Luke 9
1 AND Jeshu called his twelve, and gave them power and authority over all demons and diseases, to heal.
A [Jezus], przywoławszy swoich dwunastu uczniów, dał im moc i władzę nad wszystkimi demonami i [moc], aby uzdrawiali choroby.
2 And he sent them to proclaim the kingdom of Aloha, and to heal the diseased.
I rozesłał ich, żeby głosili królestwo Boże i uzdrawiali chorych.
3 And he said to them, Take nothing for the way, neither staff, nor bag, nor bread, nor silver; nor two tunics shall you have.
Powiedział też do nich: Nie bierzcie nic na drogę: ani laski, ani torby, ani chleba, ani pieniędzy i nie miejcie dwóch szat.
4 And into whatever house you enter, there be, and from thence go forth.
A gdy wejdziecie do jakiegoś domu, tam pozostańcie i stamtąd wychodźcie.
5 And whoever will not receive you, when you depart from that city the dust also from your feet shake off as a testimony against them.
A jeśli was nie przyjmą, wychodząc z tego miasta, strząśnijcie pył z waszych nóg na świadectwo przeciwko nim.
6 And the apostles went forth and itinerated in the villages and the cities, and evangelized and healed in every place.
Wyszedłszy więc, obchodzili wszystkie miasteczka, głosząc ewangelię i uzdrawiając wszędzie.
7 But Herodes, Tetrarka, heard all that was done by his hand, and was astonished; for men said that Juchanon had risen from the house of the dead.
A o wszystkim, co się przez niego dokonywało, usłyszał tetrarcha Herod i zaniepokoił się, ponieważ niektórzy mówili, że Jan zmartwychwstał;
8 But others said that Elia had appeared, and others that a prophet from the former prophets had risen.
Inni zaś, że Eliasz się pojawił, a jeszcze inni, że zmartwychwstał któryś z dawnych proroków.
9 And Herodes said, The head of Juchanon I have cut off; but who is this of whom I hear these (things)? And he willed to see him.
A Herod powiedział: Jana ściąłem. Kim więc jest ten, o którym słyszę takie rzeczy? I chciał go zobaczyć.
10 And when the apostles returned, they showed Jeshu all that they had done. And he took them by themselves to a desert place of Bethtsaida.
Kiedy apostołowie wrócili, opowiedzieli mu wszystko, co uczynili. A on, wziąwszy ich ze sobą, odszedł osobno na odludne miejsce koło miasta zwanego Betsaidą.
11 But the multitudes, when they knew it, went after him, and he received them, and discoursed to them concerning the kingdom of Aloha. And those who had need of healing he healed.
Gdy ludzie się o tym dowiedzieli, poszli za nim. On ich przyjął i mówił im o królestwie Bożym, i uzdrawiał tych, którzy potrzebowali uzdrowienia.
12 BUT when the day began to decline, the disciples drew near and said to him, Send away the multitudes, that they may go to the villages and hamlets that are around, to lodge in them and to find for themselves victuals, because we are in a desert place.
A gdy dzień zaczął się chylić [ku wieczorowi], podeszło do niego dwunastu, mówiąc: Odpraw tłum, aby poszli do okolicznych miasteczek i wsi i znaleźli żywność oraz schronienie, bo jesteśmy tu na pustkowiu.
13 Jeshu said to them, Give you them to eat. But they said, We have nothing more than five loaves and two fishes, unless we go and buy food for all this people:
Ale on powiedział do nich: Wy dajcie im jeść. A oni odpowiedzieli: Nie mamy nic więcej oprócz pięciu chlebów i dwóch ryb; chyba że pójdziemy i kupimy jedzenie dla tych wszystkich ludzi.
14 for they were about five thousand men. Jeshu said to them, Make them recline in reclining companies, fifty men in a company.
Mężczyzn bowiem było około pięciu tysięcy. I powiedział do swoich uczniów: Rozkażcie im usiąść w grupach po pięćdziesięciu.
15 And the disciples did so. And they all reclined.
Uczynili tak i usadowili wszystkich.
