Luke 1
1 Since many have undertaken to set in order a narrative concerning those matters which have been fulfilled among us,
| ئەی ساوفیلۆسی پایەبەرز، زۆر کەس هەستان بە داڕشتنی چیرۆکی ئەو شتانەی لەلای ئێمە هاتنە دی، |
2 even as those who from the beginning were eyewitnesses and servants of the word delivered them to us,
| وەک ئەوەی لەلایەن ئەوانەوە پێمان گەیشت کە لە سەرەتاوە شایەتحاڵ و خزمەتکاری پەیامەکە بوون. |
3 it seemed good to me also, having traced the course of all things accurately from the first, to write to you in order, most excellent Theophilus;
| لەدوای ئەوەی من لە سەرەتاوە پشکنینێکی وردم بۆ هەموو شتێک کرد، ئێستاش بە باشم زانی بە ڕیزبەندی بۆت بنووسم، |
4 that you might know the certainty concerning the things in which you were instructed.
| تاکو لە ڕاستی ئەو قسانە دڵنیابی کە فێرکراوی. |
5 There was in the days of Herod, the king of Judea, a certain priest named Zechariah, of the division of Abijah. He had a wife of the daughters of Aaron, and her name was Elizabeth.
| لەو سەردەمەی هێرۆدسی باوک پاشای یەهودیا بوو، کاهینێک لە نۆرەی نەوەی ئەبیا هەبوو کە ناوی زەکەریا بوو، ئەلیساباتی ژنیشی لە نەوەی هارون بوو. |
6 They were both righteous before God, walking blamelessly in all the commandments and ordinances of the Lord.
| هەردووکیان لەبەرچاوی خودا ڕاستودروست بوون، بێ گلەیی بوون لە پەیڕەوکردنی هەموو ڕاسپاردە و حوکمەکانی یەزدان. |
7 But they had no child, because Elizabeth was barren, and they both were well advanced in years.
| بەڵام منداڵیان نەدەبوو، چونکە ئەلیسابات نەزۆک بوو، هەردووکیشیان بە ساڵدا چووبوون. |
8 Now it happened, while he was performing the priest's office before God in the order of his division,
| کاتێک زەکەریا لە نۆرەی کۆمەڵەکەی خۆیدا کاروباری کاهینیێتی جێبەجێ دەکرد لەبەردەم خودا، |
9 according to the custom of the priest's office, his lot was to enter into the temple of the Lord and burn incense.
| بەگوێرەی نەریتی کاهینیێتی، تیروپشکی کەوتە سەر تاکو بچێتە ناو پەرستگای یەزدان و بخوور بسووتێنێت. |
10 And the whole crowd of people were praying outside at the hour of incense.
| لە کاتی سووتانی بخوورەکەدا، خەڵکی هەموو لە دەرەوە نوێژیان دەکرد. |
11 An angel of the Lord appeared to him, standing on the right side of the altar of incense.
| لەوێ فریشتەیەکی یەزدانی بۆ دەرکەوت، لەلای ڕاستی قوربانگای بخوور ڕاوەستابوو. |
12 Zechariah was troubled when he saw him, and fear fell upon him.
| کاتێک زەکەریا فریشتەکەی بینی، پەشۆکا و ترسی لێ نیشت. |
13 But the angel said to him, "Do not be afraid, Zechariah, because your request has been heard, and your wife, Elizabeth, will bear you a son, and you are to name him John.
| بەڵام فریشتەکە پێی گوت: «زەکەریا مەترسە، چونکە پاڕانەوەکەت بیسترا، ئەلیساباتی ژنیشت کوڕێکی بۆت دەبێت و ناوی لێ دەنێیت یەحیا. |
14 You will have joy and gladness; and many will rejoice at his birth.
| ئەو دەبێتە مایەی خۆشی و شادی بۆ تۆ، زۆر کەس بە لەدایکبوونی دڵخۆش دەبن، |
15 For he will be great in the sight of the Lord, and he must never drink wine or strong drink, and he will be filled with the Holy Spirit, even from his mother's womb.
