ՄԱՏԹԷՈՍ 22
1 Յիսուս դարձեալ առակներով խօսեցաւ անոնց եւ ըսաւ.
Jesus answered and spoke to them again in parables saying:
2 «Երկինքի թագաւորութիւնը կը նմանի թագաւորի մը՝ որ հարսանիք ըրաւ իր որդիին, ու ղրկեց իր ծառաները՝ կանչելու հարսանիքին հրաւիրեալները.
“The kingdom of the heavens is like a certain king who prepared a wedding feast for his son.
3 սակայն անոնք չուզեցին գալ:
And he sent out his servants to call those who had been invited to the wedding feast, but they did not want to come.
4 Դարձեալ ուրիշ ծառաներ ղրկեց եւ ըսաւ. “Ըսէ՛ք հրաւիրեալներուն. «Ահա՛ պատրաստեցի իմ ճաշս. զուարակներս ու գէր անասուններս մորթուած են, եւ ամէն բան պատրաստ է. եկէ՛ք հարսանիքի»”:
Again he sent out other servants saying: ‘Say to those who have been invited: “See, I have prepared my dinner; my oxen and fatted cattle are butchered, and everything is ready. Come to the wedding feast!”’
5 Բայց անոնք անհոգութիւն ընելով՝ գացին մէկը իր արտը, ու միւսը՝ իր առեւտուրին:
Now the indifferent ones just took off—one to his own field, another to his business.
6 Ուրիշներ՝ բռնեցին անոր ծառաները, նախատեցին եւ սպաննեցին:
But the rest, seizing his servants mistreated and killed them!
7 Թագաւորն ալ՝ երբ լսեց՝ բարկացաւ. ղրկեց իր զօրքերը, կորսնցուց այդ մարդասպանները ու այրեց անոնց քաղաքը:
So when that king heard about it he was furious; and sending his troops he destroyed those murderers and burned up their city.
8 Այն ատեն ըսաւ իր ծառաներուն. “Հարսանիքը պատրաստ է, բայց հրաւիրեալները արժանի չէին:
“Then he says to his servants: ‘The wedding is ready, but those who were invited were not worthy.
9 Ուրեմն գացէ՛ք դէպի ճամբաներուն գլուխները, եւ ո՛վ որ գտնէք՝ հրաւիրեցէ՛ք հարսանիքի”:
So go on the roads leading out of town, and as many as you may find invite to the wedding feast.’
10 Այդ ծառաները դուրս ելան՝ դէպի ճամբաներուն գլուխները, եւ ո՛վ որ գտան՝ թէ՛ չար, թէ՛ բարի, բոլորն ալ հաւաքեցին. ու հարսնետունը լեցուեցաւ հրաւիրեալներով:
And going out on the roads those servants gathered together everyone they found, both evil and good; and the wedding hall was filled with guests.
11 Երբ թագաւորը մտաւ՝ տեսնելու հարսնեւորները, տեսաւ մարդ մը՝ որ հագած չէր հարսանիքի հագուստ:
But when the king came in to look at the guests, he saw there a man who had not been clothed with a wedding garment.
12 Ըսաւ անոր. “Ընկե՛ր, ի՞նչպէս մտար հոս՝ առանց հարսանիքի հագուստի”: Ան ալ պապանձեցաւ:
So he says to him, ‘Friend, how did you get in here without a wedding garment?’ And he was speechless.
13 Այն ատեն թագաւորը ըսաւ սպասարկուներուն. “Կապեցէ՛ք ասոր ոտքերն ու ձեռքերը, եւ առէ՛ք ու նետեցէ՛ք զայն դուրսի խաւարը. հոն պիտի ըլլայ լաց եւ ակռաներու կրճտում”:
Then the king said to the servants, ‘Tie him up hand and foot, take him away and throw him out into the darkness farthest away.’ There there will be weeping and gnashing of teeth.
14 Որովհետեւ կանչուածները շատ են, բայց ընտրուածները՝ քիչ»:
For many are called, but few chosen.”
