1 Samuel 30
1 Nahitabo kini sa ikatulo nga adlaw sa pag-abot ni David ug sa iyang katawhan sa Siklag, nga ang mga Amalekanhon misamok sa Negeb ug sa Siklag. Gisulong nila ang Siklag, gisunog kini,
Three days later, when David and his men arrived at Ziklag, [they discovered that] men of the Amalek people-group had raided Ziklag and [towns in] the southern part of Judah. They had destroyed Ziklag and burned down all the buildings.
2 ug gipangbihag ang mga babaye ug ang tanang anaa niini, gamay man ug dako. Wala silay gipamatay, apan gipangdala nila sila samtang nagpadayon sila sa ilang panaw.
They had captured the women [and the children] and everyone else, and had taken them away. But they had not killed anyone.
3 Sa pag-abot ni David ug sa iyang mga tawo sa siyudad, nasunog na kini, ug gipangbihag na ang ilang mga asawa, ang ilang mga anak nga lalaki, ug ang ilang mga anak nga babaye.
When David and his men came to Ziklag, they saw that the town had been burned, and that their wives and sons and daughters had been captured and taken away.
4 Unya si David uban ang iyang mga mga tawo misinggit ug nanghilak hangtod nga wala na silay kusog sa paghilak.
David and his men cried loudly, until [they were so weak that] they could not cry [any more].
5 Gibihag ang duha ka asawa ni David, nga si Ahinoam nga Jesrelihanon, ug si Abigail nga asawa ni Nabal ang Carmelihanon.
David’s two wives, Ahinoam and Abigail, had also been taken away.
6 Nabalaka pag-ayo si David, tungod kay nagsinultihanay ang mga tawo sa pagbato kaniya, kay nasubo man ang espiritu sa tanang tawo, ang tagsatagsa alang sa iyang mga anak nga lalaki ug mga anak nga babaye; apan gilig-on ni David ang iyang kaugalingon diha kang Yahweh, nga iyang Dios.
David’s men were threatening to [kill him by] throwing stones at him, because they were very angry because their sons and daughters [had been taken away]. David was very distressed, but Yahweh his God gave him strength.
7 Miingon si David kang Abiatar ang anak nga lalaki ni Ahimelek, nga pari, “Naghangyo ako kanimo, dad-a ang efod dinhi kanako.” Gidala ni Abiatar ang efod ngadto kang David.
David [did not know what to do, so he] said to Abiathar the priest, “Bring to me the sacred vest.” So Abiathar brought it,
8 Nag-ampo si David kang Yahweh sa pagpakisayod, nga nagaingon, “Kung gukdon ko kining panon, maapsan ko ba sila?” Mitubag si Yahweh kaniya, “Gukda, kay sigurado gayod nga maapsan mo sila, ug sigurado nga mabawi mo ang tanan.”
and David asked Yahweh, “Should I [and my men] pursue the men [who took our families]? Will we [be able to] catch up to them?” Yahweh answered [by means of the stones in Abiathar’s sacred pouch], “Yes, pursue them. You will catch up to them, and you will be able to rescue [your families].”
9 Busa milakaw si David, siya ug ang 600 ka mga tawo nga uban kaniya; miabot sila sa lugot sa Besor, kung diin nagpabilin kadtong mga naulahi.
So David and the 600 men who were with him left, and they came to the Besor Ravine. Some of his men stayed there [with some of their supplies].
10 Apan nagpadayon sa paggukod si David, siya ug ang 400 ka mga tawo; kay nagpabilin man ang 200, nga mga luya na kaayo nga dili na makatabok sa lugot sa Besor.
David and 400 men continued to pursue [the men who captured their families]. The other 200 men stayed there at the ravine, because they were so exhausted that they could not cross the ravine.
11 Nakakaplag sila ug usa ka Ehiptohanon sa uma ug gidala siya ngadto kang David; gihatagan nila siya ug tinapay, ug mikaon siya; gihatagan nila siya ug tubig aron makainom;
[As David and the 400 men were going], they saw a man from Egypt in a field; so they took him to David. They gave the man some water to drink and some food to eat.
