ՄԱՏԹԷՈՍ 21
1 Երբ մօտեցան Երուսաղէմի ու հասան Բեթփագէ, Ձիթենիներու լերան մօտ, Յիսուս ղրկեց երկու աշակերտ՝
Quand ils furent près de Jérusalem et furent arrivés à Bethphagé, aux environs du mont des Oliviers, Jésus envoya deux disciples,
2 ըսելով անոնց. «Գացէ՛ք այդ ձեր դիմացի գիւղը, ու իսկոյն պիտի գտնէք կապուած էշ մը, եւ անոր հետ՝ աւանակ մը. արձակեցէ՛ք զանոնք ու բերէ՛ք ինծի:
en leur disant: «Allez à ce village qui est devant vous, et vous trouverez tout de suite une ânesse attachée et son ânon avec elle. Déliez-les et amenez-les-moi.
3 Եթէ մէկը բան մը ըսէ ձեզի, ըսէ՛ք. “Տէրոջ պէտք են”, եւ իսկոյն պիտի ղրկէ զանոնք»:
Et si l'on vous dit quelque chose, vous répondrez: «Le Seigneur en a besoin»; on les enverra immédiatement.»
4 Այս ամէնը կատարուեցաւ, որպէսզի իրագործուի մարգարէին միջոցով ըսուած խօսքը.
(Or, tout cela eut lieu afin que fût accomplie la parole du prophète:
5 «Ըսէ՛ք Սիոնի աղջիկին. “Ահա՛ Թագաւորդ կու գայ քեզի, հեզ եւ հեծած իշու վրայ, իշու ձագի՝ աւանակի վրայ”»:
«Dites à la fille de Sion: Voici que ton Roi vient à toi, Plein de douceur, monté sur une ânesse Et sur un ânon, le petit d'une bête de somme.»)
6 Աշակերտները գացին, եւ ըրին ինչպէս Յիսուս պատուիրած էր իրենց.
Les disciples partirent et firent ce que Jésus leur avait ordonné.
7 բերին էշն ու աւանակը, դրին անոնց վրայ իրենց հանդերձները, եւ նստաւ անոնց վրայ:
Ils amenèrent l'ânesse et l'ânon; ils placèrent sur eux leurs manteaux et Jésus s'assit dessus.
8 Ահագին բազմութիւն մը փռեց իր հանդերձները ճամբային վրայ. ուրիշներ ճիւղեր կը կտրէին ծառերէն ու կը տարածէին ճամբային վրայ:
La plus grande partie du peuple étendait ses vêtements sur le chemin; d'autres coupaient des branches aux arbres et en jonchaient la route.
9 Եւ առջեւէն գացող ու իրեն հետեւող բազմութիւնները կ՚աղաղակէին. «Ովսաննա՜ Դաւիթի Որդիին: Օրհնեա՜լ է ան՝ որ կու գայ Տէրոջ անունով: Ովսաննա՜ ամենաբարձր վայրերուն մէջ»:
Et toute cette multitude, ceux qui le précédaient et ceux qui le suivaient, criait: «Hosanna pour le Fils de David! Béni soit celui qui vient au nom du Seigneur! Hosanna au plus haut des cieux!»
10 Երբ ան մտաւ Երուսաղէմ, ամբողջ քաղաքը շարժեցաւ եւ ըսաւ. «Ո՞վ է ասիկա»:
A son entrée dans Jérusalem, la ville entière fut en émoi; on disait: «Qui est celui-ci?»
11 Բազմութիւնը ըսաւ. «Ա՛յս է Յիսուս մարգարէն՝ Գալիլեայի Նազարէթէն»:
et les multitudes répondaient: «C'est le prophète Jésus de Nazareth de Galilée.»
12 Յիսուս մտաւ Աստուծոյ տաճարը, դուրս հանեց բոլոր անոնք՝ որ տաճարին մէջ կը ծախէին ու կը գնէին, եւ տապալեց լումայափոխներուն սեղաններն ու աղաւնի ծախողներուն աթոռները,
Jésus entra dans le Temple, et il en chassa tous les vendeurs et tous les acheteurs; il renversa les tables des changeurs, ainsi que les sièges des marchands de colombes,
13 եւ ըսաւ անոնց. «Գրուած է. “Իմ տունս աղօթքի տուն պիտի կոչուի”, բայց դուք աւազակներու քարայր ըրիք զայն»:
et il leur dit: Il est écrit: «Ma maison s'appellera maison de prière.» «Eh bien! vous en faites une caverne de brigands.»
