< Luc 22 >

1 Gouel ar bara hep goell, anvet ar Pask, a dostae.
Now the feast of unleavened bread, which [is] called the passover, drew nigh,
2 Ar veleien vras hag ar skribed a glaske penaos e c'helljent lakaat Jezuz d'ar marv; rak doujañ a raent ar bobl.
and the chief priests and the scribes sought how they might kill him; for they feared the people.
3 Met Satan a yeas e Judaz, lesanvet Iskariod, unan eus an daouzek;
And Satan entered into Judas, who was surnamed Iscariote, being of the number of the twelve.
4 hag ez eas, hag e komzas gant ar veleien vras ha gant pennoù ar warded, diwar an doare ma en lakaje etre o daouarn.
And he went away and spoke with the chief priests and captains as to how he should deliver him up to them.
5 Laouen e voent a gement-se, hag e tivizjont reiñ arc'hant dezhañ.
And they were rejoiced, and agreed to give him money.
6 Eñ a roas e c'her, hag e klaske an tu dereat evit e reiñ dezho hep ma ouije ar bobl.
And he came to an agreement to do it, and sought an opportunity to deliver him up to them away from the crowd.
7 Koulskoude, deiz ar bara hep goell a zeuas, ma oa ret aberzhañ ar Pask,
And the day of unleavened bread came, in which the passover was to be killed.
8 ha Jezuz a gasas Pêr ha Yann, o lavarout: It da fichañ deomp ar Pask, evit ma tebrimp anezhañ.
And he sent Peter and John, saying, Go and prepare the passover for us, that we may eat [it].
9 Int a lavaras dezhañ: Pelec'h e c'hoantaez e fichfemp anezhañ?
But they said to him, Where wilt thou that we prepare [it]?
10 Eñ a lavaras dezho: Pa'z eot e kêr, ec'h erruo ganeoc'h un den o tougen ur podad dour; heuilhit-eñ en ti ma'z aio ennañ,
And he said to them, Behold, as ye enter into the city a man will meet you, carrying an earthen pitcher of water; follow him into the house where he goes in;
11 ha lavarit da vestr an ti: Ar Mestr a lavar dit: Pelec'h emañ al lec'h ma tebrin ennañ ar Pask gant va diskibien?
and ye shall say to the master of the house, The Teacher says to thee, Where is the guest-chamber where I may eat the passover with my disciples?
12 Hag e tiskouezo deoc'h ur gambr uhel, bras ha kempennet; fichit eno ar Pask.
And he will shew you a large upper room furnished: there make ready.
13 Int eta o vezañ aet kuit, a gavas an traoù evel m'en devoa lavaret dezho, hag e fichjont ar Pask.
And having gone they found it as he had said to them; and they prepared the passover.
14 Pa voe deuet an eur, en em lakaas ouzh taol, hag an daouzek abostol a oa gantañ.
And when the hour was come, he placed himself at table, and the [twelve] apostles with him.
15 Hag e lavaras dezho: C'hoantaet kalz em eus debriñ ar Pask-mañ ganeoc'h, a-raok ma c'houzañvin.
And he said to them, With desire I have desired to eat this passover with you before I suffer.
16 Rak me a lavar deoc'h, ne zebrin ken anezhañ, betek e vo graet e rouantelezh Doue.
For I say unto you, that I will not eat any more at all of it until it be fulfilled in the kingdom of God.
17 Hag o vezañ kemeret an hanaf ha trugarekaet, e lavaras: Kemerit anezhañ ha lodennit anezhañ etrezoc'h.
And having received a cup, when he had given thanks he said, Take this and divide it among yourselves.
18 Rak me a lavar deoc'h, n'evin mui eus frouezh ar gwini, ken na vo deuet rouantelezh Doue.
For I say unto you, that I will not drink at all of the fruit of the vine until the kingdom of God come.
19 Neuze e kemeras bara hag, o vezañ trugarekaet, e torras anezhañ, hag en roas dezho, o lavarout: Hemañ eo va c'horf, an hini a zo roet evidoc'h; grit kement-mañ en eñvor ac'hanon.
And having taken a loaf, when he had given thanks, he broke [it], and gave [it] to them, saying, This is my body which is given for you: this do in remembrance of me.
