< Luka 9 >

1 Che Yesu ŵaaŵilasile pamo ŵakulijiganya ŵao kumi na mbili, ŵapele machili ni ulamusi wa kugakoposya masoka gose ni kulamya ilwele.
Inayabanna dagiti sangapulo ket dua, ken inikkanna isuda iti pannakabalin ken turay kadagiti amin nga demonio ken mangagas kadagiti saksakit.
2 Ŵatumile ajaulangane kukwalalichila ŵandu Umwenye wa Akunnungu ni kwalamya ŵakulwala.
Imbaonna isuda nga rumuar nga mangikasaba iti pagarian ti Dios ken mannpaimbag kadagiti masakit.
3 Ŵasalile, “Nkajigala chindu chachili chose mulendo atamuno ntindiso atamuno nsaku atamuno chakulya atamuno mbiya atamuno iwalo iŵili.
Kinunana kadakuada “Dikayo mangitugot iti uray ania iti panagdalyasatyo- uray sarukod, uray pitaka, uray tinapay, uray kuarta wenno dua nga pagan-anay.
4 Nyuumba jajili jose jichinkajinjile ni kumpochela nlonjele pelepo, mpaka pachintyoche musi wo.
Aniaman nga sumrekanyo a balay, agtalinaed kayo sadiay agingga pumanaw kayo iti dayta nga lugar.
5 Ŵandu akanaga kumpochela, ntyochanje mu musi mo nombe ŵanyamwe pachintyoche nkung'unde luundu mmakongolo mwenu kulosya kuti achinsyene asagwile kuukana utenga wa Akunnungu.”
No maipanggep kadagiti saan nga umawat kadakayo, inton pumanaw kayo iti dayta nga siudad, pagpagenyo dagiti tapok iti saksakayo kas pammaneknek nga maibusor kadakuada.”
6 Nipele, ŵatandite ulendo, ŵapitaga msinda ni msinda ŵalalichilaga Ngani Jambone ni kwalamya ŵakulwala pali pose.
Ket pimmanawda nga napan kadagiti il-ili, nga mangikaskasaba iti naimbag nga damag ken mangpapaimbag kadagiti tattao iti sadinnoman.
7 Ni chilongola che Helode ŵapilikene indu yose iyatendekwe ni ŵakanganiche pakuŵa ŵane ŵatiji, “Che Yohana Ŵakubatisya ŵala asyuchile!”
Itatta ni Herodes, nga tetraka, nangngegna amin dagitoy a mapaspasamak ket nariribukan unay, gapu ta ibagbaga dagiti dadduma nga ni Juan nga Mammuniag ket nagungar manipud ken ni patay,
8 Nambo ŵane ŵatiji che Elia ŵala atyochele ni ŵane ŵatiji kuti jumo jwakwe jwa ŵakulondola ŵa Akunnungu ŵakalakala asyuchile.
ken dagiti dadduma nagparang kano ni Elias, ken dagiti dadduma ket maysa kano kadagiti propeta idi un-unana nga panawen ket nagbiag manen.
9 Nambo che Helode ŵatite, “Ŵele che Yohana wo ngati nakatile ntwe sambano ŵele ni ŵaani ungupilikana ngani syakwesi?” Nipele ŵansosaga kuti ŵawone.
Kinuna ni Herodes, “Pinapugotak ni Juan, ngem maipanggep iti siasino daytoy nga mangmangngegak nga banbanag? “Ket ni Herodes pinadas nga mangbiruk iti wagas tapno makitana ni Hesus.
10 Achinduna ŵala paŵausile, ŵaŵalanjile Che Yesu yose yaitesile. Che Yesu ŵaajigele ŵanyawo, ŵajawile pajika mu musi waukuŵilanjikwa Besesaida.
Idi nagsublin dagiti naibaon, imbagada kenkuana iti amin nga inaramidda. Intugotna isuda ket napan isuna iti siudad nga maawagan Betsaida.
11 Nambo mpingo wa ŵandu ula paŵaimanyi kuŵajawile, ŵakuiye. Nombe Che Yesu ŵapochele ni ŵaŵechete nawo ya umwenye wa Akunnungu ni kwalamya ŵaŵasachile kulamwa.