15 Այն ատեն Փարիսեցիները գացին խորհրդակցելու, թէ ի՛նչպէս խօսքով ձգեն զայն ծուղակի մէջ:
Then the Pharisees went and plotted how they might trap Him in some word.
16 Ու ղրկեցին անոր իրենց աշակերտները՝ Հերովդէսեաններուն հետ, եւ ըսին. «Վարդապե՛տ, գիտենք թէ ճշմարտախօս ես ու ճշմարտութեամբ կը սորվեցնես Աստուծոյ ճամբան, եւ հոգ չես ըներ ոեւէ մէկուն համար, քանի որ երեսպաշտութիւն չես ըներ մարդոց:
So they send their disciples to Him, with the Herodians, saying: “Teacher, we know that you are truthful and teach the way of God in truth; and you are not impressed by anyone, for you do not look at people's faces.
17 Ուստի ըսէ՛ մեզի, ի՞նչ է քու կարծիքդ. “Արտօնուա՞ծ է տուրք տալ կայսրին՝ թէ ոչ”»:
So tell us, what do you think: is it lawful to pay tax to Caesar, or not?”
18 Յիսուս՝ գիտնալով անոնց չարամտութիւնը՝ ըսաւ. «Ինչո՞ւ կը փորձէք զիս, կեղծաւորնե՛ր:
But perceiving their malignancy Jesus said: “Hypocrites! Why do you test me?
19 Ցո՛յց տուէք ինծի տուրքին դրամը»: Անոնք դահեկան մը բերին իրեն:
Show me the tax coin.” So they brought Him a denarius.
20 Ըսաւ անոնց. «Որո՞ւնն են այս պատկերն ու գրութիւնը»:
And He says to them, “Whose image and inscription is this?”
21 Ըսին անոր. «Կայսրի՛ն»: Այն ատեն ըսաւ անոնց. «Ուրեմն ինչ որ կայսրինն է՝ տուէ՛ք կայսրին, եւ ինչ որ Աստուծոյ է՝ Աստուծո՛յ»:
They say to Him, “Caesar's.” Then He says to them, “Render therefore to Caesar the things that are Caesar's, and to God the things that are God's!”
22 Երբ լսեցին՝ զարմացան, ու թողուցին զայն եւ գացին:
And hearing it they marveled, and leaving Him they went away.
23 Նոյն օրը անոր քով եկան Սադուկեցիները, որոնք կ՚ըսեն թէ յարութիւն չկայ, ու հարցուցին անոր.
The same day the Sadducees, who say there is no resurrection, came to Him and asked Him
24 «Վարդապե՛տ, Մովսէս ըսաւ. “Եթէ մէկը մեռնի առանց զաւակի, անոր եղբայրը թող ամուսնանայ անոր կնոջ հետ, եւ զարմ հանէ իր եղբօր”:
saying: “Teacher, Moses said that if someone dies having no children his brother must marry the widow and raise up offspring for his brother.
25 Ուրեմն եօթը եղբայրներ կային մեր քով: Առաջինը ամուսնացաւ ու վախճանեցաւ, եւ զարմ չունենալուն համար՝ իր կինը թողուց իր եղբօր:
Now there were seven brothers among us. The first married and died, and having no offspring he left his widow to his brother.
26 Նմանապէս ալ երկրորդն ու երրորդը՝ մինչեւ եօթներորդը:
So also the second, and the third, up to the seventh.
27 Ամենէն ետք կինն ալ մեռաւ:
Last of all, the woman died too.
28 Ուրեմն, յարութեան ատեն՝ այդ եօթնէն որո՞ւն կինը պիտի ըլլայ. որովհետեւ բոլորն ալ ունեցան զայն իբր կին»:
Therefore in the resurrection whose wife, of the seven, will she be? For they all had her.”
29 Յիսուս պատասխանեց անոնց. «Դուք մոլորած էք. ո՛չ Գիրքերը գիտէք, ո՛չ ալ Աստուծոյ զօրութիւնը:
So in answer Jesus said to them: “You are deceived, not knowing the Scriptures nor the power of God!
