1 Corinthians 7
1 Now concerning the things about which you wrote to me: it is good for a man not to touch a woman.
Karon mahitungod sa mga pangutana sa inyong sulat kanako. Maayo unta alang sa lalaki ang dili pagpakigduol ug babaye.
2 But, because of sexual immoralities, let each man have his own wife, and let each woman have her own husband.
Apan aron sa paglikay sa tintal sa pakighilawas, ang matag-usa ka lalaki kinahanglan magabaton ug iyang kaugalingong asawa, ug ang matag-usa ka babaye magabaton ug iyang kaugalingong bana.
3 Let the husband give his wife the affection owed her, and likewise also the wife her husband.
Ang bana kinahanglan magatugyan ngadto sa iyang asawa sa angay sa magtiayon, maingon man ang asawa ngadto sa iyang bana.
4 The wife doesn’t have authority over her own body, but the husband does. Likewise also the husband doesn’t have authority over his own body, but the wife does.
Kay ang asawa dili mao ang magbuot sa kaugalingong lawas niya, kondili ang iyang bana; maingon man usab, ang bana dili magabuot sa kaugalingong lawas niya, kondili ang iyang asawa.
5 Don’t deprive one another, unless it is by consent for a season, that you may give yourselves to fasting and prayer, and may be together again, that Satan doesn’t tempt you because of your lack of self-control.
Ayaw kamo pagdumiliay ang usa sa usa gawas kon pinaagi sa panagsabut alang sa usa ka panahon, kaha aron managsulod kamo diha sa kahigayonan sa pag-ampo; apan tapus niini, managduolay na usab kamo, aron dili kamo matintal ni Satanas tungod sa kakulang ninyog pagpugong sa kaugalingon.
6 But this I say by way of concession, not of commandment.
Nagasulti ako niini agig pagtugot, dili pagsugo.
7 Yet I wish that all men were like me. However, each man has his own gift from God, one of this kind, and another of that kind.
Ngani buot ko unta nga ang tanang lalaki manig-ingon kanako. Apan ang matag-usa adunay iyang kaugalingong hiyas gikan sa Dios, ang usa alang sa usa ka paagi sa kinabuhi, ug ang usa alang sa lain.
8 But I say to the unmarried and to widows, it is good for them if they remain even as I am.
Alang sa mga dili minyo ug sa mga balo ako magaingon nga maayo alang kanila ang pagpabilin nga mag-inusara sama kanako.
9 But if they don’t have self-control, let them marry. For it’s better to marry than to burn with passion.
Apan kon sila dili man ugaling makapugong sa ilang kaugalingon, nan, paminyoa na lang sila. Kay labi pang maayo hinoon nga maminyo kay sa magasilaob sila sa kaulag.
10 But to the married I command—not I, but the Lord—that the wife not leave her husband
Apan kanila nga mga minyo na ang akong tugon dili hinoon akoa, kondili iya sa Ginoo mao nga ang asawa dili gayud magbiya sa iyang bana
11 (but if she departs, let her remain unmarried, or else be reconciled to her husband), and that the husband not leave his wife.
(apan kon siya mobulag man gayud, kinahanglan magapabilin siya nga mag-inusara; kon dili man, kinahanglan magpakig-uli siya sa iyang bana) ug nga ang bana dili gayud magbulag sa iyang asawa.
12 But to the rest I—not the Lord—say, if any brother has an unbelieving wife, and she is content to live with him, let him not leave her.
Ngadto sa uban ako magaingon, dili ang Ginoo, nga kon kita adunay igsoon nga may asawang dili magtotoo, ug kini siya buot ra nga makigpuyo kaniya, kini siya dili gayud niya pagbulagan.
13 The woman who has an unbelieving husband, and he is content to live with her, let her not leave her husband.
Ug kon ang usa ka babaye may bana nga dili magtotoo, ug kini siya buot ra nga makigpuyo uban kaniya, kini siya dili gayud niya pagbulagan.
14 For the unbelieving husband is sanctified in the wife, and the unbelieving wife is sanctified in the husband. Otherwise your children would be unclean, but now they are holy.
Kay ang bana nga dili magtotoo ginabalaan pinaagi sa iyang asawa nga magtotoo, ug ang asawa nga dili magtotoo ginabalaan pinaagi sa iyang bana. Kay kon wala pa, nan, ang inyong mga anak dili unta mga binalaan, apan kini sila karon mga binalaan.
