Mateo 21
1 Eta Ierusaleme aldera ciradenean, eta ethor citecenean Bethphagera, Oliuatzetaco mendi aldera, orduan Iesusec igor citzan bi discipulu,
們臨近耶路撒冷，來到靠近橄欖山的貝特法革時，耶穌就打發兩個門徒，
2 Erraiten cerauela, Çoazte çuen aurkaco burgura, eta bertan eridenen duçue asto emebat estecatua, eta vmebat harequin: lachaturic ekar ietzadaçue.
對他們說：「你們往對面的村莊裏去，立時會看見一匹栓的母驢，和跟牠在一起的驢駒。解開，給我牽來，
3 Eta baldin nehorc deus badarraçue, erraçue ecen Iaunac behar dituela: ecen bertan igorriren ditu hec.
如果有人對你們說什麼，你們就說：主要用牠們。他們就會立刻放牠們來」
4 Bada haur gucia eguin içan da Prophetáz erran cena compli ledinçát, cioela,
這事發生，是為應驗先知所說的：
5 Erroçue Siongo alabari, Huná, eure reguea ethorten çain mansoric, eta asto emearen, eta vztarricoaren vme arraren gainean iarria.
「你們應向熙雍女子說：看，你的君王來到你這裏，溫和地騎在一匹驢上，一匹母驢的小驢駒上。」
6 Discipuluac bada ioan citecen, eta eguin ceçaten Iesusec ordenatu cerauèn beçala.
門徒就去，焄耶穌吩咐他們的做了。
7 Eta ekar citzaten astoa eta vmea, eta eçar citzaten hayén gainean bere abillamenduac, eta iar eraci ceçaten hayén gainean.
他們牽了母驢和驢來，把外衣搭在牠們的身上，扶耶穌坐在上面。
8 Eta gendetze handic heda citzaten bere abillamenduac bidean, eta bercéc adarrac piccatzen cituzten arboretaric, eta bidean hedatzen.
很多群眾，自己的外衣舖在地上，還有些人從樹上砍下樹枝來，撒在路上。
9 Eta aitzinean ioaiten eta iarreiquiten cen populua oihuz cegoen, cioela, Hosanna Dauid-en semeá: benedicatu dela Iaunaren icenean ethorten dena, Hosanna leku gorenetan aicená.
前行後隨的群眾喊說：「賀三納於達味之子！因上主之名而來的，當受讚頌！賀三納於至上之天。」
10 Eta sarthu cenean hura Ierusalemen, ciuitate gucia moui cedin, cioela, Nor da haur?
當耶穌進入耶路撒冷的時候，全城哄動，說：「這人是誰？ 」
11 Eta populuac erraiten çuen, Haur da Iesus Prophetá Galilean den Nazareteco.
群眾說：「這是加利肋亞納匝肋的先知耶穌。」
12 Eta sar cedin Iesus Iaincoaren templean, eta egotz citzan campora templean saltzen eta erosten ari ciraden guciac: eta cambiadorén mahainac itzul citzan, eta vsso colombác saltzen cituztenen cadirác.
耶穌進了聖殿，把一切在聖殿內的商人顧客趕出去，把錢莊的桌子和賣鴿子的凳子推翻
13 Eta dioste, Scribatua da, Ene etchea, orationetaco etche deithuren da: baina çuec hura gaichtaguin lece eguin duçue.
向他們說：「經上記載：『我的殿宇，因稱為祈禱之所。』你們竟把它做成了賊窩。」
14 Orduan ethor citecen harengana itsuac eta mainguäc templean: eta senda citzan hec.
在聖殿仕的瞎子和瘸子來到衪跟前，衪都治好了他們。
15 Baina ikussiric Sacrificadore principaléc eta Scribéc harc eguin cituen miraculuac, eta haourraco oihuz ceudela templean, eta erraiten çutela, Hosanna Dauid-en semeá: gaitzi cequién.
司祭長及經師見了衪所行的奇事，又聽見了孩子們在聖殿內喊說：「賀三納於達味之子！」就大發忿怒，
16 Eta erran cieçoten, Badançuc hauc cer dioitén? Eta Iesusec erran ciecén, Bay: eztuçue egundano iracurri, Haourrén eta edosquiten dutenén ahotic complitu vkan duc laudorioa.
