Matthew 5
1 And seeing the crowds, he went up onto the mountain, and when he had sat down, his disciples came to him.
১অনন্তৰং স জননিৱহং নিৰীক্ষ্য ভূধৰোপৰি ৱ্ৰজিৎৱা সমুপৱিৱেশ|
2 Then he opened his mouth and taught them, saying,
২তদানীং শিষ্যেষু তস্য সমীপমাগতেষু তেন তেভ্য এষা কথা কথ্যাঞ্চক্ৰে|
3 "Blessed are the poor in spirit, for theirs is the kingdom of heaven.
৩অভিমানহীনা জনা ধন্যাঃ, যতস্তে স্ৱৰ্গীযৰাজ্যম্ অধিকৰিষ্যন্তি|
4 Blessed are those who mourn, for they will be comforted.
৪খিদ্যমানা মনুজা ধন্যাঃ, যস্মাৎ তে সান্ত্ৱনাং প্ৰাপ্সন্তি|
5 Blessed are the gentle, for they will inherit the earth.
৫নম্ৰা মানৱাশ্চ ধন্যাঃ, যস্মাৎ তে মেদিনীম্ অধিকৰিষ্যন্তি|
6 Blessed are those who hunger and thirst after righteousness, for they will be filled.
৬ধৰ্ম্মায বুভুক্ষিতাঃ তৃষাৰ্ত্তাশ্চ মনুজা ধন্যাঃ, যস্মাৎ তে পৰিতৰ্প্স্যন্তি|
7 Blessed are the merciful, for they will obtain mercy.
৭কৃপালৱো মানৱা ধন্যাঃ, যস্মাৎ তে কৃপাং প্ৰাপ্স্যন্তি|
8 Blessed are the pure in heart, for they will see God.
৮নিৰ্ম্মলহৃদযা মনুজাশ্চ ধন্যাঃ, যস্মাৎ ত ঈশ্চৰং দ্ৰক্ষ্যন্তি|
9 Blessed are the peacemakers, for they will be called the children of God.
৯মেলযিতাৰো মানৱা ধন্যাঃ, যস্মাৎ ত ঈশ্চৰস্য সন্তানৎৱেন ৱিখ্যাস্যন্তি|
10 Blessed are those who have been persecuted for righteousness' sake, for theirs is the kingdom of heaven.
১০ধৰ্ম্মকাৰণাৎ তাডিতা মনুজা ধন্যা, যস্মাৎ স্ৱৰ্গীযৰাজ্যে তেষামধিকৰো ৱিদ্যতে|
11 "Blessed are you when they insult you, persecute you, and say all kinds of evil against you falsely, for my sake.
১১যদা মনুজা মম নামকৃতে যুষ্মান্ নিন্দন্তি তাডযন্তি মৃষা নানাদুৰ্ৱ্ৱাক্যানি ৱদন্তি চ, তদা যুযং ধন্যাঃ|
12 Rejoice, and be exceedingly glad, for great is your reward in heaven. For that is how they persecuted the prophets who were before you.
১২তদা আনন্দত, তথা ভৃশং হ্লাদধ্ৱঞ্চ, যতঃ স্ৱৰ্গে ভূযাংসি ফলানি লপ্স্যধ্ৱে; তে যুষ্মাকং পুৰাতনান্ ভৱিষ্যদ্ৱাদিনোঽপি তাদৃগ্ অতাডযন্|
13 "You are the salt of the earth, but if the salt has lost its flavor, with what will it be salted? It is then good for nothing, but to be cast out and trampled under people's feet.
১৩যুযং মেদিন্যাং লৱণৰূপাঃ, কিন্তু যদি লৱণস্য লৱণৎৱম্ অপযাতি, তৰ্হি তৎ কেন প্ৰকাৰেণ স্ৱাদুযুক্তং ভৱিষ্যতি? তৎ কস্যাপি কাৰ্য্যস্যাযোগ্যৎৱাৎ কেৱলং বহিঃ প্ৰক্ষেপ্তুং নৰাণাং পদতলেন দলযিতুঞ্চ যোগ্যং ভৱতি|
14 You are the light of the world. A city located on a hill cannot be hidden.
১৪যূযং জগতি দীপ্তিৰূপাঃ, ভূধৰোপৰি স্থিতং নগৰং গুপ্তং ভৱিতুং নহি শক্ষ্যতি|
15 Neither do you light a lamp, and put it under a measuring basket, but on a stand; and it shines to all who are in the house.