14 Կոյրեր ու կաղեր եկան իրեն՝ տաճարին մէջ, եւ բուժեց զանոնք:
Dans le Temple, aveugles et estropiés s'approchèrent de lui, et il les guérit.
15 Երբ քահանայապետներն ու դպիրները տեսան անոր գործած սքանչելիքները, եւ մանուկները՝ որոնք տաճարին մէջ կ՚աղաղակէին. «Ովսաննա՜ Դաւիթի Որդիին», ընդվզեցան
Voyant les merveilles qu'il accomplissait et les enfants crier dans le Temple et dire: «Hosanna pour le Fils de David!» les chefs des prêtres et les Scribes furent indignés:
16 եւ ըսին անոր. «Կը լսե՞ս ի՛նչ կ՚ըսեն ատոնք»: Յիսուս ըսաւ անոնց. «Այո՛, բնաւ չէ՞ք կարդացած գրուածը. “Երախաներուն ու ծծկերներուն բերանով գովաբանութիւն կատարեցիր”»:
«Est-ce que tu entends ce que ceux-là crient?» lui dirent-ils. «Oui, leur répondit Jésus, n'avez-vous donc jamais lu cette parole: Dans la bouche des petits enfants et des nourrissons qu'on allaite, Tu t'es préparé des louanges.»
17 Ապա ձգեց զանոնք, գնաց քաղաքէն դուրս՝ Բեթանիա, ու կեցաւ հոն գիշերը:
Puis il les quitta et sortit de la ville pour aller à Béthanie, où il passa la nuit.
18 Առտուն, մինչ կը վերադառնար քաղաքը, անօթեցաւ:
Le matin, en revenant à la ville, il eut faim,
19 Ու ճամբան տեսնելով թզենի մը՝ քովը գնաց: Ոչինչ գտաւ անոր վրայ՝ տերեւներէն զատ, եւ ըսաւ անոր. «Ասկէ ետք ո՛չ մէկ պտուղ ըլլայ վրադ՝ յաւիտեան»: Թզենին անմի՛ջապէս չորցաւ: (aiōn g165)
et voyant sur le chemin un figuier isolé, il s'en approcha; mais il n'y trouva rien, il n'y avait que des feuilles. Il lui dit alors: «Que jamais fruit ne naisse de toi désormais!» (aiōn g165)
20 Երբ աշակերտները տեսան, զարմացան ու ըսին. «Ի՜նչպէս թզենին անմի՛ջապէս չորցաւ»:
A l'instant même le figuier sécha. A cette vue, les disciples s'étonnèrent et ils dirent: «Comment ce. figuier s'est-il instantanément desséché?»
21 Յիսուս պատասխանեց անոնց. «Ճշմա՛րտապէս կը յայտարարեմ ձեզի. “Եթէ հաւատք ունենաք ու չտատամսիք, ո՛չ միայն պիտի ընէք այդ թզենիին եղածը, այլ նաեւ եթէ ըսէք այս լերան. "Ելի՛ր ու ծո՛վը նետուէ", պիտի ըլլայ”:
Jésus leur répondit par ces paroles: «En vérité, je vous le dis: si vous aviez de la foi et que vous ne doutiez point, non seulement vous feriez ce que j'ai fait à ce figuier, mais quand même vous diriez à cette montagne: Soulève-toi et jette-toi dans la mer, cela s'accomplirait.
22 Ամէն ինչ որ կը խնդրէք աղօթքի մէջ՝ հաւատքով, պիտի ստանաք»:
Tout ce que, dans la prière, vous demanderez avec foi, vous le recevrez.»
23 Երբ ան եկաւ տաճարը, քահանայապետներն ու ժողովուրդին երէցները մօտեցան անոր՝ մինչ կը սորվեցնէր, եւ ըսին. «Ի՞նչ իշխանութեամբ կ՚ընես այդ բաները. ո՞վ տուաւ քեզի այդ իշխանութիւնը»:
Quand il fut entré dans le Temple, les chefs des prêtres et les Anciens du peuple vinrent à lui, pendant qu'il enseignait, et lui dirent: «En vertu de quelle autorité fais-tu ces choses? et qui t'a donné cette autorité?»