Ngem nangngegan daytoy dagiti adu nga tattao ket sinurotda isuna ket inawatna ida, ken nagsao kadakuada maipanggep iti pagarian ti Dios, ken innagasanna dagiti agkasapulan ti pannakapaimbag.
12 Lyuŵa palyatandite kutiŵila, ŵakulijiganya kumi na mbili ŵala ŵanjaulile Che Yesu kukwasalila kuti, “Mwalanje ŵandu ajaulangane mu misi ni migunda jakuŵandichila akasose yakulya ni pagona, pakuŵa patuli pa pali pajika.”
Ket idi mumalemen, napan kenkuana dagiti sangapulo ket dua ket kinunada, “Pagawidemon dagiti tattao tapno mapanda kadagiti il-ili ken barbarrio nga agsapul iti pagdagusan ken makan gapu ta adda tayo iti lugar nga awan matagtagitao.”
13 Nambo Che Yesu ŵaasalile, “Ŵanyamwe mwape ŵanyawo chindu chakulya.” Nipele ŵajanjile, “Nganitukola yakupunda nambo tukwete mikate nsano ni somba siŵili pe. Panepa tujaule tukaasumile yakulya mpingo wose wu?”
Ngem kinunana kadakuada, “Ikkanyo ida ti kanenda.” Kinunada, “Ti adda kadatayo ket lima laeng a tinapay ken dua a lames, malaksid nga mapan kami gumatang ti taraon para kadagitoy amin nga adu a tattao.”
14 Ŵandu uŵaliji pepala, ŵaliji achalume mpela elufu tano. Nipele Che Yesu ŵaasalile ŵakulijiganya ŵao kuti, “Mwatamiche paasi mipingo ja ŵandu mpela hansinihansini.”
Adda idi ti agarup nga lima ribu a lallaki nga adda sadiay. Ket kinunana kadagiti adalanna, “Pagtugawenyo isuda nga nabunggubunggoy iti saglilima pulo.”
15 Ŵakulijiganya ŵao ŵatesile mpela iŵatite pakusalilwa ni ŵatamiche wose.
Kasta ngarud ti inaramidda dayta, ket nagtugaw amin dagiti tattao.
16 Nipele Che Yesu ŵajigele mikate nsano jila ni somba siŵili sila ni ŵalolite kwinani ni kwatogolela Akunnungu ni kwipa upile ni kugaŵanya, ŵapele ŵakulijiganya ŵao kuti ŵapeleganye ŵandu.
Innalana ti lima nga tinapay ken ti dua nga lames, ket timmangad sadi langit, benendisionanna ida, ket pinispisina, ken intedna kadagiti adalanna tapno maiwaras kadagiti tattao.
17 Ŵandu wose ŵalile ni kwikuta. Ŵalokotenye isigasi ya mbakatika ni kugumbasya itundu kumi na mbili.
Ket nanganda amin ken napnekda, ket dagiti nabati nga taraon ket naurnong ket napunno iti sangapulo ket dua nga basket.
18 Lyuŵa limo, Che Yesu ŵaliji nkupopela jika pe ni ŵakulijiganya ŵao ŵaliji pachiŵandi. Nipele ŵausisye ŵanyawo, “Ana ŵandu akuti une ndili ŵaani?”
Ket napasamak nga kabayatan nga agkarkararag isuna iti bukodna, kaduana dagiti adalanna, ket sinaludsodna kadakuada, nga kunana, “Siasinoak kano iti panagkuna dagiti tattao?”
19 Ŵajanjile, “Ŵane akuti mmwejo ni che Yohana Ŵakubatisya ni ŵane akuti che Elia ni ŵane akuti jumo jwao ŵakulondola ŵakalakala ŵa Akunnungu asyuchile.”
Simmungbatda, ket kinunada, “Juan nga Mammuniag,” ngem kuna dagiti dadduma nga Elias, ken kuna dagiti dadduma nga maysa kadagiti propeta idi un-unana nga panawen ket nagbiag manen.
20 Pelepo ŵausisye ŵanyawo, “Nombe ŵanyamwe nkutinji une ndili ŵaani?” Che Petulo ŵajanjile, “Mmwejo ni Kilisito Nkulupusyo chilanga chiŵalanjile Akunnungu.”
Kinunana kadakuada, “Ngem siasinoak iti pinagkunayo?” Simmungbat ni Pedro a kunana, “Ti Kristo a naggapu iti Dios.”