| چونکە ئەو لەبەرچاوی یەزدان دەبێتە کەسێکی مەزن و پایەبەرز. هەرگیز شەراب و مەی ناخواتەوە. لە سکی دایکییەوە پڕدەبێت لە ڕۆحی پیرۆز و |
16 He will turn many of the children of Israel to the Lord, their God.
| زۆر لە ڕۆڵەکانی ئیسرائیل بۆ لای یەزدانی پەروەردگاری خۆیان دەگەڕێنێتەوە. |
17 He will go before him in the spirit and power of Elijah, 'to turn the hearts of the fathers to the children,' and the disobedient to the wisdom of the just; to make ready a people prepared for the Lord."
| بە ڕۆح و توانای ئەلیاسەوە پێش یەزدان دەکەوێت، تاکو دڵی باوکان بۆ لای منداڵەکان ڕابکێشێت و یاخیبووانیش بۆ لای دانایی ڕاستودروستان بگەڕێنێتەوە، بۆ ئەوەی گەلێکی ئامادە بۆ یەزدان پێکبهێنێت.» |
18 Zechariah said to the angel, "How can I be sure of this? For I am an old man, and my wife is well advanced in years."
| زەکەریاش بە فریشتەکەی گوت: «چۆن لەمە دڵنیا بم، چونکە خۆم پیرم و ژنەکەشم بە ساڵدا چووە؟» |
19 The angel answered him, "I am Gabriel, who stands in the presence of God. I was sent to speak to you, and to bring you this good news.
| فریشتەکە وەڵامی دایەوە: «من جبرائیلم لەبەردەم خودا ڕادەوەستم، نێردراوم تاکو لەگەڵت بدوێم و ئەم مژدەیەت بدەمێ. |
20 And look, you will be silent and not able to speak, until the day that these things will happen, because you did not believe my words, which will be fulfilled in their proper time."
| ئەوەتا لە ئێستاوە تۆ لاڵ دەبیت و توانای قسەکردنت نامێنێت هەتا ئەو ڕۆژەی ئەم شتانە ڕوودەدەن، چونکە باوەڕت بە قسەکەم نەکرد، ئەوەی لە کاتی خۆیدا دێتە دی.» |
21 The people were waiting for Zechariah, and they were wondering why he was delayed in the temple.
| خەڵکەکە چاوەڕوانی زەکەریایان دەکرد و سەرسام ببوون لە دواکەوتنی لەناو پەرستگادا. |
22 When he came out, he could not speak to them, and they perceived that he had seen a vision in the temple. He continued making signs to them, and remained mute.
| کاتێک هاتە دەرەوە نەیتوانی لەگەڵیان بدوێت، جا زانییان کە لە پەرستگادا بینینێکی بۆ ئاشکرا کراوە، چونکە بە ئیشارەت لەگەڵیان دەدوا و بە لاڵی مایەوە. |
23 It happened, when the days of his service were fulfilled, he departed to his house.
| کاتێک ڕۆژانی خزمەتکردنەکەی تەواوبوو، گەڕایەوە ماڵ. |
24 After these days Elizabeth, his wife, conceived, and she hid herself five months, saying,
| دوای ئەو ڕۆژانە، ئەلیساباتی ژنی سکی پڕبوو، پێنج مانگ خۆی شاردەوە و دەیگوت: |
25 "Thus has the Lord done to me in the days in which he looked at me, to take away my disgrace among people."
| «یەزدان ئەمەی بۆ کردم، لەم ڕۆژانەدا چاکەی خۆی نیشان دا و ئابڕووی منی لەنێو خەڵکدا کڕییەوە.» |
26 Now in the sixth month, the angel Gabriel was sent from God to a city of Galilee, named Nazareth,
| کاتێک ئەلیسابات سکی شەش مانگ بوو، خودا جبرائیلی فریشتەی نارد بۆ شارێک لە ناوچەی جەلیل کە ناوی ناسیرە بوو، |
27 to a virgin pledged to be married to a man whose name was Joseph, of the house of David. The virgin's name was Mary.
