Spreuken 1
1 Spreuken van Salomon, den zoon van David, Den koning van Israël:
The parables of Solomon, the son of David, king of Israel.
2 Ze leren u kennen wijsheid en tucht, Ze geven u begrip voor verstandige woorden;
To know wisdom, and instruction:
3 Ze voeden u op tot heilzame tucht, Rechtschapenheid, plichtsbesef en oprechtheid.
To understand the words of prudence: and to receive the instruction of doctrine, justice, and judgment, and equity:
4 Aan de onnozelen schenken ze ervaring, Aan jonge mensen doordachte kennis.
To give subtilty to little ones, to the young man knowledge and understanding.
5 Als een wijze ze hoort, zal hij zijn inzicht verdiepen, Een verstandig mens zal er ideeën door krijgen;
A wise man shall hear and shall be wiser: and he that understandeth, shall possess governments.
6 Spreuk en strikvraag zal hij doorzien, De woorden der wijzen en hun problemen.
He shall understand a parable, and the interpretation, the words of the wise, and their mysterious sayings.
7 Het ontzag voor Jahweh is de grondslag der wijsheid; Maar ongelovigen lachen om wijsheid en tucht.
The fear of the Lord is the beginning of wisdom. Fools despise wisdom and instruction.
8 Mijn zoon, luister dus naar de wenken van uw vader, Sla niet in de wind, wat uw moeder u leerde;
My son, hear the instruction of thy father, and forsake not the law of thy mother:
9 Want het siert uw hoofd als een krans, Uw hals als een snoer.
That grace may be added to thy head, and a chain of gold to thy neck.
10 Mijn zoon, als zondaars u willen verleiden, stem niet toe,
My son, if sinners shall entice thee, consent not to them.
11 Als ze u zeggen: Ga met ons mee, Laat ons loeren op bloed, Laat ons zo maar onschuldigen belagen,
If they shall say: Come with us, let us lie in wait for blood, let us hide snares for the innocent without cause:
12 Gelijk de onderwereld hen levend verslinden, Als zij, die ten grave dalen, geheel en al; (Sheol h7585)
Let us swallow him up alive like hell, and whole as one that goeth down into the pit. (Sheol h7585)
13 Allerlei kostbare schatten zullen we vinden, Onze huizen vullen met buit;
We shall find all precious substance, we shall fill our houses with spoils.
14 Ge moogt meeloten in onze kring, Eén buidel zullen we samen delen!
Cast in thy lot with us, let us all have one purse.
15 Mijn zoon, ga dan niet met hen mee, En houd uw voet af van hun pad;
My son, walk not thou with them, restrain thy foot from their paths.
16 Want hun voeten ijlen naar het kwade, En haasten zich, om bloed te vergieten.
For their feet run to evil, and make haste to shed blood.
17 Maar zoals het niet geeft, of het net wordt gespannen, Terwijl alle vogels het zien:
But a net is spread in vain before the eyes of them that have wings.
18 Zo loeren ze slechts op hun eigen bloed, En belagen ze hun eigen leven!
And they themselves lie in wait for their own blood, and practise deceits against their own souls.
19 Zo gaat het allen, die uit zijn op oneerlijke winst: Deze beneemt zijn bezitters het leven.
So the wage of every covetous man destroy the souls of the possessors.
20 De wijsheid roept luid in de straten, Op de pleinen verheft ze haar stem;
Wisdom preacheth abroad, she uttereth her voice in the streets:
21 Ze roept op de tinne der muren, En spreekt aan de ingang der poorten:
At the head of multitudes she crieth out, in the entrance of the gates of the city she uttereth her words, saying:
22 Hoe lang nog, dommen, blijft gij liever onnozel, Blijven de eigenwijzen verwaand, Willen de dwazen van geen wijsheid horen?
O children, how long will you love childishness, and fools covet those things which are hurtful to themselves, and the unwise hate knowledge?
23 Keert u tot mijn vermaning; Dan stort ik mijn geest over u uit, En maak u mijn woorden bekend.
Turn ye at my reproof: behold I will utter my spirit to you, and will shew you my words.
24 Maar zo ge weigert, als ik roep, En niemand er op let, als ik mijn hand verhef;
Because I called, and you refused: I stretched out my hand, and there was none that regarded.
25 Zo ge mijn raad geheel en al in de wind slaat, En van mijn vermaning niet wilt weten:
You have despised all my counsel, and have neglected my reprehensions.
26 Zal ik lachen, wanneer het u slecht gaat, Zal ik spotten, wanneer uw verschrikking komt als een onweer;
I also will laugh in your destruction, and will mock when that shall come to you which you feared.
27 Wanneer uw ongeluk nadert als een orkaan, Wanneer benauwdheid en angst u overvallen!
When sudden calamity shall fall on you, and destruction, as a tempest, shall be at hand: when tribulation and distress shall come upon you:
28 Dan zal men mij roepen, maar zal ik niet antwoorden, Zal men mij zoeken, maar mij niet vinden!
Then shall they call upon me, and I will not hear: they shall rise in the morning and shall not find me:
29 Omdat ze van wijsheid niets wilden weten, En het ontzag voor Jahweh niet hebben verkozen,
Because they have hated instruction and received not the fear of the Lord,
30 Van mijn raad niets moesten hebben, En al mijn vermaan in de wind hebben geslagen:
Nor consented to my counsel, but despised all my reproof.
31 Zullen ze eten de vrucht van hun wandel, Verzadigd worden met wat ze beraamden.
Therefore they shall eat the fruit of their own way, and shall be filled with their own devices.
32 Want de onnozelen komen door hun onverschilligheid om, De dwazen storten door hun lichtzinnigheid in het verderf;
The turning away of little ones shall kill them, and the prosperity of fools shall destroy them.
33 Maar die naar mij luistert, zal in veiligheid wonen, Bevrijd van de vrees voor de rampen!
But he that shall hear me, shall rest without terror, and shall enjoy abundance, without fear of evils.
