Lucas 14

1 Usa niana ka adlaw nga igpapahulay, sa nahisulod siya aron sa pagkaon didto sa balay sa usa ka punoan nga Fariseo, siya ilang gipaniiran.

And it happened, when he went into the house of one of the rulers of the Pharisees on a Sabbath to eat bread, that they were watching him.

2 Ug tan-awa, miatubang kaniya ang usa ka tawong nanghupong.

And look, a certain man who had dropsy was in front of him.

3 Ug ngadto sa mga batid sa balaod ug sa mga Fariseo si Jesus misulti nga nag-ingon, "Uyon ba sa kasugoan o dili, ang pagpang-ayog masakiton sulod sa adlaw nga igpapahulay?"

Jesus, answering, spoke to the Law scholars and Pharisees, saying, "Is it lawful to heal on the Sabbath or not?"

4 Apan sila wala managtingog. Unya iyang gigunitan ang masakiton ug giayo siya ug gipalakaw siya.

But they were silent. He took him, and healed him, and let him go.

5 Ug siya miingon kanila, "Kinsa ba kaninyo ang may asno o baka nga kon mahulog kini sa atabay sa adlaw nga igpapahulay, dili niya kuhaon dihadiha?"

He answered them, "Which of you, if your son or an ox fell into a well, would not immediately pull him out on a Sabbath day?"

6 Ug sila wala makahimo sa pagtubag niini.

But they could make no reply to this.

7 Ug sa pagkaalinggat niya nga ang mga dinapit nanagpili sa halangdong mga lingkoranan sa kan-anan, sila gisuginlan niya sa usa ka sambingay, nga nag-ingon kanila,

He spoke a parable to those who were invited, when he noticed how they chose the best seats, and said to them,

8 "Sa diha nga dapiton ikaw ni bisan kinsa ngadto sa kombira sa kasal, ayaw paglingkod sa dapit nga halangdon, basi adunay iyang dinapit nga labi pang inila kay kanimo;

"When you are invited by anyone to a marriage feast, do not sit in the best seat, since perhaps someone more honorable than you might be invited by him,

9 ug unya ang nagadapit kaninyong duha moduol ug moingon kanimo, `Pahawa diha ug maoy palingkora kining tawhana,' ug unya mobalhin ka nga naulawan ngadto sa labing ubos nga dapit.

and he who invited both of you would come and tell you, 'Make room for this person.' Then you would begin, with shame, to take the lowest place.

10 Apan sa diha nga dapiton ikaw, umadto ug lumingkod ka sa labing ubos nga dapit aron inig-abut sa nagadapit kanimo, basig moingon siya kanimo, `Higala, uswag ra didto sa ibabaw'; sa ingon niana kapasidunggan ikaw sa atubangan sa tanan nga managlingkod tambong sa kan-anan uban kanimo.

But when you are invited, go and sit in the lowest place, so that when he who invited you comes, he may tell you, 'Friend, move up higher.' Then you will be honored in the presence of all who sit at the table with you.

11 "Kay ang matag-usa nga magapahitaas sa iyang kaugalingon, igapahiubos; ug ang magapaubos sa iyang kaugalingon, igapahitaas."

For everyone who exalts himself will be humbled, and whoever humbles himself will be exalted."

12 "Ug siya miingon usab sa tawo nga nagdapit kaniya, " Sa magadalit ikawg pagkaon o kombira, ayaw pagdapita ang imong mga higala o ang imong mga igsoon o ang imong mga paryenti o ang imong mga dato nga silingan, basi mobalus sila sa pagdapit kanimo ug unya hibaslan ka sa imong pagkamaabiabihon.

He also said to the one who had invited him, "When you make a dinner or a supper, do not call your friends, nor your brothers, nor your kinsmen, nor rich neighbors, or perhaps they might also return the favor, and pay you back.

13 Apan sa magakombira ikaw, maoy dapita ang mga kabus, ang mga pungkol, ang mga piang, ang mga buta;

But when you make a feast, ask the poor, the maimed, the lame, or the blind;

14 "ug mabulahan ikaw tungod kay sila dili man makabalus kanimo. Ikaw pagabalusan ra unya sa pagpamanhaw sa mga matarung."

and you will be blessed, because they do not have the resources to repay you. For you will be repaid in the resurrection of the righteous."

15 Sa pagkadungog niini sa usa sa mga nanaglingkod tambong sa kan-anan, siya miingon kaniya, "Bulahan ang magakaon didto sa gingharian sa Dios!"

Now when one of those who were reclining with him heard these things, he said to him, "Blessed is he who will eat bread in the Kingdom of God."

16 "Apan si Jesus miingon kaniya, " Dihay usa ka tawo nga midalit ug dakung kombira, ug daghan ang iyang gidapit.

But he said to him, "A certain man made a great supper, and he invited many people.

17 Ug sa panahon na sa kombira, ang mga dinapit iyang gipaadtoan sa iyang ulipon ug giingnan, `Umadto na kamo, kay ang tanan andam na.'

And he sent his servant at the hour for supper to tell those who were invited, 'Come, for everything is ready now.'

