Lukas 15
1 Eta hurbiltzen ciraden harengana publicano eta gende vicitze gaichtotaco guciac, hura ençun leçatençát.
眾稅吏和罪人都挨近耶穌，要聽他講道。
2 Eta murmuratzen çutén Phariseuéc eta Scribéc, cioitela, hunec gende vicitze gaichtotacoac recebitzen ditu, eta iaten du hequin.
法利賽人和文士私下議論說：「這個人接待罪人，又同他們吃飯。」
3 Baina harc erran ciecén comparatione haur, cioela,
耶穌就用比喻說：
4 Cein guiçonec çuetaric ehun ardi dituela eta hetaric bat galtzen duela, eztitu vtziten lauroguey eta hemeretziac desertuan eta ezta ioaiten galduaren ondoan, hura eriden deçaqueno?
「你們中間誰有一百隻羊失去一隻，不把這九十九隻撇在曠野、去找那失去的羊，直到找着呢？
5 Eta eriden duenean eçarten du bere sorbaldén gainean alegueraric.
找着了，就歡歡喜喜地扛在肩上，回到家裏，
6 Guero ethorriric etchera, deitzen ditu adisquideac eta auçoac, diostela, Aleguera çaitezte enequin: ecen eriden dut neure ardi galdua.
就請朋友鄰舍來，對他們說：『我失去的羊已經找着了，你們和我一同歡喜吧！』
7 Erraiten drauçuet ecen hala bozcario içanen dela ceruän bekatore emendatzen den baten
我告訴你們，一個罪人悔改，在天上也要這樣為他歡喜，較比為九十九個不用悔改的義人歡喜更大。」
8 Edo cein emazte hamar drachma dituenec, baldin gal badeça drachmabat, eztu arguia vizten eta etchea escobatzen, eta bilhatzen diligentqui hura eriden deçaqueno?
「或是一個婦人有十塊錢，若失落一塊，豈不點上燈，打掃屋子，細細地找，直到找着嗎？
9 Eta eriden duenean, deitzen ditu emazte adisquideac eta auçoac, dioela, Aleguera çaitezte enequin: ecen eriden dut galdu nuen drachmá.
找着了，就請朋友鄰舍來，對他們說：『我失落的那塊錢已經找着了，你們和我一同歡喜吧！』
10 Hala, diotsuet, bozcario içanen dela Iaincoaren Aingueruén aitzinean, bekatore emendatzen den baten gainean.
我告訴你們，一個罪人悔改，在上帝的使者面前也是這樣為他歡喜。」
11 Halaber erran ceçan, Guiçon batec cituen bi seme:
耶穌又說：「一個人有兩個兒子。
12 Eta hetaric gaztenac erran cieçón aitári, Aitá, indac onhassunetic niri heltzen çaitadan partea. Eta parti cietzén onac.
小兒子對父親說：『父親，請你把我應得的家業分給我。』他父親就把產業分給他們。
13 Eta egun gutiren buruän, guciac bilduric seme gaztenor ioan cedin herri vrrun batetara: eta han irion ceçan bere onhassuna, prodigoqui vici içanez.
過了不多幾日，小兒子就把他一切所有的都收拾起來，往遠方去了。在那裏任意放蕩，浪費資財。
14 Gucia despendatu vkan çuenean, eguin içan cen gossete gogorbat herri hartan, eta hura has cedin behar içaten:
既耗盡了一切所有的，又遇着那地方大遭饑荒，就窮苦起來。
15 Eta ioanic leku hartaco burgés batequin iar cedin, eta harc igor ceçan bere possessionetara vrdén bazcatzera.
於是去投靠那地方的一個人；那人打發他到田裏去放豬。
16 Eta desir çuen vrdéc iaten çuten maguinchetaric bere sabelaren bethatzera: eta nehorc etzeraucan emaiten.
他恨不得拿豬所吃的豆莢充飢，也沒有人給他。
17 Eta bere buruäri ohart cequionean, erran ceçan, Cembat alocacer diraden ene aitaren etchean oguia frango dutenic, eta ni gossez hiltzen bainaiz!