15 Yet if the unbeliever departs, let there be separation. The brother or the sister is not under bondage in such cases, but God has called us in peace.
Apan kon ang gikatiayon nga dili magtotoo buot man makigbulag, nan, pabulaga siya; kay ang bana o asawa nga magtotoo wala maulipon sa maong kaminyoon. Kay kita gipanagtawag sa Dios ngadto sa pagdinaitay.
16 For how do you know, wife, whether you will save your husband? Or how do you know, husband, whether you will save your wife?
Kay unsaon man usab nimo pagpakaila, asawa, nga maluwas mo gayud ang imong bana ug unsaon man usab nimo pagpakaila, bana, nga maluwas mo gayud ang imong asawa?
17 Only, as the Lord has distributed to each man, as God has called each, so let him walk. So I command in all the assemblies.
Mao lamang, nga ang matag-usa kinahanglan magagawi diha sa kinabuhi nga gibahin kaniya sa Ginoo, ug diha sa kahimtang nga iyang nahimutangan sa panahon sa pagtawag kaniya sa Dios. Kini mao ang akong sugo sa tanang mga kaiglesiahan.
18 Was anyone called having been circumcised? Let him not become uncircumcised. Has anyone been called in uncircumcision? Let him not be circumcised.
Aduna bay may sirkunsisyon nang daan sa panahon sa pagtawag kaniya? Nan, kinahanglan dili siya magpakawalay sirkunsisyon. Aduna bay walay sikunsisyon sa panahon sa pagtawag kaniya? Nan, kinahanglan dili siya magpasirkunsisyon.
19 Circumcision is nothing, and uncircumcision is nothing, but what matters is keeping God’s commandments.
Kay dili maoy may bili ang pagkamay sirkunsisyon kon ang pagkawalay sirkunsisyon, kondili ang pagbantay sa mga sugo sa Dios.
20 Let each man stay in that calling in which he was called.
Ang matag-usa magapabilin diha sa kahimtang nga iyang nahimutangan sa panahon sa pagtawag kaniya.
21 Were you called being a bondservant? Don’t let that bother you, but if you get an opportunity to become free, use it.
Ulipon ka na bang daan sa panahon sa pagtawag kanimo? Ayaw kini igsapayan. Apan kon may kahigayonan man ikaw sa pagpakadawat ug kagawasan, pahimusli kini.
22 For he who was called in the Lord being a bondservant is the Lord’s free man. Likewise he who was called being free is Christ’s bondservant.
Kay ang ulipon nga gitawag diha sa Ginoo, siya tawong gawas nga iya sa Ginoo. Maingon man usab, ang tawong gawas nang daan sa panahon sa pagtawg kaniya, siya ulipon ni Cristo.
23 You were bought with a price. Don’t become bondservants of men.
Kamo gipalit na sa usa ka bili; ayaw na kamo pagpaulipon sa mga tawo.
24 Brothers, let each man, in whatever condition he was called, stay in that condition with God.
Busa, mga igsoon, sa bisan unsang kahimtang nga inyong nahimutangan sa panahon sa pagtawag sa matag-usa kaninyo, kinahanglan nga magapabilin siya diha niana kauban sa Dios.
25 Now concerning virgins, I have no commandment from the Lord, but I give my judgment as one who has obtained mercy from the Lord to be trustworthy.
Karon mahitungod sa mga dalaga, ako walay sugo nga gikan sa Ginoo, hinonoa aniay akong hunahuna nga igahatag ko ingon nga tawong kasaligan tungod sa kalooy sa Ginoo.
26 Therefore I think that because of the distress that is on us, it’s good for a man to remain as he is.
Gihunahuna ko nga tungod sa tali-abut nga kasakitan maayo na lang sa usa ka tawo ang pagpabilin nga ingon sa iyang kahimtang karon.
27 Are you bound to a wife? Don’t seek to be freed. Are you free from a wife? Don’t seek a wife.
Aduna ka bay asawa? Nan, ayaw pagpakigbulag. Wala ka bay asawa? Nan, ayaw na lang pagpangasawa.
28 But if you marry, you have not sinned. If a virgin marries, she has not sinned. Yet such will have oppression in the flesh, and I want to spare you.
Apan kon ugaling mangasawa ka man, dili ikaw makasala; ug kon ang dalaga mamana, siya dili makasala. Ngani sila nga mga minyo mahisangko sa mga kalibug nga kalibutanon, ug buot ko unta nga luwason kamo gikan niini.