24 Յիսուս պատասխանեց անոնց. «Ես ալ ձեզի՛ հարցնեմ բան մը. եթէ ըսէք ինծի, ես ալ պիտի ըսեմ ձեզի թէ ի՛նչ իշխանութեամբ կ՚ընեմ այդ բաները:
Jésus leur répondit par ces paroles: «Je vous ferai, moi aussi, une question, une seule, et si vous me répondez, je vous dirai en vertu de quelle autorité je fais ces choses.
25 “Յովհաննէսի մկրտութիւնը ուրկէ՞ էր, երկինքէ՞ն՝ թէ մարդոցմէ”»: Անոնք կը մտածէին իրենց մէջ՝ ըսելով. «Եթէ պատասխանենք. “Երկինքէն”, պիտի ըսէ մեզի. “Հապա ինչո՞ւ չհաւատացիք անոր”:
Le baptême de Jean, d'où venait-il? du ciel ou des hommes?» Or ils faisaient, à part eux, ce raisonnement:
26 Իսկ եթէ պատասխանենք. “Մարդոցմէ”, բազմութենէն կը վախնանք, որովհետեւ բոլորն ալ մարգարէ կը համարեն Յովհաննէսը»:
«Si nous répondons: du ciel, — il nous dira: Pourquoi donc ne l'avez-vous pas cru? Et si nous répondons: des hommes, — nous avons à craindre la multitude, car tous tiennent Jean pour prophète.»
27 Ուստի պատասխանեցին Յիսուսի. «Չենք գիտեր»: Ինք ալ ըսաւ անոնց. «Ես ալ չեմ ըսեր ձեզի թէ ի՛նչ իշխանութեամբ կ՚ընեմ այդ բաները»:
Alors ils répondirent ainsi à Jésus: «Nous ne savons.» Et lui, il leur dit à son tour: «Je ne vous dis pas, moi non plus, en vertu de quelle autorité je fais ces choses.»
28 «Ի՞նչ է ձեր կարծիքը. մարդ մը ունէր երկու զաւակ: Առաջինին ըսաւ. “Որդեա՛կ, գնա՛, գործէ՛ այսօր այգիիս մէջ”:
«Que pensez-vous de ceci: un homme avait deux fils. Il s'adressa au premier et lui dit: «Mon enfant, va travailler aujourd'hui à ma vigne.»
29 Ան ալ պատասխանեց. “Չեմ ուզեր երթալ”: Բայց յետոյ զղջաց ու գնաց:
Celui-ci répondit: «J'y vais, seigneur» — et n'y alla pas.
30 Միւսին ալ գնաց եւ նոյնը ըսաւ: Ան ալ պատասխանեց. “Կ՚երթամ, տէ՛ր”, սակայն չգնաց:
Venant ensuite à un autre fils, le père lui parla de même. Celui-là répondit: «Je ne veux pas» — et plus tard, touché de repentir, il y alla.
31 Այս երկուքէն ո՞վ գործադրեց իր հօր կամքը»: Ըսին անոր. «Առաջի՛նը»: Յիսուս ըսաւ անոնց. «Ճշմա՛րտապէս կը յայտարարեմ ձեզի թէ մաքսաւորներն ու պոռնիկները ձեզմէ առաջ պիտի մտնեն Աստուծոյ թագաւորութիւնը:
Lequel des deux a fait la volonté de son père?» — «C'est le dernier» répondirent-ils. Et Jésus ajouta: «En vérité, je vous le dis, les publicains et les femmes de mauvaise vie vous précèdent dans le Royaume de Dieu.
32 Արդարեւ Յովհաննէս արդարութեան ճամբայով եկաւ ձեզի, եւ դուք չհաւատացիք անոր. բայց մաքսաւորներն ու պոռնիկները հաւատացին անոր, իսկ դուք տեսաք եւ յետոյ չզղջացիք՝ որ հաւատայիք անոր»:
Jean, en effet, est venu à vous dans la voie de la justice et, vous ne l'avez pas cru. Les publicains et les femmes de mauvaise vie l'ont cru; et vous, qui avez vu cela, vous ne vous êtes pas repentis, vous n'avez pas fini par le croire.»
33 «Լսեցէ՛ք ուրիշ առակ մըն ալ: Հողատէր մը կար՝ որ այգի մը տնկեց, ցանկով պատեց զայն, հնձան փորեց անոր մէջ, աշտարակ կառուցանեց, մշակներու յանձնեց զայն եւ ճամբորդեց:
Écoutez une autre parabole: Il y avait un homme, un maître de maison, qui avait planté une vigne; après l'avoir entourée d'une haie, y avoir creusé une cuve et construit une tour, il la loua à des vignerons et fit une absence.
