Proverbs 26
1 As snow in summer, and rain in harvest, so glory is not seemly for a fool.
Jak śnieg w lecie i jak deszcz we żniwa, tak głupiemu nie przystoi chwała.
2 As a bird flying to other places, and a sparrow going here or there: so a curse uttered without cause shall come upon a man.
Jak ptak się tuła [i] jak jaskółka lata, tak nie przyjdzie niezasłużone przekleństwo.
3 A whip for a horse, and a snaffle for an ass, and a rod for the back of fools.
Bicz na konia, wędzidło na osła, a kij na grzbiet głupiego.
4 Answer not a fool according to his folly, lest thou be made like him.
Nie odpowiadaj głupiemu według jego głupoty, abyś i ty nie był do niego podobny.
5 Answer a fool according to his folly, lest he imagine himself to be wise.
Odpowiedz głupiemu według jego głupoty, aby nie był mądry we własnych oczach.
6 He that sendeth words by a foolish messenger, is lame of feet and drinketh iniquity.
Kto powierza głupiemu posłannictwo, odcina sobie nogi i pije na własną szkodę.
7 As a lame man hath fair legs in vain: so a parable is unseemly in the mouth of fools.
[Jak] nierówne są nogi chromego, tak przysłowie w ustach głupich.
8 As he that casteth a stone into the heap of Mercury: so is he that giveth honour to a fool.
Jaki jest ten, kto przywiązuje kamień do procy, taki ten, kto oddaje cześć głupiemu.
9 As if a thorn should grow in the hand of a drunkard: so is a parable in the mouth of fools.
Jak cierń wbija się w rękę pijaka, tak przysłowie w ustach głupców.
10 Judgment determineth causes: and he that putteth a fool to silence, appeaseth anger.
Wielki [Bóg] stworzył wszystko i odpłaca głupiemu, odpłaca również przestępcom.
11 As a dog that returneth to his vomit, so is the fool that repeateth his folly.
[Jak] pies powraca do swoich wymiocin, tak głupi powtarza swoją głupotę.
12 Hast thou seen a man wise in his own conceit? there shall be more hope of a fool than of him.
Widzisz człowieka, co mądry w swoich oczach? Więcej nadziei dla głupca niż dla niego.
13 The slothful man saith: There is a lion in the way, and a lioness in the roads.
Leniwy mówi: Lew na drodze, lew na ulicach.
14 As the door turneth upon its hinges, so doth the slothful upon his bed.
Jak drzwi się obracają na swoich zawiasach, tak leniwy na swoim łóżku.
15 The slothful hideth his hand under his armpit, and it grieveth him to turn it to his mouth.
Leniwy kryje rękę pod pachę, a ciężko mu ją podnosić do ust.
16 The sluggard is wiser in his own conceit, than seven men that speak sentences.
Leniwy uważa się za mądrzejszego niż siedmiu odpowiadających rozsądnie.
17 As he that taketh a dog by the ears, so is he that passeth by in anger, and meddleth with another man’s quarrel.
Kto przechodzi i wtrąca się w cudzy spór, jest jak ten, który łapie psa za uszy.
18 As he is guilty that shooteth arrows, and lances unto death:
Jak szalony wypuszcza iskry, strzały i śmierć;
19 So is the man that hurteth his friend deceitfully: and when he is taken, saith: I did it in jest.
Taki jest każdy, kto zwodzi swego bliźniego i mówi: Czy nie żartowałem?
20 When the wood faileth, the fire shall go out: and when the talebearer is taken away, contentions shall cease.
Gdy nie ma drew, ogień gaśnie; tak gdy nie ma plotkarza, ustaje spór.
21 As coals are to burning coals, and wood to fire, so an angry man stirreth up strife.
Jak węgiel dla żaru i drwa do ognia, tak kłótliwy człowiek do wzniecenia sporu.
22 The words of a talebearer are as it were simple, but they reach to the innermost parts of the belly.
Słowa plotkarzy są [jak] rany; przenikają do głębi wnętrzności.
23 Swelling lips joined with a corrupt heart, are like an earthen vessel adorned with silver dross.
Palące wargi i złe serce [są jak] gliniana skorupa pokryta żużlem srebrnym.
24 An enemy is known by his lips, when in his heart he entertaineth deceit.
Ten, kto nienawidzi, udaje wargami, lecz w sercu knuje podstęp.
25 When he shall speak low, trust him not: because there are seven mischiefs in his heart.
Gdy mówi miłym głosem, nie wierz mu, bo siedem obrzydliwości ma w swoim sercu.
26 He that covereth hatred deceitfully, his malice shall be laid open in the public assembly.
Nienawiść [człowieka] bywa pokryta podstępem, [ale] jego niegodziwość będzie odkryta na zgromadzeniu.
27 He that diggeth a pit, shall fall into it: and he that rolleth a stone, it shall return to him.
Kto kopie dół, wpadnie w niego; kto kamień toczy, na niego się on obróci.
28 A deceitful tongue loveth not truth: and a slippery mouth worketh ruin.
Kłamliwy język nienawidzi [tych, których] uciska, a usta pochlebcze prowadzą do zguby.
