Psalms 78
1 A Psalme to give instruction committed to Asaph. Heare my doctrine, O my people: incline your eares vnto the wordes of my mouth.
Pieśń wyuczająca podana Asafowi. Słuchaj, ludu mój! zakonu mego; nakłońcież uszów swych do słów ust moich.
2 I will open my mouth in a parable: I will declare high sentences of olde.
Otworzę w podobieństwie usta moje, a będę opowiadał przypowiastki starodawne.
3 Which we haue heard and knowen, and our fathers haue tolde vs.
Cośmy słyszeli, i poznali, i co nam ojcowie nasi opowiadali.
4 Wee will not hide them from their children but to the generation to come we wil shewe the praises of the Lord his power also, and his wonderful woorkes that he hath done:
Nie zataimy tego przed synami ich, którzy przyszłym potomkom swoim opowiadać będą chwały Pańskie, i moc jego, i cuda jego, które uczynił.
5 How he established a testimonie in Iaakob, and ordeined a Law in Israel, which he commanded our fathers, that they shoulde teache their children:
Bo wzbudził świadectwo w Jakóbie, a zakon wydał w Izraelu; przykazał ojcom naszym, aby to do wiadomości podawali synom swoim,
6 That the posteritie might knowe it, and the children, which should be borne, should stand vp, and declare it to their children:
Aby poznał wiek potomny, synowie, którzy się narodzić mieli, a oni zaś powstawszy, aby to opowiadali synom swoim;
7 That they might set their hope on God, and not forget the workes of God but keepe his commandements:
Aby pokładali w Bogu nadzieję swoję, a nie zapominali na sprawy Boże, ale strzegli przykazań jego;
8 And not to bee as their fathers, a disobedient and rebellious generation: a generation that set not their heart aright, and whose spirite was not faithfull vnto God.
Aby się nie stali jako ojcowie ich narodem odpornym i nieposłusznym, narodem, który nie wygotował serca swego, aby był wierny Bogu duch jego.
9 The children of Ephraim being armed and shooting with the bowe, turned backe in the day of battell.
Albo jako synowie Efraimowi zbrojni, którzy, choć umieli z łuku strzelać, wszakże w dzień wojny tył podali.
10 They kept not the couenant of God, but refused to walke in his Lawe,
Bo nie przestrzegali przymierza Bożego, a według zakonu jego zbraniali się chodzić.
11 And forgate his Actes, and his wonderfull woorkes that he had shewed them.
Zapomnieli na sprawy jego, i na dziwne dzieła jego, które im pokazywał.
12 Hee did marueilous thinges in the sight of their fathers in the lande of Egypt: euen in the fielde of Zoan.
Przed ojcami ich czynił cuda w ziemi Egipskiej, na polu Soan.
13 He deuided the Sea, and led them through: he made also the waters to stand as an heape.
Rozdzielił morze, i przeprowadził ich, i sprawił, że stanęły wody jako kupa.
14 In the day time also hee led them with a cloude, and all the night with a light of fire.
Prowadził ich w obłoku we dnie, a każdej nocy w jasnym ogniu.
15 He claue the rockes in the wildernes, and gaue them drinke as of the great depths.
Rozszczepił skały na puszczy, a napoił ich, jako z przepaści wielkich.
16 He brought floods also out of the stonie rocke; so that hee made the waters to descend like the riuers.
Wywiódł strumienie ze skały, a uczynił, że wody ciekły jako rzeki.
17 Yet they sinned stil against him, and prouoked the Highest in the wildernesse,
A wszakże oni przyczynili grzechów przeciwko niemu, a wzruszyli Najwyższego na puszczy do gniewu;
18 And tempted God in their heartes in requiring meate for their lust.
I kusili Boga w sercu swem, żądając pokarmu według lubości swojej.
19 They spake against God also, saying, Can God prepare a table in the wildernesse?
A mówili przeciwko Bogu temi słowy: Izali może Bóg zgotować stół na tej puszczy?
20 Behold, he smote the rocke, that the water gushed out, and the streames ouerflowed: can hee giue bread also? or prepare flesh for his people?
Oto uderzył w skałę, a wypłynęły wody, i rzeki wezbrały; izali też będzie mógł dać chleb? Izali nagotuje mięsa ludowi swemu?
21 Therefore the Lord heard and was angrie, and the fire was kindled in Iaakob, and also wrath came vpon Israel,
Przetoż usłyszawszy to Pan, rozgniewał się, a ogień się zapalił przeciw Jakóbowi, także i popędliwość powstała przeciw Izraelowi;
22 Because they beleeued not in God, and trusted not in his helpe.
Przeto, iż nie wierzyli Bogu, a nie mieli nadziei w zbawieniu jego.
