马太福音 12
1 那时，耶稣在安息日从麦地经过。他的门徒饿了，就掐起麦穗来吃。
Lichoba lya sabato Yesu kapeta karibu ni mung'unda, anapunzi bake babile ni njala gabatekwa makasi no lyaa.
2 法利赛人看见，就对耶稣说：“看哪，你的门徒做安息日不可做的事了！”
Lakini Mafarisayo pabagabweni goo, nga bammakiya Yesu aalagiye anapunzi bake baitekwana saliya bapanga lsoba lyange lusilwa lisoba lya Sabato.”
3 耶稣对他们说：“经上记着大卫和跟从他的人饥饿之时所做的事，你们没有念过吗？
Lakini Yesu ngaabakiya, “Munasoma kwa Daudi mwapangite wakati wabile na njala, bamope na bandu babile pamope nabo?
4 他怎么进了 神的殿，吃了陈设饼，这饼不是他和跟从他的人可以吃得，惟独祭司才可以吃。
Mwayingii nyumba ya Nnongo no lyaa mikate ya madhabahu, na yabile kwaa alali kachake kwi na balo babile nabo, ila alali kwaa makuhani?
5 再者，律法上所记的，当安息日，祭司在殿里犯了安息日还是没有罪，你们没有念过吗？
Bado munasoma kwa kuhusu saliya, panga lisoba luya sabato Makuhani gati ya hekalu kwichapuya sabato, lakini ntopo ywa sitakiya?
6 但我告诉你们，在这里有一人比殿更大。
Lakini nilongela kachinu panga ywabile nkolo kuliko hekalu abile pano.
7 ‘我喜爱怜恤，不喜爱祭祀。’你们若明白这话的意思，就不将无罪的当作有罪的了。
taanga ayee ina maana gani, nipala loba na sio sadaka, mpele kwa hukumu kwa benge makosa.
8 因为人子是安息日的主。”
Mana mwana wa Adamu nga Ngwana wa sabato.
9 耶稣离开那地方，进了一个会堂。
Yesu gabuka palo gayenda kuhekalu lyabe, linga kwabi na mundu mlemafu wa luboko Mafarisayo ngaba naluya Yesu, kababaya,
10 那里有一个人枯干了一只手。有人问耶稣说：“安息日治病可以不可以？”意思是要控告他。
“Je, halali kumponeya lisoba lya sabato?”Lenga bapate kusitakiwa kwopanga sambi.
11 耶稣说：“你们中间谁有一只羊，当安息日掉在坑里，不把它抓住、拉上来呢？
Yesu kaakokiya, “Nyai kato yinu, abile ni ngondolo yumo, ni aywoo ngondolo atumbuki mulembwa lisoba lya sabato, ywakotoka kunapwa?
12 人比羊何等贵重呢！所以，在安息日做善事是可以的。”
Je, kilebe chaako cha thamani, bora kunopwa mundu kuliko ngondolo! kwa eyo alali bai panga mema lisoba lya sabato.”
13 于是对那人说：“伸出手来！”他把手一伸，手就复了原，和那只手一样。
Yesu kankokeya ywa mundu, “ngalowa luboko lwako”Ngalugoloya, ngalupona, kati lololwenge.
14 法利赛人出去，商议怎样可以除灭耶稣。
Lakini Mafarisayo ngabapita panja kabapanga ndela ya kumulaga.
15 耶稣知道了，就离开那里，有许多人跟着他。他把其中有病的人都治好了；
Yesu patangite mpango woo atiboka. Bandu banyansima batikunkengama, nga aponea bote.
16 又嘱咐他们，不要给他传名。
Abakiye kana babakiye bandu akanatanganikilwa kwa bananchima,
17 这是要应验先知以赛亚的话，说：
panga ilimi yolo kweli, yabaite nabii Isaya, kaba
18 看哪！我的仆人， 我所拣选、所亲爱、心里所喜悦的， 我要将我的灵赐给他； 他必将公理传给外邦。
Linga, mtumishi wango ywanichewile, ywanimpendile, kwa ywembe mwoyo wango utikumpenda. Nalowa beka Roho yango kunani yake, na alowa tangaza hukumu kwa mataifa.
