< Mateo 21 >

1 Eta Ierusaleme aldera ciradenean, eta ethor citecenean Bethphagera, Oliuatzetaco mendi aldera, orduan Iesusec igor citzan bi discipulu,
Quando chegaram perto de Jerusalém e vieram a Betfagé, ao Monte das Oliveiras, então Jesus enviou dois discípulos,
2 Erraiten cerauela, Çoazte çuen aurkaco burgura, eta bertan eridenen duçue asto emebat estecatua, eta vmebat harequin: lachaturic ekar ietzadaçue.
dizendo-lhes: “Ide à aldeia que vos é oposta, e imediatamente encontrareis um jumento amarrado, e um jumentinho com ela. Desamarre-os e traga-os até mim”.
3 Eta baldin nehorc deus badarraçue, erraçue ecen Iaunac behar dituela: ecen bertan igorriren ditu hec.
Se alguém lhe disser alguma coisa, você dirá: “O Senhor precisa deles”, e imediatamente os enviará”.
4 Bada haur gucia eguin içan da Prophetáz erran cena compli ledinçát, cioela,
Tudo isso foi feito para que pudesse ser cumprido o que foi dito através do profeta, dizendo,
5 Erroçue Siongo alabari, Huná, eure reguea ethorten çain mansoric, eta asto emearen, eta vztarricoaren vme arraren gainean iarria.
“Diga à filha de Zion, eis que seu Rei vem até você, humilde, e montado em um burro, em um potro, o potro de um burro”.
6 Discipuluac bada ioan citecen, eta eguin ceçaten Iesusec ordenatu cerauèn beçala.
Os discípulos foram e fizeram exatamente como Jesus lhes ordenou,
7 Eta ekar citzaten astoa eta vmea, eta eçar citzaten hayén gainean bere abillamenduac, eta iar eraci ceçaten hayén gainean.
e trouxeram o burro e o jumentinho e colocaram suas roupas sobre eles; e ele se sentou sobre eles.
8 Eta gendetze handic heda citzaten bere abillamenduac bidean, eta bercéc adarrac piccatzen cituzten arboretaric, eta bidean hedatzen.
Uma multidão muito grande espalhou suas roupas na estrada. Outros cortaram galhos das árvores e os espalharam na estrada.
9 Eta aitzinean ioaiten eta iarreiquiten cen populua oihuz cegoen, cioela, Hosanna Dauid-en semeá: benedicatu dela Iaunaren icenean ethorten dena, Hosanna leku gorenetan aicená.
A multidão que ia na frente dele, e os que o seguiam, não paravam de gritar: “Hosana ao filho de David! Abençoado seja aquele que vem em nome do Senhor! Hosana no mais alto”!
10 Eta sarthu cenean hura Ierusalemen, ciuitate gucia moui cedin, cioela, Nor da haur?
Quando ele chegou a Jerusalém, toda a cidade estava agitada, dizendo: “Quem é este?”.
11 Eta populuac erraiten çuen, Haur da Iesus Prophetá Galilean den Nazareteco.
As multidões disseram: “Este é o profeta, Jesus, de Nazaré da Galiléia”.
12 Eta sar cedin Iesus Iaincoaren templean, eta egotz citzan campora templean saltzen eta erosten ari ciraden guciac: eta cambiadorén mahainac itzul citzan, eta vsso colombác saltzen cituztenen cadirác.
Jesus entrou no templo de Deus e expulsou todos aqueles que venderam e compraram no templo, e derrubou as mesas dos cambistas e os assentos dos que venderam as pombas.
13 Eta dioste, Scribatua da, Ene etchea, orationetaco etche deithuren da: baina çuec hura gaichtaguin lece eguin duçue.
Ele lhes disse: “Está escrito: 'Minha casa será chamada casa de oração', mas vocês fizeram dela um antro de ladrões”.
14 Orduan ethor citecen harengana itsuac eta mainguäc templean: eta senda citzan hec.
O coxo e o cego vieram até ele no templo, e ele os curou.
15 Baina ikussiric Sacrificadore principaléc eta Scribéc harc eguin cituen miraculuac, eta haourraco oihuz ceudela templean, eta erraiten çutela, Hosanna Dauid-en semeá: gaitzi cequién.
Mas quando os chefes dos sacerdotes e os escribas viram as coisas maravilhosas que ele fez, e as crianças que estavam chorando no templo e dizendo: “Hosana ao filho de Davi!” ficaram indignados,
16 Eta erran cieçoten, Badançuc hauc cer dioitén? Eta Iesusec erran ciecén, Bay: eztuçue egundano iracurri, Haourrén eta edosquiten dutenén ahotic complitu vkan duc laudorioa.
e disseram a ele: “Você ouve o que eles estão dizendo? Jesus lhes disse: “Sim. Você nunca leu: 'Da boca das crianças e dos bebês amamentando, você tem elogios perfeitos'”?
