Luke 1
1 Forasmuch as many haue taken in hand to set foorth the storie of those things, whereof we are fully persuaded,
Ĉar multaj jam entreprenis aranĝi historion pri la faktoj, kiuj estas konstatitaj inter ni,
2 As they haue deliuered them vnto vs, which from the beginning saw them their selues, and were ministers of ye word,
kiel ilin transdonis al ni tiuj, kiuj de la komenco vidis mem kaj estis administrantoj de la vorto,
3 It seemed good also to me (most noble Theophilus) assoone as I had searched out perfectly all things from the beginning, to write vnto thee thereof from point to point,
ŝajnis bone ankaŭ al mi, esplorinta ĉion atente de la komenco, skribi en ordo al vi, plej eminenta Teofilo,
4 That thou mightest acknowledge the certaintie of those things, whereof thou hast bene instructed.
por ke vi povu scii la certecon pri la aferoj, pri kiuj vi estas instruita.
5 In the time of Herod King of Iudea, there was a certaine Priest named Zacharias, of the course of Abia: and his wife was of the daughters of Aaron, and her name was Elisabet.
En la tagoj de Herodo, reĝo de Judujo, estis pastro nomata Zeĥarja, el la deĵora grupo de Abija; kaj li havis edzinon el la filinoj de Aaron, kaj ŝia nomo estis Elizabeto.
6 Both were iust before God, and walked in all the commandements and ordinances of the Lord, without reproofe.
Kaj ambaŭ estis justaj antaŭ Dio, irantaj laŭ ĉiuj ordonoj kaj instruoj de la Eternulo sen riproĉo.
7 And they had no childe, because that Elisabet was barren: and both were well stricken in age.
Kaj ili ne havis infanon, ĉar Elizabeto estis senfrukta, kaj ili ambaŭ estis en profunda aĝo.
8 And it came to passe, as he executed the Priestes office before God, as his course came in order,
Kaj dum li plenumis sian pastradon antaŭ Dio en la vico de sia grupo,
9 According to the custome of the Priests office, his lot was to burne incense, when he went into the Temple of the Lord.
laŭ la kutimo de la pastra ofico estis lia loto eniri en la sanktejon de la Eternulo kaj incensadi.
10 And the whole multitude of the people were without in prayer, while the incense was burning.
Kaj la tuta amaso de la popolo preĝis ekstere dum la horo de la incensado.
11 Then appeared vnto him an Angel of the Lord standing at the right side of the altar of incense.
Kaj aperis antaŭ li anĝelo de la Eternulo, staranta dekstre de la altaro de incensado.
12 And when Zacharias sawe him, he was troubled, and feare fell vpon him.
Kaj Zeĥarja maltrankviliĝis, kiam li vidis lin, kaj sur lin falis timo.
13 But the Angel saide vnto him, Feare not, Zacharias: for thy prayer is heard, and thy wise Elisabet shall beare thee a sonne, and thou shalt call his name Iohn.
Sed la anĝelo diris al li: Ne timu, Zeĥarja; ĉar via preĝo estas aŭdita, kaj via edzino Elizabeto naskos al vi filon, kaj vi donos al li la nomon Johano.
14 And thou shalt haue ioy and gladnes, and many shall reioyce at his birth.
Kaj vi havos ĝojon kaj feliĉon, kaj multaj ĝojos pro lia naskiĝo.
15 For he shalbe great in the sight of the Lord, and shall neither drinke wine, nor strong drinke: and he shalbe filled with the holy Ghost, euen from his mothers wombe.
Ĉar li estos granda antaŭ la Sinjoro, kaj li ne trinkos vinon nek ebriigaĵon; kaj li estos plena de la Sankta Spirito jam de la ventro de sia patrino.
16 And many of the children of Israel shall he turne to their Lord God.
Kaj multajn el la filoj de Izrael li turnos al la Eternulo, ilia Dio.
17 For he shall goe before him in the spirite and power of Elias, to turne the hearts of the fathers to the children, and the disobedient to the wisedome of the iust men, to make ready a people prepared for the Lord.
Kaj li iros antaŭ Lia vizaĝo en la spirito kaj potenco de Elija, por turni la korojn de la patroj al la infanoj kaj la malobeemajn al la saĝeco de la justuloj, por pretigi por la Sinjoro popolon preparitan.
18 Then Zacharias said vnto ye Angel, Whereby shall I knowe this? for I am an olde man, and my wife is of a great age.
Kaj Zeĥarja diris al la anĝelo: Per kio mi scios tion? ĉar mi estas maljunulo, kaj mia edzino havas profundan aĝon.