21 Che Yesu ŵalamwile ŵanyawo ni kwakanya kuti akasala kwa mundu jwalijose jele ngani jo.
Ngem iti panangballaagna kadakuada, binilin ida ni Hesus nga awan ti pangibagaanda iti daytoy,
22 Ŵapundile kuŵecheta kuti Mwana jwa Mundu akusachilwa kulaga nnope ni kukanikwa ni achachekulu ni achakulu ŵambopesi ni ŵakwiganya Malajisyo ga che Musa ni kuulajikwa nambo lyuŵa lyaatatu lya chiwa chao chachisyuka.
a kunana nga iti Anak ti Tao ket masapul nga agsagaba iti adu nga banbanag, umsien dagiti panglakayen ken panguloen a papadi ken escriba, mapapatay, ken mapagungar iti maikatlo nga aldaw.
23 Nipele, ŵaasalile ŵandu wose kuti, “Mundu jwalijose jwakusaka kuunguya akusachilwa alikane nsyene ni atwichile nsalaba wakwe moŵa gose ni kunguya.
Kinunana kadakuada amin, “No siasinoman ti mayat nga sumurot kaniak, masapul ngarud nga lipatenna ti bagina, baklayenna ti krusna iti inaldaw ket sumurot kaniak.
24 Pakuŵa jwalijose jwakusaka kuukulupusya umi wakwe chaujase ni jwalijose juchaujase umi wakwe ligongo lyangune, jwelejo chaukulupusye.
Siasinoman ti mangpadas nga mangispal iti biagna ket mapukawna, ngem siasinoman nga mangpukaw iti biagna gapu kaniak, ket maispalna.
25 Ana mundu chapate chichi, aŵaga ni ipanje yose ya pachilambo kwa kulijasa natamuno kulijonanga nsyene?
Ania ti magunguna iti tao, no matagikuana ti intero a lubong, ngem mapukawna wenno maawan kenkuana ti bukodna a bagi?
26 Pakuŵa mundu jwalijose jutachingolela soni une ni majiganyo gangu, Mwana jwa Mundu tachinkolela soni mundu jo pachachiika mu ukulu wakwe ni wa Atati ni wa achikatumetume ŵa kwinani ŵaswela.
Siasinoman ti mangibain kaniak ken kadagiti sasaok, isu ibainto met ti Anak ti Tao inton umay iti kukodna a dayag, ken iti dayag ti Ama ken dagiti nasantoan nga anghel.
27 Ngunsalila isyene kuti, apali ŵane mwa ŵanyaŵa ngaawa pangauwona Umwenye wa Akunnungu.”
Ngem sipupudno nga ibagak kadakayo, adda dagiti dadduma kadakayo nga agtaktakder ditoy, a saandanto a maramanan ti patay agingga a makitada ti pagarian ti Dios.”
28 Galiji moŵa nane paŵamasile kuŵecheta gelego, Che Yesu ŵaajigele che Petulo ni che Yohana ni che Yakobo, ŵakwesile nawo pa chitumbi kukupopela.
Ket napasamak did garup walo nga aldaw ti napalabas kalpasan nga sinarita ni Hesus dagitoy a sasao nga inkuyog na ni Pedro, ni Juan, ken Santiago, ket simmang-atda iti bantay tapno agkararag.
29 Paŵaliji nkupopela, kuloleka kwa ku meeso kwao kwagalawiche ni iwalo yao yaliji yeswela ni kung'alima nnope.
Kabayatan iti panagkararagna, nagbaliw ti langa ti rupana, ken dagiti kawesna ket nagbalin nga puraw ken makasisirap.
30 Papopo ŵandu ŵaŵili ŵaoneche aninkukunguluka nawo, nombe ŵandu wo ŵaliji che Elia ni che Musa,
Pagammoan, adda dua nga lallaki nga makisarsarita kenkuana! Isu da Moises ken Elias,
31 ŵaŵakopochele ali ni ukulu, uŵaŵechetaga nawo Che Yesu yankati ichiyaakopochele ku Yelusalemu ko kuti agumbalichisye yailembekwe nkati ŵelewo.
nga sidadayag ti langada. Ket nagsasaritaanda ti maipanggep iti ipapanawna, nga umadanin nga tungpalenna idiay Jerusalem.