| بۆ لای پاکیزەیەک کە دەستگیرانی پیاوێک بوو لە بنەماڵەی داود بە ناوی یوسف، ناوی پاکیزەکەش مریەم بوو. |
28 Having come in, the angel said to her, "Greetings, favored one. The Lord is with you."
| جبرائیل هاتە لای مریەم و گوتی: «سڵاو، ئەی ئەو کەسەی نیعمەتی خودات بەسەردا ڕژاوە، یەزدانت لەگەڵە.» |
29 But when she saw him, she was greatly troubled at the saying, and considered what kind of greeting this might be.
| بەڵام ئەو بە پەیامەکە زۆر شێوا و بیری کردەوە دەبێت ئەمە چ جۆرە سڵاوێک بێت. |
30 The angel said to her, "Do not be afraid, Mary, for you have found favor with God.
| فریشتەکە پێی گوت: «مەترسە مریەم، چونکە لەلای خودا ڕەزامەندیت بەدەستهێنا. |
31 And look, you will conceive in your womb, and bring forth a son, and will call his name 'Jesus.'
| ئەوەتا سکت دەبێت و کوڕێکت دەبێت ناوی لێ دەنێیت عیسا. |
32 He will be great, and will be called the Son of the Most High. The Lord God will give him the throne of his father, David,
| پایەبەرز دەبێت و بە کوڕی خودای هەرەبەرز ناودەبردرێت، خودای پەروەردگاریش تەختی داودی باوکی پێدەداتەوە. |
33 and he will reign over the house of Jacob forever. There will be no end to his Kingdom." (aiōn g165)
| هەتاهەتایە حوکمڕانی نەوەی یاقوب دەکات، شانشینەکەشی کۆتایی نایەت.» (aiōn g165) |
34 Mary said to the angel, "How can this be, seeing I am a virgin?"
| بەڵام مریەم بە فریشتەکەی گوت: «ئەمە چۆن دەبێت، کە من هێشتا پاکیزەم؟» |
35 The angel answered her, "The Holy Spirit will come on you, and the power of the Most High will overshadow you. Therefore also the holy one who is born will be called the Son of God.
| فریشتەکە وەڵامی دایەوە: «ڕۆحی پیرۆز دێتە سەرت و هێزی خودای هەرەبەرز دەبێتە سایەی سەرت. لەبەر ئەوە ئەو پیرۆزەی لێت دەبێت بە کوڕی خودا ناودەبردرێت. |
36 And look, Elizabeth, your relative, also has conceived a son in her old age; and this is the sixth month with her who was called barren.
| ئەوەتا ئەلیساباتی خزمیشت بەو پیرییە سکی پڕە بە کوڕێک. ئەوەی پێیان دەگوت نەزۆک سکی شەش مانگە، |
37 For with God nothing will be impossible."
| چونکە هیچ شتێک لەلای خودا مەحاڵ نییە.» |
38 And Mary said, "See, the handmaid of the Lord; be it to me according to your word." The angel departed from her.
| مریەم گوتی: «ئەوەتا من کارەکەری یەزدانم. ئەوەی تۆ دەیفەرموویت با بێتە دی.» فریشتەکەش بەجێی هێشت. |
39 Mary arose in those days and went into the hill country with haste, into a city of Judah,
| لەو ڕۆژانەدا، مریەم هەستا و خێرا بۆ شارۆچکەیەک چوو لە ناوچە شاخاوییەکانی هەرێمی یەهودیا. |
40 and entered into the house of Zechariah and greeted Elizabeth.
| چووە ماڵی زەکەریا و سڵاوی لە ئەلیسابات کرد. |
41 It happened, when Elizabeth heard Mary's greeting, that the baby leaped in her womb, and Elizabeth was filled with the Holy Spirit.
| کاتێک ئەلیسابات گوێی لە سڵاوەکەی مریەم بوو، منداڵەکە لە سکیدا کەوتە جوڵەجوڵ و ئەلیسابات پڕبوو لە ڕۆحی پیرۆز. |
42 She called out with a loud voice, and said, "Blessed are you among women, and blessed is the fruit of your womb.
| ئەلیسابات بە دەنگێکی بەرز هاواری کرد: «لەنێو ژناندا بەرەکەتداریت، بەرهەمی سکت بەرەکەتدار دەبێت! |
43 Why am I so favored, that the mother of my Lord should come to me?
| بۆ من کێم تاکو دایکی گەورەکەم بێت بۆ لام؟ |
44 For look, when the voice of your greeting came into my ears, the baby leaped in my womb for joy.
| چونکە هەرکە دەنگی سڵاوەکەت بەر گوێم کەوت، منداڵەکە لە خۆشیدا لە سکمدا هەڵبەزییەوە. |
45 Blessed is she who believed, for there will be a fulfillment of the things which have been spoken to her from the Lord."