12 ug gihatagan nila siya ug tinapay nga hinimo gikan sa igos ug duha ka pungpong sa mga binulad nga ubas. Sa dihang nakakaon na siya, nahibalik pag-usab ang iyang kusog, tungod kay wala siya nakakaon ug tinapay ni nakainom ug tubig sulod sa tulo ka adlaw ug tulo ka gabii.
They also gave him a piece of fig cake and two clusters/packs of raisins. The man had not had anything to eat or drink for three days and nights, but [after he ate and drank] he felt refreshed.
13 Mingon si David kaniya, “Kinsay nanag-iya kanimo? Asa ka man gikan?” Miingon siya, “Usa ako ka batan-ong lalaki nga taga-Ehipto, sulugoon sa Amalekanhon; gibiyaan ako sa akong agalon tungod kay tulo na ka adlaw ang milabay nga nagsakit ako.
David asked him, “Who is your master? And where do you come from?” He replied, “I am from Egypt. I am a slave of a man from the Amalek people-group. Three days ago my master left me here, because I was sick [and I was not able to go with them].
14 Gisulong namo ang Negev sa Keretihanon, ug ang sakop sa Juda, ug ang Negev sa Caleb, ug gisunog namo ang Siklag.”
We had raided the southern part of Judah where the Kereth people-group live, and some other towns in Judah, and the area south [of Hebron city] where the descendants of Caleb live. We also burned Ziklag [town].”
15 Miingon si David kaniya, “Mahimo bang dad-on mo ako niining nagasulong nga panon?” Mitubag ang Ehiptohanon, “Panumpa kanako pinaagi sa Dios nga dili mo ako patyon o itugyan ako ngadto sa mga kamot sa akong agalon, ug tultolan ko ikaw niining nagasulong.”
David asked him, “Can you lead us to this group of raiders?” He replied, “Yes, [I will do that] if you ask God to listen while you promise that you will not kill me or give me back to my master. If you promise that, I will take you to them.”
16 Sa dihang gidala sa Ehiptohanon si David, nagkatag ang mga tulisan sa tibuok yuta, nangaon ug nag-inom ug nanagsayaw tungod sa tanang mga butang nga ilang nakuha gikan sa yuta sa mga Filistihanon ug gikan sa yuta sa Juda.
[David agreed to do that, ] so the man from Egypt led David [and his men] to where the men from the Amalek people-group were. Those men were lying on the ground, eating and drinking and celebrating because of having captured many things from the Philistia and Judah areas.
17 Gisulong sila ni David sa pagkakilumkilom hangtod sa pagkagabii sa pagkasunod adlaw. Walay tawo nga nakaikyas gawas sa 400 ka mga tawo, nga misakay sa mga kamelyo ug mikalagiw.
David [and his men] fought against them from sunset that day until the evening of the following day. Four hundred of them escaped and rode away on camels, but none of the others escaped.
18 Nabawi ni David ang tanan nga gikuha sa mga Amalekanhon; ug naluwas ni David ang iyang duha ka asawa.
David rescued his two wives, and he and his men got back everything else that the men of the Amalek people-group had taken.
19 Walay nawala, bisan gamay ni dagko, bisan mga anak nga lalaki ni mga anak nga babaye, bisan ang butang nga gikuha, bisan usa nga gikuha sa mga nagasulong alang sa ilang kaugalingon. Gidala pagbalik ni David ang tanan.
Nothing was missing. They took all their people back [to Ziklag]—young people and old people, [their wives], their sons and their daughters. They also recovered all the other things that the men of the Amalek people-group had taken from Ziklag.
20 Gikuha ni David ang tanang panon sa karnero ug ang mga kahayopan, nga gidala sa mga tawo nga nag-una sa ubang mga baka. Miingon sila, “Kining mga butang iya kang David.”
They took with them the sheep and cattle that had been captured, and his men caused those animals to go in front of them, saying, “These are animals that we captured in the battle; they belong to David!”
