Levitico 16

1 Nakigsulti si Yahweh kang Moises—human kini sa kamatayon sa duha ka anak nga lalaki ni Aaron, sa dihang miduol sila kang Yahweh ug nangamatay.

Yahweh spoke to Moses—this was after the death of Aaron's two sons, when they had gone near to Yahweh and then died.

2 Miingon si Yahweh ngadto kang Moises, “Pakigsulti sa imong igsoon nga si Aaron ug sultihi siya nga dili sa tanang panahon mosulod siya didto sa labing balaang dapit sulod sa tabil, sa atubangan sa tabon nga anaa sa arka sa kasabotan. Kung buhaton niya kana, mamatay gayod siya, tungod kay motungha ako diha sa panganod ibabaw sa tabon.

Yahweh said to Moses, “Speak to Aaron your brother and tell him not to come at just any time into the most holy place inside the curtain, before the atonement lid that is on the ark. If he does, he will die, because I appear in the cloud over the atonement lid.

3 Busa ania kung unsaon pagsulod ni Aaron didto sa labing balaang dapit. Mosulod siya dala ang nating baka ingon nga halad sa sala, ug ang laking karnero ingon nga halad sinunog.

So here is how Aaron must come into the most holy place. He must enter with a young bull as a sin offering, and a ram as a burnt offering.

4 Kinahanglan isul-ob niya ang balaang lino nga kupo, ug isul-ob ang pang-ilalom nga linong mga bisti, ug ibakos niya ang linong bakos ug ikalo niya ang linong purong. Mao kini ang balaang mga bisti. Kinahanglan maligo siya ug unya isul-ob kini nga mga bisti.

He must put on the holy linen tunic, and he must put the linen undergarments on himself, and he must wear the linen sash and linen turban. These are the holy garments. He must bathe his body in water and then dress himself with these clothes.

5 Kinahanglan magdala siya ug duha ka torong kanding gikan sa panagtigom sa katawhan sa Israel ingon nga halad alang sa sala ug usa ka torong karnero ingon nga halad sinunog.

He must take from the assembly of the people of Israel two male goats as a sin offering and one ram as a burnt offering.

6 Unya kinahanglan ipakita ni Aaron ang torong baka ingon nga halad sa sala, nga alang lamang sa iyang kaugalingon, alang sa iyang kapasayloan ug sa iyang pamilya.

Then Aaron must present the bull as the sin offering, which will be for himself, to make atonement for himself and his family.

7 Unya dad-on niya ang duha ka kanding ug ipahimutang kini sa atubangan ni Yahweh diha sa ganghaan sa tolda nga tagboanan.

Then he must take the two goats and set them before Yahweh at the entrance to the tent of meeting.

8 Unya kinahanglan magripa si Aaron alang sa duha ka kanding, ang usa nga ripa alang kang Yahweh, ug ang usa aron buhian ang kanding.

Then Aaron must cast lots for the two goats, one lot for Yahweh, and the other lot for the scapegoat.

9 Unya kinahanglan dad-on ni Aaron ang kanding nga naripa alang kang Yahweh, ug ihalad kana nga kanding ingon nga halad alang sa sala.

Aaron must then present the goat on which the lot fell for Yahweh, and offer that goat as a sin offering.

10 Apan ang kanding nga naripa nga buhian kinahanglan dad-on nga buhi sa atubangan ni Yahweh, alang sa kapasayloan sa sala pinaagi sa pagbuhi niini ingon nga binuhian nga kanding didto sa kamingawan.

But the goat on which the lot fell for the scapegoat must be brought alive before Yahweh, to make atonement by sending him away as a scapegoat into the wilderness.

11 Unya kinahanglan dad-on ni Aaron ang torong baka alang sa halad sa sala, nga alang sa iyang kaugalingon. Kinahanglan maghimo siya ug kapasayloan sa sala alang sa iyang kaugalingon ug alang sa iyang panimalay, busa kinahanglan ihawon niya ang torong baka ingon nga halad sa sala alang sa iyang kaugalingon.

Then Aaron must present the bull for the sin offering, which will be for himself. He must make atonement for himself and for his family, so he must kill the bull as a sin offering for himself.

12 Kinahanglan magkuha si Aaron ug sudlanan nga puno sa mga baga gikan sa halaran sa atubangan ni Yahweh, mohakop siya ug mahumot nga insensong pinong pagkadugmok, ug dad-on kining mga butanga sulod sa tabil.

Aaron must take a censer full of coals of fire from off the altar before Yahweh, with his hands full of finely ground sweet incense, and bring these things inside the curtain.