19 And the Angell answered, and sayde vnto him, I am Gabriel that stand in the presence of God, and am sent to speake vnto thee, and to shew thee these good tidings.
Kaj la anĝelo responde diris al li: Mi estas Gabriel, kiu staras antaŭ Dio; kaj mi estas sendita, por paroli al vi kaj fari al vi tiun bonan sciigon.
20 And beholde, thou shalt be domme, and not be able to speake, vntill the day that these things be done, because thou beleeuedst not my words, which shalbe fulfilled in their season.
Kaj jen vi silentos kaj estos ne kapabla paroli, ĝis la tago, kiam tio okazos, ĉar vi ne kredis miajn vortojn, kiuj plenumiĝos siatempe.
21 Now the people waited for Zacharias, and marueiled that he taried so long in the Temple.
Kaj la popolo atendis Zeĥarjan, kaj miris pro lia restado en la sanktejo.
22 And when hee came out, hee coulde not speake vnto them: then they perceiued that hee had seene a vision in the Temple: For he made signes vnto them, and remained domme.
Kaj kiam li elvenis, li ne povis paroli al ili; kaj ili eksciis, ke li vidis vizion en la sanktejo; kaj li faradis signojn al ili, kaj restis muta.
23 And it came to passe, when the daies of his office were fulfilled, that he departed to his owne house.
Kaj kiam finiĝis la tagoj de lia pastrado, li foriris en sian domon.
24 And after those daies, his wife Elisabet conceiued, and hid her selfe fiue moneths, saying,
Kaj post tiuj tagoj lia edzino Elizabeto gravediĝis, kaj kaŝis sin kvin monatojn, dirante:
25 Thus hath the Lord dealt with me, in the daies wherein he looked on me, to take from me my rebuke among men.
Tiamaniere agis la Eternulo rilate al mi en la tagoj, kiam Li favore rigardis min, por forpreni mian riproĉon inter homoj.
26 And in the sixth moneth, the Angell Gabriel was sent from God vnto a citie of Galile, named Nazareth,
Kaj en la sesa monato la anĝelo Gabriel estis sendita de Dio en urbon de Galileo, nomatan Nazaret,
27 To a virgin affianced to a man whose name was Ioseph, of the house of Dauid, and the virgins name was Marie.
al virgulino fianĉinigita kun viro, kies nomo estis Jozef, el la domo de David; kaj la nomo de la virgulino estis Maria.
28 And the Angel went in vnto her, and said, Haile thou that art freely beloued: the Lord is with thee: blessed art thou among women.
Kaj li venis al ŝi, kaj diris: Saluton al vi la grace favorita, la Eternulo estas kun vi.
29 And when she saw him, she was troubled at his saying, and thought what maner of salutation that should be.
Sed ŝi tre maltrankviliĝis ĉe tiu diro, kaj konsideris, kia povas esti tiu saluto.
30 Then the Angel saide vnto her, Feare not, Marie: for thou hast found fauour with God.
Kaj la anĝelo diris al ŝi: Ne timu, Maria; ĉar vi trovis gracon antaŭ Dio.
31 For loe, thou shalt conceiue in thy wobe, and beare a sonne, and shalt call his name Iesus.
Kaj jen vi gravediĝos en via ventro kaj naskos filon, kaj vi nomos lin JESUO.
32 He shall be great, and shall be called the Sonne of the most High, and the Lord God shall giue vnto him the throne of his father Dauid.
Li estos granda, kaj estos nomata Filo de la Plejaltulo; kaj Dio, la Eternulo, donos al li la tronon de lia patro David;
33 And hee shall reigne ouer the house of Iacob for euer, and of his kingdome shall bee none ende. (aiōn g165)
kaj li reĝos super la domo de Jakob eterne, kaj lia regno ne havos finon. (aiōn g165)
34 Then sayde Marie vnto the Angel, How shall this be, seeing I knowe not man?
Kaj Maria diris al la anĝelo: Kiel estos tio, ĉar mi ne konas viron?
35 And the Angel answered, and said vnto her, The holy Ghost shall come vpon thee, and the power of the most High shall ouershadowe thee: therefore also that holy thing which shall bee borne of thee, shall be called the Sonne of God.
Kaj la anĝelo responde diris al ŝi: La Sankta Spirito venos sur vin, kaj la potenco de la Plejaltulo superombros vin; pro kio ankaŭ la naskotaĵo estos nomata sankta, la Filo de Dio.
36 And behold, thy cousin Elisabet, she hath also conceiued a sonne in her olde age: and this is her sixt moneth, which was called barren.