29 But I say this, brothers: the time is short. From now on, both those who have wives may be as though they had none;
Ang akong ipasabut, mga igsoon, mao nga ang panahon nga gitagal hamubo na lang kaayo; sukad karon, sila nga may mga asawa magkinabuhi unta sila nga daw walay mga asawa;
30 and those who weep, as though they didn’t weep; and those who rejoice, as though they didn’t rejoice; and those who buy, as though they didn’t possess;
ug ang mga nanagsubo nga daw wala managsubo, ug ang mga nanagkalipay nga daw wala managkalipay, ug ang mga nanagpamalit nga daw wala silay mga katigayonan,
31 and those who use the world, as not using it to the fullest. For the mode of this world passes away.
ug sila nga nagapahimulos sa kalibutan, nga daw wala kaayo magpahimulos niini. Kay ang urog niining kalibutana molabay lamang.
32 But I desire to have you to be free from cares. He who is unmarried is concerned for the things of the Lord, how he may please the Lord;
Buot ko unta nga kamo mahigawas sa mga kabalaka. Ang lalaki nga dili minyo may kasibut alang sa mga butang nga iya sa Ginoo, kon unsaon niya sa pagpahimuot sa Ginoo;
33 but he who is married is concerned about the things of the world, how he may please his wife.
apan ang lalaking minyo adunay kabalaka mahitungod sa mga butang kalibutanon, kon unsaon niya sa pagpahimuot sa iyang asawa,
34 There is also a difference between a wife and a virgin. The unmarried woman cares about the things of the Lord, that she may be holy both in body and in spirit. But she who is married cares about the things of the world—how she may please her husband.
busa nabahin ang iyang kasibut. Ug ang babayeng dili minyo o dalaga adunay kasibut alang sa mga butang sa Ginoo, kon unsaon niya sa pagkabalaan diha sa lawas ug sa espiritu; apan ang babayeng minyo adunay kabalaka mahitungod sa mga butang kalibutanon, kon unsaon niya sa pagpahimuot sa iyang bana.
35 This I say for your own benefit, not that I may ensnare you, but for that which is appropriate, and that you may attend to the Lord without distraction.
Nagasulti ako niini alang sa inyong kaayohan, dili ingon nga paggalong kaninyo, kondili aron sa pagdasig sa mga kalihokan nga angay ug aron kamo dili magkapuliki sa inyong pag-alagad sa Ginoo.
36 But if any man thinks that he is behaving inappropriately toward his virgin, if she is past the flower of her age, and if need so requires, let him do what he desires. He doesn’t sin. Let them marry.
Apan kon adunay lalaki nga magahunahuna nga wala mahisubay sa angay ang iyang pagbuhat sa ingon ngadto sa iyang gipakighigugmaay, kon makusog man ugaling ang iyang mga pagbati, ug kon gikinahanglan man gayud kini, nan, tugoti ang maong tawo sa pagbuhat sumala sa iyang gusto: paminyoa sila kini dili sala.
37 But he who stands steadfast in his heart, having no urgency, but has power over his own will, and has determined in his own heart to keep his own virgin, does well.
Apan ang lalaki nga nakabaton na sa bug-os nga hunahuna, dili tungod kay siya gipugos kondili tungod kay siya buot magapugong sa iyang tinguha ug nakahukom na sulod sa iyang kasingkasing sa pagbuhat niini, nga ang iyang gipakighigugmaay iya na lamang pagaisipon ingon nga hinigugma nga espirituhanon kanang tawhana nagabuhat ug matarung.
38 So then both he who gives his own virgin in marriage does well, and he who doesn’t give her in marriage does better.
Busa ang mangasawa sa iyang gipakighigugmaay nagabuhat ug maayo; hinoon ang dili mangasawa nagabuhat ug labi pa ka maayo.
39 A wife is bound by law for as long as her husband lives; but if the husband is dead, she is free to be married to whomever she desires, only in the Lord.
Ang asawa nabugkos ngadto sa iyang bana samtang kini magapabilin nga buhi. Apan kon ang bana mamatay, siya may kagawasan sa pagpamana kang bisan kinsa nga buot niya, mao lamang nga kinahanglan ang iyang pamanhon magtotoo usab sa Ginoo.
40 But she is happier if she stays as she is, in my judgment, and I think that I also have God’s Spirit.
Hinoon ang babayeng balo labi pang magamalipayon kon magapabilin siyang balo. Mao kini ang akong hunahuna, ug ako nagatoo nga ako usab nakabaton sa Espiritu sa Dios.
