Luke 23
1 The whole company of them rose up and brought him before Pilate.
Wtedy wszyscy razem zaprowadzili Jezusa do Piłata, rzymskiego gubernatora,
2 They began to accuse him, saying, “We found this man perverting the nation, forbidding paying taxes to Caesar, and saying that he himself is Christ, a king.”
i oskarżyli Go: —Stwierdziliśmy, że ten oto człowiek podburza nasz naród, bo zabrania ludziom płacenia podatków cezarowi i twierdzi, że jest naszym Mesjaszem i Królem.
3 Pilate asked him, “Are you the King of the Jews?” He answered him, “So you say.”
Na to Piłat zapytał: —Jesteś Królem Żydów? —Sam to potwierdzasz—odpowiedział Jezus.
4 Pilate said to the chief priests and the multitudes, “I find no basis for a charge against this man.”
Wówczas Piłat zwrócił się do najwyższych kapłanów i tłumu: —Nie znajduję żadnej winy w tym człowieku!
5 But they insisted, saying, “He stirs up the people, teaching throughout all Judea, beginning from Galilee even to this place.”
—Przecież naucza po całej Judei i buntuje lud—upierali się. —Zaczął w Galilei i dotarł aż tutaj!
6 But when Pilate heard Galilee mentioned, he asked if the man was a Galilean.
Słysząc to, Piłat zapytał, czy Jezus rzeczywiście pochodzi z Galilei.
7 When he found out that he was in Herod’s jurisdiction, he sent him to Herod, who was also in Jerusalem during those days.
Gdy to potwierdzono, odesłał Go do Heroda Antypasa, ponieważ Galilea podlegała jego jurysdykcji, a on sam akurat przebywał w Jerozolimie.
8 Now when Herod saw Jesus, he was exceedingly glad, for he had wanted to see him for a long time, because he had heard many things about him. He hoped to see some miracle done by him.
Herod bardzo się ucieszył na widok Jezusa, bo wiele o Nim słyszał i już od dłuższego czasu chciał Go poznać. Spodziewał się, że na jego oczach Jezus dokona jakiegoś cudu.
9 He questioned him with many words, but he gave no answers.
Zasypywał Go więc pytaniami, lecz On w ogóle nie odpowiadał.
10 The chief priests and the scribes stood, vehemently accusing him.
Tymczasem obecni tam najwyżsi kapłani i przywódcy religijni bezlitośnie oskarżali Jezusa.
11 Herod with his soldiers humiliated him and mocked him. Dressing him in luxurious clothing, they sent him back to Pilate.
W końcu Herod ze swoimi żołnierzami zaczął wyśmiewać Go. Ubrał Jezusa w królewski płaszcz i z powrotem odesłał do Piłata.
12 Herod and Pilate became friends with each other that very day, for before that they were enemies with each other.
Od tego dnia Herod i Piłat stali się przyjaciółmi, mimo że dotychczas byli do siebie wrogo nastawieni.
13 Pilate called together the chief priests, the rulers, and the people,
Piłat zwołał najwyższych kapłanów, członków Rady oraz lud
14 and said to them, “You brought this man to me as one that perverts the people, and behold, having examined him before you, I found no basis for a charge against this man concerning those things of which you accuse him.
i rzekł: —Przyprowadziliście do mnie tego człowieka, oskarżając go o podburzanie ludu przeciwko rzymskiej władzy. W waszej obecności przesłuchałem go jednak i nie znalazłem w nim żadnej winy,
15 Neither has Herod, for I sent you to him, and see, nothing worthy of death has been done by him.
podobnie jak Herod, który odesłał go do mnie. Stwierdzam więc, że nie zrobił nic, co zasługuje na karę śmierci.
16 I will therefore chastise him and release him.”
Każę go więc wychłostać i wypuszczę.
17 Now he had to release one prisoner to them at the feast.
Był bowiem zobowiązany zwolnić jakiegoś więźnia z okazji święta.
18 But they all cried out together, saying, “Away with this man! Release to us Barabbas!”—
Wszyscy zaczęli jednak krzyczeć: —Nie! Jego zabij, a wypuść nam Barabasza!
19 one who was thrown into prison for a certain revolt in the city, and for murder.