20 En hevelep doare, goude bezañ koaniet, e roas dezho an hanaf, o lavarout: An hanaf-mañ eo an emglev nevez em gwad, an hini a zo skuilhet evidoc'h.
In like manner also the cup, after having supped, saying, This cup [is] the new covenant in my blood, which is poured out for you.
21 Met setu, dorn an hini am gwerzh a zo ouzh an daol-mañ ganin.
Moreover, behold, the hand of him that delivers me up [is] with me on the table;
22 Evit ar pezh a zo eus Mab an den, mont a ra, evel ma'z eo merket; met gwalleur d'an den ma'z eo gwerzhet drezañ!
and the Son of man indeed goes as it is determined, but woe unto that man by whom he is delivered up.
23 Hag en em lakajont da c'houlenn an eil ouzh egile pehini anezho a raje kement-se.
And they began to question together among themselves who then it could be of them who was about to do this.
24 Sevel a reas ivez un tabut etrezo, evit gouzout pehini anezho a dlee bezañ galvet ar brasañ.
And there was also a strife among them which of them should be held to be [the] greatest.
25 Met eñ a lavaras dezho: Rouaned ar bobloù a vestroni anezho, hag ar re o deus galloud warno a zo galvet madoberourien.
And he said to them, The kings of the nations rule over them, and they that exercise authority over them are called benefactors.
26 Met c'hwi, na rit ket evel-se; ra vo ar brasañ en ho touez evel ar bihanañ, hag an hini a ren evel an hini a servij.
But ye [shall] not [be] thus; but let the greater among you be as the younger, and the leader as he that serves.
27 Rak pehini eo ar brasañ, an hini a zo ouzh taol, pe an hini a servij? N'eo ket an hini a zo ouzh taol? Ha koulskoude me a zo en ho touez evel an hini a servij.
For which [is] greater, he that is at table or he that serves? [Is] not he that is at table? But I am in the midst of you as the one that serves.
28 C'hwi eo ar re a zo chomet ganin em amprouadurioù,
But ye are they who have persevered with me in my temptations.
29 ha me a reizh deoc'h ar rouantelezh, evel ma en deus an Tad reizhet din,
And I appoint unto you, as my Father has appointed unto me, a kingdom,
30 evit ma tebrot ha ma'c'h evot ouzh va zaol em rouantelezh, ha ma viot azezet war dronioù, o varn daouzek meuriad Israel.
that ye may eat and drink at my table in my kingdom, and sit on thrones judging the twelve tribes of Israel.
31 An Aotrou a lavaras ivez: Simon, Simon, setu, Satan en deus goulennet ho tremen dre ar c'hrouer evel ar gwinizh.
And the Lord said, Simon, Simon, behold, Satan has demanded to have you, to sift [you] as wheat;
32 Met pedet em eus evidout evit na zesfailho ket da feiz. Te eta, pa vi distroet, kreñva da vreudeur.
but I have besought for thee that thy faith fail not; and thou, when once thou hast been restored, confirm thy brethren.
33 Pêr a lavaras dezhañ: Aotrou, me a zo prest da vont ganit, ha d'ar prizon ha d'ar marv.
And he said to him, Lord, with thee I am ready to go both to prison and to death.
34 Met Jezuz a lavaras dezhañ: Pêr, me en lavar dit, ar c'hilhog ne gano ket hiziv, na'z po nac'het teir gwech d'anavezout ac'hanon.
And he said, I tell thee, Peter, [the] cock shall not crow to-day before that thou shalt thrice deny that thou knowest me.
35 Neuze e lavaras dezho: Pa em eus ho kaset hep yalc'h, hep sac'h, hag hep botoù, daoust hag un dra bennak a zo bet manket deoc'h? Int a respontas: Netra.
And he said to them, When I sent you without purse and scrip and sandals, did ye lack anything? And they said, Nothing.
36 Met bremañ, emezañ, an hini en deus ur yalc'h, ra he c'hemero, hag en hevelep doare an hini en deus ur sac'h; hag an hini n'en deus ket ur c'hleze, ra werzho e vantell ha preno unan.