18 Apan silang tanan nga nanagkahiusa misugod sa pagpamalibad. Ang nahauna miingon kaniya, `Nakapalit akog uma, ug kinahanglan nga adtoon ug tan-awon ko kini; hangyoon ko ikaw nga pasayloa lang usa ako.'

They all as one began to make excuses. "The first said to him, 'I have bought a field, and I must go and see it. Please have me excused.'

19 Ug ang usa miingon, `Nakapalit akog lima ka pares nga baka, ug moadto ako aron sulayan ko sila; hangyoon ko ikaw nga pasayloa lang usa ako.'

"Another said, 'I have bought five yoke of oxen, and I must go try them out. Please have me excused.'

20 Ug may laing usa pa nga miingon, `Bag-o lang ako nga nakapangasawa, busa dili ako makaadto.'

"Another said, 'I have married a wife, and therefore I cannot come.'

21 Unya ang ulipon mipauli ug gisugilon niya kini sa iyang agalon. Ug uban sa kasuko ang tagbalay miingon sa iyang ulipon, `Dumali ka sa pag-adto sa mga kadalanan ug mga agianan sa lungsod, ug dad-a dinhi ang mga kabus ug ang mga pungkol ug ang mga buta ug ang mga piang.'

"That servant came, and told his lord these things. Then the master of the house, being angry, said to his servant, 'Go out quickly into the streets and lanes of the city, and bring in the poor, maimed, blind, and lame.'

22 Ug unya ang ulipon miingon, `Agalon, nahimo ko na ang imong gisugo, ngani aduna pay kasudlan.'

"The servant said, 'Lord, it is done as you commanded, and there is still room.'

23 Ang agalon miingon sa ulipon, `Umadto ka sa kadalanan ug sa kakoralan, ug pilita ang mga tawo sa pag-anhi dinhi aron mapuno kining akong balay.

"The lord said to the servant, 'Go out into the highways and hedges, and compel them to come in, that my house may be filled.

24 "Kay sultihan ko kamo, nga walay bisan usa niadtong mga dinapit nga makatilaw sa akong kombira.'"

For I tell you that none of those individuals who were invited will taste of my supper.'"

25 Ug dihay dagkung mga panon sa katawhan nga mikuyog kang Jesus; ug siya miliso ug miingon kanila,

Now large crowds were going with him. He turned and said to them,

26 "Kon adunay tawo nga moanhi kanako ug dili siya magadumot sa iyang kaugalingong amahan ug inahan ug asawa ug mga anak ug mga igsoong lalaki ug mga igsoong babaye, oo, ug bisan sa iyang kaugalingong kinabuhi, dili siya mahimong akong tinun-an.

"If anyone comes to me, and does not hate his own father, mother, wife, children, brothers, and sisters, yes, and his own life also, he cannot be my disciple.

27 Bisan kinsa nga dili mopas-an sa iyang krus ug dili mosunod kanako, dili siya mahimong akong tinun-an.

Whoever does not bear his own cross, and come after me, cannot be my disciple.

28 Kay kinsa ba kaninyo, nga sa magatinguha siya sa pagtukod ug torre, dili una molingkod sa pagkuwenta sa galastohan, kon aduna ba siyay igong ikapahuman niini?

For which of you, desiring to build a tower, does not first sit down and count the cost, to see if he has enough to complete it?

29 Tingali unya hinoon, sa diha nga ikabutang na niya ang patukoranan ug unya dili na siya makahimo sa paghuman niini, ang tanang makakita niini mosugod sa pagbiaybiay kaniya,

Or perhaps, when he has laid a foundation, and is not able to finish, everyone who sees begins to mock him,

30 nga managingon, `Kining tawhana igo rang misugod sa pagtukod apan wala makapahuman.'

saying, 'This man began to build, and was not able to finish.'

31 O kinsa bang haria, nga sa iyang pakiggubat batok sa laing hari, dili una molingkod sa pagpakitambag kon takus ba siya uban sa napulo ka libo ka mga tawo sa pakig-asdang batok kaniya nga may dalang kaluhaan ka libo ka mga tawo?

Or what king, as he goes to encounter another king in war, will not sit down first and consider whether he is able with ten thousand to meet him who comes against him with twenty thousand?

32 Ug kon dili man ugaling, samtang ang usa atua pa sa halayo, kini iyang pasugoan sa pagpangayo kaniya sa kasabutan sa pakig dait.

Or else, while the other is yet a great way off, he sends an envoy, and asks for conditions of peace.

33 Busa, bisan kinsa kaninyo nga dili mobiya sa tanan nga iyang ginahuptan, dili siya mahimo nga akong tinun-an.

So therefore whoever of you who does not renounce all that he has, he cannot be my disciple.

34 "Ang asin maoy usa ka maayong butang; apan kon ang asin kawad-an sa iyang lami, unsaon pa man sa pagpabalik sa kaparat niini?

Salt is good, but if the salt becomes flat and tasteless, with what do you season it?

35 Kini dili na gayud mapuslan bisan pa alang sa yuta o sa abuno; igasalibay na lang kini sa mga tawo. Ang may mga dalunggan nga makadungog kinahanglan magpatalinghug.

It is fit neither for the soil nor for the manure pile. It is thrown out. He who has ears to hear, let him hear."