19 他不争竞，不喧嚷； 街上也没有人听见他的声音。
Aangaika kwaa wala lela kwa ngupu; aimiya kwa utambi wa upiya lyoi, mpaka pateta hukumu no shida.
20 压伤的芦苇，他不折断； 将残的灯火，他不吹灭； 等他施行公理，叫公理得胜。
Kana auna tete lyalichubulilwa, kana aime tambi yoyoti wauluka lioi.
21 外邦人都要仰望他的名。
Na mataifa balowa bana ujasili kwa lina lyake.
22 当下，有人将一个被鬼附着、又瞎又哑的人带到耶稣那里，耶稣就医治他，甚至那哑巴又能说话，又能看见。
Mundu pilani ngaminya na bubu, ywalobi moka banetike kwa Yesu. Ngamponiye, pamope ni mundu bubu pona na kipofu bona;
23 众人都惊奇，说：“这不是大卫的子孙吗？”
Bandu boti batisangala no baya, iweza wezekana mundu yoo mwana wa Daudi?”
24 但法利赛人听见，就说：“这个人赶鬼，无非是靠着鬼王别西卜啊。”
Lakini Mafarisayo pabayowine husu maujiza agoo, batibaya, “Ayo mundu aboya kwa masetani kwa ngupu yake mwene ila kwa Baheburi, mpendo wa masetani.
25 耶稣知道他们的意念，就对他们说：“凡一国自相纷争，就成为荒场；一城一家自相纷争，必站立不住；
Lakini Yesu agatangite gabaweza na kwabakiya, “Kila utawala wautalanganike wene walowa alabika kwaa, na kila nyumba yayalowa lalanganika bene yayema kwaa.
26 若撒但赶逐撒但，就是自相纷争，他的国怎能站得住呢？
Mana itei nchela alowa kumoya nchela, inda kipenga muakili yake mwene.
27 我若靠着别西卜赶鬼，你们的子弟赶鬼又靠着谁呢？这样，他们就要断定你们的是非。
Kwa kitiwi utawala wake walowa yema? Na mana itei niboya nchelakwa ngupu ya Belizabuli, babafata mwenga babuya nchela kwa ndela ya kele? kwa ndela ya balowa ba akimu winu.
28 我若靠着 神的灵赶鬼，这就是 神的国临到你们了。
Na mana kanibuya nchela kwa ndela ya Roho wa Nnongo, bai utawala wa Nnongo uichile kachinu.
29 人怎能进壮士家里，抢夺他的家具呢？除非先捆住那壮士，才可以抢夺他的家财。
Ni aweza buri yingwa nyumba ya mwene ngupu najiba, bila kutaba mwene ngufu wete? Ngaweza yiba ilebe yake buka nkati ya nyumba.
30 不与我相合的，就是敌我的；不同我收聚的，就是分散的。”
ywoywoti ywakotwike baa nanee enda kunitaukya, na ywa kutoka kumba pamope na nee enda palagana.
31 所以我告诉你们：“人一切的罪和亵渎的话都可得赦免，惟独亵渎圣灵，总不得赦免。
Kwa eyo nibaya kachinu, kila sambi na kufulu bandu alowa kwa samiya, lakini kukufulu Roho Mtakatifu asamiya kwaa.
Na ywoywoti ywalowa baya likowe kinyume sa mwana wa Adamu, alowa kusamiwa. Lakini ywolongela kinchogo sa Roho Mtakatifu aywo basamwa kwaa, kwa utawala ngo wala wauicha. (aiōn g165)
33 “你们或以为树好，果子也好；树坏，果子也坏；因为看果子就可以知道树。
Ao upange mkongo panga unanoga na litundu lyake linanoga, kwasababu nkonga utanganikwa mutunda gake.
34 毒蛇的种类！你们既是恶人，怎能说出好话来呢？因为心里所充满的，口里就说出来。
Mwenga, wa lukolo lwa ng'ambo, mwenga mwabaya muweza longela makowe gananoga? Kwasababu mikano ilongela buka mumwoyo.
35 善人从他心里所存的善就发出善来；恶人从他心里所存的恶就发出恶来。
Mundu nzuri muakiba inanoga ya mwoyo wake gapita gananoga, na mundu mwou mu'akiba ou ya mwoyo wake, ipita kilebe kinayangata.
