Lucas 1
1 Daghang mga tawo misulay pagsulat ug mga taho mahitungod sa mga butang nga nahitabo taliwala kanamo.
Quoniam quidem multi conati sunt ordinare narrationem, quæ in nobis completæ sunt, rerum:
2 Kadtong mga nakasaksi sukad sa sinugdan ug nahimong mga sulugoon sa pulong, ang nagtaho kanamo.
sicut tradiderunt nobis, qui ab initio ipsi viderunt, et ministri fuerunt sermonis:
3 Busa, kini usab daw maayo alang kanako, sa pagsusi sa tanang butang sa tukma gayod gikan pa sa sinugdanan, aron kini mahisulat alang kanimo, labing halangdong Teofilo.
visum est et mihi, assecuto omnia a principio diligenter, ex ordine tibi scribere, optime Theophile,
4 Buot nako nga ikaw mahibalo sa tinuod nga mga butang nga imong igatudlo.
ut cognoscas eorum verborum, de quibus eruditus es, veritatem.
5 Sa panahon ni Herodes, nga hari sa Judea, adunay usa ka pari nga ginganlan ug Zacarias, gikan sa laray ni Abijah. Ang iyang asawa naggikan sa mga babayeng anak ni Aaron, ug siya si Elizabet.
Fuit in diebus Herodis, regis Iudææ, sacerdos quidam nomine Zacharias de vice Abia, et uxor illius de filiabus Aaron, et nomen eius Elisabeth.
6 Matarong silang duha atubangan sa Dios, ug naglakaw nga matul-id sa tanang kasugoan ug mga kalagdaan sa Ginoo.
Erant autem iusti ambo ante Deum, incedentes in omnibus mandatis, et iustificationibus Domini sine querela:
7 Apan wala sila nakabaton ug mga anak, tungod kay si Elizabet apuli man, ug sila mga tigulang na kaayo.
Et non erat illis filius eo quod esset Elisabeth sterilis, et ambo processissent in diebus suis.
8 Usa ka adlaw niana samtang si Zacarias nagabuhat sa iyang katungdanan ingon nga usa ka pari atubangan sa Dios sa han-ay sa iyang buluhaton,
Factum est autem, cum sacerdotio fungeretur in ordine vicis suæ ante Deum,
9 ang mga pari nagsunod sa ilang tulumanon ug nagpili kaniya pinaagi sa ripa aron pagsulod sa templo sa Ginoo ug pagsunog sa insenso.
secundum consuetudinem sacerdotii, sorte exiit ut incensum poneret, ingressus in templum Domini:
10 Ang tibuok katilingban sa katawhan nag-ampo gawas sa templo sa pag-abot sa takna sa pagsunog sa insenso.
et omnis multitudo populi erat orans foris hora incensi.
11 Ang usa ka anghel sa Ginoo nagpakita kaniya, nga nagtindog sa tuo nga kiliran sa halaran sa insenso.
Apparuit autem illi Angelus Domini, stans a dextris altaris incensi.
12 Si Zacarias nakuyawan sa pagkakita kaniya, ug nahadlok pag-ayo.
Et Zacharias turbatus est videns, et timor irruit super eum.
13 Apan ang anghel miingon kaniya, “Ayaw kahadlok, Zacarias, tungod kay gidungog ang imong pag-ampo. Ang imong asawa, nga si Elizabet, magmabdos ug batang lalaki, ug imo siyang nganlag Juan.
Ait autem ad illum Angelus: Ne timeas Zacharia, quoniam exaudita est deprecatio tua: et uxor tua Elisabeth pariet tibi filium, et vocabis nomen eius Ioannem:
14 Kamo makabaton sa kalipay ug magmalipayon tungod kaniya, ug daghang mga tawo ang magmaya sa iyang pagkahimugso.
et erit gaudium tibi, et exultatio, et multi in nativitate eius gaudebunt:
15 Kay siya mahimong bantugan sa panan-aw sa Ginoo, ug dili siya moinum ug bino o maisog nga ilimnon. Mapuno siya sa Balaang Espiritu, bisan anaa pa siya sa sabakan sa iyang inahan.