Barabasz zaś był uwięziony za wywołanie w Jerozolimie rozruchów oraz za morderstwo.
20 Then Pilate spoke to them again, wanting to release Jesus,
Ponieważ Piłat chciał uwolnić Jezusa, ponownie przedstawił im swoje stanowisko.
21 but they shouted, saying, “Crucify! Crucify him!”
Lecz oni nalegali, wołając: —Ukrzyżuj, ukrzyżuj go!
22 He said to them the third time, “Why? What evil has this man done? I have found no capital crime in him. I will therefore chastise him and release him.”
—Co złego uczynił?—zapytał ich więc już po raz trzeci. —Ja nie znalazłem żadnego powodu, aby skazać go na śmierć. Każę go wychłostać i wypuszczę.
23 But they were urgent with loud voices, asking that he might be crucified. Their voices and the voices of the chief priests prevailed.
Lecz tłum coraz głośniej domagał się ukrzyżowania Jezusa.
24 Pilate decreed that what they asked for should be done.
W końcu Piłat uległ ich żądaniu i wydał wyrok.
25 He released him who had been thrown into prison for insurrection and murder, for whom they asked, but he delivered Jesus up to their will.
Wypuścił z więzienia Barabasza, skazanego za wywołanie rozruchów i morderstwo, a Jezusa oddał w ich ręce.
26 When they led him away, they grabbed one Simon of Cyrene, coming from the country, and laid the cross on him to carry it after Jesus.
Tłum poprowadził więc Jezusa na miejsce egzekucji. Tą samą drogą wracał właśnie z pola do Jerozolimy niejaki Szymon z Cyreny. Żołnierze zmusili go do niesienia za Jezusem Jego krzyża.
27 A great multitude of the people followed him, including women who also mourned and lamented him.
A podążały za nimi ogromne tłumy, wśród nich wiele kobiet, rozpaczających nad losem Jezusa.
28 But Jesus, turning to them, said, “Daughters of Jerusalem, don’t weep for me, but weep for yourselves and for your children.
On w pewnym momencie odwrócił się i rzekł do nich: —Kobiety z Jerozolimy! Nie płaczcie nade Mną, ale nad sobą i waszymi dziećmi.
29 For behold, the days are coming in which they will say, ‘Blessed are the barren, the wombs that never bore, and the breasts that never nursed.’
Nadchodzą bowiem dni, gdy będą mówić: „Szczęśliwe są bezpłodne kobiety i te, które jeszcze nie rodziły i nie karmiły”.
30 Then they will begin to tell the mountains, ‘Fall on us!’ and tell the hills, ‘Cover us.’
Ludzie będą wtedy ze strachu błagać góry i pagórki: „Padnijcie na nas i zasypcie na zawsze”.
31 For if they do these things in the green tree, what will be done in the dry?”
Jeśli takie rzeczy robią z żywym jeszcze drzewem, to jak potraktują drzewo suche?
32 There were also others, two criminals, led with him to be put to death.
Razem z Jezusem prowadzono na śmierć dwóch przestępców.
33 When they came to the place that is called “The Skull”, they crucified him there with the criminals, one on the right and the other on the left.
Gdy dotarli na miejsce zwane Czaszką, ukrzyżowali ich wszystkich—Jezusa w środku, a dwóch skazanych po Jego prawej i lewej stronie.
34 Jesus said, “Father, forgive them, for they don’t know what they are doing.” Dividing his garments among them, they cast lots.
Jezus modlił się: —Ojcze, przebacz im, bo nie wiedzą, co robią. Ci zaś, którzy Go ukrzyżowali, rzucili losy o Jego ubranie, aby ustalić, co kto ma wziąć.
35 The people stood watching. The rulers with them also scoffed at him, saying, “He saved others. Let him save himself, if this is the Christ of God, his chosen one!”
Całej egzekucji przyglądał się niemały tłum, a przywódcy naśmiewali się z Jezusa: —Innych potrafił ratować, niech więc teraz uratuje siebie, skoro jest Mesjaszem, Bożym wybrańcem!
36 The soldiers also mocked him, coming to him and offering him vinegar,
Również żołnierze, podając Mu kwaśne wino, śmiali się z Niego:
37 and saying, “If you are the King of the Jews, save yourself!”
—Jeśli jesteś Królem Żydów, uratuj się!