32 Che Petulo ni achinjakwe ŵatopelwe ni lugono, nambo paŵajimwiche, ŵauweni ukulu wa Che Yesu ni ŵandu ŵaŵili uŵajimi nawo.
Itatta, ni Pedro ken dagiti kakadduana ket adda nga nakaturogdan. Ngem idi nakariingdan, nakitada iti dayagna ken dagiti dua nga lallaki nga makitaktakder kenkuana.
33 Ŵandu ŵaŵili wo paŵaliji aninkulekangana ni Che Yesu, che Petulo ŵaasalile Che Yesu, “Ambuje, ili yambone uwe kutama apano! Tutaŵe masakasa gatatu, limo lyenu ni limo li che Musa ni line li che Elia.” Nganaimanyililaga chaŵaŵechetaga cho.
Iti napasamak ket, kabayatan nga umad-adayuda ken ni Hesus, kinuna ni Pedro kenkuana, “Apo, nasayaat ta adda kami ditoy ket masapul nga agaramid kami iti tallo nga kalapaw. Ipalubosmo nga iyaramidandaka ti mays, maysa para ken ni Moises, ken maysa para ken ni Elias.” Di na ammo ti ibagbagana.
34 Che Petulo paŵaliji aninkuŵecheta yeleyo, liunde lyaichilile ni ŵakulijiganya ŵala ŵajogwepe pakuŵa liunde lyo lyaliji lininkwaichilila.
Ket kabayatan a sarsaritaenna dagitoy nga banbanag, ti ulep ket bimmaba a nanglinong kadakuada; ket nagbutengda kabayatan ti pananglawlaw ti ulep kadakuada.
35 Lyakopochele liloŵe mwiunde mula, lichitiji, “Aju ni Mwanangu junansagwile, mumpilikanichisye.”
Adda ti timek nga naggapo iti ulep, a kunana, “Daytoy ti pinilik nga Anakko. Dumngegkayo kenkuana.”
36 Palyamasile kupilikanika liloŵe lyo, Che Yesu ŵaoneche ali jika pe. Ŵakulijiganya ŵao ŵamyalele ni nganansalila mundu jwalijose gele moŵa go yankati yele yose iŵaiweni yo.
Idi nalpas iti timek, maymaysan ni Hesus. Nagulimekda, ken kadagidiay nga al-aldaw, awan ti nangibagaanda kadagiti banbanag nga nakitada.
37 Malaŵi jakwe Che Yesu ni ŵakulijiganya ŵatatu ŵala paŵaliji aninkutuluka mwitumbi, mpingo wekulungwa wa ŵandu ŵaichilile.
Ti napasamak ket, iti simmaruno nga aldaw, idi nakababadan manipud iti bantay, ket sinabat isuna ti adu nga tattao.
38 Mundu jumo mu mpingo mwa ŵandu mula ŵanyanyisye achitiji, “Jwakwiganya, ngunchondelela munkolele chanasa mwanangu ju pakuŵa ali mwanangu jwa jika pe!
Pagammoan, maysa nga tao manipud kadagiti adu nga tattao ti nagpukkaw a kunana, “Manursuro, ipakpakaasik kenka nga kitaem kuma ti anak ko nga lalaki, ta maymaysana nga anak ko.”
39 Nnole lisoka lyakwe likusomoka ni chitema pe likuntenda agumile ni kuntaga njilinjili ni kunkopoka chiulo nkang'wa. Likupunda kunnagasya nnope ni ngalikunneka kwakwepepala.
Kitaem, parparigaten ti espiritu, ket kella-at nga agikkis isuna, ken papayegpegenna ken paglabutabenna ti ngiwatna. Isu ket pumanpanaw kenkuana ngem agparigat, ket dangranna iti kasta unay nu pumanaw.
40 Nipele, nachondelele ŵakulijiganya ŵenu kuti akalityosye, nambo nganakombolanga.”
Nagpakpakaasiak kadagiti adalam nga pilitenda nga papanawen kenkuana, ngem saanda met kabaelan.”
41 Che Yesu ŵajanjile, “Ŵanyamwe uŵelesi wangali chikulupi, ni ŵakusochela, chindame ni ŵanyamwe ni kumpililila mpaka chaka chi?” Nipele, Che Yesu ŵansalile mundu jo kuti, “Munjise nawo apano mwanagwenu jo.”
