Притчи 13

1 Мъдрият син слуша бащината си поука, А присмивателят не внимава на изобличение.

O filho sábio [ouve] a correção do pai; mas o zombador não escuta a repreensão.

2 От плодовете на устата си човек ще се храни с добрини, А душата на коварните ще яде насилство.

Cada um comerá do bem pelo fruto de sua boca, mas a alma dos infiéis [deseja] a violência.

3 Който пази устата си, опазва душата си, А който отваря широко устните си ще погине.

Quem toma cuidado com sua boca preserva sua alma; mas aquele que abre muito seus lábios será arruinado.

4 Душата на ленивия желае и няма, А душата на трудолюбивите ще се насити.

A alma do preguiçoso deseja, mas nada [consegue]; porém a alma dos trabalham com empenho prosperará.

5 Праведният мрази лъжата, А нечестивият постъпва подло и срамно.

O justo odeia a palavra mentirosa, mas o perverso age de forma repugnante e vergonhosa.

6 Правдата пази ходещия непорочно, А нечестието съсипва грешния.

A justiça guarda aquele que tem um caminho íntegro; mas a perversidade transtornará ao pecador.

7 Един се преструва на богат, а няма нищо; Друг се преструва на сиромах, но има много имот.

Há [alguns] que fingem ser ricos, mesmo nada tendo; e [outros] que fingem ser pobres, mesmo tendo muitos bens.

8 Богатството на човека служи за откуп на живота му; А сиромахът не внимава на заплашвания.

O resgate da vida de cada um são suas riquezas; mas o pobre não ouve ameaças.

9 Виделото на праведните е весело, А светилникът на нечестивите ще изгасне.

A luz dos justos se alegra, mas a lâmpada dos perversos se apagará.

10 От гордостта произхожда само препиране, А мъдростта е с ония, които приемат съвети.

A arrogância só produz brigas; mas com os que aceitam conselhos [está] a sabedoria.

11 Богатството придобито чрез измама ще намалее, А който събира с ръката си ще го умножи.

A riqueza [ganha] sem esforço será perdida; mas aquele que a obtém pelas próprias mãos terá cada vez mais.

12 Отлагано ожидане изнемощява сърцето, А постигнатото желание е дърво на живот.

A esperança que demora enfraquece o coração, mas o desejo cumprido é [como] uma árvore de vida.

13 Който презира словото, сам на себе си вреди, А който почита заповедта има отплата.

Quem despreza a [boa] palavra perecerá; mas aquele que teme ao mandamento será recompensado.

14 Поуката на мъдрия е извор на живот. За да отбягва човек примките на смъртта.

A doutrina do sábio é manancial de vida, para se desviar das ciladas da morte.

15 Здравият разум дава благодат, А пътят на коварните е неравен.

O bom entendimento alcança o favor, mas o caminho dos infiéis é áspero.

16 Всеки благоразумен човек работи със знание, А безумният разсява глупост,

Todo prudente age com conhecimento, mas o tolo espalha sua loucura.

17 Лошият пратеник изпада в зло, А верният посланик дава здраве.

O mensageiro perverso cai no mal, mas o representante fiel é [como] um remédio.

18 Сиромашия и срам ще постигнат този, който отхвърля поука, А който внимава на изобличение ще бъде почитан.

[Haverá] pobreza e vergonha ao que rejeita a correção; mas aquele que atende à repreensão será honrado.

19 Изпълнено желание услажда душата, А на безумните е омразно да се отклоняват от злото.

O desejo realizado agrada a alma, mas os tolos abominam se afastar do mal.

20 Ходи с мъдрите, и ще станеш мъдър, А другарят на безумните ще пострада зле.

Quem anda com os sábios se torna sábio; mas aquele que acompanha os tolos sofrerá.

21 Злото преследва грешните, А на праведните ще се въздаде добро.

O mal perseguirá os pecadores, mas os justos serão recompensados com o bem.

22 Добрият оставя наследство на внуците си, А богатството на грешния се запазва за праведния,

O homem de bem deixará herança aos filhos de seus filhos; mas a riqueza do pecador está reservada para o justo.

23 Земеделието на сиромасите доставя много храна, Но някои погиват от липса на разсъдък.

A lavoura dos pobres [gera] muita comida; mas há [alguns] que se destroem por falta de juízo.

24 Който щади тоягата си, мрази сина си, А който го обича наказва го на време.

Aquele que retém sua vara odeia a seu filho; porém aquele que o ama, desde cedo o castiga.

25 Праведният яде до насищане на душата си, А коремът на нечестивите не ще се задоволи.

O justo come até sua alma estar saciada; mas o ventre dos perversos passará por necessidade.