erit enim magnus coram Domino: et vinum, et siceram non bibet, et Spiritu Sancto replebitur adhuc ex utero matris suæ:
16 Tungod kaniya daghan sa mga anak sa Israel ang mahibalik sa Ginoo nga ilang Dios.
et multos filiorum Israel convertet ad Dominum Deum ipsorum:
17 Mag-una siya kaniya diha sa espiritu ug gahom ni Elias. Siya magpabalik sa kasingkasing sa mga amahan ngadto sa ilang mga anak, ug ang nagmasinupakon sa paglakaw sumala sa kaalam diha sa pagkamatarong. Buhaton niya kini aron pag-andam sa katawhan alang sa Ginoo.”
et ipse præcedet ante illum in spiritu, et virtute Eliæ: ut convertat corda patrum in filios, et incredulos ad prudentiam iustorum, parare Domino plebem perfectam.
18 Miingon si Zacarias sa anghel, “Sa unsang paagi nga ako mahibalo nga kini mahitabo? Kay ako usa na ka tigulang nga tawo ug ang akong asawa tigulang na usab kaayo.”
Et dixit Zacharias ad Angelum: Unde hoc sciam? Ego enim sum senex, et uxor mea processit in diebus suis.
19 Ang anghel mitubag kaniya, “Ako si Gabriel, nga nagatindog sa atubangan sa Dios, ug ako gipadala kanimo aron sa pagsulti ug pagdala niining maayong balita.
Et respondens Angelus dixit ei: Ego sum Gabriel, qui asto ante Deum: et missus sum loqui ad te, et hæc tibi evangelizare.
20 Tan-awa, maamang ka ug dili na makasulti hangtod matuman kining mga butanga, kay ikaw wala motuo sa akong gipamulong, nga matuman sa umaabot nga gitakdang panahon.”
Et ecce eris tacens, et non poteris loqui usque in diem, quo hæc fiant, pro eo quod non credidisti verbis meis, quæ implebuntur in tempore suo.
21 Samtang ang mga tawo naghulat kang Zacarias ug natingala nganong nadugay siya pag-ayo sa sulod sa templo.
Et erat plebs expectans Zachariam: et mirabantur quod tardaret ipse in templo.
22 Sa dihang migawas na siya, dili na siya makasulti kanila, ug ilang nasabtan nga nakakita siyag panan-awon sulod sa templo. Busa misinyas nalang siya kanila, apan nagpabilin siyang dili makasulti.
Egressus autem non poterat loqui ad illos, et cognoverunt quod visionem vidisset in templo. Et ipse erat innuens illis, et permansit mutus.
23 Sa dihang ang iyang buluhaton nahuman na, siya mipauli sa ilang balay.
Et factum est, ut impleti sunt dies officii eius abiit in domum suam:
24 Human sa pipila ka adlaw, ang iyang asawa nga si Elizabet nagmabdos. Nagtago siya sulod sa lima ka bulan ug nag-ingon,
post hos autem dies concepit Elisabeth uxor eius, et occultabat se mensibus quinque, dicens:
25 “Mao na kini ang gibuhat sa Ginoo alang kanako. Siya nagbantay kanako, aron sa pagkuha sa akong kaulawan taliwala sa katawhan.”
Quia sic fecit mihi Dominus in diebus, quibus respexit auferre opprobrium meum inter homines.
26 Sa pag-abot sa unom ka bulan sa pagmabdos ni Elizabet, ang anghel nga si Gabriel gipadala sa Dios didto sa syudad sa Galilea, nga ginganlag Nazaret,
In mense autem sexto, missus est Angelus Gabriel a Deo in civitatem Galilææ, cui nomen Nazareth,
27 ngadto sa usa ka ulay nga kaslonon sa usa ka lalaki nga si Jose. Gikan siya sa kaliwatan ni David, ug ang babayeng ulay mao si Maria.
ad Virginem desponsatam viro, cui nomen erat Ioseph, de domo David, et nomen virginis Maria.
28 Mipakita ang angel kaniya ug miingon, “Mga Pangumusta, halangdong pinili! Ang Ginoo anaa kanimo!”
Et ingressus Angelus ad eam dixit: Ave gratia plena: Dominus tecum: Benedicta tu in mulieribus.
29 Apan si Maria naglibog sa iyang gipamulong, ug nabalaka kung unsa nga matang kini sa pangumusta.
Quæ cum audisset, turbata est in sermone eius, et cogitabat qualis esset ista salutatio.
