Spreuken 20
1 De wijn is een spotter, de drank luidruchtig; Onwijs is hij, die zich eraan te buiten gaat.
Wine is a luxurious thing, and drunkenness riotous: whosoever is delighted therewith shell not be wise.
2 Een toornig koning brult als een leeuw; Wie hem prikkelt, vergrijpt zich aan zichzelf.
As the roaring of a lion, so also is the dread of a king: he that provoketh him, sinneth against his own soul.
3 Het is een eer voor den mens, buiten twisten te blijven; Alleen dwazen zoeken ruzie.
It is an honour for a man to separate himself from quarrels: but all fools are meddling with reproaches.
4 Als een luiaard in de herfst niet wil ploegen, Zoekt hij in de oogsttijd tevergeefs.
Because of the cold the sluggard would not plough: he shall beg therefore in the summer, and it shall not be given him.
5 Diep water is het, wat iemand bij zichzelf overlegt; Maar een verstandig mens weet het te putten.
Counsel in the heart of a man is like deep water: but a wise man will draw it out.
6 Velen worden vriendelijke mensen genoemd; Waar vindt men echter iemand, die betrouwbaar is?
Many men are called merciful: but who shall find a faithful man?
7 Een deugdzaam mens, die onberispelijk wandelt: Ook na zijn dood gaat het zijn kinderen goed.
The just that walketh in his simplicity, shall leave behind him blessed children.
8 De koning, die op zijn rechterstoel zit, Zift met zijn ogen al wat slecht is.
The king, that sitteth on the throne of judgment, scattereth away all evil with his look.
9 Wie kan zeggen: Ik heb mijn hart rein gehouden, Ik ben vrij van zonde?
Who can say: My heart is clean, I am pure from sin?
10 Tweeërlei gewicht en tweeërlei maat: Jahweh heeft van beide een afschuw.
Diverse weights and diverse measures, both are abominable before God.
11 Zelfs uit het gedrag van een kind kan men opmaken, Of zijn daden zuiver zijn en oprecht.
By his inclinations a child is known, if his works be clean and right.
12 Een oor dat hoort, en een oog dat ziet: Jahweh heeft ze beide gemaakt.
The hearing ear, and the seeing eye, the Lord hath made them both.
13 Wees niet verzot op slapen, anders wordt ge arm; Houd uw ogen open, en ge krijgt eten genoeg.
Love not sleep, lest poverty oppress thee: open thy eyes, and be filled with bread.
14 Slecht! Slecht! klaagt de koper; Maar als hij is weggegaan, gaat hij er groot op
It is nought, it is nought, saith every buyer: and when he is gone away, then he will boast.
15 Er is goud, er zijn veel juwelen, Maar het kostbaarst bezit zijn verstandige lippen.
There is gold, and a multitude of jewels: but the lips of knowledge are a precious vessel.
16 Ontneem hem zijn kleed, want hij bleef borg voor een ander; Eis een pand van hem, terwille van vreemden.
Take away the garment of him that is surety for a stranger, and take a pledge from him for strangers.
17 Gestolen brood smaakt iemand wel goed, Maar achteraf heeft hij een mond vol zand.
The bread of lying is sweet to a man: but afterwards his mouth shall be filled with gravel.
18 Alleen door beraad komen plannen ten uitvoer; Voer dus de strijd met beleid.
Designs are strengthened by counsels: and wars are to be managed by governments.
19 Wie altijd maar babbelt, verraadt licht een geheim; Bemoei u dus niet met een praatvaar.
Meddle not with him that revealeth secrets, and walketh deceitfully, and openeth wide his lips.
20 Als iemand zijn vader en moeder vervloekt, Gaat zijn lamp uit, wanneer de duisternis intreedt.
He that curseth his father, and mother, his lamp shall be put out in the midst of darkness.
21 Een bezit, te spoedig verkregen, Brengt tenslotte geen zegen.
The inheritance gotten hastily in the beginning, in the end shall be without a blessing.
22 Zeg niet: Ik zal u het kwaad vergelden! Vertrouw op Jahweh; Hij zal u helpen.
Say not: I will return evil: wait for the Lord and he will deliver thee.
23 Tweeërlei gewicht is een gruwel voor Jahweh, Een valse weegschaal is kwaad.
Diverse weights are an abomination before the Lord: a deceitful balance is not good.
24 Door Jahweh zijn de schreden der mensen bepaald; Hoe zou ook de mens zijn weg kunnen zien?
The steps of man are guided by the Lord: but who is the man that can understand his own way?
25 In de val loopt hij, die ijlings "Heilig" roept En eerst ná zijn geloften overlegt.
It is ruin to a man to devour holy ones, and after vows to retract.
26 Een wijs koning zift de bozen uit, En laat het rad over hen heengaan.
A wise king scattereth the wicked, and bringeth over them the wheel.
27 Jahweh slaat de geest der mensen gade En doorzoekt alle schuilhoeken der ziel.
The spirit of a man is the lamp of the Lord, which searcheth all the hidden things of the bowels.
28 Liefde en trouw beschermen den koning, Op rechtvaardigheid stut hij zijn troon.
Mercy and truth preserve the king, and his throne is strengthened by clemency.
29 Het sieraad der jongemannen is hun kracht, Grijze haren zijn de pronk van de ouderdom.
The joy of young men is their strength: and the dignity of old men, their grey hairs.
30 Bloedige striemen polijsten het hart, Slagen de schuilhoeken der ziel.
The blueness of a wound shall wipe away evils: and stripes in the more inward parts of the belly.
