34 Jesus said to them, “How many loaves do you have?” They said, “Seven, and a few small fish.”
—A ile macie chleba?—zapytał Jezus. —Siedem bochenków. Mamy też kilka ryb—odparli.
35 He commanded the multitude to sit down on the ground;
Wtedy Jezus polecił ludziom, aby usiedli na ziemi.
36 and he took the seven loaves and the fish. He gave thanks and broke them, and gave to the disciples, and the disciples to the multitudes.
Sam zaś wziął te siedem chlebów oraz ryby i podziękował za nie Bogu. Następnie połamał je na kawałki i podał uczniom, a oni—ludziom.
37 They all ate and were filled. They took up seven baskets full of the broken pieces that were left over.
I tak wszyscy najedli się do syta, a zebranymi resztkami napełniono aż siedem koszy.
38 Those who ate were four thousand men, in addition to women and children.
A nakarmionych zostało cztery tysiące samych tylko mężczyzn, nie licząc kobiet i dzieci.
39 Then he sent away the multitudes, got into the boat, and came into the borders of Magdala.
Potem Jezus rozesłał ludzi do domu, sam zaś wsiadł do łodzi i popłynął w okolice Magadanu.