23 Yet he had comanded the clouds aboue, and had opened the doores of heauen,
Choć był rozkazał obłokom z góry, i forty niebieskie otworzył.
24 And had rained downe MAN vpon them for to eate, and had giuen them of the wheate of heauen.
I spuścił im jako deszcz mannę ku pokarmowi, a pszenicę niebieską dał im.
25 Man did eate the bread of Angels: hee sent them meate ynough.
Chleb mocarzów jadł człowiek, a zesłał im pokarmów do sytości.
26 He caused the Eastwinde to passe in the heauen, and through his power he brought in the Southwinde.
Obrócił wiatr ze wschodu na powietrzu, a przywiódł mocą swą wiatr z południa;
27 Hee rained flesh also vpon them as dust, and feathered foule as the sand of the sea.
I spuścił na nich mięso jako proch, i ptastwo skrzydlate jako piasek morski;
28 And hee made it fall in the middes of their campe euen round about their habitations.
Spuścił je w pośród obozu ich, wszędy około namiotów ich.
29 So they did eate and were well filled: for he gaue them their desire.
I jedli, a nasyceni byli hojnie, i dał im, czego żądali.
30 They were not turned from their lust, but the meate was yet in their mouthes,
A gdy jeszcze nie wypełnili żądości swej, gdy jeszcze pokarm był w ustach ich:
31 When the wrath of God came euen vpon them, and slew the strongest of them, and smote downe the chosen men in Israel.
Tedy zapalczywość Boża przypadła na nich, i pobił tłustych ich, a przedniejszych z Izraela poraził.
32 For all this, they sinned stil, and beleeued not his wonderous woorkes.
Ale w tem wszystkiem jeszcze grzeszyli, i nie wierzyli cudom jego;
33 Therefore their daies did hee consume in vanitie, and their yeeres hastily.
Przetoż sprawił, że marnie dokonali dni swoich, i lat swoich w strachu.
34 And when hee slewe them, they sought him and they returned, and sought God earely.
Gdy ich tracił, jeźliże go szukali, i nawracali się, a szukali z rana Boga,
35 And they remembred that God was their strength, and the most high God their redeemer.
Przypominając sobie, iż Bóg był skałą ich, a Bóg najwyższy odkupicielem ich:
36 But they flattered him with their mouth, and dissembled with him with their tongue.
(Aczkolwiek pochlebiali mu usty swemi, i językiem swoim kłamali mu;
37 For their heart was not vpright with him: neither were they faithfull in his couenant.
A serce ich nie było szczere przed nim, ani wiernymi byli w przymierzu jego.)
38 Yet he being merciful forgaue their iniquitie, and destroied them not, but oft times called backe his anger, and did not stirre vp all his wrath.
On jednak będąc miłosierny odpuszczał nieprawości ich, a nie zatracał ich, ale częstokroć odwracał gniew swój, a nie pobudzał wszystkiego gniewu swego;
39 For he remembered that they were flesh: yea, a winde that passeth and commeth not againe.
Bo pamiętał, że są ciałem, wiatrem, który odchodzi, a nie wraca się zaś.
40 How oft did they prouoke him in the wildernes? and grieue him in the desert?
Jako go często draźnili na puszczy, i do boleści przywodzili na pustyniach?
41 Yea, they returned, and tempted God, and limited the Holie one of Israel.
Bo coraz kusili Boga, a Świętemu Izraelskiemu granice zamierzali.
42 They remembered not his hand, nor the day when he deliuered them from the enemie,
Nie pamiętali na rękę jego, i na on dzień, w który ich wybawił z utrapienia;
43 Nor him that set his signes in Egypt, and his wonders in the fielde of Zoan,
Gdy czynił w Egipcie znaki swoje, a cuda swe na polu Soan;
44 And turned their riuers into blood, and their floods, that they could not drinke.
Gdy obrócił w krew rzeki ich, i strumienie ich, tak, że z nich pić nie mogli.
45 Hee sent a swarme of flies among them, which deuoured them, and frogs, which destroyed them.
Przepuścił na nich rozmaite muchy, aby ich kąsały, i żaby, aby ich gubiły:
46 He gaue also their fruites vnto the caterpiller, and their labour vnto the grassehopper.
I dał chrząszczom urodzaje ich, a prace ich szarańczy.
47 He destroied their vines with haile, and their wilde figge trees with the hailestone.
Potłukł gradem szczepy ich, a drzewa leśnych fig ich gradem lodowym.
48 He gaue their cattell also to the haile, and their flockes to the thunderboltes.
I podał gradowi bydło ich, a majętność ich węglu ognistemu.
