Mga Buhat 15
1 Pipila ka mga lalaki milugsong gikan sa Judea ug nagtudlo sa mga kaigsoonan, sa pagingon, “Gawas kung kamo magpatuli sumala sa nabatasan ni Moises, kamo dili gayod maluwas.”
ENTONCES algunos que venian de Judéa enseñaban á los hermanos: Que si no os circuncidais, conforme al rito de Moisés, no podeis ser salvos.
2 Sa dihang si Pablo ug si Barnabas adunay dili pag-uyon ug paglantugi uban kanila, ang mga kaigsoonan nakahukom nga si Pablo, Barnabas, ug ang pipila sa uban kinahanglan motungas sa Jerusalem ngadto sa mga apostoles ug sa mga kadagkoan mahitungod niini nga pangutana.
Así que suscitada una disension y contienda no pequeña á Pablo y á Bernabé contra ellos, determinaron que subiesen Pablo y Bernabé á Jerusalem, y algunos otros de ellos, á los apóstoles y á los ancianos sobre esta cuestion.
3 Busa sila, nga pinadala sa simbahan, susamang milabay sa Phoenicia ug sa Samaria ug gipahibalo ang pagkakabig sa mga Gentil; ilang gidala ang hingpit nga kalipay ngadto sa mga kaigsoonan.
Ellos, pues habiendo sido acompañados de la iglesia [al salir, ] pasaron por la Fenicia y Samaria, contando la conversion de los Gentiles, y daban gran gozo á todos los hermanos.
4 Sa dihang miabot na sila sa Jerusalem, giabiabi sila sa mga simbahan ug sa mga apostoles ug sa mga kadagkoan, ug ilang gipahibalo ang tanang mga butang nga gibuhat sa Dios uban kanila.
Y llegados á Jerusalem, fueron recibidos de la iglesia, y de los apóstoles, y de los ancianos: y refirieron todas las cosas que Dios habla hecho con ellos.
5 Apan pipila sa mga lalaki nga nagtuo, nga nahisakop sa pundok sa mga Pariseo, mitindog ug miingon, “Kinahanglan nga magpatuli sila ug sa pagsugo kanila sa pagbantay sa balaod ni Moises.”
Mas algunos de la secta de los Fariséos, que habian creido, se levantaron diciendo: Que es menester circuncidarlos, y mandar[les] que guarden la ley de Moisés.
6 Busa ang mga apostoles ug ang mga kadagkoan nagtigom aron sa paghunahuna niining butanga.
Y se juntaron los apóstoles y los ancianos para conocer de este negocio.
7 Pagkahuman sa daghan nga panaglantugi, si Pedro mitindog ug miingon ngadto kanila, “Mga kaigsoonan, kamo nasayod nga sa milabay nga panahon ang Dios nagbuhat ug pagpili taliwala kaninyo, nga pinaagi sa akong baba ang mga Gentil kinahanglang makadungog sa pulong sa ebanghelyo, ug motuo.
Y habiendo habido grande contienda, levantándose Pedro, les dijo: Varones hermanos, vosotros sabeis como ya hace algun tiempo que Dios escogió que los Gentiles oyesen por mi boca la palabra del Evangelio, y creyesen.
8 Ang Dios, nga maoy nakabalo sa kasingkasing, nagsaksi kanila, naghatag kanila sa Balaang Espiritu, sama sa iyang gibuhat kanato;
Y Dios, que conoce los corazones les dió testimonio, dándoles el Espíritu Santo tambien como á nosotros:
9 ug iyang gihimo kini nga walay kalainan taliwala kanato ug kanila, sa pagbuhat sa ilang mga kasingkasing nga hinlo pinaagi sa pagtuo.
Y ninguna diferencia hizo entre nosotros y ellos, purificando con la fé sus corazones.
10 Unya karon nganong inyong gisulayan ang Dios, nga kinahanglan inyong ibutang ang yugo sa liog sa mga disipulo nga bisan ang atong mga amahan ni bisan kita dili makahimo pagdala?
Ahora pues, ¿por qué tentais á Dios poniendo yugo sobre la cerviz de los discípulos, que ni nuestros padres ni nosotros hemos podido llevar?
11 Apan kita nagtuo nga kita naluwas pinaagi sa grasya ni Ginoong Jesus, sama kanila.”
Antes por la gracia del Señor Jesus creemos que serémos salvos, como tambien ellos.
12 Ang tanan nga katawhan nagpabilin sa paghilom samtang sila naminaw kang Barnabas ug Pablo nga nagsaysay sa mga timailhan ug mga kahibulongan nga gibuhat sa Dios taliwala sa mga Gentil pinaagi kanila.
