路加福音 9
1 耶稣召齐十二门徒，赋予他们力量和权力，去制伏一切妖魔，医治各样的疾病。
Әйса он иккиләнни чақирип, уларға барлиқ җинларни һайдиветиш вә кесәлләрни сақайтишқа қудрәт вә һоқуқ бәрди.
2 然后派遣他们去宣讲上帝之国和医治病人。
Андин уларни Худаниң падишалиғини җар қилиш вә кесәлләрни сақайтишқа әвәтти.
3 他对他们说：“你们路上什么都不用带，手杖、袋子、食物、银钱或是衣服都不需要。
У уларға: — Силәр сәпәр үчүн һеч нәрсә алмаңлар, нә һаса, нә хурҗун, нә нан, нә пул еливалмаңлар; бирәр артуқ йәктәкму еливалмаңлар.
4 无论走进谁家，就住下，直到需要离开为止。
Вә қайси өйгә [қобул қилинип] кирсәңлар, у жуттин кәткичә шу өйдә туруңлар.
5 如果那家人不接待你，在离开那座城的时候，就把脚上的灰尘跺下，以此警示他们。”
Әнди қайси йәрдики кишиләр силәрни қобул қилмиса, у шәһәрдин чиққиниңларда уларға агаһ-гува болсун үчүн айиғиңлардики топиниму қеқиветиңлар! — деди.
6 于是门徒们就出发走遍各乡，传讲福音，到处医治病人。
Мухлислар йолға чиқип, йеза-қишлақларни арилап хуш хәвәрни елан қилип, һәммә йәрдә кесәлләрни сақайтти.
7 君王希律听到这一切，感到非常困惑，因为有人说：“约翰起死复生了。”
Әнди Һерод һаким униң барлиқ қилғанлиридин хәвәр тепип, қаймуқуп қалди. Чүнки бәзиләр: «Мана Йәһя өлүмдин тирилипту!» десә,
8 又有人说：“以利亚显现了。”还有人说：“古时的一位先知复活了。”
йәнә бәзиләр: «Иляс пәйғәмбәр [қайта] пәйда болди» вә йәнә башқилар: «Қедимки пәйғәмбәрләрдин бири қайтидин тирилипту!» дәйтти.
9 希律说：“毫无疑问我已经将约翰斩头，但他又是谁，我怎么会听到关于他的这些事呢？”于是他就设法要见耶稣。
Һерод: «Мән Йәһяниң каллисини алдурған едим, әнди мән мошу гепини аңлаватқан зат зади кимду?» — деди. Шуниң билән у уни көрүш пурситини издиди.
10 门徒们回来后把所做之事报告耶稣，于是他带着他们离开，去一个叫做伯赛大城的地方。
Расуллар болса қайтип келип, өзлириниң қилған ишлириниң һәммисини Әйсаға мәлум қилди. У уларни елип, хупиянә һалда Бәйт-Саида дегән шәһәрдики хилвәт бир йәргә кәлди.
11 民众知道后也跟了去。他接待他们，向他们讲述上帝之国，医好需要救治之人。
Бирақ халайиқ буниңдин хәвәр тепип униңға әгишип кәлди. У уларни қарши елип, уларға Худаниң падишалиғи тоғрисида сөзлиди вә шипаға муһтаҗларни сақайтти.
12 天色将晚，十二门徒来到他跟前，说：“你让众人散了吧，让他们到附近的村庄和农场去，找地方住，找东西吃，因为这里是一片荒野。”
Күн олтирай дегәндә, он иккилән униң алдиға келип униңға: — Халайиқни йолға салсаң, улар әтраптики йеза-қишлақларға вә етизларға берип қонғидәк җайлар вә озуқ-түлүк тапсун; чүнки мошу йәр чөллүк екән, — деди.
13 但耶稣说：“你们可以给他们吃的东西！”他们说：“我们只有五个饼和两条鱼，除非你想让我们去为所有人买食物。”
Лекин у уларға: — Уларға өзүңлар озуқ бериңлар, — деди. — Биздә пәқәт бәш нан билән икки белиқтин башқа нәрсә йоқ. Бу барлиқ хәлиқкә озуқ-түлүк сетивелип келәмдуқ?! — дейишти улар.
14 这里大概有五千名男人。他对门徒说：“让他们分组坐下，每组大概五十人。”
Чүнки шу йәрдә жиғилған әрләрниңла сани бәш миңчә еди. У мухлисларға: — Халайиқни әлликтин-әлликтин бөлүп олтарғузуңлар, — деди.
15 门徒就照他的话叫众人坐下。
Улар униң дегиничә қилип һәммәйләнни олтарғузди.