他醒悟過來，就說：『我父親有多少的雇工，口糧有餘，我倒在這裏餓死嗎？
18 Iaiquiric ioanen naiz neure aitagana, eta erranen draucat, Aitá, huts eguin diat ceruären contra, eta hire aitzinean.
我要起來，到我父親那裏去，向他說：父親！我得罪了天，又得罪了你；
19 Eta guehiagoric eznauc digne hire seme deitzeco: eguin neçac eure alocaceretaric bat beçala.
從今以後，我不配稱為你的兒子，把我當作一個雇工吧！』
20 Iaiquiric bada ethor cedin bere aitagana. Eta hura oraino vrrun cela, ikus ceçan bere aitac, eta compassione har ceçan, eta laster eguinic egotz ceçan bere buruä haren leppora, eta pot eguin cieçon.
於是起來，往他父親那裏去。相離還遠，他父親看見，就動了慈心，跑去抱着他的頸項，連連與他親嘴。
21 Eta erran cieçón semeac, Aitá, huts eguin diat ceruären contra, eta hire aitzinean, eta guehiagoric eznauc digne hire seme deitzeco.
兒子說：『父親！我得罪了天，又得罪了你；從今以後，我不配稱為你的兒子。』
22 Orduan erran ciecén aitác bere cerbitzariey, Ekarçue arropa principalena, eta iaunz eçoçue: eta emoçue erhaztumbat bere escura, eta çapatac oinetara:
父親卻吩咐僕人說：『把那上好的袍子快拿出來給他穿；把戒指戴在他指頭上；把鞋穿在他腳上；
23 Eta ekarriric aretze guicena, hil eçaçue: eta iaten dugula atseguin har deçagun.
把那肥牛犢牽來宰了，我們可以吃喝快樂；
24 Ecen ene seme haur hil cen, eta harçara viztu da: galdu cen, eta eriden da. Eta has citecen atseguin hartzen.
因為我這個兒子是死而復活，失而又得的。』他們就快樂起來。
25 Eta cen haren seme çaharrena landán, eta ethorten cela etcheari hurbildu çayonean, ençun citzan melodiá eta dançác.
那時，大兒子正在田裏。他回來，離家不遠，聽見作樂跳舞的聲音，
26 Eta deithuric cerbitzarietaric bat, interroga ceçan hura cer cen.
便叫過一個僕人來，問是甚麼事。
27 Eta harc erran cieçón, hire anaye ethorri içan duc, eta hil vkan dic hire aitac aretze guicembat, ceren ossoric hura recebitu duen.
僕人說：『你兄弟來了；你父親因為得他無災無病地回來，把肥牛犢宰了。』
28 Eta asserre cedin: eta etzén sarthu nahi içan: bere aitác bada ilkiric othoitz eguin cieçon.
大兒子卻生氣，不肯進去；他父親就出來勸他。
29 Baina harc ihardesten çuela erran cieçón bere aitari, Huná, hambat vrthe dic cerbitzatzen audala, eta egundano hire manuric eztiat iragan, eta egundano pitinabat eztrautac eman neure adisquidequin atseguin hartzeco.
他對父親說：『我服事你這多年，從來沒有違背過你的命，你並沒有給我一隻山羊羔，叫我和朋友一同快樂。
30 Baina hire seme haur, ceinec iretsi vkan baitu hire onhassun gucia putéquin, ethorri içan denean, hil vkan draucac huni aretze guicena.
但你這個兒子和娼妓吞盡了你的產業，他一來了，你倒為他宰了肥牛犢。』
31 Eta harc erran cieçón, Semé, hi bethi enequin aiz, eta ene gucia hire duc:
父親對他說：『兒啊！你常和我同在，我一切所有的都是你的；
32 Eta atseguin hartu behar çuán eta alegueratu, ceren hire anaye haur hil baitzén, eta viztu baita, galdu baitzén, eta eriden baita.
只是你這個兄弟是死而復活、失而又得的，所以我們理當歡喜快樂。』」