17 Eta hec vtziric, ilki cedin hiritic campora Bethaniarat: eta ostatu har ceçan han.
Ele os deixou e saiu da cidade para Bethany, e acampou lá.
18 Eta goicean hirirát itzultzen cela, gosse cedin.
Agora de manhã, ao voltar para a cidade, ele estava com fome.
19 Eta ikussiric ficotzebat bidearen gainean, ethor cedin hartara, eta etzeçan deus hartan eriden hostoric baicen: eta diotsa, Guehiago fructuric hireganic sor eztadila seculan. Eta eyhar cedin bertan ficotzea. (aiōn g165)
Ao ver uma figueira à beira da estrada, ele chegou até ela e não encontrou nada além de folhas. Ele lhe disse: “Que não haja fruto de você para sempre”. Imediatamente a figueira murchou. (aiōn g165)
20 Eta hori ikussiric discipuluéc mirets ceçaten, cioitela, Nolatan bertan eyhartu içan da ficotzea?
Quando os discípulos a viram, ficaram maravilhados, dizendo: “Como a figueira murchou imediatamente”?
21 Eta ihardesten çuela Iesusec erran ciecén, Eguiaz erraiten drauçuet, baldin fede baduçue, eta duda ezpadeçaçue, ez solament ficotzeari eguin içan çayona eguinen duçue, baina are baldin mendi huni badarroçue, Khen adi, eta iraitz adi itsassora eguinen da.
Jesus lhes respondeu: “Certamente lhes digo, se tiverem fé e não duvidarem, não só farão o que foi feito com a figueira, mas mesmo que dissessem a esta montanha: 'Sejam pegos e lançados ao mar', isso seria feito.
22 Eta cerere galde eguinen baituçue orationean sinhesten duçuela, recebituren duçue.
Todas as coisas, o que você pedir em oração, acreditando, você receberá”.
23 Eta ethorri cenean templera, Sacrificadore principalac eta populuco Ancianoac, hura iracasten ari cela, ethor citecen harengana, cioitela, Cer authoritatez gauça horiac eguiten dituc? eta norc hiri eman drauc authoritate hori?
Quando ele entrou no templo, os chefes dos sacerdotes e os anciãos do povo vieram até ele enquanto ele ensinava e disseram: “Com que autoridade você faz essas coisas? Quem lhe deu essa autoridade?”
24 Ihardesten çuela Iesusec erran ciecén, Interrogaturen çaituztet nic-ere çuec gauça batez, cein badarradaçue nic-ere erranen drauçuet, cer authoritatez gauça hauc eguiten ditudan.
Jesus lhes respondeu: “Também lhe farei uma pergunta, que se me disser, também lhe direi com que autoridade faço estas coisas.
25 Ioannesen Baptismoa nondic cen? cerutic ala guiçonetaric? Eta hec baciharducaten berac baithan, cioitela, Baldin erran badeçagu, Cerutic: erranen draucu, Cergatic bada hura eztucue sinhetsi?
O batismo de João, de onde foi? Do céu ou dos homens”? Eles raciocinavam consigo mesmos, dizendo: “Se dissermos: 'Do céu', ele nos perguntará: 'Por que então não acreditaram nele?
26 Eta baldin badarragu, Guiçonetaric: beldur gara communaren: ecen guciéc daducate Ioannes Prophetatan.
Mas se dissermos: 'Dos homens', tememos a multidão, pois todos têm João como profeta”.
27 Eta ihardesten ceraucotela Iesusi, erran ceçaten, Etzeaquiagu. Erran ciecén harc-ere, Eztrauçuet nic-ere erraiten cer authoritatez gauça hauc eguiten ditudan.
Eles responderam a Jesus, e disseram: “Não sabemos”. Ele também lhes disse: “Nem eu lhes direi com que autoridade faço estas coisas”.
28 Baina cer irudi çaiçue, Guiçon batec cituen bi seme: eta hurbilduric lehenagana, erran ceçan, Semé habil, egun trabailla adi ene mahastian:
Mas o que você acha? Um homem tinha dois filhos, e veio ao primeiro, e disse: “Filho, vai trabalhar hoje na minha vinha”.
29 Harc ihardesten çuela erran ceçan, Eztiat nahi: baina guero vrriquituric, ioan cedin.
Ele respondeu: 'Não vou', mas depois mudou de idéia e foi.
30 Guero hurbilduric berceagana, erran cieçón halaber. Eta harc ihardesten çuela erran ceçan, Ni nihoac iauna, Eta etzedin ioan.
Ele veio ao segundo, e disse a mesma coisa. Ele respondeu: 'Eu vou, senhor', mas não foi.
31 Bi hautaric ceinec eguin çuen bere aitaren vorondatea? Diotsate, Lehenac. Dioste Iesusec, Eguiaz erraiten drauçuet ecen publicanoac eta paillardác aitzincen çaizquiçuela Iaincoaren resumara.