16 耶稣拿起这五个饼和两条鱼，望着天，为食物祝福。然后掰开饼，持续不断地递给门徒，与众人分享。
Әйса бәш нан билән икки белиқни қолиға елип, асманға қарап [Худаға] тәшәккүр ейтип буларни бәрикәтлиди. Андин уларни уштуп, халайиққа сунуп бериш үчүн мухлислириға бәрди.
17 所有人都吃饱了，把剩下的食物收拾起来，装满了十二个篮子。
Һәммәйлән йәп тоюнди. Андин шулардин ешип қалған парчилирини он икки севәткә жиғип қачилиди.
18 还有一次耶稣独自祈祷的时候，只有门徒和他在一起。他问他们：“所有这些民众是怎么看我的？”
Вә шундақ болдики, у өзи ялғуз дуа қиливатқанда, мухлислири йенида туратти. У улардин: — Халайиқ мени ким дәйду? — дәп сориди.
19 他们回答：“有人说是你是施洗的约翰，有人说你是以利亚，还有人说你是古时的一位先知复活。”
Улар җававән: — Бәзиләр сени Чөмүлдүргүчи Йәһя, бәзиләр Иляс [пәйғәмбәр], вә йәнә бәзиләр қедимки пәйғәмбәрләрдин бири тирилипту дәйду, — деди.
20 他又问他们：“你们怎么看我？” 彼得回答：“你是上帝的基督。”
У улардин: — Силәрчу? Силәр мени ким дәп билисиләр? — дәп сориди. Петрус җавап берип: — Сән Худаниң Мәсиһидурсән, — деди.
21 耶稣严厉地嘱咐他们，不要把这事告诉其他人。
У уларға қаттиқ җекиләп, бу ишни һеч кимгә тинмаңлар, дәп тапилиди.
22 他说：“人子必须遭受许多苦难，被长老、祭司长和宗教老师拒绝，然后被杀害，但会在第三日复活。”
— Чүнки Инсаноғлиниң нурғун азап-оқубәт тартиши, ақсақаллар, баш каһинлар вә Тәврат устазлири тәрипидин чәткә қеқилиши, өлтүрүлүши вә үч күндин кейин тирилдүрүлүши муқәррәр, — деди.
23 耶稣又对众人说：“如果有人愿意跟从我，就必须舍弃自己，天天背着自己的十字架跟从于我。
Андин у уларниң һәммисигә мундақ деди: — Кимдәким маңа әгишишни нийәт қилса, өзидин кечип, һәр күни өзиниң крестини көтирип маңа әгәшсун!
24 如果你想拯救自己的生命，就必会丢掉生命。但如果你为我牺牲生命，必拯救生命。
Чүнки кимдәким өз һаятини қутқузимән дәйдикән, чоқум униңдин мәһрум болиду, лекин мән үчүн өз һаятидин мәһрум болған киши һаятини қутқузиду.
25 即使赢得全世界，但你最终却迷失或毁灭，又有什么好处呢？
Чүнки бир адәм пүтүн дунияға егә болуп, өзини һалак қилса яки өзидин мәһрум қалса, буниң немә пайдиси болсун?!
26 如果你因为我和我所授之道而感到耻辱，当人子带着荣耀以及天父和天使的荣耀降临时，也必把你视为耻辱。
Чүнки кимдәким мәндин вә мениң сөзлиримдин номус қилса, Инсаноғли өзиниң шан-шәриви ичидә, униң Атисиниң вә муқәддәс пәриштиләрниң шан-шәриви ичидә қайтип кәлгинидә униңдинму номус қилиду.
27 告诉你们真相，这里的人群中，有人在死亡之前就能看到上帝之国。”
Лекин мән дәрһәқиқәт силәргә шуни ейтип қояйки, бу йәрдә турғанларниң арисидин өлүмниң тәмини тетиштин бурун җәзмән Худаниң падишалиғини көридиғанлар бардур.
28 在他说出这番话约八天后，耶稣带着彼得、约翰和雅各上山去祷告。
Бу сөзләрдин тәхминән сәккиз күн кейин шундақ болдики, у Петрус, Юһанна вә Яқупни елип, дуа қилиш үчүн бир таққа чиқти.
29 在祷告的过程中，他的面貌忽然改变，衣服散发着洁白的光芒。
У дуа қиливатқинида, униң йүзиниң қияпити өзгәрди вә кийимлири аппақ болуп чақмақтәк чақниди.
30 摩西和以利亚显现在荣光之中，开始与耶稣交流，
Вә мана, икки адәм пәйда болуп униң билән сөзлишишиватқан еди; улар Муса вә Иляс [пәйғәмбәрләр] еди.
31 谈论他去世的事，这也是他在耶路撒冷需要完成的事情。
Улар парлақ җула ичидә аян болуп, униң билән Йерусалимда ада қилидиған «дуниядин өтүп кетиш»и тоғрисида сөһбәтләшти.