১৫অপৰং মনুজাঃ প্ৰদীপান্ প্ৰজ্ৱাল্য দ্ৰোণাধো ন স্থাপযন্তি, কিন্তু দীপাধাৰোপৰ্য্যেৱ স্থাপযন্তি, তেন তে দীপা গেহস্থিতান্ সকলান্ প্ৰকাশযন্তি|
16 In the same way, let your light shine before people, that they may see your good works, and glorify your Father who is in heaven.
১৬যেন মানৱা যুষ্মাকং সৎকৰ্ম্মাণি ৱিলোক্য যুষ্মাকং স্ৱৰ্গস্থং পিতৰং ধন্যং ৱদন্তি, তেষাং সমক্ষং যুষ্মাকং দীপ্তিস্তাদৃক্ প্ৰকাশতাম্|
17 "Do not think that I came to destroy the Law or the Prophets. I did not come to destroy, but to fulfill.
১৭অহং ৱ্যৱস্থাং ভৱিষ্যদ্ৱাক্যঞ্চ লোপ্তুম্ আগতৱান্, ইত্থং মানুভৱত, তে দ্ৱে লোপ্তুং নাগতৱান্, কিন্তু সফলে কৰ্ত্তুম্ আগতোস্মি|
18 For truly, I tell you, until heaven and earth pass away, not the smallest letter or part of a letter will disappear from the Law, until all things are accomplished.
১৮অপৰং যুষ্মান্ অহং তথ্যং ৱদামি যাৱৎ ৱ্যোমমেদিন্যো ৰ্ধ্ৱংসো ন ভৱিষ্যতি, তাৱৎ সৰ্ৱ্ৱস্মিন্ সফলে ন জাতে ৱ্যৱস্থাযা একা মাত্ৰা বিন্দুৰেকোপি ৱা ন লোপ্স্যতে|
19 Therefore, whoever will break one of these least commandments, and teach others to do so, will be called least in the kingdom of heaven; but whoever will do and teach them will be called great in the kingdom of heaven.
১৯তস্মাৎ যো জন এতাসাম্ আজ্ঞানাম্ অতিক্ষুদ্ৰাম্ একাজ্ঞামপী লংঘতে মনুজাংঞ্চ তথৈৱ শিক্ষযতি, স স্ৱৰ্গীযৰাজ্যে সৰ্ৱ্ৱেভ্যঃ ক্ষুদ্ৰৎৱেন ৱিখ্যাস্যতে, কিন্তু যো জনস্তাং পালযতি, তথৈৱ শিক্ষযতি চ, স স্ৱৰ্গীযৰাজ্যে প্ৰধানৎৱেন ৱিখ্যাস্যতে|
20 For I tell you that unless your righteousness exceeds that of the scribes and Pharisees, there is no way you will enter into the kingdom of heaven.
২০অপৰং যুষ্মান্ অহং ৱদামি, অধ্যাপকফিৰূশিমানৱানাং ধৰ্ম্মানুষ্ঠানাৎ যুষ্মাকং ধৰ্ম্মানুষ্ঠানে নোত্তমে জাতে যূযম্ ঈশ্ৱৰীযৰাজ্যং প্ৰৱেষ্টুং ন শক্ষ্যথ|
21 "You have heard that it was said to the ancient ones, 'Do not murder;' and whoever murders will be liable to judgment.