36 我又告诉你们，凡人所说的闲话，当审判的日子，必要句句供出来；
Nenda kuwamakiya panga lisoba lya ukumu bandu balowapiya hesabu ya kila likowe lyange mana lyabalongelage.
37 因为要凭你的话定你为义，也要凭你的话定你有罪。”
Kwa kuwa kwa makowe gako walowa balangilwa haki na kwa makowe gako walowa hukumilwa.”
38 当时，有几个文士和法利赛人对耶稣说：“夫子，我们愿意你显个神迹给我们看。”
Mwisho baazi ya aandishi ni Mafarisayo ngaban'yangwa Yesu kababaya, “Mwalimu twapendi kubona ishara kachako.”
39 耶稣回答说：“一个邪恶淫乱的世代求看神迹，除了先知约拿的神迹以外，再没有神迹给他们看。
Lakini Yesu atikwayangwa ni kuakokeya, “kibelekwi kinoite kwaa ni sa umalaya kipala ishara lakini ntopo ishara yailwapila kachako ila yulo ya nabii Yona.
40 约拿三日三夜在大鱼肚腹中，人子也要这样三日三夜在地里头。
Kati nabii Yona mwaatami mundumbo lya omba nkolo kwa masoba gatatu kilo ni mutwekati, nga nyoo mwana wa Adam alowa tama nkati ya mwoyo wa bwee kwa muda wa masoba gatatu kilo ni mutwekati.
41 当审判的时候，尼尼微人要起来定这世代的罪，因为尼尼微人听了约拿所传的就悔改了。看哪，在这里有一人比约拿更大！
Bandu baninawi balowa yema nnonge ya hukumu pamope ni ubelekwi wa bandu aba na balowa hukumilwa kwasababu batiloba kwa makaburi ga Yona, linga mundu nkolo kuliko Yona abile pano.
42 当审判的时候，南方的女王要起来定这世代的罪；因为她从地极而来，要听所罗门的智慧话。看哪，在这里有一人比所罗门更大！”
Malkia wa kusini alowa katuka pa hukumu pamope ni bandu ba mmelekwoogu na kwa hukumu. Aisi boka mwiso wa dunia icha pekaniya hekima ya Selemani, na linga, mundu fulani nkolo kuliko Selemani abile pano.
43 “污鬼离了人身，就在无水之地过来过去，寻求安歇之处，却寻不着。
Nchela pamoka mundu, apeta pange mmache kapala pompomolya, ila mana akotwike kupabona.
44 于是说：‘我要回到我所出来的屋里去。’到了，就看见里面空闲，打扫干净，修饰好了，
mwisho baya mbala buyangana kunyumba yango kwa mboi. mana aikoli yumo nyumba isafishilwe na ibi tayari.
45 便去另带了七个比自己更恶的鬼来，都进去住在那里。那人末后的景况比先前更不好了。这邪恶的世代也要如此。”
Alowa kelebuka na kwaleta benge roho njapu saba bababile abaya sana kuliko ywembe isa tama bote palo. Na hali yake baa mbaya kuliko ya mwanzo. Ngamwalowa panga kwa ubelekwi wono mwou.
46 耶稣还对众人说话的时候，不料他母亲和他弟兄站在外边，要与他说话。
Wakati Yesu kalongela umati linga mabake na akinanunabe bayemi panja, kabampala.”
47 有人告诉他说：“看哪，你母亲和你弟兄站在外边，要与你说话。”
Mundu yumo atikummakiya, “linga maobako na akinanunango bayemi panja, bapala longela na wenga.”
48 他却回答那人说：“谁是我的母亲？谁是我的弟兄？”
Lakini Yesu kayangwa ni kuakokeya ywaammakiye mao bango nyai? Ni anuna bango aki'nyai?
49 就伸手指着门徒，说：“看哪，我的母亲，我的弟兄。
Nga alangwa anapunzi bake nobaya, “Linga, aba nga mao ni anuna bango!
50 凡遵行我天父旨意的人，就是我的弟兄姊妹和母亲了。”
Mana ywoywoti ywagapanga gabapendi Tate bango ywaabile kumaunde, mundu ywo nga nongo wango mno bwango na mao bango.”