30 Քանի որ յարութեան ատեն՝ ո՛չ կ՚ամուսնանան եւ ո՛չ ամուսնութեան կը տրուին, հապա երկինքի մէջ՝ Աստուծոյ հրեշտակներուն պէս են:
For in the resurrection they neither marry nor are given in marriage, but are like angels of God in heaven.
31 Բայց մեռելներուն յարութեան մասին չէ՞ք կարդացեր Աստուծմէ ձեզի ըսուած խօսքը.
But concerning the resurrection of the dead, have you not read what was spoken to you by God saying,
32 “Ե՛ս եմ Աբրահամի Աստուածը, Իսահակի Աստուածը եւ Յակոբի Աստուածը”: Աստուած մեռելներուն Աստուածը չէ, հապա՝ ողջերուն»:
‘I am the God of Abraham, and the God of Isaac, and the God of Jacob’? God is not God of dead people but of living.”
33 Բազմութիւնը ասիկա լսելով՝ կ՚ապշէր անոր ուսուցումին վրայ:
Now as the crowds heard Him they were astonished at His teaching.
34 Բայց Փարիսեցիները՝ երբ լսեցին թէ ան պապանձեցուց Սադուկեցիները, տեղ մը հաւաքուեցան,
Now when the Pharisees heard that He had silenced the Sadducees, they got together.
35 եւ անոնցմէ օրինական մը հարցուց՝ զայն փորձելով.
And one of them, a lawyer, testing Him, questioned and said,
36 «Վարդապե՛տ, ո՞ր պատուիրանը մեծ է Օրէնքին մէջ»:
“Teacher, which is the great commandment in the Law?”
37 Յիսուս ըսաւ անոր. «“Սիրէ՛ Տէրը՝ քու Աստուածդ՝ ամբողջ սիրտովդ, ամբողջ անձովդ եւ ամբողջ միտքովդ”:
So Jesus said to him: “‘You must love the Lord your God with your whole heart, and with your whole soul, and with your whole mind.’
38 Ա՛յս է առաջին ու մեծ պատուիրանը:
This is the first and great commandment.
39 Եւ երկրորդը՝ ասոր նման. “Սիրէ՛ ընկերդ քու անձիդ՝՝ պէս”:
And the second is like it, ‘You must love your neighbor as yourself.’
40 Այս երկու պատուիրաններէն կախուած են ամբողջ Օրէնքն ու Մարգարէները»:
On these two commandments hang the whole Law, and the Prophets.”
41 Երբ Փարիսեցիները հաւաքուեցան, Յիսուս հարցուց անոնց.
While the Pharisees were assembled, Jesus asked them
42 «Քրիստոսի մասին ի՞նչ է ձեր կարծիքը. որո՞ւ որդին է»:
saying, “What do you think about the Christ; whose Son is He?” They say to Him, “David's.”
43 Ըսին իրեն. «Դաւիթի՛»: Յիսուս ըսաւ անոնց. «Հապա ի՞նչպէս Դաւիթ Հոգիով զայն Տէր կը կոչէ ու կ՚ըսէ.
He says to them: “How then does David in the Spirit call Him ‘Lord’ saying,
44 “Տէրը ըսաւ իմ Տէրոջս. «Բազմէ՛ իմ աջ կողմս, մինչեւ որ քու թշնամիներդ պատուանդան դնեմ ոտքերուդ»”:
‘The Lord said to my Lord, “Sit at my right until I place your enemies as a footstool for your feet”’?
45 Ուրեմն եթէ Դաւիթ զայն Տէր կը կոչէ, ի՞նչպէս ան իր որդին կ՚ըլլայ»:
Really now, if David calls Him ‘Lord’, how can He be his son?”
46 Ո՛չ մէկը կրնար խօսքո՛վ մը պատասխանել անոր: Այդ օրէն ետք՝ ո՛չ մէկը կը յանդգնէր բան մը հարցնել անոր:
And no one was able to answer Him a word, nor from that day on did anyone dare to question Him anymore.