Entónces toda la multitud calló, y oyeron á Bernabé y á Pablo que contaban cuán grandes maravillas y señales Dios habia hecho por ellos entre los Gentiles.
13 Pagkahuman nila ug hunong sa pagsulti, si Santiago mitubag, nga nag-ingon, “Mga igsoon, paminaw kamo kanako.
Y despues que hubieron callado, Jacobo respondió diciendo: Varones hermanos, oidme.
14 Si Simon nag-ingon unsa ka maluluy-on ang Dios pagtabang sa mga Gentil aron sa pagkuha gikan kanila nga usa ka katawhan alang sa iyang ngalan.
Simon ha contado cómo Dios primero visitó á los Gentiles, para tomar de ellos pueblo para su nombre.
15 Ang mga pulong sa mga propeta nag-uyon niini, ingon nga kini nahisulat.
Y con esto concuerdan las palabras de los profetas, como está escrito:
16 Pagkahuman niining mga butanga ako mobalik. Ug akong tukuron pag-usab ang barongbarong ni David, nga nahulog; ako kining ipatindog ug ipasig-uli pag-usab.
Despues de esto volveré, y restauraré la habitacion de David que estaba caida, y repararé sus ruinas, y la volveré á levantar;
17 Kay aron ang nahibilin sa mga tawo mangita sa Ginoo, lakip ang tanang mga Gentil nga gitawag pinaagi sa akong ngalan.
Para que el resto de los hombres busque al Señor, y todos los Gentiles sobre los cuales es llamado mi nombre, dice el Señor, que hace estas cosas.
18 Mao kini ang giingon sa Ginoo, nga maoy naghimo nining karaang mga butang nga mailhan. (aiōn g165)
Conocidas son á Dios desde el siglo todas sus obras. (aiōn g165)
19 Busa, ang akong hunahuna mao, nga kinahanglan dili na nato samukon kadtong mga Gentil nga midawat sa Dios;
Por lo cual yo juzgo, que los que de los Gentiles se convierten á Dios, no han de ser inquietados;
20 apan kita magsulat ngadto kanila nga kinahanglan magdumili sila gikan sa mahugaw nga mga diosdios, gikan sa malaw-ay nga pakighilawas, ug gikan sa unsang linuok, ug gikan sa dugo.
Sino escribirles que se aparten de las contaminaciones de los ídolos, y de fornicacion, y de ahogado, y de sangre.
21 Alang kang Moises gikan sa karaang mga kaliwatan adunay mga tawo sa matag siyudad nga nagasangyaw ug nagabasa kaniya ngadto sa sinagoga matag Adlaw nga Igpapahulay.”
Porque Moisés desde los tiempos antiguos tiene en cada ciudad quien le predique en las sinagogas, donde es leido cada Sábado.
22 Unya kini daw maayo ngadto sa mga apostoles ug sa mga kadagkoan, uban ang tibuok simbahan, sa pagpili kang Judas Barsabbas ug Silas, mga pangulo sa simbahan, ug ipadala sila sa Antioquia uban kang Pablo ug Barnabas.
Entónces pareció bien a los apóstoles, y á los ancianos con toda la iglesia, elegir varones de ellos, y enviar[los] á Antioquia con Pablo, y Bernabé; á Júdas, que tenia por sobrenombre Barsabas, y á Silas, varones principales entre los hermanos;
23 Sila misulat niini, “Ang mga apostoles, mga kadagkoan ug mga kaigsoonan, ngadto sa mga Gentil nga mga kaigsoonan sa Antioch, Syria ug Cilicia, mga pagtimbaya.
Y escribir por mano de ellos [así: ] los apóstoles y los ancianos y los hermanos, á los hermanos de los Gentiles, que están en Antioquía, y en Siria, y en Cilicia, salud:
24 Kami nakadungog nga ang pipila ka mga lalaki nga wala namo gihatagan ug igong sugo, migawas gikan kanamo ug nagsamok kaninyo uban sa mga pagtudlo nga nakahimo pagsamok sa inyong mga kalag.
Por cuanto hemos oido que algunos, que han salido de nosotros, os han inquietado con palabras, trastornando vuestras almas, mandando circuncidaros y guardar la ley, á los cuales no mandamos;
25 Busa daw kini maayo kanatong tanan sa pag-uyon sa pagpili sa mga lalaki ug ipadala sila kaninyo uban ang among hinigugmang Barnabas ug Pablo,
Nos ha parecido, congregados en uno, elegir varones, y enviarles á vosotros con nuestros amados Bernabé y Pablo,
26 mga tawo nga anaa sa kuyaw ang ilang kinabuhi alang sa pangalan sa atong Ginoong Jesu-Cristo.
