Proverbs 24
1 Do not imitate evil men, nor desire to be among them.
Ne sekvu malbonajn homojn, Kaj ne deziru esti kun ili;
2 For their mind meditates on robberies, and their lips speak deceptions.
Ĉar ilia koro pensas pri perfortaĵo, Kaj ilia buŝo parolas malbonaĵon.
3 By wisdom shall a house be built, and by prudence shall it be strengthened.
Per saĝo konstruiĝas domo, Kaj per prudento ĝi fortikiĝas;
4 By doctrine, the storerooms shall be filled with every substance that is precious and most beautiful.
Kaj per sciado la ĉambroj pleniĝas Per ĉia havo grandvalora kaj agrabla.
5 A wise man is strong, and a well-taught man is robust and valiant.
Homo saĝa havas forton, Kaj homo prudenta estas potenca.
6 For war is undertaken in an orderly manner, and safety shall be where there are many counsels.
Kun pripenso faru militon; Kaj venko venas per multe da konsilantoj.
7 Wisdom is beyond the foolish; at the gate he will not open his mouth.
Tro alta estas la saĝo por malsaĝulo; Ĉe la pordego li ne malfermos sian buŝon.
8 Whoever intends to do evil shall be called foolish.
Kiu intencas fari malbonon, Tiun oni nomas maliculo.
9 The intention of the foolish is sin. And the detractor is an abomination among men.
Malico de malsaĝulo estas peko; Kaj blasfemanto estas abomenaĵo por homo.
10 If you despair, being weary in the day of anguish, your strength will be diminished.
Se vi montriĝis malforta en tago de mizero, Via forto estas ja malgranda.
11 Rescue those who are led away to death. And do not cease from delivering those who are dragged away to a violent death.
Savu tiujn, kiujn oni prenis por mortigi, Kaj ne fortiriĝu de tiuj, kiuj estas kondamnitaj al morto.
12 If you would say: “I do not have sufficient strength.” He who inspects the heart, the same one understands, and nothing slips past the one who preserves your soul. And he shall repay a man according to his works.
Se vi diras: Ni tion ne sciis, La esploranto de koroj ja komprenas, Kaj la gardanto de via animo ja scias, Kaj Li redonas al homo laŭ liaj faroj.
13 My son, eat honey, because it is good, and the honeycomb, because it is so sweet to your throat.
Manĝu, mia filo, mielon, ĉar ĝi estas bona; Kaj la mieltavolo estas dolĉa por via gorĝo;
14 So, too, is the doctrine of wisdom to your soul. When you have found it, you will have hope in the end, and your hope shall not perish.
Tia estas por via animo la sciado de saĝo, se vi ĝin trovis, Kaj ekzistas estonteco, kaj via espero ne pereos.
15 Do not lie in wait, and do not seek impiety in the house of the just, nor spoil his rest.
Ne insidu, ho malvirtulo, kontraŭ la domo de virtulo; Ne ataku lian ripozejon;
16 For the just one will fall seven times, and he shall rise again. But the impious will fall into evil.
Ĉar sep fojojn virtulo falos, kaj tamen leviĝos; Sed malvirtuloj implikiĝas en la malfeliĉo.
17 When your enemy will fall, do not be glad, and do not let your heart exult in his ruin,
Kiam falas via malamiko, ne ĝoju, Kaj ĉe lia malfeliĉo via koro ne plezuriĝu;
18 lest perhaps the Lord see, and it displease him, and he may take away his wrath from him.
Ĉar eble la Eternulo vidos, kaj tio ne plaĉos al Li, Kaj Li returnos de li Sian koleron.
19 Do not contend with the most wicked, and do not be a rival to the impious.
Ne koleru kontraŭ malbonfarantoj, Kaj ne enviu la malvirtulojn;
20 For the evil hold no hope in the future, and the lamp of the impious will be extinguished.
Ĉar la malbonulo ne havos estontecon; La lumilo de malvirtuloj estingiĝos.
21 My son, fear the Lord, as well as the king. And do not mingle with detractors.
Timu, mia filo, la Eternulon kaj la reĝon; Kun ribeluloj ne komunikiĝu.
22 For their perdition shall rise up suddenly. And who knows what ruin will be for each of them?
Ĉar subite venos ilia pereo; Kaj kiu scias, kiam venos la puno de ambaŭ?
23 Likewise, these things are for the wise. It is not good to base judgment on knowledge of character.
Ankaŭ ĉi tio estas vortoj de saĝuloj: Konsideri personojn ĉe juĝado estas ne bone.
24 Those who say to the impious, “You are just,” shall be cursed by the people, and the tribes shall detest them.
Kiu diras al malvirtulo: Vi estas virtulo, Tiun malbenos popoloj, tiun malamos gentoj.
25 Those who argue against the impious shall be praised, and a blessing shall come upon them.
Sed kiuj faras riproĉojn, tiuj plaĉas, Kaj sur ilin venos bona beno.
26 He shall kiss the lips, who responds with upright words.
Kiu respondas ĝustajn vortojn, Tiu kisas per la lipoj.
27 Prepare your outdoor work, and diligently cultivate your field, so that afterward, you may build your house.
Plenumu vian laboron ekstere, Pretigu ĉion sur via kampo; Kaj poste aranĝu vian domon.
28 Do not be a witness without cause against your neighbor. And do not mislead anyone with your lips.
Ne atestu sen kaŭzo kontraŭ via proksimulo; Ĉu vi trompus per via buŝo?
29 Do not say, “I will do to him as he has done to me.” I will repay each one according to his work.
Ne diru: Kiel li agis kontraŭ mi, tiel mi agos kontraŭ li; Mi redonos al la homo laŭ lia faro.
30 I passed by the field of a lazy man, and by the vineyard of a foolish man,
Mi pasis tra kampo de homo maldiligenta Kaj tra vinberĝardeno de sensaĝulo;
31 and behold, it was entirely filled with nettles, and thorns had covered its surface, and the stonewall was destroyed.
Kaj jen ĉie elkreskis urtiko, Ĉio estas kovrita de dornoj, Kaj la ŝtona muro estas detruita.
32 When I had seen this, I laid it up in my heart, and by this example, I received discipline.
Kaj kiam mi vidis, mi prenis ĝin en mian koron, Mi rigardis, kaj ricevis instruon:
33 You will sleep a little,” I said. “You will slumber briefly. You will fold your hands a little, so as to rest.
Iom da dormo, iom da dormeto, Iom da kunmeto de la manoj por kuŝado;
34 And destitution will overtake you like a runner, and begging will overtake you like an armed man.”
Kaj venos via malriĉeco kiel rabisto, Kaj via senhaveco kiel viro armita.