২১অপৰঞ্চ ৎৱং নৰং মা ৱধীঃ, যস্মাৎ যো নৰং হন্তি, স ৱিচাৰসভাযাং দণ্ডাৰ্হো ভৱিষ্যতি, পূৰ্ৱ্ৱকালীনজনেভ্য ইতি কথিতমাসীৎ, যুষ্মাভিৰশ্ৰাৱি|
22 But I tell you, that everyone who is angry with his brother without a cause will be liable to judgment; and whoever will say to his brother, 'Raqa,' will be in danger of the council; and whoever will say, 'You fool,' will be in danger of the fire of hell. (Geenna g1067)
২২কিন্ত্ৱহং যুষ্মান্ ৱদামি, যঃ কশ্চিৎ কাৰণং ৱিনা নিজভ্ৰাত্ৰে কুপ্যতি, স ৱিচাৰসভাযাং দণ্ডাৰ্হো ভৱিষ্যতি; যঃ কশ্চিচ্চ স্ৱীযসহজং নিৰ্ব্বোধং ৱদতি, স মহাসভাযাং দণ্ডাৰ্হো ভৱিষ্যতি; পুনশ্চ ৎৱং মূঢ ইতি ৱাক্যং যদি কশ্চিৎ স্ৱীযভ্ৰাতৰং ৱক্তি, তৰ্হি নৰকাগ্নৌ স দণ্ডাৰ্হো ভৱিষ্যতি| (Geenna g1067)
23 "If therefore you are offering your gift at the altar, and there remember that your brother has anything against you,
২৩অতো ৱেদ্যাঃ সমীপং নিজনৈৱেদ্যে সমানীতেঽপি নিজভ্ৰাতৰং প্ৰতি কস্মাচ্চিৎ কাৰণাৎ ৎৱং যদি দোষী ৱিদ্যসে, তদানীং তৱ তস্য স্মৃতি ৰ্জাযতে চ,
24 leave your gift there before the altar, and go your way. First be reconciled to your brother, and then come and offer your gift.
২৪তৰ্হি তস্যা ৱেদ্যাঃ সমীপে নিজনৈৱৈদ্যং নিধায তদৈৱ গৎৱা পূৰ্ৱ্ৱং তেন সাৰ্দ্ধং মিল, পশ্চাৎ আগত্য নিজনৈৱেদ্যং নিৱেদয|
25 Agree with your adversary quickly, while you are with him in the way; lest perhaps the prosecutor deliver you to the judge, and the judge to the officer, and you be cast into prison.
২৫অন্যঞ্চ যাৱৎ ৱিৱাদিনা সাৰ্দ্ধং ৱৰ্ত্মনি তিষ্ঠসি, তাৱৎ তেন সাৰ্দ্ধং মেলনং কুৰু; নো চেৎ ৱিৱাদী ৱিচাৰযিতুঃ সমীপে ৎৱাং সমৰ্পযতি ৱিচাৰযিতা চ ৰক্ষিণঃ সন্নিধৌ সমৰ্পযতি তদা ৎৱং কাৰাযাং বধ্যেথাঃ|
26 Truly I tell you, you will never get out of there until you have paid the last penny.
২৬তৰ্হি ৎৱামহং তথ্থং ব্ৰৱীমি, শেষকপৰ্দকেঽপি ন পৰিশোধিতে তস্মাৎ স্থানাৎ কদাপি বহিৰাগন্তুং ন শক্ষ্যসি|
27 "You have heard that it was said, 'Do not commit adultery;'
২৭অপৰং ৎৱং মা ৱ্যভিচৰ, যদেতদ্ ৱচনং পূৰ্ৱ্ৱকালীনলোকেভ্যঃ কথিতমাসীৎ, তদ্ যূযং শ্ৰুতৱন্তঃ;
28 but I tell you that everyone who looks at a woman to lust after her has committed adultery with her already in his heart.