16 And Jeshu took those five loaves and two fishes, and looked up to heaven and blessed and brake and gave to his disciples, that they should set before the multitude.
A [on], wziąwszy te pięć chlebów i dwie ryby, spojrzał w niebo, pobłogosławił je, łamał i dawał uczniom, aby kładli przed ludźmi.
17 And all did eat and were filled. And they took up fragments which abounded, twelve baskets.
I jedli wszyscy do syta. A z kawałków, które im pozostały, zebrano dwanaście koszy.
18 AND as he was praying alone, and his disciples with him, he asked them and said, What say concerning me the multitude, that I am?
I stało się tak, że kiedy modlił się na osobności, a byli z nim uczniowie, zapytał ich: Za kogo mnie ludzie uważają?
19 They answered and say to him, Juchanon the Baptizer; and others that (thou art) Elia; but others that a prophet from the former prophets hath arisen.
A oni odpowiedzieli: Za Jana Chrzciciela, inni za Eliasza, a jeszcze inni [mówią], że zmartwychwstał któryś z dawnych proroków.
20 He saith to them, But what do you say that I am? Shemun answered and said, The Meshicha of Aloha!
I powiedział do nich: A wy za kogo mnie uważacie? A Piotr odpowiedział: Za Chrystusa Bożego.
21 But he forbade them and cautioned them that this they should tell no man.
Ale on surowo [ich] napomniał i nakazał, aby nikomu tego nie mówili.
22 And he told them how it was to be (that) he the Son of man should suffer many things and be rejected by the elders and the chief priests and Sophree, and (that) they would kill him; and that on the third day he would arise.
I powiedział: Syn Człowieczy musi wiele cierpieć i zostać odrzucony przez starszych, naczelnych kapłanów i uczonych w Piśmie, i być zabity, a trzeciego dnia zmartwychwstać.
23 And he said before all, Whoever willeth to come after me, must deny himself, and take up his cross daily, and come after me.
Mówił też do wszystkich: Jeśli ktoś chce pójść za mną, niech się wyprze samego siebie, niech bierze swój krzyż każdego dnia i idzie za mną.
24 For whoever willeth to save his life, loseth it; but whoever (is willing) to lose his life, for my sake, he saveth it.
Kto bowiem chce zachować swoje życie, straci je, a kto straci swe życie z mojego powodu, ten je zachowa.
25 For what is helped a son of man, if he shall gain the whole world and lose his soul, or perish?
Bo cóż pomoże człowiekowi, choćby cały świat pozyskał, jeśli samego siebie zatraci lub szkodę poniesie?
26 For whoever shall be ashamed of me and of my words, the Son of man will be ashamed of him, when he cometh in the glory of his Father with the holy angels.
Kto bowiem wstydzi się mnie i moich słów, tego Syn Człowieczy będzie się wstydził, gdy przyjdzie w chwale swojej, Ojca i świętych aniołów.
27 THE truth I say to you, that some who are standing here shall not taste death, until they have seen the kingdom of Aloha.
Ale zapewniam was: Niektórzy z tych, co tu stoją, nie zakosztują śmierci, dopóki nie ujrzą królestwa Bożego.
28 And it was after these words about eight days, that Jeshu took Shemun and Jakub and Juchanon, and went up into a mountain to pray.
W jakieś osiem dni po tych mowach wziął ze sobą Piotra, Jana i Jakuba i wszedł na górę, aby się modlić.
29 And while he prayed, the appearance of his countenance was changed, and his garments became white and shone.
A gdy się modlił, zmienił się wygląd jego oblicza, a jego szaty [stały się] białe i lśniące.
30 And, behold, two men talked with him, who were Musha and Elia,
A oto rozmawiało z nim dwóch mężów. Byli to Mojżesz i Eliasz.
31 who appeared in glory; but they spake concerning his going forth which should be accomplished at Urishlem.
Ukazali się oni w chwale i mówili o jego odejściu, którego miał dokonać w Jerozolimie.