Hombres que han expuesto sus vidas por el nombre de nuestro Señor Jesu-Cristo.
27 Busa among ipadala si Judas ug Silas, nga maoy magsulti usab kaninyo sa susamang mga butang.
Así que, enviamos á Júdas, y á Silas, los cuales tambien por palabra [os] harán saber lo mismo.
28 Kay kini daw mas maayo ngadto sa Balaang Espiritu ug kanato, sa pagbutang diha kaninyo nga walay dakong palas-anon kay sa niining mga mahinungdanong mga butang:
Que ha parecido bien al Espíritu Santo, y á nosotros, no imponeros ninguna carga mas que estas cosas necesarias:
29 nga kamo mobiya gikan sa mga butang nga gihalad sa mga diosdios, dugo, sa mga butang nga linuok, ug gikan sa malaw-ay nga pakighilawas. Kung magbantay kamo sa inyong kaugalingon gikan niini, kini makaayo gayod kaninyo. Panamilit.”
Que os abstengais de cosas sacrificadas á ídolos, y de sangre, y de ahogado, y de fornicacion; de las cuales cosas si os guardareis, bien haréis. Pasadlo bien.
30 Busa sila, sa dihang sila nagbulagbulag na, miabot didto sa Antioch; pagkahuman ilang gitapok ang pundok sa katawhan, ug ilang gipadala ang sulat.
Ellos entónces enviados, descendieron á Antioquia, y juntando la multitud, dieron la carta.
31 Sa dihang ila kining nabasa, labihan ang ilang kalipay tungod sa mga pagdasig.
La cual, como leyeron, fueron gozosos de la consolacion.
32 Si Judas ug si Silas, ug ang mga propeta usab, nagdasig sa mga kaigsoonan uban sa daghang mga pulong ug naglig-on kanila.
Júdas tambien y Silas, como ellos tambien eran profetas, consolaron y confirmaron los hermanos con abundancia de palabra.
33 Pagkahuman nila ug gahin sa pipila ka higayon didto, sila gipadala diha sa kalinaw gikan sa mga kaigsoonan alang adtong nagpadala kanila.
Y pasando [allí] algun tiempo, fueron enviados de los hermanos á los apóstoles en paz.
34 Ang labing maayong karaang kopya giwala sa bersikulo 34 ( tan-awa sa Buhat 15: 40). Bersikulo 34, Apan kini daw maayo nga si Silas magpabilin didto.
Mas á Silas pareció bien de quedarse allí.
35 Apan si Pablo ug Barnabas nagpabilin sa Antioch uban ang kadaghanan, diin sila nagtudlo ug nagwali sa pulong sa Ginoo.
Y Pablo y Bernabé se estaban en Antioquia enseñando la palabra del Señor, y anunciando el Evangelio con otros muchos.
36 Pagkahuman sa pipila ka mga adlaw si Pablo miingon ngadto kang Barnabas, “Mamalik na kita karon ug duawon ang mga kaigsoonan sa kada siyudad diin kita nagmantala sa pulong sa Ginoo, ug pagtan-aw kung naunsa sila.
Y despues de algunos dias Pablo dijo á Bernabé: Volvamos á visitar los hermanos por todas las ciudades en las cuales hemos anunciado la palabra del Señor, cómo están.
37 Si Barnabas buot usab nga ubanon si Juan nga gitawag ug Marcos uban kanila.
Y Bernabé queria que tomasen consigo á Juan, el que tenia por sobrenombre Marcos;
38 Apan si Pablo naghunahuna nga dili maayo ubanon si Marcos, nga maoy mibiya kanila gikan sa Pamphylia ug dugang pa wala na mikuyog kanila sa pagpamuhat.
Mas á Pablo no le parecia bien llevar consigo al que se habia apartado de ellos desde Pamphylia, y no habia ido con ellos á la obra.
39 Unya didto miulbo ang hait nga panagsumpaki, busa sila nagbulag gikan sa matag-usa, ug si Barnabas gidala si Marcos uban kaniya ug milawig palayo sa Cyprus.
Y hubo tal contencion entre ellos, que se apartaron el uno del otro; y Bernabé tomando á Marcos, navegó á Cipro,
40 Apan si Pablo gipili si Silas ug mibiya, pagkahuman siya gitugyan pinaagi sa mga kaigsoonan sa grasya sa Ginoo.
Y Pablo escogiendo á Silas, partió encomendado de los hermanos á la gracia del Señor.
41 Ug siya miadto padulong sa Syria ug Cilicia, naglig-on sa mga kasimbahanan.
Y anduvo la Siria y la Cilicia confirmando las iglesias.
