Mudre Izreke 14

1 Ženska mudrost sagradi kuću, a ludost je rukama razgrađuje.

Saĝa virino konstruas sian domon; Sed malsaĝa detruas ĝin per siaj manoj.

2 Tko živi s poštenjem, boji se Jahve, a tko ide stranputicom, prezire ga.

Kiu iras la ĝustan vojon, tiu timas la Eternulon; Sed kiu iras vojon malĝustan, tiu Lin malestimas.

3 U luđakovim je ustima šiba za oholost njegovu, a mudre štite vlastite usne.

En la buŝo de malsaĝulo estas vergo por lia malhumileco; Sed la buŝo de saĝuloj ilin gardas.

4 Gdje nema volova, prazne su jasle, a obilna je žetva od snage bikove.

Se ne ekzistas bovoj, la grenejoj estas malplenaj; Sed multe da profito estas de la forto de bovoj.

5 Istinit svjedok ne laže, a krivi svjedok širi laž.

Verama atestanto ne mensogas; Sed atestanto falsama elspiras mensogojn.

6 Podsmjevač traži mudrost i ne nalazi je, a razumni lako dolazi do znanja.

Mokanto serĉas saĝecon kaj ĝin ne trovas; Sed por saĝulo la sciado estas facila.

7 Idi od čovjeka bezumna jer nećeš upoznati usne što zbore znanje.

Foriru de homo malsaĝa; Ĉar vi ne aŭdos parolon de saĝo.

8 Mudrost je pametna čovjeka u tom što pazi na svoj put, a bezumnička ludost prijevara je.

La saĝeco de saĝulo estas komprenado de sia vojo; Kaj la malsaĝeco de malsaĝuloj estas trompiĝado.

9 Luđacima je grijeh šala, a milost je Božja s poštenima.

Malsaĝuloj ŝercas pri siaj kulpoj; Sed inter virtuloj ekzistas reciproka favoro.

10 Srce poznaje svoj jad, i veselje njegovo ne može dijeliti nitko drugi.

Koro scias sian propran malĝojon; Kaj en ĝia ĝojo ne partoprenas fremdulo.

11 Dom opakih propast će, a šator će pravednika procvasti.

Domo de malvirtuloj estos ekstermita; Sed dometo de virtuloj floros.

12 Neki se put učini čovjeku prav, a na koncu vodi k smrti.

Iufoje vojo ŝajnas ĝusta al homo, Kaj tamen ĝia fino kondukas al la morto.

13 I u smijehu srce osjeća bol, a poslije veselja dolazi tuga.

Ankaŭ dum ridado povas dolori la koro; Kaj la fino de ĝojo estas malĝojo.

14 Otpadnik se siti svojim prestupcima, a dobar čovjek svojim radom.

Laŭ siaj agoj manĝos homo malbonkora; Kaj homo bona satiĝos per siaj faroj.

15 Glupan vjeruje svakoj riječi, a pametan pazi na korak svoj.

Naivulo kredas ĉiun vorton; Sed saĝulo estas atenta pri sia vojo.

16 Mudar se boji i oda zla se uklanja, a bezuman se raspaljuje i bez straha je.

Saĝulo timas, kaj forkliniĝas de malbono; Sed malsaĝulo estas incitiĝema kaj memfidema.

17 Nagao čovjek čini ludosti, a razborit ih podnosi.

Malpacienculo faras malsaĝaĵojn; Kaj malbonintenculo estas malamata.

18 Glupaci baštine ludost, a mudre ovjenčava znanje.

Naivuloj akiras malsaĝecon; Sed saĝuloj estas kronataj de klereco.

19 Zli padaju ničice pred dobrima i opaki pred vratima pravednikovim.

Malbonuloj humiliĝos antaŭ bonuloj; Kaj malvirtuloj estos antaŭ la pordego de virtulo.

20 I svom prijatelju mrzak je siromah, a bogataš ima mnogo ljubitelja.

Malriĉulo estas malamata eĉ de sia proksimulo; Sed riĉulo havas multe da amikoj.

21 Griješi tko prezire bližnjega svoga, a blago onomu tko je milostiv ubogima.

Kiu malŝatas sian proksimulon, tiu estas pekulo; Sed kiu kompatas malriĉulojn, tiu estas feliĉa.

22 Koji snuju zlo, ne hode li stranputicom, a zar nisu dobrota i vjernost s onima koji snuju dobro?

Ĉu ne eraras malbonintenculoj? Sed favorkoreco kaj vero estas ĉe tiuj, kiuj havas bonajn intencojn.

23 U svakom trudu ima probitka, a pusto brbljanje samo je na siromaštvo.

De ĉiu laboro estos profito; Sed de babilado venas nur senhaveco.

24 Mudrima je vijenac bogatstvo njihovo, a bezumnima kruna - njihova ludost.

Propra riĉeco estas krono por la saĝuloj; Sed la malsaĝeco de la malsaĝuloj restas malsaĝeco.

25 Istinit svjedok izbavlja duše, a tko laži širi, taj je varalica.

Verparola atestanto savas animojn; Sed malverparola elspiras trompon.

26 U strahu je Gospodnjem veliko pouzdanje i njegovim je sinovima utočište.

En la timo antaŭ la Eternulo estas forta fortikaĵo; Kaj Li estos rifuĝejo por Siaj infanoj.

27 Strah Gospodnji izvor je života: on izbavlja od zamke smrti.

La timo antaŭ la Eternulo estas fonto de vivo, Por evitigi la retojn de la morto.

28 Mnoštvo je naroda ponos kralju, a bez puka knez propada.

Grandeco de popolo estas gloro por reĝo; Kaj manko de popolo pereigas la reganton.

29 Tko se teško srdi, velike je razboritosti, a nabusit duhom pokazuje ludost.

Pacienculo havas multe da saĝo; Sed malpacienculo elmontras malsaĝecon.

30 Mirno je srce život tijelu, a ljubomor je gnjilež u kostima.

Trankvila koro estas vivo por la korpo; Sed envio estas puso por la ostoj.

31 Tko tlači siromaha huli na stvoritelja, a časti ga tko je milostiv ubogomu.

Kiu premas malriĉulon, tiu ofendas lian Kreinton; Kaj kiu Lin honoras, tiu kompatas malriĉulon.

32 Opaki propada zbog vlastite pakosti, a pravednik i u samoj smrti nalazi utočište.

Pro sia malboneco malvirtulo estos forpuŝita; Sed virtulo eĉ mortante havas esperon.

33 U razumnu srcu mudrost počiva, a što je u bezumnome, to se i pokaže.

En la koro de saĝulo ripozas saĝo; Kaj kio estas en malsaĝuloj, tio elmontriĝas.

34 Pravednost uzvisuje narod, a grijeh je sramota pucima.

Virto altigas popolon; Sed peko pereigas gentojn.

35 Kralju je mio razborit sluga, a na sramotna se srdi.

Favoron de la reĝo havas sklavo saĝa; Sed kontraŭ malbonkonduta li koleras.