30 Ang anghel miingon kaniya, “Ayaw kahadlok, Maria, kay ikaw nakakaplag ug kalooy uban sa Dios.
Et ait Angelus ei: Ne timeas Maria, invenisti enim gratiam apud Deum.
31 Tan-awa, ikaw magmabdos ug manganak sa usa ka batang lalaki, ug nganlan mo siya'g Jesus.
Ecce concipies in utero, et paries filium, et vocabis nomen eius IESUM.
32 Mahimo siyang bantogan, ug pagatawgon siyang Anak sa Labing Halangdon. Ihatag sa Ginoong Dios kaniya ang trono sa iyang amahan, nga si David.
Hic erit magnus, et Filius Altissimi vocabitur, et dabit illi Dominus Deus sedem David patris eius:
33 Maghari siya sa tanang kaliwatan ni Jacob hangtod sa kahangtoran, ug mahimong walay katapusan ang iyang gingharian.” (aiōn g165)
et regnabit in domo Iacob in æternum, et regni eius non erit finis. (aiōn g165)
34 Unya si Maria miingon sa anghel, “sa unsang paagi nga kini mahitabo, nga usa man ako ka ulay?”
Dixit autem Maria ad Angelum: Quomodo fiet istud, quoniam virum non cognosco?
35 Ang anghel mitubag kaniya, “mokunsad kanimo ang Balaang Espiritu ug ang gahom sa Labing Halangdon magapandong kanimo. Busa ang maong balaan nga mahimugso pagatawgon nga Anak sa Dios.
Et respondens Angelus dixit ei: Spiritus Sanctus superveniet in te, et virtus Altissimi obumbrabit tibi. Ideoque et quod nascetur ex te Sanctum, vocabitur Filius Dei.
36 Tan-awa, si Elizabet nga imong paryente namabdos usab ug batang lalaki bisan sa iyang katigulangon; anaa siya sa ika-unom ka bulan sa iyang pagpanamkon, bisan siya gitawag nga apuli.
Et ecce Elisabeth cognata tua, et ipsa concepit filium in senectute sua: et hic mensis sextus est illi, quæ vocatur sterilis:
37 Kay walay butang dili mahimo sa Dios.”
quia non erit impossibile apud Deum omne verbum.
38 Si Maria miingon, “Sa pagkatinuod, ako usa ka alagad sa Ginoo. Buhata nga kini mahitabo kanako sumala sa imong gipamulong.” Ug ang anghel mibiya na kaniya.
Dixit autem Maria: Ecce ancilla Domini, fiat mihi secundum verbum tuum. Et discessit ab illa Angelus.
39 Karon niining mga adlawa midali pagtindog si Maria aron sa pag-adto sa kabungtoran, sa usa sa mga syudad sa Judea,
Exurgens autem Maria in diebus illis abiit in montana cum festinatione, in civitatem Iuda:
40 ug siya miadto sa balay ni Zacarias ug mitimbaya kang Elizabet.
Et intravit in domum Zachariæ, et salutavit Elisabeth.
41 Sa pagkadungog ni Elizabet sa pagtimbaya ni Maria, milihok ang bata sa iyang sabakan; ug si Elizabet napuno sa Balaang Espiritu.
Et factum est, ut audivit salutationem Mariæ Elisabeth, exultavit infans in utero eius, et repleta est Spiritu Sancto Elisabeth:
42 Misinggit siya uban sa makusog nga tingog ug miingon, “Bulahan ka sa babaye nga tanan, ug bulahan usab ang bunga sa imong sabakan.
et exclamavit voce magna, et dixit: Benedicta tu inter mulieres, et benedictus fructus ventris tui.
43 Sa unsang paagi nga giduaw man ako sa inahan sa akong Ginoo?
Et unde hoc mihi ut veniat mater Domini mei ad me?
44 Kay sa pagkadungog naku sa imong pagtimbaya, ang bata sa akong sabakan milihok sa kalipay.
Ecce enim ut facta est vox salutationis tuæ in auribus meis, exultavit in gaudio infans in utero meo.
45 Bulahan siya nga mituo, kay matuman na ang mga butang nga giingon kaniya gikan sa Ginoo.”
Et beata, quæ credidisti, quoniam perficientur ea, quæ dicta sunt tibi a Domino.