He said therefore to them, But now he that has a purse let him take [it], in like manner also a scrip, and he that has none let him sell his garment and buy a sword;
37 Rak me a lavar deoc'h, eo ret c'hoazh d'ar pezh a zo skrivet bezañ peurc'hraet ennon: Lakaet eo bet e renk an dorfedourien.
for I say unto you, that this that is written must yet be accomplished in me, And he was reckoned with [the] lawless: for also the things concerning me have an end.
38 Hag e lavarjont: Aotrou, setu daou gleze. Eñ a lavaras dezho: A-walc'h eo.
And they said, Lord, behold here are two swords. And he said to them, It is enough.
39 Neuze Jezuz, o vezañ aet er-maez, a yeas, hervez e c'hiz, da Venez an Olived, hag e ziskibien a heulias anezhañ.
And going forth he went according to his custom to the mount of Olives, and the disciples also followed him.
40 Pa voe erruet el lec'h-se, e lavaras dezho: Pedit evit na gouezhot ket en temptadur.
And when he was at the place he said to them, Pray that ye enter not into temptation.
41 Neuze e pellaas diouto war-dro hed un taol-maen, hag, o taoulinañ, e pede,
And he was withdrawn from them about a stone's throw, and having knelt down he prayed,
42 o lavarout: Tad, mar fell dit pellaat an hanaf-se diouzhin! Koulskoude, ra ne vo ket graet va bolontez, met da hini.
saying, Father, if thou wilt remove this cup from me: — but then, not my will, but thine be done.
43 Un ael eus an neñv en em ziskouezas dezhañ evit e greñvaat.
And an angel appeared to him from heaven strengthening him.
44 Gwasket gant an anken, e pede kalz startoc'h; hag e teuas dezhañ ur c'hwezenn evel beradennoù gwad, hag a gouezhe war an douar.
And being in conflict he prayed more intently. And his sweat became as great drops of blood, falling down upon the earth.
45 O vezañ savet eus e bedenn, e teuas etrezek e ziskibien, met o c'havas kousket gant an dristidigezh,
And rising up from his prayer, coming to the disciples, he found them sleeping from grief.
46 hag e lavaras dezho: Perak e kouskit? Savit ha pedit evit na gouezhot ket en temptadur.
And he said to them, Why sleep ye? rise up and pray that ye enter not into temptation.
47 Evel ma komze c'hoazh, ur vandenn a zeuas, hag an hini a c'halved Judaz, unan eus an daouzek, a gerzhe a-raok dezho; hag e tostaas ouzh Jezuz evit pokat dezhañ.
As he was yet speaking, behold, a crowd, and he that was called Judas, one of the twelve, went on before them, and drew near to Jesus to kiss him.
48 Jezuz a lavaras dezhañ: Judaz, gwerzhañ a rez Mab an den dre ur pok?
And Jesus said to him, Judas, deliverest thou up the Son of man with a kiss?
49 Ar re a oa en-dro da Jezuz, o welout ar pezh a yae da c'hoarvezout, a lavaras dezhañ: Aotrou, ha skeiñ a raimp gant ar c'hleze?
And they who were around him, seeing what was going to follow, said [to him], Lord, shall we smite with [the] sword?
50 Hag unan anezho a skoas servijer ar beleg-meur, hag a droc'has dezhañ e skouarn dehou.
And a certain one from among them smote the bondman of the high priest and took off his right ear.
51 Met Jezuz, o kemer ar gomz, a lavaras: Paouezit! Hag o vezañ stoket ouzh skouarn ar servijer, e yac'haas anezhañ.
And Jesus answering said, Suffer thus far; and having touched his ear, he healed him.
52 Neuze Jezuz a lavaras d'ar veleien vras, da gabitened an templ, ha d'an henaourien, a oa deuet a-enep dezhañ: Deuet oc'h gant klezeier ha gant bizhier, evel war-lerc'h ul laer.
And Jesus said to the chief priests and captains of the temple and elders, who were come against him, Have ye come out as against a robber with swords and sticks?
53 Bemdez e oan en ho touez en templ, ha n'hoc'h eus ket lakaet ho taouarn warnon. Met houmañ eo hoc'h eur, ha galloud an deñvalijenn.
When I was day by day with you in the temple ye did not stretch out your hands against me; but this is your hour and the power of darkness.
