Matthew 5
1 On seeing the crowds of people, Jesus went up the hill; and, when he had taken his seat, his disciples came up to him;
| خوشابحالها و گروهی بسیار دیده، بر فراز کوه آمد و وقتی که او بنشست شاگردانش نزد اوحاضر شدند. | ۱ |
2 and he began to teach them, saying:
| آنگاه دهان خود را گشوده، ایشان را تعلیم داد و گفت: | ۲ |
3 ‘Blessed are the poor in spirit, for theirs is the kingdom of heaven.
| «خوشابحال مسکینان در روح، زیرا ملکوت آسمان از آن ایشان است. | ۳ |
4 Blessed are the mourners, for they will be comforted.
| خوشابحال ماتمیان، زیرا ایشان تسلی خواهند یافت. | ۴ |
5 Blessed are the gentle, for they will inherit the earth.
| خوشابحال حلیمان، زیرا ایشان وارث زمین خواهند شد. | ۵ |
6 Blessed are those who hunger and thirst for righteousness, for they will be satisfied.
| خوشابحال گرسنگان و تشنگان عدالت، زیراایشان سیر خواهندشد. | ۶ |
7 Blessed are the merciful, for they will find mercy.
| خوشابحال رحم کنندگان، زیرا بر ایشان رحم کرده خواهدشد. | ۷ |
8 Blessed are the pure in heart, for they will see God.
| خوشابحال پاک دلان، زیرا ایشان خدا راخواهند دید. | ۸ |
9 Blessed are the peacemakers, for they will be called children of God.
| خوشابحال صلح کنندگان، زیراایشان پسران خدا خوانده خواهند شد. | ۹ |
10 Blessed are those who have been persecuted in the cause of righteousness, for theirs is the kingdom of heaven.
| خوشابحال زحمت کشان برای عدالت، زیراملکوت آسمان از آن ایشان است. | ۱۰ |
11 ‘Blessed are you when people insult you, and persecute you, and say all kinds of evil lies about you because of me.
| خوشحال باشید چون شما را فحش گویند و جفا رسانند، وبخاطر من هر سخن بدی بر شما کاذبانه گویند. | ۱۱ |
12 Be glad and rejoice, because your reward in heaven will be great; this is the way they persecuted the prophets who lived before you.
| خوش باشید و شادی عظیم نمایید، زیرا اجر شما در آسمان عظیم است زیرا که به همینطور بر انبیای قبل از شما جفامی رسانیدند. | ۱۲ |
13 ‘You are salt for the world. But if salt becomes tasteless, how can it be made salty again? It is no longer good for anything, but is thrown away, and trampled underfoot.
| «شما نمک جهانید! لیکن اگر نمک فاسدگردد، به کدام چیز باز نمکین شود؟ دیگر مصرفی ندارد جز آنکه بیرون افکنده، پایمال مردم شود. | ۱۳ |
14 It is you who are the light of the world. A town that stands on a hill cannot be hidden.
| شما نور عالمید. شهری که بر کوهی بنا شود، نتوان پنهان کرد. | ۱۴ |
15 People do not light a lamp and put it under a basket, but on the lamp-stand, where it gives light to everyone in the house.
| و چراغ را نمی افروزند تا آن را زیر پیمانه نهند، بلکه تا بر چراغدان گذارند؛ آنگاه به همه کسانی که در خانه باشند، روشنایی می‌بخشد. | ۱۵ |
16 Let your light so shine before the eyes of others so that, seeing your good actions, they will praise your Father who is in heaven.
| همچنین بگذارید نور شما بر مردم بتابد تا اعمال نیکوی شما را دیده، پدر شما را که در آسمان است تمجید نمایند. | ۱۶ |
17 ‘Do not think that I have come to do away with the Law or the prophets; I have not come to do away with them, but to complete them.
| «گمان مبرید که آمده‌ام تا تورات یا صحف انبیا را باطل سازم. نیامده‌ام تا باطل نمایم بلکه تاتمام کنم. | ۱۷ |
18 For I tell you, until the heavens and the earth disappear, not even the smallest letter, nor one stroke of a letter, will disappear from the Law until all is done.
| زیرا هر آینه به شما می‌گویم، تاآسمان و زمین زایل نشود، همزه یا نقطه‌ای ازتورات هرگز زایل نخواهد شد تا همه واقع شود. | ۱۸ |
19 Whoever, therefore, breaks one of these commandments, even the least of them, and teaches others to do so, will be the least esteemed in the kingdom of heaven; but whoever keeps them, and teaches others to do so, will be esteemed great in the kingdom of heaven.
