2 Hari 17
1 Sa ikapulo ug duha ka tuig ni Achaz nga hari sa Juda, nagsugod si Oseas, ang anak nga lalake ni Ela, sa paghari sa Samaria sa Israel, ug naghari sulod sa siyam ka tuig.
In the twelfth year of Ahaz king of Judah, Hoshea the son of Elah began to reign in Samaria over Israel for nine years.
2 Ug gibuhat niya ang dautan sa mga mata ni Jehova, apan dili ingon sa mga hari sa Israel nga nanghiuna kaniya.
He did that which was evil in the sight of YHWH, yet not as the kings of Israel who were before him.
3 Batok kaniya mitungas si Salmanasar nga hari sa Asiria; ug si Oseas nahimo nga iyang alagad, ug nagdala kaniya ug buhis.
Against him came up Shalmaneser king of Assyria; and Hoshea became his servant, and brought him tribute.
4 Ug hingkaplagan sa hari sa Asiria ang pagluib ni Oseas; kay siya nagpadala ug mga sinugo ngadto kang So nga hari sa Egipto, ug wala mohatag sa buhis alang sa hari sa Asiria, ingon sa iyang ginabuhat sa tuig-tuig: busa gitakpan siya sa hari sa Asiria, ug gigapus siya didto sa bilanggoan.
The king of Assyria found conspiracy in Hoshea; for he had sent messengers to So king of Egypt, and offered no tribute to the king of Assyria, as he had done year by year: therefore the king of Assyria shut him up, and bound him in prison.
5 Unya ang hari sa Asiria mitungas sa tibook yuta, ug miadto sa Samaria, ug gilibutan kini sa totolo ka tuig.
Then the king of Assyria came up throughout all the land, and went up to Samaria, and besieged it three years.
6 Sa ikasiyam ka tuig ni Oseas, ang Samaria nakuha sa hari sa Asiria, ug gibihag ang Israel ngadto sa Asiria, ug gibutang sila sa Hala, ug sa ibabaw sa Habor, suba sa Gozan, ug sa mga ciudad sa mga Medohanon.
In the ninth year of Hoshea the king of Assyria took Samaria, and carried Israel away to Assyria, and placed them in Halah, and on the Habor, the river of Gozan, and in the cities of the Medes.
7 Ug mao kadto, tungod kay ang mga anak sa Israel nanagpakasala batok kang Jehova nga ilang Dios, nga nagkuha kanila gikan sa yuta sa Egipto gikan sa kamot ni Faraon nga hari sa Egipto, ug nahadlok sa laing mga dios,
It was so, because the children of Israel had sinned against YHWH their God, who brought them up out of the land of Egypt from under the hand of Pharaoh king of Egypt, and had feared other gods,
8 Ug nanaglakaw sa kabalaoran sa mga nasud, nga gisalikway ni Jehova gikan sa atubangan sa mga anak sa Israel, ug sa mga hari sa Israel, nga ilang gihimo.
and walked in the statutes of the nations, whom YHWH cast out from before the children of Israel, and of the kings of Israel, which they made.
9 Ug ang mga anak sa Israel nanaghimo sa mga butang sa tago nga dili matarung batok kang Jehova nga ilang Dios: ug sila nagtukod alang kanila sa mga hatag-as nga dapit sa tanan nilang mga ciudad, sukad sa torre sa magbalantay ngadto sa kinutaan nga ciudad,
The children of Israel did secretly things that were not right against YHWH their God: and they built them high places in all their cities, from the tower of the watchmen to the fortified city;
10 Ug alang sa ilang kaugalingon sila nanagpatindog ug mga haligi nga bato ug sa mga Ashera sa ibabaw sa tagsatagsa ka hatag-as nga bungtod, ug ilalum sa tagsatagsa ka malunhaw nga kahoy;
and they set them up pillars and Asherim on every high hill, and under every green tree;
11 Ug didto sila nagsunog sa incienso sa tanan nga mga hatag-as nga dapit, sumala sa gihimo sa mga nasud nga gidala ni Jehova sa halayo unahan kanila; ug sila naghimo sa dautan nga mga butang sa paghagit kang Jehova sa pagpakasuko;
and there they burnt incense in all the high places, as did the nations whom YHWH carried away before them; and they worked wicked things to provoke YHWH to anger;
12 Ug sila nag-alagad sa mga larawan, nga tungod niana si Jehova miingon kanila: Dili ninyo buhaton kining butanga.
and they served idols, of which YHWH had said to them, "You shall not do this thing."