32 彼得和同伴都在打盹。醒过来之后，就看见他的荣光，也认出了与耶稣站在一起的那两个人。
Әнди Петрус вә униң һәмраһлирини хелә үгидәк басқан еди; лекин уларниң уйқиси толуқ ечилғанда улар униң шан-шәривини вә униң билән биллә турған икки адәмзатни көрди.
33 那二人正要离开他的时候，彼得对耶稣说：“主啊，能来到这里太好了！我们可以搭三个庇护所，一个为你，一个为摩西，一个为以利亚。”但他其实并不知道自己在说什么。
Вә шундақ болдики, бу иккиси Әйсадин айриливатқанда, Петрус өзиниң немини дәватқанлиғини билмигән һалда Әйсаға: — Устаз, бу йәрдә болғинимиз интайин яхши болди! Бирини саңа, бирини Мусаға, йәнә бирини Илясқа атап бу йәргә үч кәпә ясайли, — деди.
34 就在他说话的时候，有一片云笼罩在他们上方，这让门徒们很害怕。
Лекин у бу гәпләрни қиливатқанда, бир парчә булут пәйда болуп уларни қапливалди; улар булут ичигә кирип қалғинида қорқушуп кәтти.
35 云里飘出来一个声音，说：“这是我的天选之子，你们要听从他！”
Булуттин туюқсиз бир аваз аңлинип: — Бу Мениң сөйүмлүк Оғлумдур. Униңға қулақ селиңлар! — деди.
36 声音消失后，众人只看到耶稣自己。关于这一刻所见之事，门徒们没有说出去，没有告诉任何人。
Аваз аңланғандин кейин, қариса, Әйса өзи ялғуз қалған еди. Улар сүкүт қилип қелишти вә шу күнләрдә өзлири көргән ишлардин һеч қайсисини һеч кимгә ейтмиди.
37 他们下山后的第二天，有一大群人等在那里迎接耶稣。
Әтиси, улар тағдин чүшкән вақтида, зор бир топ кишиләр уни қарши алди.
38 人群中有一个人喊着：“老师，求你看看我儿子吧，他是我的独子。
Мана, топниң арисидин бирәйлән вақирап: — Устаз, өтүнүп қалай, оғлумға ичиңни ағритип қарап қойғайсән! Чүнки у мениң бирла балам еди.
39 一个恶灵附上了他的身体，他会忽然喊叫，身体抽搐，口吐白沫。恶灵会折磨糟践他，不肯放过他。
Мана, уни дайим бир роһ тутувелип, у өзичила вақирап-җақирап кетидиған болуп қалди; у униң бәдинини тартиштуруп, ағзидин ақ көпүк кәлтүрүветиду. [Җин] уни дайим дегидәк қийнап, униңға һеч арам бәрмәйду.
40 我求过你的门徒把他赶出去，他们却办不到。”
Мән мухлислириңиздин роһни һайдиветишни өтүнүвидим, бирақ улар ундақ қилалмиди, — деди.
41 耶稣说：“唉！这没有信仰的腐朽世界啊！我还要和你们在一起多久，忍受你们到几时？把你儿子带到这里来吧！”
Әйса җававән: — Әй етиқатсиз вә тәтүр дәвир, силәр билән қачанғичә туруп, силәргә сәвир қилай? — Оғлуңни алдимға елип кәлгин — деди.
42 那孩子走过来的时候，恶鬼把他摔倒，让他不停抽搐。耶稣斥责那恶灵，然后把孩子医好，交给他父亲。
Бала техи йолда келиватқанда, җин уни жиқитип, пүтүн бәдинини тартиштурди. Әйса напак роһқа тәнбиһ берип, балини сақайтти вә уни атисиға қайтуруп бәрди.
43 众人都惊奇上帝的力量。就在大家还在惊讶耶稣所做的一切时，耶稣对门徒说：
Һәммәйлән Худаниң шәрәплик күч-қудритигә қин-қиниға патмай тәәҗҗүпләнди. Һәммиси Әйсаниң қилғанлириға һәйран қелишип турғанда, у мухлислириға мундақ ейтти:
44 “仔细听好我将要说的话：人子将遭受人的背叛。”
— Бу сөзләрни қулақлириңларға убдан сиңдүрүп қоюңлар. Чүнки Инсаноғли пат арида [сатқунлуқтин] инсанларниң қолиға тапшуруп берилиду, — деди.
45 门徒不明白，因为这话的真实意思被隐藏起来了，他们无法理解其隐喻之意，也不敢多问。
Бирақ улар бу сөзни чүшинәлмиди. Буниң мәнаси улар чүшинип йәтмисун үчүн улардин йошурулған еди. Улар униңдин бу сөз тоғрилиқ сорашқиму петиналмиди.