54 Neuze e krogjont ennañ, hag e kasjont anezhañ da di ar beleg-meur. Pêr a heulie a-bell.
And having laid hold on him, they led him [away], and they led [him] into the house of the high priest. And Peter followed afar off.
55 Pa o devoe enaouet tan e-kreiz ar porzh, ha ma voent azezet a-unan, Pêr a azezas en o zouez.
And they having lit a fire in the midst of the court and sat down together, Peter sat among them.
56 Ur vatezh, o welout anezhañ e-kichen an tan, hag o sellout pizh outañ, a lavaras: Hemañ a oa ivez gant an den-se.
And a certain maid, having seen him sitting by the light, and having fixed her eyes upon him, said, And this [man] was with him.
57 Met eñ a zinac'has Jezuz, o lavarout: Gwreg, n'anavezan ket anezhañ.
But he denied [him], saying, Woman, I do not know him.
58 Un nebeut goude, unan all, o vezañ e welet, a lavaras: Te a zo ivez eus an dud-se. Met Pêr a lavaras: O den, ned on ket.
And after a short time another seeing him said, And thou art of them. But Peter said, Man, I am not.
59 War-dro un eur goude, unan all a destenias o lavarout: A dra sur, hemañ a oa ivez gantañ, rak Galileat eo ivez.
And after the lapse of about one hour another stoutly maintained it, saying, In truth this [man] also was with him, for also he is a Galilaean.
60 Met Pêr a lavaras: O den, n'ouzon ket petra a lavarez. Ha kerkent, evel ma komze c'hoazh, ar c'hilhog a ganas.
And Peter said, Man, I know not what thou sayest. And immediately, while he was yet speaking, [the] cock crew.
61 An Aotrou, o vezañ distroet, a sellas ouzh Pêr; ha Pêr en devoe soñj eus komz an Aotrou, ha penaos en devoa lavaret dezhañ: A-raok ma kano ar c'hilhog, ez po va dinac'het teir gwech.
And the Lord, turning round, looked at Peter; and Peter remembered the word of the Lord, how he said to him, Before [the] cock crow thou shalt deny me thrice.
62 Hag o vezañ aet er-maez, e ouelas gant c'hwervder.
And Peter, going forth without, wept bitterly.
63 Neuze an dud a zalc'he Jezuz, a rae goap anezhañ, hag a skoe warnañ.
And the men who held him mocked him, beating [him];
64 O vezañ e vouchet, e skoent war e zremm, hag e c'houlennent outañ: Divin piv eo an hini en deus da skoet.
and covering him up, asked him saying, Prophesy, who is it that struck thee?
65 Hag e lavarent kalz a draoù a-enep dezhañ, en ur zroukkomz en e enep.
And they said many other injurious things to him.
66 Adalek ma voe deuet an deiz, kuzul henaourien ar bobl, ar veleien vras hag ar skribed en em zastumas hag a reas Jezuz dont dirak ar sanedrin;
And when it was day, the elderhood of the people, both [the] chief priests and scribes, were gathered together, and led him into their council, saying,
67 lavarout a rejont dezhañ: Mar dout ar C'hrist, lavar deomp. Eñ a respontas dezho: Mar en lavaran deoc'h, n'en kredot ket,
If thou art the Christ, tell us. And he said to them, If I tell you, ye will not at all believe;
68 ha mar goulennan ouzhoc'h ivez, ne respontot ket din, [ha ne'm lezot ket da vont].
and if I should ask [you], ye would not answer me at all, nor let me go;
69 Diwar vremañ, Mab an den a vo azezet a-zehou da c'halloud Doue.
but henceforth shall the Son of man be sitting on the right hand of the power of God.
70 Neuze e lavarjont holl: Te eo eta Mab Doue? Eñ a respontas dezho: C'hwi a lavar hoc'h-unan, bez' ez on.
And they all said, Thou then art the Son of God? And he said to them, Ye say that I am.
71 Neuze e lavarjont: Da betra hon eus c'hoazh ezhomm a desteni, pa'z eo gwir hon eus e glevet eus e c'henou?
And they said, What need have we any more of witness, for we have heard ourselves out of his mouth?

< Luc 22 >