32 And Shemun, and they who were with him, had been heavy with sleep, and were scarcely awaked when they saw his glory and those two men who stood with him.
A Piotra i tych, którzy z nim byli, zmógł sen. Gdy się obudzili, ujrzeli jego chwałę i tych dwóch mężów, którzy z nim stali.
33 And when they began to depart from him, Shemun said to Jeshu, Rabi, it is good for us to be here: and let us make three tabernacles; for thee one, and for Musha one, and for Elia one. But he knew not what he said.
Kiedy oni od niego odeszli, Piotr powiedział do Jezusa: Mistrzu, dobrze nam tu być. Postawmy więc trzy namioty: jeden dla ciebie, jeden dla Mojżesza i jeden dla Eliasza. Nie wiedział bowiem, co mówi.
34 And as he spoke these (words) there was a cloud which shadowed over them, and they feared when they saw that Musha and Elia entered into the cloud. i
A gdy on to mówił, pojawił się obłok i zacienił ich. I zlękli się, kiedy oni wchodzili w obłok.
35 And the voice was from the cloud, saying, This is my Son, the Beloved, Him hear.
I rozległ się głos z obłoku: To jest mój umiłowany Syn, jego słuchajcie.
36 And when the voice had been, Jeshu was found alone. And they were silent, and told no man in those days what they had seen.
Gdy zaś ten głos się rozległ, okazało się, że Jezus jest sam. A oni milczeli i w tych dniach nikomu nie mówili nic o tym, co widzieli.
37 AND the day after when they had descended from the mountain, a great multitude met them.
Nazajutrz, gdy zeszli z góry, mnóstwo ludzi wyszło mu naprzeciw.
38 And a certain man from the multitude cried and said, Malphona, I beseech thee, turn unto me; (there is) my son, my only one,
Nagle [jakiś] człowiek z tłumu zawołał: Nauczycielu, proszę cię, spójrz na mego syna, bo to mój jedynak.
39 and a spirit passeth upon him, and he suddenly crieth, and gnasheth his teeth, and lacerateth, and hardly removeth from him when he hath bruised him.
I oto duch dopada go, a on nagle krzyczy. Szarpie nim tak, że się pieni i potłukłszy go, niechętnie od niego odchodzi.
40 And I besought thy disciples to cast him out, but they could not.
I prosiłem twoich uczniów, aby go wypędzili, ale nie mogli.
41 Then Jeshu answered and said, Ah generation unbelieving and perverse! how long shall I be with you and bear with you? Bring thy son hither.
Wtedy Jezus odpowiedział: O pokolenie bez wiary i przewrotne! Jak długo będę z wami i [jak długo] mam was znosić? Przyprowadź tu swego syna.
42 And as they brought him near, the devil cast him down and bruised him: and Jeshu rebuked that unclean spirit and healed the youth and gave him to his father.
A gdy on jeszcze podchodził, powalił go demon i zaczął nim targać. Lecz Jezus zgromił ducha nieczystego, uzdrowił chłopca i oddał go jego ojcu.
43 And they all wondered at the majesty of Aloha. And while every one wondered at all which Jeshu did, he said to his disciples,
I zdumieli się wszyscy potęgą Boga. A gdy się dziwili wszystkiemu, co czynił Jezus, on powiedział do swoich uczniów:
44 Treasure these words in your ears; for the Son of man is to be delivered into the hands of men.
Przyjmijcie te słowa do waszych uszu, Syn Człowieczy bowiem będzie wydany w ręce ludzi.
45 But they understood not that saying, because it was hidden from them that they should not know it: and they feared to ask of him concerning that saying.
Lecz oni nie zrozumieli tych słów i były one zakryte przed nimi, tak że ich nie pojęli, a bali się go o nie zapytać.
46 And there entered among them the thought, Who should be greatest among them?
Wszczęła się też między nimi dyskusja [o tym], kto z nich jest największy.