對耶穌說：「你聽見他們所說的嗎！」耶穌對他們說：「是的，你們從未讀過：『你由嬰兒和吃奶者的口中，備受讚美』這句話嗎？ 」
17 Eta hec vtziric, ilki cedin hiritic campora Bethaniarat: eta ostatu har ceçan han.
於是便離開他們走出城外，到伯達尼去，在那裏過夜。
18 Eta goicean hirirát itzultzen cela, gosse cedin.
早晨，衪回城時，餓了，
19 Eta ikussiric ficotzebat bidearen gainean, ethor cedin hartara, eta etzeçan deus hartan eriden hostoric baicen: eta diotsa, Guehiago fructuric hireganic sor eztadila seculan. Eta eyhar cedin bertan ficotzea. (aiōn g165)
見路旁有棵無花樹，就走到跟前，但在樹上除了葉子外，什麼也沒找到，就對它說：「你永遠不再結果子了！」那無花果樹立即枯乾了。 (aiōn g165)
20 Eta hori ikussiric discipuluéc mirets ceçaten, cioitela, Nolatan bertan eyhartu içan da ficotzea?
門徒一見就驚異說：「怎麼這無花果樹立即枯乾了？」
21 Eta ihardesten çuela Iesusec erran ciecén, Eguiaz erraiten drauçuet, baldin fede baduçue, eta duda ezpadeçaçue, ez solament ficotzeari eguin içan çayona eguinen duçue, baina are baldin mendi huni badarroçue, Khen adi, eta iraitz adi itsassora eguinen da.
耶穌回答他們說：「我實在告訴你們：你們如果有信德，不疑惑，不但能對無花果樹做這件事，既使你們對這座山說：起來，投到海中！也必要實現。
22 Eta cerere galde eguinen baituçue orationean sinhesten duçuela, recebituren duçue.
不論你們在祈禱時懇求什麼，只要信，就必獲得。」
23 Eta ethorri cenean templera, Sacrificadore principalac eta populuco Ancianoac, hura iracasten ari cela, ethor citecen harengana, cioitela, Cer authoritatez gauça horiac eguiten dituc? eta norc hiri eman drauc authoritate hori?
衪進了聖殿，正教訓人時，司祭長和民間的長老來到衪跟前說：「你憑什麼權柄作這些事？ 誰給了你這種權柄？ 」
24 Ihardesten çuela Iesusec erran ciecén, Interrogaturen çaituztet nic-ere çuec gauça batez, cein badarradaçue nic-ere erranen drauçuet, cer authoritatez gauça hauc eguiten ditudan.
耶穌回答說：「我也問你們一句話：你們若答覆我，我就告訴你們：我憑什麼權作這些事。
25 Ioannesen Baptismoa nondic cen? cerutic ala guiçonetaric? Eta hec baciharducaten berac baithan, cioitela, Baldin erran badeçagu, Cerutic: erranen draucu, Cergatic bada hura eztucue sinhetsi?
若翰的洗禮，是從哪裏來的？是從天上來的？ 還是從人間來的？ 」他們心中思量說：「如果我們說，是從天上來的，衪必對我們說：你們為什麼不信他？
26 Eta baldin badarragu, Guiçonetaric: beldur gara communaren: ecen guciéc daducate Ioannes Prophetatan.
如果我們說：是從人來的，我們害怕民眾，因為眾人都以若翰為一位先知。
27 Eta ihardesten ceraucotela Iesusi, erran ceçaten, Etzeaquiagu. Erran ciecén harc-ere, Eztrauçuet nic-ere erraiten cer authoritatez gauça hauc eguiten ditudan.
他們便耶穌說：「我們不知道。」耶穌也對們們說：「我也不告訴你們：我憑什麼權柄做道些事。
28 Baina cer irudi çaiçue, Guiçon batec cituen bi seme: eta hurbilduric lehenagana, erran ceçan, Semé habil, egun trabailla adi ene mahastian:
你們以為怎樣？ 從前有一個人，有兩個兒子，他對第一個說：孩子！ 你今天到葡萄園裏去工作吧！
29 Harc ihardesten çuela erran ceçan, Eztiat nahi: baina guero vrriquituric, ioan cedin.
他回答說：我去。但他卻沒有去。
30 Guero hurbilduric berceagana, erran cieçón halaber. Eta harc ihardesten çuela erran ceçan, Ni nihoac iauna, Eta etzedin ioan.
他對第二個也說了同樣的話，第二個卻回答說：我不願意。但後來悔悟過來，而又去了。
31 Bi hautaric ceinec eguin çuen bere aitaren vorondatea? Diotsate, Lehenac. Dioste Iesusec, Eguiaz erraiten drauçuet ecen publicanoac eta paillardác aitzincen çaizquiçuela Iaincoaren resumara.