| پس هرکه یکی از این احکام کوچکترین رابشکند و به مردم چنین تعلیم دهد، در ملکوت آسمان کمترین شمرده شود. اما هرکه بعمل آورد و تعلیم نماید، او در ملکوت آسمان بزرگ خوانده خواهد شد. | ۱۹ |
20 Indeed I tell you that, unless you obey God’s commands better than of the teachers of the Law, and Pharisees, you will never enter the kingdom of heaven.
| زیرا به شما می‌گویم، تاعدالت شما بر عدالت کاتبان و فریسیان افزون نشود، به ملکوت آسمان هرگز داخل نخواهیدشد. | ۲۰ |
21 ‘You have heard that to our ancestors it was said – “You must not commit murder,” and “Whoever commits murder will be brought to trial.”
| «شنیده‌اید که به اولین گفته شده است “قتل مکن و هرکه قتل کند سزاوار حکم شود.” | ۲۱ |
22 But I say to you that anyone who is angry at their brother or sister will be brought to trial; and whoever insults their brother or sister will be brought before the High Council, while whoever calls them a fool will be in danger of the fires of Gehenna. (Geenna g1067)
| لیکن من به شما می‌گویم، هرکه به برادر خود بی‌سبب خشم گیرد، مستوجب حکم باشد و هرکه برادرخود را راقا گوید، مستوجب قصاص باشد و هرکه احمق گوید، مستحق آتش جهنم بود. (Geenna g1067) | ۲۲ |
23 Therefore, when presenting your gift at the altar, if even there you remember that your brother or sister has something against you,
| پس هرگاه هدیه خود را به قربانگاه ببری و آنجا به‌خاطرت آید که برادرت بر تو حقی دارد، | ۲۳ |
24 leave your gift there, before the altar, go and be reconciled to them, first, then come and present your gift.
| هدیه خود را پیش قربانگاه واگذار و رفته، اول با برادرخویش صلح نما و بعد آمده، هدیه خود رابگذران. | ۲۴ |
25 Be ready to make friends with your opponent, even when you meet them on your way to the court; otherwise they might hand you over to the judge, and the judge to the judicial officer, and you will be thrown into prison.
| با مدعی خود مادامی که با وی در راه هستی صلح کن، مبادا مدعی، تو را به قاضی سپارد و قاضی، تو را به داروغه تسلیم کند و در زندان افکنده شوی. | ۲۵ |
26 I tell you, you will not come out until you have paid the last cent.
| هرآینه به تو می‌گویم، که تا فلس آخر را ادا نکنی، هرگز از آنجا بیرون نخواهی آمد. | ۲۶ |
27 ‘You have heard that it was said – “You must not commit adultery.”
| «شنیده‌اید که به اولین گفته شده است “زنامکن.” | ۲۷ |
28 But I say to you that anyone who looks at a woman and desires her has already committed adultery with her in his heart.
| لیکن من به شما می‌گویم، هر کس به زنی نظر شهوت اندازد، همان دم در دل خود با او زناکرده است. | ۲۸ |
29 If your right eye causes you to sin, take it out and throw it away. It would be best for you to lose one part of your body, and not to have the whole of it thrown into Gehenna. (Geenna g1067)
| پس اگر چشم راستت تو رابلغزاند، قلعش کن و از خود دور انداز زیرا تو رابهتر آن است که عضوی از اعضایت تباه گردد، ازآنکه تمام بدنت در جهنم افکنده شود. (Geenna g1067) | ۲۹ |
30 And, if your right hand causes you to sin, cut it off and throw it away. It would be best for you to lose one part of your body, and not to have the whole of it go down to Gehenna. (Geenna g1067)
| و اگردست راستت تو را بلغزاند، قطعش کن و از خوددور انداز، زیرا تو را مفیدتر آن است که عضوی ازاعضای تو نابود شود، از آنکه کل جسدت دردوزخ افکنده شود. (Geenna g1067) | ۳۰ |
31 ‘It was also said – “Let anyone who divorces his wife serve her with a notice of separation.”