38 An inscription was also written over him in letters of Greek, Latin, and Hebrew: “THIS IS THE KING OF THE JEWS.”
Nad głową Jezusa znajdowała się bowiem tabliczka z napisem: „To jest król Żydów”.
39 One of the criminals who was hanged insulted him, saying, “If you are the Christ, save yourself and us!”
Jeden z przestępców, wiszących obok Jezusa, również naśmiewał się z Niego: —Przecież jesteś Mesjaszem! Ratuj się więc! A przy okazji nas!
40 But the other answered, and rebuking him said, “Don’t you even fear God, seeing you are under the same condemnation?
—Czy dlatego nie boisz się już Boga, że zostałeś skazany razem z Jezusem?—upomniał go drugi.
41 And we indeed justly, for we receive the due reward for our deeds, but this man has done nothing wrong.”
—My za swoje czyny zasłużyliśmy na śmierć, ale On nie uczynił nic złego.
42 He said to Jesus, “Lord, remember me when you come into your Kingdom.”
Jezusie, pamiętaj o mnie, gdy znajdziesz się w swoim królestwie!—dodał.
43 Jesus said to him, “Assuredly I tell you, today you will be with me in Paradise.”
—Zapewniam cię, że jeszcze dziś będziesz ze Mną w raju—odrzekł Jezus.
44 It was now about the sixth hour, and darkness came over the whole land until the ninth hour.
Nagle, około południa, całą ziemię okrył mrok i aż do godziny trzeciej było ciemno.
45 The sun was darkened, and the veil of the temple was torn in two.
Słońce utraciło swój blask, a zasłona w świątyni, oddzielająca miejsce najświętsze, rozdarła się na dwie części.
46 Jesus, crying with a loud voice, said, “Father, into your hands I commit my spirit!” Having said this, he breathed his last.
Wtedy Jezus głośno zawołał: —Ojcze, Tobie oddaję mojego ducha!—i po tych słowach skonał.
47 When the centurion saw what was done, he glorified God, saying, “Certainly this was a righteous man.”
A rzymski dowódca, widząc, co się dzieje, oddał chwałę Bogu, mówiąc: —To był prawy człowiek!
48 All the multitudes that came together to see this, when they saw the things that were done, returned home beating their chests.
Ludzie, którzy tłumnie zebrali się, aby zobaczyć ukrzyżowanie Jezusa, wracali do domu w głębokim smutku.
49 All his acquaintances and the women who followed with him from Galilee stood at a distance, watching these things.
Natomiast przyjaciele Jezusa—wśród nich kobiety, które towarzyszyły Mu aż od Galilei—przyglądali się wszystkiemu z daleka.
50 Behold, there was a man named Joseph, who was a member of the council, a good and righteous man
Był wśród nich Józef, dobry i prawy człowiek, pochodzący z judejskiego miasta—Arymatei. Oczekiwał on nadejścia królestwa Bożego. Mimo że sam był członkiem Wysokiej Rady, sprzeciwiał się jej decyzjom oraz działaniom.
51 (he had not consented to their counsel and deed), from Arimathaea, a city of the Jews, who was also waiting for God’s Kingdom.
52 This man went to Pilate, and asked for Jesus’ body.
Po śmierci Jezusa udał się do Piłata z prośbą o wydanie mu Jego ciała.
53 He took it down and wrapped it in a linen cloth, and laid him in a tomb that was cut in stone, where no one had ever been laid.
Następnie zdjął je z krzyża, owinął w długie lniane płótno i złożył w nieużywanym dotąd grobie, który był wykuty w skale.
54 It was the day of the Preparation, and the Sabbath was drawing near.
Był to piątkowy wieczór, czas przygotowania do szabatu.
55 The women who had come with him out of Galilee followed after, and saw the tomb and how his body was laid.
Kobiety z Galilei, które towarzyszyły wcześniej Jezusowi, obejrzały grób oraz jak złożono Jego ciało.
56 They returned and prepared spices and ointments. On the Sabbath they rested according to the commandment.
Gdy wróciły do domu, przygotowały wonne zioła i olejki do namaszczania zwłok. W czasie szabatu jednak, zgodnie z przepisami religijnymi, nie mogły zajmować się zmarłym.