13 Apan si Jehova nagpamatuod batok sa Israel, ug batok sa Juda, pinaagi sa tagsatagsa ka manalagna, ug sa tagsatagsa ka magtatan-aw, nga nagaingon: Bumalik kamo gikan sa dautan ninyong mga dalan, ug bantayi ang akong mga sugo ug kabalaoran, sumala sa tanang Kasugoan nga akong gisugo sa inyong mga amahan, ug nga akong gipadala kaninyo pinaagi sa akong mga alagad nga mga manalagna.
Yet YHWH testified to Israel, and to Judah, by every prophet, and every seer, saying, "Turn from your evil ways, and keep my commandments and my statutes, according to all the law which I commanded your fathers, and which I sent to you by my servants the prophets."
14 Bisan pa niana, sila wala mamati, apan nagpatikig hinoon sa ilang mga liog, ingon sa mga liog sa ilang mga amahan, nga wala tumoo kang Jehova nga ilang Dios.
Notwithstanding, they would not listen, but hardened their neck, like the neck of their fathers, who did not believe in YHWH their God.
15 Ug ilang gisalikway ang iyang kabalaoran, ug ang iyang tugon nga iyang gihimo uban sa ilang mga amahan, ug ang iyang mga pagpamatuod nga gipamatuod kanila; ug gisunod nila ang kakawangan, ug nangahimong walay hinungdan, ug mingnunot sa mga nasud nga naglibut kanila, nga mahitungod niini si Jehova nagpahamangno kanila nga dili sila magbuhat sama kanila.
They rejected his statutes, and his covenant that he made with their fathers, and his testimonies which he testified to them; and they followed vanity, and became vain, and followed the nations that were around them, concerning whom YHWH had commanded them that they should not do like them.
16 Ug ilang gisalikway ang tanang mga sugo ni Jehova nga ilang Dios, ug naghimo alang sa ilang kaugalingon sa tinunaw nga mga larawan, duha ka nating vaca, ug naghimo sa usa ka Ashera, ug nagsimba sa tanang panon sa langit, ug nag-alagad kang Baal.
They forsook all the commandments of YHWH their God, and made them molten images, even two calves, and made an Asherah, and worshiped all the host of heaven, and served Baal.
17 Ug ang ilang mga anak nga lalake ug babaye ilang gipaagi sa kalayo, ug naggamit sa pagpatagna nga bakakon ug mga paglumay, ug nagbaligya sa ilang kaugalingon sa pagbuhat sa dautan sa mga mata ni Jehova, aron sa paghagit kaniya sa pagpakasuko.
They caused their sons and their daughters to pass through the fire, practiced divination and sorcery, and sold themselves to do that which was evil in the sight of YHWH, to provoke him to anger.
18 Busa si Jehova nasuko sa hilabihan gayud sa Israel, ug gipapahawa sila sa iyang atubangan: walay nahabilin gawas sa banay ni Juda lamang.
Therefore YHWH was very angry with Israel, and removed them out of his sight: there was none left but the tribe of Judah only.
19 Ang Juda usab wala magbantay sa mga sugo ni Jehova nga ilang Dios, apan naglakat sa kabalaoran sa Israel nga ilang gihimo.
Also Judah did not keep the commandments of YHWH their God, but walked in the statutes of Israel which they made.
20 Ug gisalikway ni Jehova ang tibook kaliwat sa Israel, ug nagsakit kanila, ug gitugyan sila ngadto sa kamot sa mga mamimihag, hangtud nga gisalikway sila gikan sa iyang mga mata.
YHWH rejected all the descendants of Israel, and afflicted them, and delivered them into the hand of plunderers, until he had cast them out of his sight.
