Spreuken 16

1 Wel kan de mens bij zichzelf overleggen, Maar van Jahweh komt het antwoord van de mond.

W człowieku są zamysły serca, ale odpowiedź języka jest od PANA.

2 Al denkt de mens, dat al zijn wegen onschuldig zijn, Het is Jahweh, die de harten toetst!

Wszystkie drogi człowieka są czyste w jego oczach, ale PAN waży duchy.

3 Wentel uw zorgen op Jahweh af, Dan komen uw plannen ten uitvoer.

Powierz PANU swe dzieła, a twoje zamysły będą utwierdzone.

4 Jahweh heeft alles gemaakt met een doel, Zo ook den zondaar voor de dag van het onheil.

PAN uczynił wszystko dla samego siebie, nawet niegodziwego na dzień zła.

5 Jahweh verafschuwt alle hooghartige mensen; De hand erop: ze ontkomen niet aan hun straf.

Każdy, który jest wyniosłego serca, budzi odrazę w PANU; choć weźmie innych do pomocy, nie uniknie kary.

6 Door oprechte liefde wordt de zonde uitgeboet, Uit vrees voor Jahweh leert men het kwaad mijden.

Dzięki miłosierdziu i prawdzie oczyszcza się nieprawość, a w bojaźni PANA oddalamy się od zła.

7 Als Jahweh behagen heeft in iemands wegen, Maakt Hij zelfs diens vijanden met hem bevriend.

Gdy drogi człowieka podobają się PANU, to godzi z nim nawet jego nieprzyjaciół.

8 Beter weinig met eerlijke middelen, Dan rijke inkomsten door onrecht.

Lepiej mieć mało ze sprawiedliwością niż wiele dochodów nieprawnych.

9 Al kan de mens bij zichzelf overleggen, Het is Jahweh, die zijn schreden richt.

Serce człowieka obmyśla swe drogi, ale PAN kieruje jego krokami.

10 Van ‘s konings lippen komt een orakel, Bij een rechtszaak faalt zijn uitspraak niet.

Wyrok Boży [jest] na wargach króla; jego usta nie błądzą w sądzie.

11 Een juiste balans en weegschaal zijn van Jahweh, En iedere gewichtssteen is zijn werk.

Sprawiedliwa waga i szale [należą do] PANA i wszystkie odważniki w worku są jego dziełem.

12 Koningen moeten een afschuw van misdaden hebben; Alleen door rechtvaardigheid staat een troon sterk.

Popełnienie niegodziwości budzi odrazę w królach, bo sprawiedliwością tron jest umocniony.

13 Een koning heeft welbehagen in eerlijke taal, En houdt van iemand, die waarheid spreekt.

Wargi sprawiedliwe są rozkoszą królów, kochają oni tego, który mówi to, co słuszne.

14 De toorn eens konings is de bode van de dood; Een wijs man weet hem te ontwapenen.

Gniew króla jest posłańcem śmierci, ale mądry człowiek przebłaga go.

15 Een vriendelijk gezicht van den koning betekent leven, Zijn welgevallen is als een wolk vol lenteregen.

W jasności twarzy króla [jest] życie, a jego przychylność jest jak obłok z późnym deszczem.

16 Wijsheid verwerven is beter dan goud, Ervaring krijgen verkieslijker dan zilver.

O wiele lepiej jest nabyć mądrość niż złoto; a nabyć rozum lepiej niż srebro.

17 Het pad der deugdzamen weet het kwaad te vermijden; Wie op zijn weg let, beschermt zichzelf.

Droga prawych [to] odstąpić od zła; kto strzeże swojej drogi, strzeże swej duszy.

18 Hoogmoed komt vóór de val, Hooghartigheid, voordat men struikelt.

Pycha poprzedza zgubę, a wyniosły duch – upadek.

19 Beter deemoedig te zijn met armen, Dan met hovaardigen buit te delen.

Lepiej być uniżonego ducha z pokornymi, niż dzielić łup z pysznymi.

20 Wie op zijn woorden let, heeft het goed; Gelukkig hij, die op Jahweh vertrouwt!

Kto zważa na słowo, znajdzie dobro, a kto ufa PANU, [jest] błogosławiony.

21 Een wijze geest wordt verstandig genoemd, Maar met goede woorden bereikt men nog meer.

Kto [jest] mądrego serca, zwie się rozumnym, a słodycz warg pomnaża wiedzę.

22 Inzicht is een levensbron voor wie het bezit, Dwazen worden met dwaasheid bestraft.

Rozum [jest] zdrojem życia dla tych, którzy go mają, a pouczenie głupich jest głupotą.

23 Een wijze geest spreekt verstandige taal, Hij maakt, dat zijn woorden overtuigen.

Serce mądrego czyni jego usta roztropnymi i dodaje nauki jego wargom.

24 Vriendelijke woorden zijn een honingraat, Zoet voor de ziel en verkwikkend voor het gebeente.

Miłe słowa są [jak] plaster miodu, słodycz dla duszy i lekarstwo dla kości.

25 Soms houdt men een weg voor de rechte, Die tenslotte uitloopt op de dood.

Jest droga, która [wydaje się] człowiekowi słuszna, ale jej końcem jest droga do śmierci.

26 De honger zet den arbeider aan tot werken; Zijn mond dwingt hem ertoe.

Robotnik pracuje dla siebie, bo usta pobudzają go [do tego].

27 Een man, die niet deugt, is een oven van boosheid; Op zijn lippen brandt als het ware een vuur.

Człowiek nikczemny wykopuje zło, a na jego wargach jakby ogień płonący.

28 Een wispelturig mens stuurt op ruzie aan, Een lastertong brengt onenigheid tussen vrienden.

Człowiek przewrotny rozsiewa spory, a plotkarz rozdziela przyjaciół.

29 Een booswicht tracht zijn naaste te verleiden, En hem te brengen op een weg, die niet deugt.

Człowiek gwałtowny zwabia swego bliźniego i wprowadza go na drogę niedobrą.

30 Wie zijn ogen toeknijpt, is iets vals van plan; Wie zijn lippen opeenperst, heeft het kwaad al gedaan.

Mruga swymi oczami, by knuć podstępy; rusza wargami i popełnia zło.

31 Het grijze haar is een heerlijke kroon, Die op het pad der deugd wordt verkregen.

Siwa głowa [jest] koroną chwały, zdobywa się ją na drodze sprawiedliwości.

32 Een lankmoedig man is meer waard dan een krachtmens; Wie zichzelf beheerst, staat hoger, dan wie een stad bedwingt.

Lepszy jest nieskory do gniewu niż mocarz, a kto panuje nad swym duchem, [jest lepszy] niż ten, kto zdobywa miasto.

33 Wel wordt het lot in de schoot geworpen Maar wat het uitwijst, komt van Jahweh.

Losy wrzuca się w zanadrze, ale całe rozstrzygnięcie ich zależy od PANA.