47 But Jeshu knew the thought of their heart; and he took a child and made him stand with him.
A Jezus, znając [tę] myśl ich serca, wziął dziecko, postawił je przy sobie;
48 And he said to them, Every one who receiveth a child like this in my name, receiveth me. And whosoever receiveth me, he receiveth Him who sent me. For he who is least among you, he shall be greatest.
I powiedział do nich: Kto przyjmie to dziecko w moje imię, mnie przyjmuje, a kto mnie przyjmie, przyjmuje tego, który mnie posłał. Kto bowiem jest najmniejszy wśród was wszystkich, ten będzie wielki.
49 And Juchanon answered and said, Raban, we saw a man who was casting out demons in thy name, and we forbade him, because he came not with us after thee.
Wtedy odezwał się Jan: Mistrzu, widzieliśmy kogoś, kto w twoim imieniu wypędzał demony i zabranialiśmy mu, bo nie chodzi z nami [za tobą].
50 Jeshu saith to them, Forbid him not; for he who is not against us, he is for us.
I powiedział do niego Jezus: Nie zabraniajcie [mu], bo kto nie jest przeciwko nam, ten jest z nami.
51 AND it was that when the days were fulfilled for his Assumption, he directed his face to go to Urishlem.
A gdy wypełniły się dni, aby został wzięty w górę, [mocno] postanowił udać się do Jerozolimy.
52 And he sent messengers before his face, and they went and entered into a village of the Shomroyee, so as to prepare for him.
I wysłał przed sobą posłańców. [Poszli więc] i weszli do wioski Samarytan, aby przygotować dla niego [miejsce].
53 And they would not receive him, because his face unto Urishlem was set to go.
Lecz nie przyjęto go, ponieważ zmierzał do Jerozolimy.
54 And when Jacub and Juchanon his disciples saw it, they say to him, Maran, art thou willing that we call fire to descend from heaven to consume them, as Elia did?
A jego uczniowie Jakub i Jan, widząc to, powiedzieli: Panie, czy chcesz, żebyśmy rozkazali, aby ogień zstąpił z nieba i pochłonął ich, jak [to] uczynił Eliasz?
55 But he turned and reproved them, and said, You know not of what spirit you are: for the Son of man is not come to destroy lives, but to save.
Lecz [Jezus], odwróciwszy się, zgromił ich i powiedział: Nie wiecie, jakiego jesteście ducha.
56 And they went to another village.
Syn Człowieczy bowiem nie przyszedł zatracać dusz ludzkich, ale [je] zbawić. I poszli do innej wioski.
57 And while they went in the way, a certain man said to him, I will follow thee to the place whither thou goest, my Lord.
Kiedy byli w drodze, ktoś powiedział do niego: Panie, pójdę za tobą, dokądkolwiek się udasz.
58 Jeshu saith to him, The foxes have holes and the fowls of the heaven a shadow, but the Son of man hath not where to lay his head.
Jezus mu odpowiedział: Lisy mają nory, a ptaki niebieskie – gniazda, ale Syn Człowieczy nie ma gdzie położyć głowy.
59 And he said to another, Come after me. But he said to him, My Lord, permit me first to go bury my father.
Do innego zaś powiedział: Pójdź za mną! Ale on rzekł: Panie, pozwól mi najpierw odejść i pogrzebać mego ojca.
60 Jeshu said to him, Leave the dead burying their dead; and thou, go and preach the kingdom of Aloha.
Lecz Jezus mu odpowiedział: Niech umarli grzebią swoich umarłych, a ty idź i głoś królestwo Boże.
61 And another said to him, I will come after thee, my Lord, but first permit me to go to salute the sons of my house, and I will come.
Jeszcze inny powiedział: Pójdę za tobą, Panie, ale pozwól mi najpierw pożegnać się z tymi, którzy są w moim domu.
62 Jeshu saith to him, No man putting his hand upon the coulter of the yoke, and looking behind him, is fit for the kingdom of Aloha.
Jezus mu odpowiedział: Nikt, kto przykłada swoją rękę do pługa i ogląda się wstecz, nie nadaje się do królestwa Bożego.