Kaj jen via parencino Elizabeto ankaŭ gravediĝis je filo en sia maljuneco, kaj la nuna monato estas la sesa por ŝi, kiun oni nomis senfrukta.
37 For with God shall nothing be vnpossible.
Ĉar ĉe Dio nenio estas neebla.
38 Then Marie said, Behold the seruant of the Lord: be it vnto me according to thy woorde. So the Angel departed from her.
Kaj Maria diris: Jen la sklavino de la Eternulo; estu al mi laŭ via diro. Kaj la anĝelo foriris de ŝi.
39 And Marie arose in those daies, and went into ye hil countrey with hast to a citie of Iuda,
Kaj en tiuj tagoj Maria leviĝis kaj senprokraste vojaĝis en la montan regionon, en urbon de Judujo;
40 And entred into the house of Zacharias, and saluted Elisabet.
kaj enirinte en la domon de Zeĥarja, ŝi salutis Elizabeton.
41 And it came to passe, as Elisabet heard the salutation of Marie, the babe sprang in her bellie, and Elisabet was filled with the holy Ghost.
Kaj kiam Elizabeto aŭdis la saluton de Maria, la infaneto eksaltis en ŝia ventro; kaj Elizabeto pleniĝis de la Sankta Spirito,
42 And she cried with a loud voice, and saide, Blessed art thou among women, because the fruit of thy wombe is blessed.
kaj ŝi levis sian voĉon per laŭta krio, kaj diris: Benata vi estas inter virinoj, kaj benata estas la frukto de via ventro.
43 And whence commeth this to mee, that the mother of my Lord should come to me?
Kaj pro kio okazas al mi ĉi tio, ke la patrino de mia Sinjoro venas al mi?
44 For loe, assoone as the voice of thy salutation sounded in mine eares, the babe sprang in my bellie for ioye,
Ĉar jen kiam la voĉo de via saluto venis en miajn orelojn, la infaneto ĝoje eksaltis en mia ventro.
45 And blessed is shee that beleeued: for those things shall be perfourmed, which were tolde her from the Lord.
Kaj feliĉa estas ŝi, kiu kredis, ĉar plenumiĝos tio, kio estas dirita al ŝi de la Eternulo.
46 Then Marie sayde, My soule magnifieth the Lord,
Kaj Maria diris: Mia animo altigas la Eternulon,
47 And my spirite reioyceth in God my Sauiour.
Kaj mia spirito ĝojis en Dio, mia Savanto,
48 For hee hath looked on the poore degree of his seruaunt: for beholde, from henceforth shall all ages call me blessed,
Ĉar Li rigardis la humilecon de Sia sklavino; Ĉar jen de nun ĉiuj generacioj nomos min feliĉa.
49 Because hee that is mightie, hath done for me great things, and holy is his Name.
Ĉar la Potenculo faris al mi grandaĵojn, Kaj sankta estas Lia nomo.
50 And his mercie is from generation to generation on them that feare him.
Kaj Lia boneco estas por ĉiuj generacioj Al tiuj, kiuj Lin timas.
51 Hee hath shewed strength with his arme: hee hath scattered the proude in the imagination of their hearts.
Li montris forton per Sia brako, Li dispelis fierulojn en la penso de ilia koro.
52 Hee hath put downe the mighty from their seates, and exalted them of lowe degree.
Li malaltigis potenculojn de iliaj tronoj, Kaj Li altigis humilulojn.
53 Hee hath filled the hungrie with good things, and sent away the rich emptie.
Malsatulojn Li plenigis per bonaĵo, Kaj riĉulojn Li forsendis malplenaj.
54 Hee hath vpholden Israel his seruaunt to be mindefull of his mercie
Li helpis Sian servanton Izrael, Memorante Sian korfavoron.
Kiel Li parolis al niaj patroj, Al Abraham kaj al lia idaro eterne. (aiōn g165)
56 And Marie abode with her about three moneths: after, shee returned to her owne house.
Kaj Maria loĝis ĉi ŝi tri monatojn, kaj reiris al sia domo.
57 Nowe Elisabets time was fulfilled, that shee should be deliuered, and shee brought foorth a sonne.
Kaj venis por Elizabeto la tempo, en kiu ŝi devis naski; kaj ŝi naskis filon.
58 And her neighbours, and cousins heard tell howe the Lord had shewed his great mercie vpon her, and they reioyced with her.
Kaj ŝiaj najbaroj kaj ŝiaj parencoj aŭdis, ke la Eternulo pligrandigis Sian bonecon al ŝi; kaj ili ĝojis kun ŝi.
