Proverbs 13
1 A wise son is obedient to his father: but a disobedient son will be destroyed.
Mądry syn [przyjmuje] pouczenie ojca, a szyderca nie słucha strofowania.
2 A good [man] shall eat of the fruits of righteousness: but the lives of transgressors shall perish before their time.
Człowiek będzie spożywać dobro z owocu swoich ust, a dusza przewrotnych [będzie spożywać] przemoc.
3 He that keeps his own mouth keeps his own life: but he that is hasty with his lips shall bring terror upon himself.
Kto strzeże swych ust, strzeże swojej duszy; kto [szeroko] otwiera swe wargi, będzie zniszczony.
4 Every slothful man desires, but the hands of the active are diligent.
Dusza leniwego pragnie, a nic nie ma, a dusza pracowitych zostanie obficie nasycona.
5 A righteous man hates an unjust word: but an ungodly man is ashamed, and will have no confidence.
Sprawiedliwy nienawidzi kłamliwego słowa, a niegodziwy staje się obrzydliwy i zhańbiony.
Sprawiedliwość strzeże tego, który postępuje uczciwie, a niegodziwość powala grzesznika.
7 There are [some] who, having nothing, enrich themselves: and there are [some] who bring themselves down in [the midst of] much wealth.
Znajduje się taki, który czyni siebie bogatym, a nie ma nic; inny czyni siebie ubogim, choć ma wiele bogactw.
8 A man's own wealth is the ransom of his life: but the poor endures not threatening.
Okupem za życie człowieka jest jego bogactwo, a ubogi nie słucha strofowania.
9 The righteous always have light: but the light of the ungodly is quenched. Crafty souls go astray in sins: but just men pity, and are merciful.
Radośnie błyszczy światło sprawiedliwych, a pochodnia niegodziwych zgaśnie.
10 A bad man does evil with insolence: but they that are judges of themselves are wise.
Spór powstaje tylko dzięki pysze, a mądrość jest przy tych, co przyjmują radę.
11 Wealth gotten hastily with iniquity is diminished: but he that gathers for himself with godliness shall be increased. The righteous is merciful, and lends.
Łatwo zdobyte bogactwo zmniejsza się, a kto je gromadzi [swą] ręką, pomnaża je.
12 Better is he that begins to help heartily, than he that promises and leads [another] to hope: for a good desire is a tree of life.
Przedłużająca się nadzieja sprawia ból sercu, a spełnione pragnienie [jest] drzewem życia.
13 He that slights a matter shall be slighted of it: but he that fears the commandment has health [of soul]. To a crafty son there shall be nothing good: but a wise servant shall have prosperous doings, and his way shall be directed aright.
Kto gardzi słowem [Bożym], ten zginie, a kto się boi przykazania, dostanie nagrodę.
14 The law of the wise is fountain of life: but the man void of understanding shall die by a snare.
Prawo mądrego jest źródłem życia, by uniknąć sideł śmierci.
15 Sound discretion gives favor, and to know the law is the part of a sound understanding: but the ways of scorners tend to destruction.
Prawdziwy rozum daje łaskę, a droga przewrotnych jest ciężka.
16 Every prudent man acts with knowledge: but the fool displays his own mischief.
Każdy roztropny postępuje rozważnie, a głupi ujawnia głupotę.
17 A rash king shall fall into mischief: but a wise messenger shall deliver him.
Niegodziwy posłaniec popada w zło, a wierny wysłannik jest lekarstwem.
18 Instruction removes poverty and disgrace: but he that attends to reproofs shall be honored.
Ubóstwo i hańba [spadną na] tego, który odrzuca karność, a kto szanuje upomnienia, dozna czci.
19 The desires of the godly gladden the soul, but the works of the ungodly are far from knowledge.
Spełnione pragnienie jest słodkie dla duszy, a odwrócenie się od zła budzi odrazę w głupcach.
20 If you walk with wise men you shall be wise: but he that walks with fools shall be known.
Kto przestaje z mądrymi, będzie mądry, a towarzysz głupców będzie zniszczony.
21 Evil shall pursue sinners; but good shall overtake the righteous.
Nieszczęście ściga grzeszników, a sprawiedliwych [Bóg] nagrodzi dobrem.
22 A good man shall inherit children's children; and the wealth of ungodly men is laid up for the just.
Dobry [człowiek] zostawia dziedzictwo dzieciom [swoich] dzieci, a majątek grzesznika jest zachowany dla sprawiedliwego.
23 The righteous shall spend many years in wealth: but the unrighteous shall perish suddenly.
Obfita żywność jest na roli ubogich, lecz i ta może niszczeć przez nieroztropność.
24 He that spares the rod hates his son: but he that loves, carefully chastens [him].
Kto oszczędza swą rózgę, nienawidzi swego syna, a kto go kocha, karze w porę.
25 A just [man] eats and satisfies his soul: but the souls of the ungodly are in lack.
Sprawiedliwy je i syci swoją duszę, a żołądek niegodziwych cierpi niedostatek.