| «و گفته شده است هرکه از زن خودمفارقت جوید، طلاق نامه‌ای بدو بدهد. | ۳۱ |
32 But I say to you that anyone who divorces his wife, except on the ground of some serious sexual sin, leads to her committing adultery; while anyone who marries her after her divorce is guilty of adultery.
| لیکن من به شما می‌گویم، هر کس بغیر علت زنا، زن خود را از خود جدا کند باعث زنا کردن اومی باشد، و هرکه زن مطلقه را نکاح کند، زنا کرده باشد. | ۳۲ |
33 Again, you have heard that our ancestors were told – “Do not break your oaths, keep your vows to the Lord.”
| «باز شنیده‌اید که به اولین گفته شده است که “قسم دروغ مخور، بلکه قسم های خود را به خداوند وفا کن.” | ۳۳ |
34 But I say to you that you must not swear at all, either by heaven, since that is God’s throne,
| لیکن من به شما می‌گویم، هرگز قسم مخورید، نه به آسمان زیرا که عرش خداست، | ۳۴ |
35 or by the earth, since that is his footstool, or by Jerusalem, since that is the city of the Great King.
| و نه به زمین زیرا که پای انداز اواست، و نه به ارشلیم زیرا که شهر پادشاه عظیم است، | ۳۵ |
36 Nor should you swear by your head, since you cannot make a single hair either white or black.
| و نه به‌سر خود قسم یاد کن، زیرا که مویی را سفید یا سیاه نمی توانی کرد. | ۳۶ |
37 Let your words be simply “Yes” or “No”; anything beyond this comes from what is evil.
| بلکه سخن شما بلی بلی و نی نی باشد زیرا که زیاده براین از شریر است. | ۳۷ |
38 ‘You have heard that it was said – “An eye for an eye and a tooth for a tooth.”
| «شنیده‌اید که گفته شده است.”چشمی به چشمی و دندانی به دندانی “ | ۳۸ |
39 But I say to you that you must not resist those who wrong you; but, if anyone strikes you on the right cheek, turn the other to them also.
| لیکن من به شمامی گویم، با شریر مقاومت مکنید بلکه هرکه بررخساره راست تو طپانچه زند، دیگری را نیز به سوی او بگردان، | ۳۹ |
40 If someone sues you for your shirt, let them have your cloak as well.
| و اگر کسی خواهد با تو دعواکند و قبای تو را بگیرد، عبای خود را نیز بدوواگذار، | ۴۰ |
41 If you are forced to carry a soldier’s pack for one mile, carry it two.
| و هرگاه کسی تو را برای یک میل مجبور سازد، دو میل همراه او برو. | ۴۱ |
42 Give to anyone who asks and, if someone wants to borrow from you, do not turn them away.
| هر کس ازتو سوال کند، بدو ببخش و از کسی‌که قرض از توخواهد، روی خود را مگردان.» | ۴۲ |
43 You have heard that it was said – “You must love your neighbour and hate your enemy.”
| «شنیده‌اید که گفته شده است “همسایه خورا محبت نما و با دشمن خود عداوت کن.” | ۴۳ |
44 But what I tell you is this: love your enemies, and pray for those who persecute you,
| امامن به شما می‌گویم که دشمنان خود را محبت نمایید و برای لعن کنندگان خود برکت بطلبید و به آنانی که از شما نفرت کنند، احسان کنید و به هرکه به شما فحش دهد و جفا رساند، دعای خیرکنید، | ۴۴ |
45 so that you may become children of your Father who is in heaven; for he causes his sun to rise on bad and good alike, and sends rain on the righteous and on the unrighteous.
| تا پدر خود را که در آسمان است پسران شوید، زیرا که آفتاب خود را بر بدان و نیکان طالع می‌سازد و باران بر عادلان و ظالمان می‌باراند. | ۴۵ |
46 For, if you love only those who love you, what reward will you have? Even the tax collectors do this!
| زیرا هرگاه آنانی را محبت نمایید که شما رامحبت می‌نمایند، چه اجر دارید؟ آیا باجگیران چنین نمی کنند؟ | ۴۶ |
47 And, if you only welcome your brothers and sisters, what are you doing more than others? Even the Gentiles do this!
| و هرگاه برادران خود را فقطسلام گویید چه فضیلت دارید؟ آیا باجگیران چنین نمی کنند؟ | ۴۷ |
48 You, then, must become perfect – as your heavenly Father is perfect.
| پس شما کامل باشید چنانکه پدر شما که در آسمان است کامل است. | ۴۸ |