Simmungbat ni Hesus ket kinunana, “Dakayo nga saan a mamatpati ken managdakdakes a kaputotan, kasano ti kabayag nga masapul a makipagtalinaedak kadakayo ken iti panaganusko kadakayo? “Iyegmo ditoy ti anak mo.”
42 Katema jwele mwanache jo paŵaliji aninkwaichilila Che Yesu, lisoka lila lyangwisisye paasi ni kuntaga njilinjili. Nambo Che Yesu ŵalikalipile lisoka lila ni kunnamya mwanache ni kwauchisya atatigwe.
Iti iyaasideg ti ubing a lalaki, tinumba ti demonio isuna ken winagwagna ti napalalo. Ngem tinubngar ni Hesus ti narugit nga espiritu, ket pinaimbagna ti ubing a lalaki, ken insubli iti amana.
43 Ŵandu wose ŵasimosile nnope kugalola machili gamakulungwa ga Akunnungu. Ŵandu ŵala paŵaliji nkusimonga yankati yose yaitesile, Che Yesu ŵaasalile ŵakulijiganya ŵao,
Ket nasdaawda amin iti kinabileg ti Dios. Ngem kabayatan nga masmasdaaw iti amin kadagiti banbanag nga inaramidna, kinunana kadagiti adalanna,
44 “Ngasinliŵalila chingusaka kuŵecheta ni ŵanyamwe chi, Mwana jwa Mundu chatagwe mmakono ga ŵandu.”
“Bay-anyo a dagitoy nga balikas ket sumrek iti kaunggan ti lapayagyo, ta iti Anak ti Tao ket maiyawat kadagiti ima dagiti tattao.”
45 Nambo ŵanyawo nganagamanyilila malumbo ga maloŵe gaŵaŵechete. Lyele lyaliji lyakusisika kwa ŵanyawo kuti anamanyichisye, nombe ŵanyawo ŵajogwepe kwausya malumbo ga maloŵe go.
Ngem saanda nga naawatan ti kayat a sawen daytoy a balikas, ta nailimed kadakuada, isu nga saanda nga maawatan. Agamak da nga agsaludsod kenkuana maipanggep iti dayta nga balikas.
46 Gatyochele makani kwa ŵakulijiganya ŵala gati ŵaani ŵaali ŵakulungwa kupunda achinjakwe.
Ket nangrugi ti maysa nga riri kadakuada no siasino ti katatan-okan.
47 Nambo Che Yesu ŵasimanyilile nganisyo sisyaliji mmitima jao nipele ŵanjigele mwanache jwannandi ni ŵanjimiche chiŵandika nawo,
Ngem ni Hesus, gapu ta ammo na no ania ti kunkunaenda iti puspusoda, nangala iti bassit nga ubing, ket inyabayna kenkuana,
48 ŵaasalile, “Mundu jwalijose jwakumpochela aju mwanache jwannandi ju kwa liina lyangu, jwelejo akumbochela une ni jwalijose jwakumbochela une, akumpochela jwelejo jwandumile une. Pakuŵa jwali jwannandi kupunda wose pasikati jenu, jwelejo ni jwali jwankulungwa.”
ket kinunana kadakuada, “No adda umawat iti bassit nga ubing a kas daytoy gapu iti naganko, siak met laeng ti inna aw-awaten, ket no adda umawat kaniak, aw-awatenna metlaeng isu a nangibaon kaniak. Ta ti tao nga kababaan kadakayo amin ket isu iti katatan-okan.”
49 Che Yohana ŵaŵechete kuti, “Ambuje, tummweni mundu jumo achikoposyaga masoka mu liina lyenu nombe uweji twalinjile kunnekasya ligongo jwelejo nganaŵa jumo jwetu.”
Simmungbat ni Juan ket kinunana, “Apo, adda ti nakitami nga mangpakpaksiat ti demonio babaen iti naganmo ket pinasardeng mi isuna, gapu ta saan met nga sumursurot kadatayo.”
50 Nambo Che Yesu ŵaasalile ŵanyawo kuti, “Nkannekasya, pakuŵa jwalijose jwangankanila ŵanyamwe, jwelejo ali pamo ni ŵanyamwe.”
Ngem kinuna ni Hesus kenkuana, “Saanyo nga pasardengen isuna, agsipud ta siasinoman a saan nga mangbusor kadakayo ket para kadakayo.”