46 后来，门徒之间开始争论谁最伟大。
Әнди мухлислар арисида улардин кимниң әң улуқ болидиғанлиғи тоғрилиқ талаш-тартиш пәйда болди.
47 耶稣知道他们在争论什么，就找了一个小孩子过来，叫他站在自己旁边，
Амма Әйса уларниң көңлидики ойларни көрүп йетип, кичик бир балини елип йенида турғузуп,
48 他对门徒们说：“凡以我之名接待这孩子，就是接待我，凡接待我者，就是接待派我来到这里的上帝。你们中间谁的年龄最小，谁就最伟大。”
уларға: — Ким мениң намимда бу кичик балини қобул қилса, мени қобул қилған болиду вә ким мени қобул қилса, мени әвәткүчини қобул қилған болиду. Араңларда өзини әң төвән тутқини болса улуқ болиду, — деди.
49 约翰说：“主啊，我们看见有一个人以你的名驱鬼，我们就制止他，因为他不是我们中的一员。”
Юһанна җававән униңға: — Устаз, сениң намиң билән җинларни һайдаватқан бирисини көрдуқ. Лекин у биз билән биргә саңа әгәшмигәнлиги түпәйлидин, уни тостуқ, — деди.
50 耶稣说：“不要制止他，因为没有人能以我之名行神迹，同时又诅咒我。”
Лекин Әйса униңға: — Уни тосмаңлар. Чүнки ким силәргә қарши турмиса силәрни қоллиғанлардиндур, — деди.
51 耶稣升入天堂的日子即将来临，他决意去耶路撒冷。
Вә шундақ болдики, униң асманға елип кетилидиған күнлириниң тошушиға аз қалғанда, у қәтъийлик билән йүзини Йерусалимға беришқа қаратти.
52 他派信使先走一步，造访撒玛利亚的一个村庄，为他做准备。
[Шуниң үчүн] у алдин әлчиләрни әвәтти. Улар йолға чиқип, униң келишигә тәйярлиқ қилиш үчүн Самарийә өлкисидики бир йезиға кирди.
53 但那里的人不欢迎他，因为他决定去耶路撒冷。
Бирақ у йүзини Йерусалимға қаратқанлиғи түпәйлидин йезидикиләр Әйсани қобул қилмиди.
54 他的门徒雅各和约翰看见了，就说：“主啊，你要我们呼唤从天而降的火烧死他们吗？”
Униң мухлислиридин Яқуп билән Юһанна бу ишни көрүп: — И Рәб, уларни көйдүрүп йоқитиш үчүн Илияс пәйғәмбәрдәк асмандин от йеғишини чиқиришимизни халамсән? — деди.
55 但耶稣转过身斥责他们。
Лекин у бурулуп уларни әйипләп: «Силәр қандақ роһтин болғанлиғиңларни билмәйдикәнсиләр» — деди.
56 然后一行人就开始去其他的村庄。
Андин улар башқа бир йезиға өтүп кәтти.
57 在路上，有一个人对耶稣说：“你无论去哪里，我都要跟随你！”
Вә шундақ болдики, улар йолда кетиватқанда, бириси униңға: — И Рәб, сән қәйәргә барма, мән саңа әгишип маңимән, — деди.
58 耶稣对那人说：“狐狸有洞，飞鸟有窝，人子却没有栖身之地。”
Әйса униңға: — Түлкиләрниң өңкүрлири, асмандики қушларниң угилири бар. Бирақ Инсаноғлиниң бешини қойғидәк йериму йоқ, — деди.
59 他对另一个人说：“跟随我吧！”那人说：“主啊，先让我先回去安葬我的父亲吧。”
У йәнә башқа бирисигә: — Маңа әгәшкин! — деди. Лекин у: — Рәб, авал берип атамни йәрликкә қойғили иҗазәт бәргәйсән, — деди.
60 耶稣说：“让死人去埋葬他们的死人吧，你应该去传扬上帝之国。”
Лекин Әйса униңға — Өлүкләр өз өлүклирини көмсун! Бирақ сән болсаң, берип Худаниң падишалиғини җакалиғин, — деди.
61 又有一个人说：“主啊，我要跟随你，但容我先回去与家人道别。”
Йәнә бириси: — Әй Рәб, мән саңа әгишимән, лекин авал өйүмгә берип, өйдикилирим билән хошлишишимға иҗазәт бәргәйсән, — деди.
62 耶稣说：“如果你已经开始耕犁，就不要向后看，否则就不适合进入上帝之国。”
— Ким қолида хошниң тутқучини тутуп туруп кәйнигә қариса, у Худаниң падишалиғиға лайиқ әмәстур, — деди.