34 Երբ պտուղի ատենը մօտեցաւ՝ իր ծառաները ղրկեց մշակներուն, որպէսզի ստանան անոր պտուղները:
Lorsque vint la saison de la récolte, il envoya ses serviteurs aux vignerons pour recueillir le produit de sa vigne.
35 Մշակները բռնեցին անոր ծառաները, մէկը ծեծեցին, միւսը սպաննեցին, ուրիշ մը քարկոծեցին:
Or les vignerons s'emparèrent de ces serviteurs, ils battirent celui-ci, ils tuèrent celui-là, ils en lapidèrent un troisième.
36 Դարձեալ ծառաներ ղրկեց՝ առաջիններէն շատ, եւ անոնց ալ նոյնպէս ըրին:
Le maître alors leur en envoya d'autres, plus nombreux que les premiers; les vignerons les traitèrent de même.
37 Ամենէն ետք իր որդին ղրկեց անոնց՝ ըսելով. “Թերեւս պատկառին որդիէս”:
Enfin, il leur envoya son fils, disant: «Ils respecteront mon fils.»
38 Բայց մշակները՝ երբ տեսան որդին՝ ըսին իրարու. “Ա՛յս է ժառանգորդը. եկէ՛ք սպաննենք զայն եւ տիրանանք անոր ժառանգութեան”:
Mais quand ils virent le fils, ils se dirent à part eux: «Celui-là, c'est l'héritier; allons! tuons-le et nous aurons son héritage!»
39 Ու բռնեցին զայն, այգիէն դուրս հանեցին եւ սպաննեցին:
S'étant donc emparés de lui, ils le jetèrent hors de la vigne et le tuèrent.
40 Ուրեմն երբ այգիին տէրը գայ, ի՞նչ պիտի ընէ այդ մշակներուն»:
Eh bien, lorsque le maître de la vigne arrivera, que fera-t-il à ces vignerons?»
41 Ըսին իրեն. «Չարաչար պիտի կորսնցնէ այդ չարերը, եւ այգին պիտի յանձնէ ուրիշ մշակներու, որոնք պտուղները իրենց ատենին պիտի տան իրեն»:
On lui répondit: « Il fera périr misérablement ces misérables et il louera la vigne à d'autres vignerons qui lui en rendront les fruits à la saison.»
42 Յիսուս ըսաւ անոնց. «Բնաւ չէ՞ք կարդացեր Գիրքին մէջ. “Այն քարը՝ որ կառուցանողները մերժեցին, անիկա՛ եղաւ անկիւնաքարը: Ասիկա Տէրոջմէ՛ն եղաւ, եւ սքանչելի է մեր աչքերուն”:
Jésus leur dit: «Est-ce que vous n'avez jamais lu dans les Écritures: La pierre qu'ont rejetée ceux qui bâtissaient, Celle-là même est devenue la tête de l'angle; C'est l'ouvrage du Seigneur, Ouvrage admirable à nos yeux.»
43 Ուստի կը յայտարարեմ ձեզի. “Աստուծոյ թագաւորութիւնը պիտի առնուի ձեզմէ, ու պիտի տրուի այնպիսի ազգի մը՝ որ անոր պտուղները բերէ”:
«Voilà pourquoi je vous dis que le Royaume de Dieu vous sera enlevé et qu’il sera donné à un peuple qui en produira les fruits.
44 Ո՛վ որ իյնայ այս քարին վրայ՝ պիտի կոտրտի, եւ որո՛ւն վրայ որ իյնայ՝ պիտի փսորէ զայն»:
Celui qui tombera sur cette pierre s'y brisera et celui sur qui elle tombera, elle le mettra en poussière.»
45 Երբ քահանայապետներն ու Փարիսեցիները լսեցին անոր առակները, ըմբռնեցին որ իրենց մասին կը խօսէր.
En entendant ces paraboles, les chefs des prêtres et les Pharisiens comprirent que c'était d'eux qu'il parlait.
46 եւ կը ջանային բռնել զայն: Բայց բազմութենէն կը վախնային, քանի որ իբր մարգարէ կ՚ընդունէին զայն:
Ils cherchaient bien à l'arrêter, mais ils redoutaient la multitude, parce qu'elle tenait Jésus pour prophète.