51 Nipele, pagaŵandichile moŵa ga Che Yesu kujigalikwa kwinani ŵasachile kwaula ku Yelusalemu.
Iti napasamak ket, bayat nga umas-asidegen ti al-aldaw nga yuulina sadiay langit, sipapasged isuna nga impatalgedna ti rupana nga mapan idiay Jerusalem.
52 Ŵatumile ŵantenga ŵalongolele, nombewo ŵajawile ni kwinjila mu musi umo wa Ŵasamalia kukuŵika chile indu yose kwa ligongo lyao.
Nangibaon isuna iti mensahero nga immuna ngem isuna, ket napanda ken simrekda iti maysa a barrio idiay Samaria tapno agsaganada para kenkuana.
53 Nambo ŵandu ŵa wele musi wo ŵakanile kumpochela ligongo ŵaimanyilile kuti ŵasachile kwaula ku Yelusalemu.
Ngem dagiti tattao sadiay, saanda nga inawat isuna, gapu ta impatalgedna ti rupana nga mapan idiay Jerusalem.
54 Katema ŵakulijiganya ŵakwe paŵaiweni yeleyo, che Yohana ni che Yakobo ŵatite, “Ambuje, ana nkusaka tuŵilasye mooto kutyochela kwinani kuti wajonanje ŵanyaŵa?”
Ket idi nakita daytoy dagiti adalan na nga ni Santiago ken Juan, kinunada, “Apo, kayat mo kadi nga mangbilin kami ti apoy nga bumaba manipud langit ket dadaelenna isuda?”
55 Nambo Che Yesu ŵagalauchile ŵanyawo ni kwakalipila.
Ngem ni Hesus timmalyaw ken tinubngar na isuda.
56 Che Yesu ni ŵakulijiganya ŵao ŵatyosile ni kwaula kunsinda wine.
Ket napanda iti sabali nga barrio.
57 Paŵaliji mu ulendo, mundu jumpepe ŵansalile Che Yesu kuti, “Chinankuye kwakulikose kuchinjaule.”
Bayat nga magmagnada iti dalanda, adda ti nagkuna kenkuana, “Sumurutak kenka uray sadino ti papanam.”
58 Che Yesu ŵatite, “Macheto gakwete masomwa ni ijuni ikwete isusi, nambo Mwana jwa Mundu nganakola pagona ni kupumulila.”
Kinuna ni Hesus kenkuana, “Dagiti lobo ket adda abutda, ken dagiti billit iti tangatang ket adda umokda, ngem iti Anak ti Tao ket awan ti sadinnoman a pangiiddaanna iti ulo na.”
59 Nipele, ŵansalile mundu jwine kuti, “Munguye.” Nambo jwelejo ŵatite, “Ambuje, muuneche kaje nyaule ngaasiche atati ŵangu.”
Ket kinunana iti sabali a tao, “Sumurot ka kaniak.” Ngem kinunana, “Apo, palubosannak pay nga umuna a mapan ipunpon ni tatangko.”
60 Nambo Che Yesu ŵansalile jwelejo kuti, “Mwaleche ŵawe ŵaasiche ŵawe ŵao, nambo mmwejo njaule nkalalichile ngani ja Umwenye wa Akunnungu.”
Ngem kinunana kenkuana, “Bay-am nga dagiti natay ti mangipunpon kadagiti bukodda a minatay, ngem mapanka ket ipakaammom iti amin nga disso iti pagarian ti Dios.”
61 Ni mundu jwine ŵansalile Che Yesu kuti, “Ambuje chinankuye, nambo muuneche kaje ngaalanje ŵaali kumusi kwangu ŵala.”
Sabali manen nga tao ti nagkuna, “Sumurotak kenka, Apo, ngem ipalubos mo pay nga umuna nga mapanak agpakada kadagiti kabbalayko.”
62 Nambo Che Yesu ŵajanjile, “Jwalijose jwakamwile lijela ni kotama kulima agalaukaga ni kulola panyuma, jwelejo ngakuŵajilwa mu Umwenye wa Akunnungu.”
Ngem kinuna ni Hesus kenkuana, “Awan ti siasinoman, a kalpasan nga ingkabilna iti imana iti arado ket agtalyatalyaw iti likudanna, ti maikari iti Pagarian ti Dios.”

< Luka 9 >