兩人中哪一個履行了夬父親的意願？ 」他們說：「後一個。」耶穌對他們說：「我實告訴你們：稅吏和娼妓要在你們以先進入天國，
32 Ecen ethorri da Ioannes çuetara iustitiazco bideaz, eta eztuçue hura sinhetsi: baina publicanoéc eta paillardéc sinhetsi vkan dute: eta çuec hori ikussiric, etzarete emendatu guero, haren sinhestera.
因為若翰來到你們道裏履行了正義，你們仍不相信他。稅吏和娼妓倒相信了；至於你們，見了後，仍不悔悟去相信他。」
33 Berce comparationebat ençuçue. Cen aitafamiliabat, ceinec landa baitzeçan mahastibat, eta hura hessiz ingura baitzeçan, eta hartan hobibat eguin ceçan lacotzát, eta edifica ceçan dorrebat, eta aloca ciecén laborariey: eta camporat ioan cedin.
你們再聽一個比喻吧！從前有一個家主，培植了一個葡萄園，周圍圍上籬笆，園內掘了一個榨酒池，築了一個守望台，把它租給園戶，就離開了本國。
34 Bada fructuén sasoina hurbildu cenean, igor citzan bere cerbitzariac laborarietara, fructuén recebitzera.
快到收果子的時節，他打發僕人到園戶那裏去收果子。
35 Eta laborariéc harturic haren cerbitzariac, bata çaurt ceçaten, eta bercea hil, eta bercea lapida.
園戶拿住了僕人，將一個鞭打了，將一個殺了，將另一個用石頭砸死了。
36 Berriz igor ceçan berce cerbitzariric lehenac baino guehiago, eta hæi halaber eguin ciecén.
他再打發一些僕人去，人數比以前還多；園戶也一樣對待了他們，
37 Azquenean igor ceçan hetara bere semea, erraiten çuela, Ondraturen dute ene semea.
最後他打發他的兒子到他們那去，說：他們會尊敬我的兒子。
38 Baina laborariéc ikussiric semea erran ceçaten bere artean, Haur da primua, çatozte, hil deçagun haur, eta gatchetzan hunen heretageari.
但園戶一看見是兒子，就此說：這是繼承人；來，我們殺掉他，我們就能得到他的產業。
39 Eta harturic hura iraitz ceçaten mahastitic campora, eta hil ceçaten.
於是他們拿住他，把他推到園外殺了。
40 Dathorrenean bada mahasti iabeac cer eguinen drauè laborari hæy?
那麼當葡萄園的主人來時，他要怎樣處置那此些園戶呢？」
41 Diotsate, Gaichto hec gaizqui deseguinen: eta bere sasoinean fructuac renda dietzoyoten berce laborariri bere mahastia alocaturen.
他們回答說：「要兇惡地消滅那些兇惡的人，把葡萄園另租給按時給他繳納出產的園戶。」
42 Dioste Iesusec, Egundano eztuçue iracurri Scripturetan, Edificaçaléc arbuyatu duten harria cantoin buru eguin içan da: Haur Iaunaz eguin içan da, eta da gauça miragarria gure beguién aitzinean?
耶穌對他們說：「匠人棄而不用的石頭，反而成了屋角的基石；那是上主的所行所為，在我們眼中，神妙莫測』的這句經文，你們沒有讀過嗎？
43 Halacotz diotsuet ecen edequiren çaiçuela Iaincoaren resumá, eta emanen çayola, hartaco fructuac eguinen dituen populuari.
為此我對你們說：天主的國，必由你們中奪去，而交給果子的外邦人。
44 Eta harri haren gainera eroriren dena, çathicaturen da: eta noren gainera eroriren baita, hura du chehaturen.
跌在這石頭上的，必被撞碎；這石頭落在誰身上，必要把他壓踤」
45 Eta ençun citzatenean Sacrificadore principaléc, eta Phariseuéc haren comparationeac, eçagut ceçaten ecen heçaz minço cela.
司祭長和法利賽人聽了衪的這些比喻，覺出衪是指著他們說的，
46 Eta hatzaman nahi çutelaric, populuaren beldur içan ciraden, ceren Propheta beçala hura baitzaducaten.
就想逮住衪；但害怕民眾，因為他們以耶穌為一位先知。