২৮কিন্ত্ৱহং যুষ্মান্ ৱদামি, যদি কশ্চিৎ কামতঃ কাঞ্চন যোষিতং পশ্যতি, তৰ্হি স মনসা তদৈৱ ৱ্যভিচৰিতৱান্|
29 And if your right eye causes you to stumble, pluck it out and throw it away from you. For it is more profitable for you that one of your members should perish, than for your whole body to be cast into hell. (Geenna g1067)
২৯তস্মাৎ তৱ দক্ষিণং নেত্ৰং যদি ৎৱাং বাধতে, তৰ্হি তন্নেত্ৰম্ উৎপাট্য দূৰে নিক্ষিপ, যস্মাৎ তৱ সৰ্ৱ্ৱৱপুষো নৰকে নিক্ষেপাৎ তৱৈকাঙ্গস্য নাশো ৱৰং| (Geenna g1067)
30 And if your right hand causes you to stumble, cut it off, and throw it away from you. For it is more profitable for you that one of your members should perish, than for your whole body to be cast into hell. (Geenna g1067)
৩০যদ্ৱা তৱ দক্ষিণঃ কৰো যদি ৎৱাং বাধতে, তৰ্হি তং কৰং ছিত্ত্ৱা দূৰে নিক্ষিপ, যতঃ সৰ্ৱ্ৱৱপুষো নৰকে নিক্ষেপাৎ একাঙ্গস্য নাশো ৱৰং| (Geenna g1067)
31 "And it was said, 'Whoever divorces his wife, let him give her a certificate of divorce,'
৩১উক্তমাস্তে, যদি কশ্চিন্ নিজজাযাং পৰিত্যক্ত্তুম্ ইচ্ছতি, তৰ্হি স তস্যৈ ত্যাগপত্ৰং দদাতু|
32 but I tell you that everyone who divorces his wife, except for the cause of sexual immorality, makes her an adulteress; and whoever marries her when she is divorced commits adultery.
৩২কিন্ত্ৱহং যুষ্মান্ ৱ্যাহৰামি, ৱ্যভিচাৰদোষে ন জাতে যদি কশ্চিন্ নিজজাযাং পৰিত্যজতি, তৰ্হি স তাং ৱ্যভিচাৰযতি; যশ্চ তাং ত্যক্তাং স্ত্ৰিযং ৱিৱহতি, সোপি ৱ্যভিচৰতি|
33 "Again you have heard that it was said to them of old time, 'Do not make false vows, but fulfill your vows to the Lord.'
৩৩পুনশ্চ ৎৱং মৃষা শপথম্ ন কুৰ্ৱ্ৱন্ ঈশ্চৰায নিজশপথং পালয, পূৰ্ৱ্ৱকালীনলোকেভ্যো যৈষা কথা কথিতা, তামপি যূযং শ্ৰুতৱন্তঃ|
34 But I tell you, do not swear at all: neither by heaven, for it is the throne of God;
৩৪কিন্ত্ৱহং যুষ্মান্ ৱদামি, কমপি শপথং মা কাৰ্ষ্ট, অৰ্থতঃ স্ৱৰ্গনাম্না ন, যতঃ স ঈশ্ৱৰস্য সিংহাসনং;
35 nor by the earth, for it is the footstool of his feet; nor by Jerusalem, for it is the city of the great King.
৩৫পৃথিৱ্যা নাম্নাপি ন, যতঃ সা তস্য পাদপীঠং; যিৰূশালমো নাম্নাপি ন, যতঃ সা মহাৰাজস্য পুৰী;
36 Neither should you swear by your head, for you cannot make one hair white or black.
৩৬নিজশিৰোনাম্নাপি ন, যস্মাৎ তস্যৈকং কচমপি সিতম্ অসিতং ৱা কৰ্ত্তুং ৎৱযা ন শক্যতে|
37 But let your 'Yes' be 'Yes' and your 'No' be 'No.' Whatever is more than these is of the evil one.
৩৭অপৰং যূযং সংলাপসমযে কেৱলং ভৱতীতি ন ভৱতীতি চ ৱদত যত ইতোঽধিকং যৎ তৎ পাপাত্মনো জাযতে|
38 "You have heard that it was said, 'An eye for an eye, and a tooth for a tooth.'
৩৮অপৰং লোচনস্য ৱিনিমযেন লোচনং দন্তস্য ৱিনিমযেন দন্তঃ পূৰ্ৱ্ৱক্তমিদং ৱচনঞ্চ যুষ্মাভিৰশ্ৰূযত|
39 But I tell you, do not set yourself against the one who is evil. But whoever strikes you on your right cheek, turn to him the other also.