| خۆزگە دەخوازرێت بەوەی باوەڕی هێناوە کە لە یەزدانەوە چی پێ گوتراوە دێتە دی.» |
46 Mary said, "My soul magnifies the Lord.
| مریەمیش گوتی: «گیانم ستایشی یەزدان دەکات، |
47 And my spirit rejoices in God my Savior,
| ڕۆحم بە خودای ڕزگارکەرم دڵشادە، |
48 for he has looked at the humble state of his servant girl. For look, from now on all generations will call me blessed.
| چونکە سەیری بێفیزی کارەکەرەکەی کرد. ئەوەتا لە ئێستاوە هەموو نەوەکان خۆزگە بە من دەخوازن، |
49 For he who is mighty has done great things for me, and holy is his name.
| چونکە توانادار کاری گەورەی بۆ من ئەنجام دا، پیرۆزە ناوی ئەو. |
50 His mercy is for generations of generations on those who fear him.
| بەزەییەکەی بۆ ئەوانەیە کە لێی دەترسن، نەوە دوای نەوە. |
51 He has shown strength with his arm. He has scattered the proud in the imagination of their hearts.
| بە بازووی کاری بەهێزی ئەنجام دا، ئەوانەی بە بۆچوونەکانی دڵیان لووتبەرز بوون، پەرتوبڵاوی کردنەوە. |
52 He has put down princes from their thrones. And has exalted the lowly.
| تەختی توانادارەکانی سەرەوژێر کردووە و بێفیزەکانی بڵند کردەوە. |
53 He has filled the hungry with good things. He has sent the rich away empty.
| برسییەکانی لە خێروبێر تێر کرد، دەوڵەمەندانی بە دەستی بەتاڵ ڕەوانە کردەوە. |
54 He has given help to Israel, his servant, that he might remember mercy,
| بە یارمەتیدانی گەلی ئیسرائیلی بەندەی خۆی هەتاهەتایە بەزەییەکەی بەبیر هێنایەوە |
| لەگەڵ ئیبراهیم و نەوەکەی، هەروەک بەڵێنی بە باوباپیرانمان دا.» (aiōn g165) |
56 Mary stayed with her about three months, and then returned to her house.
| مریەم لەلای ئەلیسابات نزیکەی سێ مانگ مایەوە، پاشان گەڕایەوە بۆ ماڵەکەی خۆی. |
57 Now the time that Elizabeth should give birth was fulfilled, and she brought forth a son.
| ئەلیسابات کاتی منداڵبوونی هات و کوڕێکی بوو. |
58 Her neighbors and her relatives heard that the Lord had magnified his mercy towards her, and they rejoiced with her.
| جا دراوسێ و خزمانی بیستیان یەزدان دەرگای بەزەیی فراوانی خۆی بۆ کردووەتەوە، لەگەڵی شادمان بوون. |
59 It happened on the eighth day, that they came to circumcise the child; and they would have called him Zechariah, after the name of the father.
| لە ڕۆژی هەشتەمدا بۆ خەتەنەکردنی منداڵەکە هاتن، لەسەر ناوی باوکی ناویان لێنا زەکەریا. |
60 His mother answered, "Not so; but he will be called John."
| بەڵام دایکی گوتی: «نەخێر، ناوی دەنرێت یەحیا.» |
61 They said to her, "There is no one among your relatives who is called by this name."
| پێیان گوت: «کەس لە خزمانت بەم ناوە ناونەنراوە.» |
62 They made signs to his father, what he would have him called.
| ئینجا ئاماژەیان بۆ باوکی کرد، دەیەوێت چ ناوێکی لێ بنێت. |
63 And he asked for a writing tablet, and wrote, "His name is John." And they were all amazed.
| تەختەیەکی داوا کرد و لەسەری نووسی: «ناوی یەحیایە.» هەموو سەرسام بوون. |
64 His mouth was opened immediately, and his tongue freed, and he spoke, blessing God.
| دەستبەجێ دەم و زمانی زەکەریا کرایەوە، دەستی کرد بە قسەکردن و ستایشی خودا. |
65 Fear came on all who lived around them, and all these sayings were talked about throughout all the hill country of Judea.