13 Didto ibutang niya ang insenso sa kalayo sa atubangan ni Yahweh aron nga malukop sa aso sa insenso ang tabon ibabaw sa kasugoan sa kasabotan. Buhaton gayod niya kini aron dili siya mamatay.

There he must put the incense on the fire before Yahweh so that the cloud from the incense may cover the atonement lid over the covenant decrees. He must do this so he will not die.

14 Unya kinahanglan magkuha siya ug dugo sa torong baka ug iwisikwisik kini gamit ang iyang tudlo atubangan sa tabon. Kinahanglan iwisikwisik niya ang ubang dugo gamit ang iyang tudlo kapito ka higayon atubangan sa tabon.

Then he must take some of the blood of the bull and sprinkle it with his finger on the front of the atonement lid. He must sprinkle some of the blood with his finger seven times before the atonement lid.

15 Unya kinahanglan ihawon niya ang kanding alang sa halad sa sala sa mga tawo ug dad-on ang dugo niini sulod sa tabil. Didto kinahanglan buhaton usab niya ang pagwisikwisik sa dugo sama sa iyang gibuhat sa dugo sa torong baka: kinahanglan iwisikwisik niya kini didto sa tabon ug sa atubangan niini.

Then he must kill the goat for the sin offering that is for the people and bring its blood inside the curtain. There he must do with the blood as he did with the blood of the bull: He must sprinkle it on the atonement lid and then before the atonement lid.

16 Kinahanglan magbuhat siya ug paghinlo alang sa balaang dapit tungod sa mahugaw nga mga buhat sa katawhan sa Israel, ug tungod sa ilang paglapas ug sa tanan nilang mga sala. Buhaton usab niya kini alang sa tolda nga tagboanan, diin nagpuyo si Yahweh taliwala kanila, diha sa atubangan sa ilang hugaw nga binuhatan.

He must make atonement for the holy place because of the unclean actions of the people of Israel, and because of their rebellion and all their sins. He must also do this for the tent of meeting, where Yahweh lives among them, in the presence of their unclean actions.

17 Kinahanglan walay tawo nga anaa sulod sa tolda nga tagboanan sa dihang mosulod si Aaron aron sa pagbalaan sulod sa labing balaang dapit, ug hangtod nga mogawas na siya ug mahuman na sa pagbuhat sa kapasayloan alang sa iyang kaugalingon ug sa iyang panimalay, ug alang sa tibuok katawhan sa Israel.

No one must be in the tent of meeting when Aaron enters it to make atonement in the most holy place, and until he comes out and has finished making atonement for himself and for his family, and for all the assembly of Israel.

18 Kinahanglan mogawas siya sa halaran nga atua sa atubangan ni Yahweh ug buhaton ang pagbalaan alang niini, ug dad-on niya ang nahibiling dugo sa torong baka ug dugo sa kanding ug ipahid kini palibot sa mga sungaysungay sa halaran.

He must go out to the altar that is before Yahweh and make atonement for it, and he must take some of the bull's blood and some of the goat's blood and put it on the horns of the altar all around.

19 Kinahanglan iwisikwisik niya ang ubang dugo niini gamit ang iyang tudlo kapito ka higayon aron sa paghinlo niini ug sa paglain niini alang kang Yahweh, pagpalayo sa mahugaw nga binuhatan sa katawhan sa Israel.

He must sprinkle some of the blood on it with his finger seven times to cleanse it and set it apart to Yahweh, away from the unclean actions of the people of Israel.

20 Sa dihang mahuman na siya sa pagbalaan sa labing balaan nga dapit, sa tolda nga tagboanan, ug sa halaran, kinahanglan nga ihalad niya ang buhing kanding.

When he has finished atoning for the most holy place, the tent of meeting, and the altar, he must present the live goat.

21 Kinahanglan nga itapion ni Aaron ang iyang mga kamot ibabaw sa ulo sa buhing kanding ug isulti niya ngadto sa buhing kanding ang tanang pagkadaotan sa katawhan sa Israel, ang tanan nilang pagsupak, ug ang tanan nilang mga sala. Unya ibutang niya kadtong pagpakasala ibabaw sa ulo sa kanding ug ipadala kini ngadto sa kamingawan pinaagi sa tawo nga andam sa paggiya sa kanding.

Aaron must lay both his hands on the head of the live goat and confess over him all the wickedness of the people of Israel, all their rebellion, and all their sins. Then he must put that sinfulness on the head of the goat and send the goat away in the care of a man who is ready to lead the goat into the wilderness.

22 Pagadad-on sa kanding ang tanang pagkadaotan sa mga tawo ngadto sa awaaw nga dapit. Didto sa kamingawan, kinahanglan buhian sa tawo ang kanding.