Qual dos dois fez a vontade de seu pai?”. Eles lhe disseram: “O primeiro”. Jesus lhes disse: “Certamente eu lhes digo que os cobradores de impostos e as prostitutas estão entrando no Reino de Deus diante de vocês.
32 Ecen ethorri da Ioannes çuetara iustitiazco bideaz, eta eztuçue hura sinhetsi: baina publicanoéc eta paillardéc sinhetsi vkan dute: eta çuec hori ikussiric, etzarete emendatu guero, haren sinhestera.
Pois João veio até vocês no caminho da justiça, e vocês não acreditaram nele; mas os cobradores de impostos e as prostitutas acreditaram nele. Quando você o viu, nem mesmo se arrependeu depois, para que pudesse acreditar nele.
33 Berce comparationebat ençuçue. Cen aitafamiliabat, ceinec landa baitzeçan mahastibat, eta hura hessiz ingura baitzeçan, eta hartan hobibat eguin ceçan lacotzát, eta edifica ceçan dorrebat, eta aloca ciecén laborariey: eta camporat ioan cedin.
“Ouça outra parábola. Havia um homem que era dono de uma casa que plantou uma vinha, colocou uma sebe sobre ela, cavou um lagar, construiu uma torre, arrendou-a a fazendeiros e foi para outro país.
34 Bada fructuén sasoina hurbildu cenean, igor citzan bere cerbitzariac laborarietara, fructuén recebitzera.
Quando chegou a época da fruta, ele enviou seus servos aos fazendeiros para receber sua fruta.
35 Eta laborariéc harturic haren cerbitzariac, bata çaurt ceçaten, eta bercea hil, eta bercea lapida.
Os fazendeiros levaram seus servos, espancaram um, mataram outro e apedrejaram outro.
36 Berriz igor ceçan berce cerbitzariric lehenac baino guehiago, eta hæi halaber eguin ciecén.
Novamente, ele enviou outros servos mais do que os primeiros; e eles os trataram da mesma maneira.
37 Azquenean igor ceçan hetara bere semea, erraiten çuela, Ondraturen dute ene semea.
Mas depois ele enviou a eles seu filho, dizendo: “Eles respeitarão meu filho”.
38 Baina laborariéc ikussiric semea erran ceçaten bere artean, Haur da primua, çatozte, hil deçagun haur, eta gatchetzan hunen heretageari.
Mas os fazendeiros, quando viram o filho, disseram entre si: 'Este é o herdeiro'. Venha, vamos matá-lo e confiscar sua herança”.
39 Eta harturic hura iraitz ceçaten mahastitic campora, eta hil ceçaten.
Então eles o pegaram e o expulsaram da vinha, depois o mataram.
40 Dathorrenean bada mahasti iabeac cer eguinen drauè laborari hæy?
Quando, portanto, vier o senhor da vinha, o que ele fará àqueles agricultores”?
41 Diotsate, Gaichto hec gaizqui deseguinen: eta bere sasoinean fructuac renda dietzoyoten berce laborariri bere mahastia alocaturen.
Eles lhe disseram: “Ele destruirá miseravelmente esses homens miseráveis e arrendará o vinhedo a outros agricultores que lhe darão a fruta em sua estação”.
42 Dioste Iesusec, Egundano eztuçue iracurri Scripturetan, Edificaçaléc arbuyatu duten harria cantoin buru eguin içan da: Haur Iaunaz eguin içan da, eta da gauça miragarria gure beguién aitzinean?
Jesus lhes disse: “Vocês nunca leram as Escrituras, “A pedra que os construtores rejeitaram foi feita a cabeça da esquina. Isto foi do Senhor. É maravilhoso aos nossos olhos”?
43 Halacotz diotsuet ecen edequiren çaiçuela Iaincoaren resumá, eta emanen çayola, hartaco fructuac eguinen dituen populuari.
“Por isso vos digo que o Reino de Deus vos será tirado e será dado a uma nação que produz seus frutos”.
44 Eta harri haren gainera eroriren dena, çathicaturen da: eta noren gainera eroriren baita, hura du chehaturen.
Aquele que cair sobre esta pedra será quebrado em pedaços, mas sobre quem cair, ele o espalhará como pó”.
45 Eta ençun citzatenean Sacrificadore principaléc, eta Phariseuéc haren comparationeac, eçagut ceçaten ecen heçaz minço cela.
Quando os sacerdotes chefes e os fariseus ouviram suas parábolas, perceberam que ele falava sobre elas.
46 Eta hatzaman nahi çutelaric, populuaren beldur içan ciraden, ceren Propheta beçala hura baitzaducaten.
Quando procuraram capturá-lo, temeram as multidões, porque o consideravam um profeta.

< Mateo 21 >