21 Mibalik si David sa 200 ka mga tawo nga luya na kaayo nga mosunod pa kaniya, sila maoy nagpabilin sa lugot sa Besor. Kining mga tawhana mitagbo kang David ug sa ubang tawo nga miuban kaniya. Sa pag-abot ni David niining mga tawhana, gitimbaya niya sila.
David and his men got back to where the other 200 men were waiting, the men who did not go with David because they were very exhausted. They had stayed at Besor Ravine. [When they saw David and his men coming], they went out to greet them. And David [greeted them and] said to them, “I hope that things are going well with you!”
22 Unya ang tanang daotang mga tawo ug walay pulos nga apil niadtong mikuyog kang David miingon, “Tungod kay kining mga tawhana wala man mag-uban kanato, dili nato sila hatagan sa bisan unsa nga mga butang nga atong nabawi. Gawas lamang sa ilang mga asawa ug mga anak, papahawaa sila, ug palakawa.”
But some of the men who had gone with David, men who were evil and troublemakers, said, “These 200 men did not go with us. So we should not give to them any of the things that we recovered/captured. Each of them should take only his wife and children and go [back to their homes].”
23 Unya miingon si David, “Ayaw gayod ninyo buhata ang sama niini, akong mga igsoon, nga kung unsa ang gihatag ni Yahweh kanato. Gitipigan niya kita ug gitugyan sa atong mga kamot ang mga tulisan nga nakigbatok kanato.
David replied, “No, my fellow Israelis, it would not be right to divide up like that the things that Yahweh has allowed us to capture. Yahweh has protected us and enabled us to defeat the enemies who attacked our town.
24 Kinsay mamati kaninyo niining butanga? Kay sama sa bahin alang niadtong miadto sa gubat, ingon niana usab ang bahin sa tanan nga naghulat uban sa mga gamit; makaambit sila ug sama nga bahin.”
(Who will pay attention to you if you say things like that?/No one will pay attention to you if you say things like that.) [RHQ] The men who stayed here with our supplies will get the same amount that the men who went into the battle will get. They will all receive the same amount.”
25 Ingon niana ang nahitabo gikan nianang adlawa hangtod karong adlawa, kay gibuhat ni David nga balaod kadto alang sa Israel.
David made that to be a law [DOU] for the Israeli people, and that is still a law in Israel.
26 Sa pag-abot ni David sa Siklag, gipadad-an niya ug tinulis nga mga butang ang mga kadagkoan sa Juda, sa iyang mga higala, nga nagaingon, “Tan-awa, ania ang gasa alang kaninyo gikan sa mga butang nga gikuha gikan sa mga kaaway ni Yahweh.”
When David [and all the others] arrived in Ziklag, David sent to his friends who were leaders in Judah some of the things that they had captured from the Amalek people-group. He said to them, “Here is a present for you. These are things that we took from Yahweh’s enemies.”
27 Nagpadala usab siya ug pipila sa mga kadagkoan nga anaa sa Betuel, ug kadtong anaa sa Ramot sa habagatan, ug kadtong anaa sa Jatir,
[Here is a list of the cities and towns to whose leaders David sent gifts: ] Bethel, Ramoth in the southern part of Judah, Jattir,
28 ug kadtong anaa sa Aroer, ug kadtong anaa sa Sifmot, ug kadtong anaa sa Estemoa.
Aroer, Siphmoth, Eshtemoa,
29 Nagpadala usab siya ug pipila ngadto sa mga kadagkoan nga anaa sa Racal, ug kadtong anaa sa mga siyudad sa Jeramelihanon, ug kadtong anaa sa mga siyudad sa Kenihanon,
Racal, the cities where the descendants of Jehrameel lived and the cities where the Ken people-group lived,
30 ug kadtong anaa sa Horma, ug kadtong anaa sa Borasan, ug kadtong anaa sa Atak,
Hormah, Bor-Ashan, Athach,
31 ug kadtong anaa sa Hebron, ug kadtong tanang mga dapit nga ginaadtoan kanunay ni David ug sa iyang mga tawo.
Hebron, and all the other places where David and his men had gone [when they were hiding from Saul].