| هەموو دراوسێکانیان ترسیان لێ نیشت و لە سەراپای ناوچە شاخاوییەکانی یەهودیا هەموو ئەم شتانە بوون بە قسە و باسی سەر زاری خەڵکی. |
66 All who heard them laid them up in their heart, saying, "What then will this child be?" The hand of the Lord was with him.
| هەموو ئەوانەی ئەم باسەیان بیست لە دڵی خۆیاندا گوتیان: «ئایا ئەم منداڵە دەبێتە چی؟» چونکە دەستی یەزدانی لەگەڵ بوو. |
67 His father, Zechariah, was filled with the Holy Spirit, and prophesied, saying,
| زەکەریای باوکیشی پڕبوو لە ڕۆحی پیرۆز و پێشبینی کرد و گوتی: |
68 "Blessed be the Lord, the God of Israel, for he has visited and worked redemption for his people;
| «ستایش بۆ یەزدانی پەروەردگاری ئیسرائیل، چونکە گەلەکەی بەسەرکردەوە و کڕییەوە. |
69 and has raised up a horn of salvation for us in the house of his servant David
| هێزی ڕزگاریمانی هەستاندەوە، لە بنەماڵەی داودی بەندەی، |
| وەک چۆن لە کۆنەوە لە ڕێگەی پێغەمبەرە پیرۆزەکانییەوە دواوە، (aiōn g165) |
71 salvation from our enemies, and from the hand of all who hate us;
| بۆ ڕزگاربوون لە دەست دوژمنان و هەموو ناحەزانمان، |
72 to show mercy towards our fathers, to remember his holy covenant,
| هەروەها بۆ بەخشینی بەزەیی بە باوباپیرانمان و پەیوەستبوون بە پەیمانە پیرۆزەکەی، |
73 the oath which he spoke to Abraham, our father,
| واتە ئەو سوێندەی کە بۆ ئیبراهیمی باپیرە گەورەمانی خوارد: |
74 to grant to us that we, being delivered out of the hand of our enemies, should serve him without fear,
| کە ئێمە لە دەست دوژمن ڕزگارمان بێت و بێ ترس ئەو بپەرستین، |
75 In holiness and righteousness before him all our days.
| هەموو ڕۆژانی ژیانمان بە پیرۆزی و ڕاستودروستی لەبەردەمیدا بین. |
76 And you, child, will be called a prophet of the Most High, for you will go before the Lord to make ready his ways,
| «تۆش ئەی منداڵ، بە پێغەمبەری خودای هەرەبەرز ناودەبردرێیت، چونکە پێش یەزدان دەکەویت، تاکو ڕێگای بۆ ئامادە بکەیت، |
77 to give knowledge of salvation to his people by the forgiveness of their sins,
| تاکو بە گەلەکەی ڕابگەیەنیت بە لێخۆشبوونی گوناهەکانیان ڕزگاریان دەبێت، |
78 because of the tender mercy of our God, whereby the dawn from on high will visit us,
| بەهۆی بەزەییە بەسۆزەکەی خودامانەوە، کە بەهۆیەوە ڕووناکی لە بەرزاییەوە بەسەرماندا دەدرەوشێتەوە، |
79 to shine on those who sit in darkness and the shadow of death; to guide our feet into the way of peace."
| تاکو بەسەر ئەوانەی لە تاریکی و لە سێبەری مەرگدا دانیشتوون بدرەوشێتەوە، بۆ ئەوەی پێیەکانمان بە ڕێگای ئاشتیدا ببات.» |
80 The child was growing, and becoming strong in spirit, and was in the desert until the day of his public appearance to Israel.
| منداڵەکەش گەشەی دەکرد و لە ڕۆحدا بەهێز دەبوو، لە چۆڵەوانی مایەوە هەتا ئەو ڕۆژەی کە خۆی بۆ گەلی ئیسرائیل دەرخست. |