21 Kay iyang gigisi ang Israel gikan sa balay ni David; ug ilang gihimo nga hari si Jeroboam ang anak nga lalake ni Nabat: ug giabog ni Jeroboam ang Israel gikan sa pagnunot kang Jehova, ug gihimo sila sa pagpakasala sa usa ka dakung sala.
For he tore Israel from the house of David; and they made Jeroboam the son of Nebat king: and Jeroboam drove Israel from following YHWH, and made them sin a great sin.
22 Ug ang mga anak sa Israel naglakaw sa tanang mga sala ni Jeroboam nga iyang gibuhat; sila wala bumulag niini;
The children of Israel walked in all the sins of Jeroboam which he did; they did not depart from them;
23 Hangtud nga gikuha ni Jehova ang Israel sa iyang mga mata, ingon sa iyang gipamulong pinaagi sa tanan niyang mga alagad ang mga manalagna. Busa ang Israel gibihag gikan sa iyang kaugalingong yuta ngadto sa Asiria hangtud niining adlawa.
until YHWH removed Israel out of his sight, as he spoke by all his servants the prophets. So Israel was carried away out of their own land to Assyria to this day.
24 Ug ang hari sa Asiria nagdala sa mga tawo gikan sa Babilonia, ug gikan sa Cutha, ug gikan sa Ava, ug gikan sa Hamath, ug gikan sa Sepharvaim, ug gibutang sila sa mga ciudad sa Samaria ilis sa mga anak sa Israel; ug ilang gipanag-iya ang Samaria, ug nanagpuyo sa mga ciudad niini.
The king of Assyria brought men from Babylon, and from Cuthah, and from Avva, and from Hamath and Sepharvaim, and placed them in the cities of Samaria instead of the children of Israel; and they possessed Samaria, and lived in the cities of it.
25 Ug mao kadto, sa sinugdan sa ilang pagpuyo didto, nga sila wala mahadlok kang Jehova: busa si Jehova nagpadala ug mga leon sa taliwala nila, nga nanagpatay sa uban kanila.
So it was, at the beginning of their dwelling there, that they did not fear YHWH: therefore YHWH sent lions among them, which killed some of them.
26 Busa sila mingsulti sa hari sa Asiria, nga nanag-ingon: Ang mga nasud nga imong gibihag ug gibutang sa mga ciudad sa Samaria, wala manghibalo sa Kasugoan sa Dios sa yuta: busa siya nagpadala kanila ug mga leon, ug, ania karon, gitukob sila, tungod kay sila wala manghibalo sa Kasugoan sa Dios sa yuta.
Therefore they spoke to the king of Assyria, saying, "The nations which you have carried away, and placed in the cities of Samaria, do not know the law of the god of the land. Therefore he has sent lions among them, and look, they kill them, because they do not know the law of the god of the land."
27 Unya ang hari sa Asiria nagsugo, nga nagaingon: Dad-a ngadto ang usa sa mga sacerdote nga inyong gidala gikan dinhi; ug paadtoa sila ug papuy-a didto, ug patudloi sila niya sa Kasugoan sa Dios sa yuta.
Then the king of Assyria commanded, saying, "Carry there one of the priests whom you brought from there; and let him go and live there, and let him teach them the law of the god of the land."
28 Busa ang usa sa mga sacerdote nga ilang gibihag gikan sa Samaria miabut ug mipuyo sa Beth-el, ug gitudloan sila kong unsaon nila sa pagkahadlok kang Jehova.
So one of the priests whom they had carried away from Samaria came and lived in Bethel, and taught them how they should fear YHWH.
29 Apan ang tagsatagsa ka nasud naghimo sa mga dios nga ilang kaugalingon, ug gibutang kini sa mga balay sa mga hatag-as nga dapit nga gibuhat sa mga Samarianhon, ang tagsatagsa ka nasud diha sa ilang mga ciudad diin sila managpuyo.
However every nation made gods of their own, and put them in the houses of the high places which the Samaritans had made, every nation in their cities in which they lived.
30 Ug ang mga tawo sa Babilonia naghimo sa Succoth-benoth, ug ang mga tawo sa Cutha naghimo sa Nergal, ug ang mga tawo sa Hamath naghimo sa Asima.