46 Si Maria miingon, “Ang akong kalag naghimaya sa Ginoo,
Et ait Maria: Magnificat anima mea Dominum:
47 Ug nagmaya ang akong espiritu diha sa Dios nga akong Manluluwas.
et exultavit spiritus meus in Deo salutari meo.
48 Kay iyang gihatagan ug pagtagad ang anaa sa ubos nga kahimtang sa iyang sulugoon. Sukad karon ang tanang kaliwatan magatawag kanako nga bulahan,
Quia respexit humilitatem ancillæ suæ: ecce enim ex hoc beatam me dicent omnes generationes.
49 Kay ang Usa ka Gamhanan nagbuhat sa mga kahibulongang butang nganhi kanako; Ug balaan ang iyang ngalan.
Quia fecit mihi magna qui potens est: et sanctum nomen eius.
50 Ang iyang kalooy alang sa mosunod pa nga mga kaliwatan sa mga tawo nga magmahadlukon kaniya.
Et misericordia eius a progenie in progenies timentibus eum.
51 Gibuhat niya ang mga gamhanang mga butang uban sa iyang mga bukton; siya nagpatibulaag sa mga tawong mapahitas-on sa ilang kasingkasing.
Fecit potentiam in brachio suo: dispersit superbos mente cordis sui.
52 Gipakanaog niya ang mga mamumuno gikan sa ilang trono, ug gituboy niya ang ubos ug kahimtang nga mga tawo.
Deposuit potentes de sede, et exaltavit humiles.
53 Gihatagan niya sa mga maayong butang ang mga tawong gutom, ug giabog ang mga adunahang tawo nga walay bisan unsang nadala.
Esurientes implevit bonis: et divites dimisit inanes.
54 Siya nagtabang sa iyang alagad nga si Israel, nga nagmaloloy-on
Suscepit Israel puerum suum, recordatus misericordiæ suæ.
55 kang Abraham ug sa iyang mga kaliwatan hangtod sa kahangtoran, sama sa iyang saad nga iyang pagabuhaton sa atong mga katigulangan.” (aiōn g165)
Sicut locutus est ad patres nostros, Abraham, et semini eius in sæcula. (aiōn g165)
56 Ug nipuyo si Maria uban kang Elizabet sulod sa tulo ka bulan, ug pagkahuman niana mibalik siya sa iyang pinuy-anan.
Mansit autem Maria cum illa quasi mensibus tribus: et reversa est in domum suam.
57 Karon sa panahon nga si Elizabet manganak na, iyang gianak ang usa ka batang lalaki.
Elisabeth autem impletum est tempus pariendi, et peperit filium.
58 Ug ang iyang mga silingan ug mga paryenti nakadungog sa pagkamaayo sa Ginoo kaniya, ug nagmaya sila uban kaniya.
Et audierunt vicini, et cognati eius quia magnificavit Dominus misericordiam suam cum illa, et congratulabantur ei.
59 Unya sa ikawalo ka adlaw human niadto, nangadto sila aron sa pagpatuli sa bata; ug paganganlan unta siya ug Zacarias, sama sa ngalan sa iyang amahan.
Et factum est in die octavo, venerunt circumcidere puerum, et vocabant eum nomine patris sui Zachariam.
60 Apan ang iyang inahan mitubag ug miingon, “Dili, kondili nganlan siya ug Juan.”
Et respondens mater eius, dixit: Nequaquam, sed vocabitur Ioannes.
61 Ug sila miingon kaniya, “Walay bisan usa nga gikan sa imong mga paryente nga ginganlan niining ngalana.”
Et dixerunt ad illam: Quia nemo est in cognatione tua, qui vocetur hoc nomine.
62 Misinyas sila sa iyang amahan aron pagsuta kung unsa ang iyang buot ipangalan sa bata.
Innuebant autem patri eius, quem vellet vocari eum.
63 Busa nangayo siya ug usa ka sulatanan ug misulat, “Juan ang iyang ngalan.” Ug silang tanan nahibulong pag-ayo niini.
Et postulans pugillarem scripsit, dicens: Ioannes est nomen eius. Et mirati sunt universi.
64 Dihadiha dayon ang iyang baba nabuka ug ang iyang dila gawasnon na, ug nagsugod siya sa pagdayeg sa Dios.
Apertum est autem illico os eius, et lingua eius, et loquebatur benedicens Deum.