59 And it was so that on the eight day they came to circumcise the babe, and called him Zacharias after the name of his father.
Kaj en la oka tago oni venis, por cirkumcidi la infaneton; kaj ili eknomis lin Zeĥarja, laŭ la nomo de lia patro.
60 But his mother answered, and saide, Not so, but he shalbe called Iohn.
Kaj lia patrino responde diris: Tute ne; sed li estos nomata Johano.
61 And they saide vnto her, There is none of thy kindred, that is named with this name.
Kaj ili diris al ŝi: El via parencaro estas neniu, kiu estas nomata per tiu nomo.
62 Then they made signes to his father, howe he would haue him called.
Kaj ili faris signojn al lia patro pri tio, kiel li volas, ke li estu nomata.
63 So hee asked for writing tables, and wrote, saying, His name is Iohn, and they marueiled all.
Kaj li petis tabuleton, kaj skribis jene: Lia nomo estas Johano. Kaj ĉiuj miris.
64 And his mouth was opened immediately, and his tongue, and he spake and praised God.
Kaj tuj lia buŝo malfermiĝis, kaj lia lango liberiĝis; kaj li parolis, glorante Dion.
65 Then feare came on all them that dwelt neere vnto them, and all these woordes were noised abroade throughout all the hill countrey of Iudea.
Kaj timo venis sur ĉiujn, kiuj loĝis ĉirkaŭ ili, kaj tra la tuta monta regiono de Judujo disvastiĝis rakonto pri ĉio tio.
66 And al they that heard them, laid them vp in their hearts, saying, What maner childe shall this be! and the hand of the Lord was with him.
Kaj ĉiuj aŭdantoj konservis tion en sia koro, dirante: Kia do estos ĉi tiu knabeto? Ĉar la mano de la Eternulo estis kun li.
67 Then his father Zacharias was filled with the holy Ghost, and prophesied, saying,
Kaj lia patro Zeĥarja pleniĝis de la Sankta Spirito, kaj profetis, dirante:
68 Blessed be the Lord God of Israel, because he hath visited and redeemed his people,
Benata estu la Eternulo, la Dio de Izrael, Ĉar Li vizitis Sian popolon kaj faris por ili elaĉeton,
69 And hath raised vp the horne of saluation vnto vs, in the house of his seruant Dauid,
Kaj levis kornon de savo por ni En la domo de Sia servanto David,
70 As he spake by ye mouth of his holy Prophets, which were since the world began, saying, (aiōn g165)
Kiel Li parolis per la buŝo de Siaj sanktaj profetoj, de post la komenco de la mondo, (aiōn g165)
71 That he would sende vs deliuerance from our enemies, and from the hands of all that hate vs,
Savadon el niaj malamikoj kaj el la mano de ĉiuj niaj malamantoj;
72 That he might shewe mercie towards our fathers, and remember his holy couenant,
Por montri Sian bonecon ĉe niaj patroj, Kaj por memori Sian sanktan interligon;
73 And the othe which he sware to our father Abraham.
La ĵuron, kiun Li ĵuris al nia patro Abraham;
74 Which was, that he would graunt vnto vs, that we being deliuered out of the handes of our enemies, should serue him without feare,
Ke Li donos al ni, ke, liberigite el la mano de niaj malamikoj, Ni servu Lin sentime,
75 All the daies of our life, in holinesse and righteousnesse before him.
En sankteco kaj justeco antaŭ Li ĉiujn niajn tagojn.
76 And thou, babe, shalt be called the Prophet of the most High: for thou shalt goe before the face of the Lord, to prepare his waies,
Kaj vi, infano, estos nomata profeto de la Plejaltulo, Ĉar vi iros antaŭ la vizaĝo de la Sinjoro, por pretigi liajn vojojn,
77 And to giue knowledge of saluation vnto his people, by the remission of their sinnes,
Por doni al lia popolo scion de savo En la pardonado de iliaj pekoj,
78 Through ye tender mercy of our God, wherby the day spring from an hie hath visited vs,
Pro la kompata koro de nia Dio, Per kiu nin vizitis la sunleviĝo de supre,
79 To giue light to them that sit in darknes, and in the shadow of death, and to guide our feete into the way of peace.
Por lumi sur tiujn, kiuj sidas en mallumo kaj en la ombro de morto, Por gvidi niajn piedojn en la vojojn de paco.
80 And the childe grewe, and waxed strong in spirit, and was in the wildernesse, til the day came that he should shewe him selfe vnto Israel.
Kaj kreskis la infano kaj fortiĝis en spirito, kaj estis en la dezertoj ĝis la tago de sia ekmontriĝo al Izrael.