৩৯কিন্ত্ৱহং যুষ্মান্ ৱদামি যূযং হিংসকং নৰং মা ৱ্যাঘাতযত| কিন্তু কেনচিৎ তৱ দক্ষিণকপোলে চপেটাঘাতে কৃতে তং প্ৰতি ৱামং কপোলঞ্চ ৱ্যাঘোটয|
40 And if anyone sues you to take away your shirt, let him have your coat also.
৪০অপৰং কেনচিৎ ৎৱযা সাৰ্ধ্দং ৱিৱাদং কৃৎৱা তৱ পৰিধেযৱসনে জিঘৃতিতে তস্মাযুত্তৰীযৱসনমপি দেহি|
41 And whoever compels you to go one mile, go with him two.
৪১যদি কশ্চিৎ ৎৱাং ক্ৰোশমেকং নযনাৰ্থং অন্যাযতো ধৰতি, তদা তেন সাৰ্ধ্দং ক্ৰোশদ্ৱযং যাহি|
42 Give to him who asks you, and do not turn away him who desires to borrow from you.
৪২যশ্চ মানৱস্ত্ৱাং যাচতে, তস্মৈ দেহি, যদি কশ্চিৎ তুভ্যং ধাৰযিতুম্ ইচ্ছতি, তৰ্হি তং প্ৰতি পৰাংমুখো মা ভূঃ|
43 "You have heard that it was said, 'Love your neighbor, and hate your enemy.'
৪৩নিজসমীপৱসিনি প্ৰেম কুৰু, কিন্তু শত্ৰুং প্ৰতি দ্ৱেষং কুৰু, যদেতৎ পুৰোক্তং ৱচনং এতদপি যূযং শ্ৰুতৱন্তঃ|
44 But I tell you, love your enemies, and pray for those who persecute you,
৪৪কিন্ত্ৱহং যুষ্মান্ ৱদামি, যূযং ৰিপুৱ্ৱপি প্ৰেম কুৰুত, যে চ যুষ্মান্ শপন্তে, তান, আশিষং ৱদত, যে চ যুষ্মান্ ঋতীযন্তে, তেষাং মঙ্গলং কুৰুত, যে চ যুষ্মান্ নিন্দন্তি, তাডযন্তি চ, তেষাং কৃতে প্ৰাৰ্থযধ্ৱং|
45 that you may be children of your Father who is in heaven. For he makes his sun to rise on the evil and the good, and sends rain on the just and the unjust.
৪৫তত্ৰ যঃ সতামসতাঞ্চোপৰি প্ৰভাকৰম্ উদাযযতি, তথা ধাৰ্ম্মিকানামধাৰ্ম্মিকানাঞ্চোপৰি নীৰং ৱৰ্ষযতি তাদৃশো যো যুষ্মাকং স্ৱৰ্গস্থঃ পিতা, যূযং তস্যৈৱ সন্তানা ভৱিষ্যথ|
46 For if you love those who love you, what reward do you have? Do not even the tax collectors do the same?
৪৬যে যুষ্মাসু প্ৰেম কুৰ্ৱ্ৱন্তি, যূযং যদি কেৱলং তেৱ্ৱেৱ প্ৰেম কুৰুথ, তৰ্হি যুষ্মাকং কিং ফলং ভৱিষ্যতি? চণ্ডালা অপি তাদৃশং কিং ন কুৰ্ৱ্ৱন্তি?
47 And if you only greet your brothers, what more do you do than others? Do not even the non-Jews do the same?
৪৭অপৰং যূযং যদি কেৱলং স্ৱীযভ্ৰাতৃৎৱেন নমত, তৰ্হি কিং মহৎ কৰ্ম্ম কুৰুথ? চণ্ডালা অপি তাদৃশং কিং ন কুৰ্ৱ্ৱন্তি?
48 You therefore are to be perfect, as your heavenly Father is perfect.
৪৮তস্মাৎ যুষ্মাকং স্ৱৰ্গস্থঃ পিতা যথা পূৰ্ণো ভৱতি, যূযমপি তাদৃশা ভৱত|