49 Hee cast vpon them the fiercenesse of his anger, indignation and wrath, and vexation by the sending out of euill Angels.
Posłał na nich gniew zapalczywości swojej, popędliwość, i rozgniewanie, i uciśnienie, przypuściwszy na nich aniołów złych.
50 He made a way to his anger: he spared not their soule from death, but gaue their life to the pestilence,
Wyprostował ścieżkę gniewowi swemu, nie zachował od śmierci duszy ich, i na bydło ich powietrze dopuścił;
51 And smote al the firstborne in Egypt, euen the beginning of their strength in the tabernacles of Ham.
I pobił wszystko pierworodztwo w Egipcie, pierwiastki mocy ich w przybytkach Chamowych;
52 But hee made his people to goe out like sheepe, and led them in the wildernes like a flocke.
Ale jako owce wyprowadził lud swój, a wodził ich jako stada po puszczy.
53 Yea, he caried them out safely, and they feared not, and the Sea couered their enemies.
Wodził ich w bezpieczeństwie, tak, że się nie lękali, (a nieprzyjaciół ich okryło morze, )
54 And he brought them vnto the borders of his Sanctuarie: euen to this Mountaine, which his right hand purchased.
Aż ich przywiódł do świętej granicy swojej, na onę górę, której nabyła prawica jego.
55 He cast out the heathe also before them, and caused them to fall to the lot of his inheritance, and made the tribes of Israel to dwell in their tabernacles.
I wyrzucił przed twarzą ich narody, i sprawił, że im przyszły na sznur dziedzictwa ich, ażeby mieszkały w przybytkach ich pokolenia Izraelskie.
56 Yet they tempted, and prouoked the most high God, and kept not his testimonies,
A wszakże przecież kusili i draźnili Boga najwyższego, a świadectwa jego nie strzegli.
57 But turned backe and delt falsely like their fathers: they turned like a deceitfull bowe.
Ale się odwrócili, i przewrotnie się obchodzili, jako i ojcowie ich; wywrócili się jako łuk omylny.
58 And they prouoked him to anger with their high places, and mooued him to wrath with their grauen images.
Bo go wzruszyli do gniewu wyżynami swemi, a rytemi bałwanami swemi pobudzili go do zapalczywości.
59 God heard this and was wroth, and greatly abhorred Israel,
Co słysząc Bóg rozgniewał się, i zbrzydził sobie bardzo Izraela,
60 So that hee forsooke the habitation of Shilo, euen the Tabernacle where hee dwelt among men,
Tak, że opuściwszy przybytek w Sylo, namiot, który postawił między ludźmi,
61 And deliuered his power into captiuitie, and his beautie into the enemies hand.
Podał w niewolę moc swoję, i sławę swoję w ręce nieprzyjacielskie.
62 And hee gaue vp his people to the sworde, and was angrie with his inheritance.
Dał pod miecz lud swój, a na dziedzictwo swoje rozgniewał się.
63 The fire deuoured their chosen men, and their maides were not praised.
Młodzieńców jego ogień pożarł, a panienki jego nie były uczczone.
64 Their Priestes fell by the sworde, and their widowes lamented not.
Kapłani jego od miecza polegli, a wdowy jego nie płakały.
65 But the Lord awaked as one out of sleepe, and as a strong man that after his wine crieth out,
Lecz potem ocucił się Pan jako ze snu, jako mocarz wykrzykający od wina.
66 And smote his enemies in the hinder parts, and put them to a perpetuall shame.
I zaraził nieprzyjaciół swoich na pośladkach, a na wieczną hańbę podał ich.
67 Yet he refused the tabernacle of Ioseph, and chose not the tribe of Ephraim:
Ale choć wzgardził namiotem Józefowym, a pokolenia Efraimowego nie obrał,
68 But chose the tribe of Iudah, and mount Zion which he loued.
Wszakże obrał pokolenie Judowe, i górę Syon, którą umiłował.
69 And he built his Sanctuarie as an high palace, like the earth, which he stablished for euer.
I wystawił sobie jako pałac wysoki świątnicę swoję, jako ziemię, którą ugruntował na wieki.
70 He chose Dauid also his seruant, and tooke him from the shepefolds.
I obrał Dawida sługę swego, wziąwszy go z obór owczych;
71 Euen from behinde the ewes with yong brought he him to feede his people in Iaakob, and his inheritance in Israel.
Gdy chodził za owcami kotnemi, przyprowadził go, aby pasł Jakóba, lud jego, i Izraela, dziedzictwo jego;
72 So he fed them according to the simplicitie of his heart, and guided them by the discretion of his hands.
Który ich pasł w szczerości serca swego, a w roztropności rąk swoich prowadził ich.
