Proverbs 17
1 Better is a morsel with pleasure in peace, than a house [full] of many good things and unjust sacrifices, with strife.
Pli bona estas seka peco da pano, sed kun trankvileco, Ol domo plena de viando, kun malpaco.
2 A wise servant shall have rule over foolish masters, and shall divide portions amongst brethren.
Saĝa sklavo regos super filo hontinda, Kaj dividos heredon kune kun fratoj.
3 As silver and gold are tried in a furnace, so are choice hearts with the Lord.
Fandujo estas por arĝento, kaj forno por oro; Sed la korojn esploras la Eternulo.
4 A bad man hearkens to the tongue of transgressors: but a righteous man attends not to false lips.
Malbonfaranto obeas malbonajn buŝojn; Malveremulo atentas malpian langon.
5 He that laughs at the poor provokes him that made him; and he that rejoices at the destruction of another shall not be held guiltless: but he that has compassion shall find mercy.
Kiu mokas malriĉulon, tiu ofendas lian Kreinton; Kiu ĝojas pri ies malfeliĉo, tiu ne restos sen puno.
6 Children's children are the crown of old men; and their fathers are the glory of children. The faithful has the whole world full of wealth; but the faithless not even a farthing.
Nepoj estas krono por maljunuloj; Kaj gloro por infanoj estas iliaj gepatroj.
7 Faithful lips will not suit a fool; nor lying lips a just man.
Al malsaĝulo ne konvenas alta parolado, Kaj ankoraŭ malpli al nobelo mensogado.
8 Instruction is to them that use it a gracious reward; and wherever it may turn, it shall prosper.
Donaco estas juvelo en la okuloj de sia mastro; Kien ajn li sin turnos, li sukcesos.
9 He that conceals injuries seeks love; but he that hates to hide [them] separates friends and kindred.
Kiu kovras kulpon, tiu serĉas amikecon; Sed kiu reparolas pri la afero, tiu disigas amikojn.
10 A threat breaks down the heart of a wise man; but a fool, though scourged, understands not.
Pli efikas riproĉo ĉe saĝulo, Ol cent batoj ĉe malsaĝulo.
11 Every bad man stirs up strifes: but the Lord will send out against him an unmerciful messenger.
Malbonulo serĉas nur ribelon; Sed terura sendato estos sendita kontraŭ lin.
12 Care may befall a man of understanding; but fools will meditate evils.
Pli bone estas renkonti ursinon, al kiu estas rabitaj ĝiaj infanoj, Ol malsaĝulon kun lia malsaĝeco.
13 Whoso rewards evil for good, evil shall not be removed from his house.
Kiu redonas malbonon por bono, El ties domo ne malaperos malbono.
14 Rightful rule gives power to words; but sedition and strife precede poverty.
La komenco de malpaco estas kiel liberigo de akvo; Antaŭ ol ĝi tro vastiĝis, forlasu la malpacon.
15 He that pronounces the unjust just, and the just unjust, is unclean and abominable with God.
Kiu pravigas malvirtulon, kaj kiu malpravigas virtulon, Ambaŭ estas abomenaĵo por la Eternulo.
16 Why has the fool wealth? for a senseless man will not be able to purchase wisdom. He that exalts his own house seeks ruin; and he that turns aside from instruction shall fall into mischief.
Por kio servas mono en la mano de malsaĝulo? Ĉu por aĉeti saĝon, kiam li prudenton ne havas?
17 Have you a friend for every time, and let brethren be useful in distress; for on this account are they born.
En ĉiu tempo amiko amas, Kaj li fariĝas frato en mizero.
18 A foolish man applauds and rejoices over himself, [as he] also that becomes surety would make himself responsible for his own friends.
Homo malsaĝa donas manon en manon, Kaj garantias por sia proksimulo.
19 A lover of sin rejoices in strifes;
Kiu amas malpacon, tiu amas pekon; Kiu tro alte levas sian pordon, tiu serĉas pereon.
20 and the hard-hearted man comes not in for good. A man of a changeful tongue will fall into mischiefs;
Malica koro ne trovos bonon; Kaj kiu havas neĝustan langon, tiu enfalos en malfeliĉon.
21 and the heart of a fool is grief to its possessor. A father rejoices not over an uninstructed son; but a wise son gladdens his mother.
Kiu naskas malsaĝulon, tiu havas ĉagrenon; Kaj patro de malprudentulo ne havos ĝojon.
22 A glad heart promotes health; but the bones of a sorrowful man dry up.
Ĝoja koro estas saniga; Kaj malĝoja spirito sekigas la ostojn.
23 The ways of a man who unjustly receives gifts in [his] bosom do not prosper; and an ungodly man perverts the ways of righteousness.
Kaŝitajn donacojn akceptas malvirtulo, Por deklini la vojon de la justeco.
24 The countenance of a wise man is sensible; but the eyes of a fool [go] to the ends of the earth.
Antaŭ la vizaĝo de prudentulo estas saĝo; Sed la okuloj de malsaĝulo estas en la fino de la tero.
25 A foolish son [is a cause of] anger to his father, and grief to her that bore him.
Filo malsaĝa estas ĉagreno por sia patro, Kaj malĝojo por sia patrino.
26 [It is] not right to punish a righteous man, nor [is it] holy to plot against righteous princes.
Ne estas bone suferigi virtulon, Nek bati noblulon, kiu agas juste.
27 He that forbears to utter a hard word is discreet, and a patient man is wise.
Kiu ŝparas siajn vortojn, tiu estas prudenta; Kaj trankvilanimulo estas homo saĝa.
28 Wisdom shall be imputed to a fool who asks after wisdom: and he who holds his peace shall seem to be sensible.
Eĉ malsaĝulo, se li silentas, estas rigardata kiel saĝulo; Kaj kiel prudentulo, se li tenas fermita sian buŝon.