65 Unya ang kahadlok niabot sa matag usa nga nagpuyo libot kanila ug ang tanang butang nga nahitabo maoy gipanghisgotan sa tibuok kabungturan sa Judea.
Et factus est timor super omnes vicinos eorum: et super omnia montana Iudææ divulgabantur omnia verba hæc:
66 Ang matag usa nga nakadungog bahin niini nagpadayon sa paghunahuna sa nahitabo ug miingon, “Busa unsa kaha ang dangatan niining bataa? Kay namatikdan nila nga ang kamot sa Ginoo nag-uban man kaniya.
et posuerunt omnes, qui audierant in corde suo, dicentes: Quis, putas, puer iste erit? Etenim manus Domini erat cum illo.
67 Ang iyang amahan nga si Zacarias nga napuno sa Balaang Espiritu, ug siya misulti niini nga panagna,
Et Zacharias pater eius repletus est Spiritu Sancto: et prophetavit, dicens:
68 “Dalaygon ang Ginoo, ang Dios sa Israel, tungod kay siya mianhi kanato ug nagbuhat sa usa ka pamaagi aron paghatag ug kagawasan sa iyang katawhan.
Benedictus Dominus Deus Israel, quia visitavit, et fecit redemptionem plebis suæ:
69 Siya mihatag kanato ug usa ka gamhanang Manluluwas gikan sa kaliwatan sa iyang alagad nga si David,
Et erexit cornu salutis nobis: in domo David pueri sui.
Sicut locutum est per os sanctorum, qui a sæculo sunt, prophetarum eius: (aiōn g165)
71 Sa iyang gisaad nga maghatag kanato ug kaluwasan gikan sa atong mga kaaway, ug gikan sa kamot sa matag usa nga nagadumot kanato.
Salutem ex inimicis nostris, et de manu omnium, qui oderunt nos:
72 Siya naghimo niini aron mapakita ang kalooy ngadto sa atong mga katigulangan, Ug ang paghinumdom sa balaang kasabutan.
Ad faciendam misericordiam cum patribus nostris: et memorari testamenti sui sancti.
73 Nianang kasabutan nga mao ang gipanumpaan sa atong katigulangan nga si Abraham.
Iusiurandum, quod iuravit ad Abraham patrem nostrum, daturum se nobis:
74 Siya naghimo ug panumpa sa paghatag kanato ug kagawasan gikan sa kamot sa atong mga kaaway ug nagtugot kanato sa pag-alagad kaniya nga walay kahadlok,
Ut sine timore, de manu inimicorum nostrorum liberati, serviamus illi.
75 sa pagkabalaan ug pagkamatarong sa iyang atubangan sa tanang panahon.
In sanctitate, et iustitia coram ipso, omnibus diebus nostris.
76 Ug ikaw, nga akong anak, pagatawgon nga propeta sa Labing Halangdon, tungod kay ikaw ang mag-una sa Ginoo aron sa pag-andam sa katawhan alang sa iyang pag-anhi,
Et tu puer, propheta Altissimi vocaberis: præibis enim ante faciem Domini parare vias eius:
77 ug aron matabangan ang mga tawo nga mahibalo kung unsaon nga sila maluwas pinaagi sa kapasayloan sa ilang mga sala.
Ad dandam scientiam salutis plebi eius: in remissionem peccatorum eorum:
78 Ang atong Dios magapasaylo kanato tungod sa iyang malumong kalooy. Pinaagi sa iyang kalooy, ang Manluluwas, nga daw sama sa adlaw sa kabuntagon, magaabot gikan sa langit aron sa pagtabang kanato.
Per viscera misericordiæ Dei nostri: in quibus visitavit nos, oriens ex alto:
79 Modan-ag siya ngadto sa mga tawo nga naglingkod sa kangitngit ug sa landong sa kamatayon; siya mogiya sa atong tiil ngadto sa dalan sa kalinaw.”
Illuminare his, qui in tenebris, et in umbra mortis sedent: ad dirigendos pedes nostros in viam pacis.
80 Unya nagdako ang bata, ug nahimong kusgan diha sa espiritu. Nagpuyo siya sa awaaw nga mga dapit hangtod nga siya nagsugod sa pagpakita sa kadaghanan sa katawhan sa Israel.
Puer autem crescebat, et confortabatur spiritu: et erat in desertis usque in diem ostensionis suæ ad Israel.