The goat must carry on himself all the people's wickedness to a solitary place. There in the wilderness, the man must let the goat go free.

23 Unya kinahanglan nga mosulod pagbalik si Aaron didto sa tolda nga tagboanan ug huboon niya ang linong mga bisti nga iyang gisul-ob sa dili pa mosulod didto sa labing balaang dapit, ug didto ibilin niya kadtong mga bistiha.

Then Aaron must go back into the tent of meeting and take off the linen garments that he had put on before going into the most holy place, and he must leave those garments there.

24 Kinahanglan nga maligo siya didto sa balaang dapit, ug isul-ob ang naandan niyang mga bisti; unya mogawas siya ug ihalad niya ang halad sinunog ug ang halad sinunog alang sa katawhan, ug niini nga paagi magbuhat siya ug kapasayloan alang sa iyang kaugalingon ug alang sa katawhan.

He must bathe his body in water in a holy place, and put on his normal garments; then he must go out and offer his burnt offering and the burnt offering for the people, and in this way make atonement for himself and for the people.

25 Kinahanglan sunogon niya ang tambok sa halad sa sala ibabaw sa halaran.

He must burn the fat of the sin offering on the altar.

26 Ug ang tawo nga nagdala sa kanding aron buhian kinahanglan manglaba sa iyang mga bisti ug maligo; human niana, mosulod na siya pagbalik sa kampo.

The man who let the scapegoat go free must wash his clothes and bathe his body in water; after that, he may come back into the camp.

27 Ang torong baka nga alang sa halad sa sala ug ang kanding nga halad alang sa sala, kansang dugo nga gidala sa sulod aron sa pagbalaan sa balaang dapit, pagadad-on pagawas sa kampo. Didto sunogon nila ang mga panit, unod, ug ang hugaw niini.

The bull for the sin offering and the goat for the sin offering, whose blood was brought in to make atonement in the holy place, must be carried outside the camp. There they must burn their hides, flesh, and dung.

28 Ang tawo nga magsunog niadto kinahanglan manglaba sa iyang mga bisti ug maligo; human niana, mosulod na siya pagbalik sa kampo.

The man who burns those parts must wash his clothes and bathe his body in water; after that, he may come back into the camp.

29 Mao kini ang mga kasugoan alang kaninyo nga sa ikapito ka bulan, sa ikapulo nga adlaw sa maong bulan, kinahanglan magpaubos kamo sa inyong mga kaugalingon ug dili motrabaho, bisan ang mga lumolupyo o mga langyaw nga anaa nagpuyo uban kaninyo.

It will always be a statute for you that in the seventh month, on the tenth day of the month, you must humble yourselves and do no work, whether the native born or a foreigner who is living among you.

30 Tungod kay niana nga adlaw ang kapasayloan pagabuhaton alang kaninyo, aron sa paghinlo kaninyo gikan sa tanan ninyong mga sala aron nga hinlo kamo sa atubangan ni Yahweh.

This is because on this day atonement will be made for you, to cleanse you from all your sins so you will be clean before Yahweh.

31 Mao kini ang Adlaw nga Igpapahulay aron mopahulay kamo. Mao kini ang dili mausab nga kasugoan alang kaninyo.

It is a solemn Sabbath of rest for you, and you must humble yourselves and do no work. This will always be a statute among you.

32 Ang labaw nga pari ang dihogan ug pilion aron mahimong labaw nga pari sa dapit sa iyang amahan, kinahanglan magbuhat niini nga pagbalaan ug mosul-ob sa lino nga mga bisti, nga mao ang balaang mga bisti.

The high priest, the one who will be anointed and ordained to be high priest in his father's place, he must make this atonement and put on the linen garments, that is, the holy garments.

33 Kinahanglan nga ibalaan niya ang labing balaan nga dapit; kinahanglan nga ibalaan niya ang tolda nga tagboanan ug ang halaran, ug kinahanglan magbuhat siya ug kapasayloan alang sa mga pari ug alang sa tibuok katawhan.

He must make atonement for the most holy place; he must make atonement for the tent of meeting and for the altar, and he must make atonement for the priests and for all the people of the assembly.

34 Mao kini ang dili mausab nga kasugoan alang kaninyo, sa pagbuhat sa kapasayloan alang sa katawhan sa Israel tungod sa tanan nilang mga sala, makausa sa matag tuig.” Gibuhat kini ingon nga si Yahweh ang nagmando kang Moises.

This will always be a statute for you, to make atonement for the people of Israel because of all their sins, once in every year.” This was done as Yahweh commanded Moses.