The men of Babylon made Succoth Benoth, and the men of Cuth made Nergal, and the men of Hamath made Ashima,
31 Ug ang mga Hebehanon naghimo sa Nibhaz ug Tharthac; ug ang mga Sepharvaimhon nagsunog sa ilang mga anak sa kalayo alang kang Adramelech ug Anamelech, ang mga dios sa Sepharvaimhon.
and the Avvites made Nibhaz and Tartak; and the Sepharvites burnt their children in the fire to Adrammelech and Anammelech, the gods of Sepharvaim.
32 Busa sila nangahadlok kang Jehova, ug nanagbuhat sa ilang kaugalingong mga sacerdote sa mga hatag-as nga dapit, nga naghalad alang kanila didto sa mga balay sa mga hatag-as nga dapit.
And they worshiped YHWH, yet they established their abominations in the houses of the high places which they made in Samaria, each nation in the city in which they dwelt. And they worshiped YHWH, yet appointed from among themselves priests of the high places, who sacrificed for them in the houses of the high places.
33 Ug sila nangahadlok kang Jehova, ug nag-alagad sa ilang kaugalingong mga dios, sunod sa batasan sa mga nasud gikan diin sila gipanagbihag.
And they worshiped YHWH, yet served their own gods, after the ways of the nations from among whom they had been carried away.
34 Hangtud niining adlawa sila nagabuhat sa unang batasan: sila wala mahadlok kang Jehova, sila wala usab magtuman sa ilang kabalaoran, kun sa ilang mga tulomanon, kun sa Kasugoan, kun sa sugo nga gisugo ni Jehova sa mga anak ni Jacob, nga iyang gihinganlan Israel;
To this day they do what they did before: they do not fear YHWH, neither do they follow their statutes, or their ordinances, or the law or the commandment which YHWH commanded the descendants of Jacob, whom he named Israel;
35 Uban kanila si Jehova naghimo sa usa ka tugon, ug gisugo sila, nga nagaingon: Dili kamo mahadlok sa laing mga dios, ni magyukbo sa inyong kaugalingon kanila, ni mag-alagad kanila, ni maghalad kanila:
with whom YHWH had made a covenant, and commanded them, saying, "You shall not fear other gods, nor bow yourselves to them, nor serve them, nor sacrifice to them;
36 Apan si Jehova nga nagdala kaninyo gikan sa yuta sa Egipto sa dakung gahum ug tinuy-od nga bukton, kaniya kamo magkahadlok, ug kaniya kamo gayud magyukbo, ug kaniya kamo maghalad:
but you shall fear YHWH, who brought you up out of the land of Egypt with great power and with an outstretched arm, and you shall bow yourselves to him, and you shall sacrifice to him.
37 Ug ang kabalaoran ug ang mga tulomanon, ug ang Kasugoan ug ang sugo, nga iyang gisulat alang kaninyo, kamo magabantay sa pagtuman sa walay katapusan; ug dili kamo mahadlok sa laing mga dios:
The statutes and the ordinances, and the law and the commandment, which he wrote for you, you shall observe to do forevermore. You shall not fear other gods.
38 Ug ang tugon nga akong gihimo uban kaninyo dili ninyo paghikalimtan; ni mahadlok kamo sa laing mga dios.
You shall not forget the covenant that I have made with you; neither shall you fear other gods.
39 Apan kang Jehova nga inyong Dios mahadlok kamo; ug siya magaluwas kaninyo gikan sa kamot sa tanan ninyong mga kaaway.
But you shall fear YHWH your God; and he will deliver you out of the hand of all your enemies."
40 Apan sila wala mamati, kondili nagbuhat sila sumala sa ilang unang batasan.
However they did not listen, but they did what they did before.
41 Busa kining mga nasud nangahadlok kang Jehova, ug nag-alagad sa ilang mga linilok nga larawan; ang ilang mga anak usab, ug ang mga anak sa ilang mga anak, ingon sa gihimo sa ilang mga amahan, ingon man ilang ginahimo hangtud niining adlawa.
So these nations feared YHWH, and served their engraved images. Their children likewise, and their children's children, as their fathers did, so they do to this day.
